A. M. Vəliyev Elmi redaktorlar: R. A. Səlimov, S. A. Sadıqova, T.Ə. Paşayev
Yüklə 17,41 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- RƏSMĐYYƏT (FORMAL OLARAQ)
- RĐSKLƏRĐN VƏ XƏRCLƏRĐN ÖDƏNĐL- MƏSĐ ÜZRƏ NƏZƏRDƏ TUTULMUŞ XƏRCLƏR
- RĐYAZĐ DEMOQRAFĐYA
- RĐYAZĐ METOD VƏ MODELLƏRĐN BANKI (RMMB)
- RĐYAZĐ STATĐSTĐKA CƏDVƏLLƏRĐ
- ROTEL
- RÜSUM ÖDƏNĐLMƏDƏN GÖNDƏRĐŞ (... təyinat yerinin adı), DDU (Delivered Duty
- RÜSUM ÖDƏNĐLMƏKLƏ GÖNDƏRĐŞ (... təyinat yerinin adı), DDP (Delivered Duty Paid (... named place of destination)
|
RƏSMĐ STATĐSTĐKA – dövlət orqanları idarələri tərəfindən statistik məlumatların mərkəzləşdirilmiş formada (qaydada) yığılması, işlənməsi
və yayımlanması sistemidir. Azərbaycan Respublikasında statistika işinə mərkəzləşdirilmiş təşkilati və
metodoloji rəhbərliyi Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi həyata keçirir. Dövlət Statistika Komitəsi sisteminə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi və rayon (şəhər) statistika idarələri (şöbələri) daxildir. Azərbaycanda rəsmi statistikasının yaranma tarixi 1920-ci il iyul ayının 8-i hesab olunur. Belə ki, bu tarixdə N.Nərimanovun imzası ilə Azərbaycan Đnqilab Komitəsi tərəfindən statistiklərin müvəqqəti kollegiyası haqqında əsasnamə təsdiq edilmişdir. RƏSMĐ STATĐSTĐKA MATERĐALLARI- NIN ĐSTEHSALI – statistik məlumatların yığılması, işlənib hazırlanması, bazada yerləşdirilməsi, təhlili və yayılması üçün zəruri olan bütün fəaliyyətlərdir.
RƏSMĐ STATĐSTĐKA SĐSTEMĐ - özündə ölkənin sosial-iqtisadi inkişaf templərini və proporsiyalarını, onun
digər ölkələrlə müqayisəsini və müasir dünyanın vəziyyətini xarakterizə edən, statistik məlumatların yığılması, işlənməsi və yayılması ilə məşğul olan, iyerarxiya (aşağıdan yuxarıya) və funksional qarşılıqlı əlaqədə olan dövlət təşkilatları şəbəkəsidir. Sistem
dövlət hakimiyyətini və bütün
səviyyələrdən olan idarəetmə orqanlarını, kütləvi informasiya vasitələrini, elmi
ictimaiyyəti, kommersiya strukturlarını, əhalini və beynəlxalq təşkilatları ölkənin, onun regionlarının, iqtisadiyyat sahələrinin və bölmələrinin sosial- iqtisadi inkişafı məsələləri üzrə tam və obyektiv statistik məlumatlarla təmin edir. Sistem özündə iki səviyyəni birləşdirir: ölkə və inzibati-ərazi. Azərbaycan Respublikasında ölkə
Komitəsi, ərazi səviyyəsində Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi, rayon (şəhər) statistika idarələri (şöbələri) əks etdirir. Rayon (şəhər) səviyyəsində statistika orqanları məlumatların ilkin yığılmasını, nəzarəti və işlənməsini, onların yuxarı təşkilata ötürülməsini, həmçinin yerli idarəetmə orqanlarının statistik məlumatlarla təmin edilməsini həyata keçirir.
- beynəlxalq səviyyədə milli statistika orqanlarının fəaliyyətinin müəyyənləşdirilmiş
556
prinsipləridir. Đlk dəfə AĐK tərəfindən 1992-ci ildə,
daha sonra
isə BMT
tərəfindən təkmilləşdirilmiş və 1994-cü
ildə “Rəsmi
statistikanın əsas
prinsipləri” adlı
tövsiyə xarakterli qətnamə qəbul
edilmişdir. Bu
qətnamədə rəsmi statistika orqanlarının işinin əhəmiyyətlilik, obyektivlik və əlverişlilik; peşəkar standartlar və etika; hesabat verimliyi və uyğunluq; yanlış istifadənin qarşısının alınması; rəsmi statistikanın mənbələri; konfidensiallıq; qanunvericilik; milli əlaqələndirmə; beynəlxalq standartlardan istifadə edilməsi; beynəlxalq əməkdaşlıq kimi
prinsiplər əsasında formalaşdırılması tövsiyə edilir.
- bir və ya bir neçə fəaliyyət növünü həyata keçirən hüquqi vahid tərəfindən hökmən yerinə yetirilməli olan qayda və bəyannamələrdir.
nəzərdə tutulmuş xərclərin (balansın tərtib olunması tarixinə) qiymətləndirilməsidir. Bu, artıq başa çatdırılmış və ya baş verməkdə olan hadisələrin nəticəsi kimi ehtimal
olunan xərclərdir. Xərclərin məqsədi
dəqiq göstərilməlidir, lakin bu xərclərin nə vaxt aparılması zərurəti məlum deyildir.
– demoqrafiya bölməsidir, əhalinin təkrar istehsalının kəmiyyət və keyfiyyət qanunauyğunluqları demoqrafik modellər tətbiq etməklə, riyazi metodlarla öyrənilir. Öz tarixi inkişafında riyazi demoqrafiya demoqrafiyanın digər bölmələrini xeyli qabaqlayırdı. Riyazi demoqrafiyanın yaradılmasını C.Qrauntun (1662) adı
ilə bağlayırlar. O, müasir anlayışda ilk ölüm cədvəlini qurmağa
cəhd etmişdi. Ölümün modelləşdirilməsinin cədvəl metodları indiyədək təkmilləşdirilir. Onlar
müxtəlif demoqrafik cədvəllərin əsasını təşkil edir. 1760-cı ildə D.Bernulli bir səbəbdən ölüm hallarını istisna etməklə, ölüm cədvəlləri modelinə əlavə etmişdi. Đ.Müre 1764-cü ildə ilk nikah cədvəlini, R.Bök 1886-cı ildə ilk doğum cədvəlini qurmuşdu. V.Leksis tərəfindən tətbiq edilmiş əhalinin qrafik modeli –
cədvəl demoqrafik hesablama metodlarının formal əsası olmuşdu. B.Qompersin işində (1825) yaşlaşdığı ömrün dəyişməsinin analitik düsturu və onun formal- məntiqi əsaslandırılması var idi. Bu iş riyazi demoqrafiya inkişafının başqa istiqamətlərinin başlanğıcı olmuşdu. Birinci istiqamət – əvvəlcə analitik formada demoqrafik funksiyalar üçün standart anlayışların axtarışı, sonra isə rəqəm formasında (ölüm, doğum, nikah və s. nümunəvi cədvəllər, nümunəvi stabil əhali). Đkinci istiqamət – kauzal (izahedici) modellərin qurulması, demoqrafik dəyişənlər arasında məzmunlu əlaqəni (qeyri-demoqrafik parametrlərdən istifadə etməklə) aşkar etmək
üçün çox
vaxt makrosəviyyədə demoqrafik prosesləri elementar hissələrə ayırma yolu ilə və mikrosəviyyədə. Riyazi demoqrafiyanın daha bir qolu – potensial demoqrafiyadır. Riyazi demoqrafiya metodları praktiki olaraq demoqrafiyanın bütün bölmələrində, bütün demoqrafik proseslərin öyrənilməsi zamanı
tətbiq edilir.
Riyazi demoqrafiya metodları demoqrafik tədqiqatda: 1) əhali statistikasının məlumatları əsasında demoqrafik proseslərin – demoqrafik cədvəllərin və ayrıca demoqrafik göstəricilərin alınması üçün, göstəricilərin çoxu (məsələn, təkrar istehsalın netto və brutto-əmsalları, gələcək ömür orta uzunluğu və s.) yalnız müvafiq demoqrafik modellər çərçivəsində məzmunlu interpretasiya və düzgün qiymətləndirilə bilər; 2) demoqrafik proseslərin qanunauyğunluqlarının öyrənilməsi gedişində onların
ayrı-ayrı komponentləri arasında əlaqəni aşkar etmək, ölçmək və sübuta yetirmək üçün; 3) əhaliyə aid demoqrafik proqnoz, retrospektiv qiymətləndirmə və başqa hesablamalar zamanı; 4) əhali haqqında statistik informasiyanın toplanması üzrə vəzifələri müəyyən etdikdə və dəqiqləşdirdikdə tətbiq olunur.
- X təsadüfi kəmiyyətinin Y(X) funksiyası üçün müəyyən edilən kəmiyyətdir və bu, aşağıdakı kimi ola bilər
= ) ( X MY
∑ x x p x y ) ( (X diskret) dx x f x Y x ) ( ) ( ∫ +∞ ∞ − (X fasiləsiz) əgər bu ifadə mütləq bənzərlik mənasında mövcuddursa, onda burada P
isə X kəmiyyətinin paylanma sıxlığıdır. X təsadüfi kəmiyyətinin riyazi gözləməsi (orta kəmiyyəti, paylanma mərkəzi) belə ifadə edilir.
= MX
∑ x x xp (X diskret) dx x xf x ) ( ∫ +∞ ∞ − + (X fasiləsizdir) 557
RĐYAZĐ ĐQTĐSADĐYYAT – təhlilin, proqnozlaşmanın, planlaşdırmanın gedişində iqtisadi proseslərin təsviri və iqtisadi göstəricilərin hesablanması üçün riyazi metod və modellərdən istifadə edən iqtisadi nəzəriyyənin bir hissəsi, iqtisadi nəzəriyyənin bir istiqamətidir.
BANKI (RMMB) – sosial-iqtisadi proseslərin müşahidəsi zamanı çoxamilli statistik təhlil üçün nəzərdə tutulmuşdur.
(demoqrafiyada) – demoqrafik proseslərin kəmiyyət və keyfiyyət təhlili üçündür, müxtəlif demoqrafik göstəricilərin hesablanmasında istifadə olunur: 1) riyazi metodlardan müxtəlif demoqrafik proseslərin xarakteristikaları ilə əhalinin tərkibi və sayı arasında qarşılıqlı əlaqənin təhlilində, başlıcası isə
2) ayrı-ayrı kəmiyyət tədbirlərinin hesablanması, yaxud təxmini qiymətləndirilməsi üçün, o cümlədən demoqrafik modellər (məsələn, təbii artımın həqiqi əmsalı, ölümün qüvvəsi və s.) əsasında hesablanan törəmə
göstəricilərin, həmçinin əhalinin və demoqrafik proseslərin bu və ya digər səbəbdən demoqrafik statistika məlumatlarının toplanması zamanı alınmamış bilavasitə xarakteristikaları üçün (5-illik yaş qruplarından çıxış edərək, 1-illik yaşlar üzrə məlumatların müəyyən edilməsi, göstəricilərin dinamik sıralarında boş yerləri doldurmaq və onların ekstrapolyasiyası və s. üçün); 3) ayrı-ayrı demoqrafik göstəricilər arasında əlaqələrin təhlili və riyazi təsviri, həmçinin proqnozu üçün (məsələn, biometrik təhlil, Brass düsturu). Bundan əlavə, statistika metodları çərçivəsində nəzəri- ehtimal və riyazi-statistika metodları ayrılır.
– elmi və təcrübi nəticələr əldə edilməsi üçün statistik məlumatların riyazi
metodlarla sistemləşdirilməsi, işlənib hazırlanması və istifadə edilməsinə həsr olunmuş riyaziyyatın bir bölməsidir. Riyazi statistikada başlanğıc məlumatların statistik işlənməsinin bir çox metodları bu məlumatların ehtimallı mahiyyətinə (xüsusiyyətinə) əsaslanır. Riyazi statistikanın hipotezlərin statistik yoxlanması, ehtimalların bölünməsi və ona daxil olan parametrlərin, dispersiya, reqressiya, korrelyasiya, kovariyasiya, faktor, klaster və digər çoxölçülü təhlil metodlarının statistik qiymətləndirilməsi, təsadüfi proseslərin təhlilinin statistik metodları kimi bölmələri inkişaf etmişdir. Eksperimentlərin planlaşdırılması, keyfiyyət və etibarlılığa statistik nəzarət kimi metodlar müasir riyazi statistikanın mühüm sahələrindəndir. Riyazi statistikanın vəzifələrinin həllində statistik məsələlərə bayes
oynayır.
-
təsadüfi kəmiyyətlərin müxtəlif bölünmə funksiyalarının qiymətlərini, həmçinin elementar funksiyaların təsadüfi ədədi qiymətlərini özündə birləşdirir. Statistika metodlarında paylanma funksiyasından xüsusi
qurulmuş meyarlar əsasında statistik fərziyyəni yoxlamaq və interval qiymətləri sərhədlərinin təyin edilməsi üçün istifadə olunur.
sürülmüş fərziyyəyə görə nəzəri cəhətdən paylanması məlum olan və cədvəllə verilən eksperimental məlumatlar əsasında hesablanan hər hansı bir statistika qurulur. Sonra, statistikanın hesablanan qiymətinin, özünün nəzəri cəhətdən paylanmasına uyğun olması (parametrlərin verilən - əhəmiyyət səviyyəsi, sərbəstlik dərəcələrinin sayı və s. qiymətlərində paylanması cədvəl üzrə müəyyən edilən kritik (tənqidi) qiymətlərin müqayisəsi yolu ilə) yoxlanılır. Əgər uyğunluq yoxdursa, onda fərziyyə qəbul edilmir.
hərəkət edən vaqon-mehmanxanadır.
(ing. rural – kənd və urbanizasiya) – şəhər formaları və həyat şəraitinin kənd yerinə yayılması prosesidir; geniş mənada, urbanizasiya prosesinin tərkib hissəsidir.
(... təyinat yerinin adı), DDU (Delivered Duty Unpaid (... named place of destination)) - bu terminin mənası odur
ki, satıcı
gömrük rəsmiləşdirilməsindən keçməyən və
razılaşdırılmış təyinat yerinə çatdırılmış, nəqliyyat vasitəsindən boşaldılmamış malı alıcıya təhvil verir. Təyinat ölkəsində idxal üçün yığılan hər hansı yığımlar (əgər buna ehtiyac olarsa) istisna olmaqla, satıcı malın bu yerə qədər daşınması ilə bağlı bütün xərcləri və riskləri çəkməlidir (burada «yığım» sözü altında gömrük rəsmiləşdirilməsinin yerinə
yetirilməsi, həmçinin gömrük proseduralarının, gömrük rüsumlarının, vergilərin və digər yığımların ödənilməsi üçün cavabdehlik və məsuliyyət nəzərdə tutulur). Belə yığımlar, həmçinin idxal üçün gömrük rəsmiləşdirilməsinin vaxtında keçməməsi səbəbindən yaranan digər xərclər və zərərlər üçün cavabdehliyi alıcı daşımalıdır. Əgər tərəflər gömrük rəsmiləşdirilməsi üzrə riskləri və xərcləri, həmçinin malın idxalı üzrə xərclərin bir hissəsinin satıcının öz üzərinə götürməsini istəyirlərsə, o zaman bu, alqı-satqı 558
müqaviləsinə müvafiq əlavədə dəqiq qeyd edilməlidir. Malın boşaldılması və yüklənməsi üçün cavabdehlik, zərərlər və
xərclər seçilmiş çatdırılma yerinin
kimin nəzarəti altında olduğundan asılıdır. Bu termin nəqliyyat növündən asılı olmayaraq tətbiq edilə bilər, lakin çatdırılma təyinat limanında gəminin bortunda və ya gəminin yan aldığı körpüdə yerinə yetirilirsə, o zaman DES (gəmidən göndəriş) və ya DEQ (gəminin yan aldığı körpüdən göndəriş) terminlərini tətbiq etmək lazımdır.
(... təyinat yerinin adı), DDP (Delivered Duty Paid (... named place of destination) - bu terminin mənası odur
ki, satıcı
gömrük rəsmiləşdirilməsini keçən və
razılaşdırılmış təyinat yerinə çatdırılmış, nəqliyyat vasitəsindən boşaldılmamış malı alıcıya təhvil verir. Təyinat ölkəsinə idxal üçün yığılan hər hansı yığımlar da (əgər buna ehtiyac olarsa) daxil olmaqla, satıcı malın daşınması ilə bağlı bütün xərcləri və riskləri çəkməlidir (burada «yığım» sözü altında gömrük rəsmiləşdirilməsinin yerinə yetirilməsi, həmçinin gömrük formallıqlarının, gömrük rüsumlarının, vergilərin və digər yığımların ödənilməsi üçün cavabdehlik və məsuliyyət nəzərdə tutulur). EXW termini satıcının üzərinə minimal öhdəliklər qoyduğu halda, DDP termini satıcının üzərinə maksimal öhdəliklər qoyur. Əgər satıcı idxal lisenziyasının birbaşa və ya qismən alınmasını təmin edə bilmirsə, bu termin tətbiq edilə bilməz. Əgər tərəflər idxal zamanı ödənilməli xərclərdən bəzilərini (misal üçün, əlavə dəyər vergisini) satıcının öhdəliklərindən çıxartmaq barəsində razılığa gəliblərsə, o zaman bu, alqı-satqı müqaviləsində dəqiq qeyd edilməlidir. Əgər tərəflər malın idxalı üzrə bütün riskləri və xərcləri alıcının öz
üzərinə götürməsini istəyirlərsə, o zaman DDU termini tətbiq edilməlidir. Bu termin nəqliyyat növündən asılı olmayaraq tətbiq edilə bilər, lakin çatdırılma təyinat limanında gəminin bortunda və ya gəminin yan aldığı körpüdə yerinə yetirilirsə, o zaman DES və ya DEQ terminlərini tətbiq etmək lazımdır.
559
-S- Saathesabı məhsuldarlıq ............................. 563 Saathesabı ödəniş ....................................... 563 Sadə ailə ..................................................... 563 Sadələşdirilmiş qaydalar ............................ 563 Sadələşdirmənin həddi ............................... 563 Sağ qalanların sayı ..................................... 563 Sağ qalma ehtimalı ..................................... 563 Sağlamlıq ................................................... 563 Sahə ............................................................ 563 Sahə (idarə) hesabatı .................................. 563 Sahə (idarə) təsnifatları .............................. 564 Sahə ............................................................ 564 Sahə sektoru ............................................... 564 Sahələr üzrə təhlil ....................................... 564 Sahələrarası balans ..................................... 564 Sahələrarası balansın dinamik modeli........ 564 Sahələrarası balansın kvadrantı .................. 564 Sahələrarası balansın statistik modeli ........ 565 Sahələrarası hesabat ................................... 565 Sahələrarası topdansatış ticarət .................. 565 Sahibkarliq əminliyi indeksi ...................... 565 Sahibkar ..................................................... 565 Sahibkar sosiologiyası................................ 565 Sahibkarlar bankı ....................................... 565 Sahibkarlıq fəaliyyəti (sahibkarlıq) ............ 565 Sahibkarlıq hüququ .................................... 566 Sair xarici investisiyalar ............................. 566 Sanatoriya–kurort müəssisəsi ..................... 566 Sanitar-gigiyenik normalara cavab verməyən şəraitdə məşğulluq...................................... 566 Sanitariya (tibbi) statistikası....................... 566 Satıcı bazarı ................................................ 566 Satılan obyektin dəyərinin orta məzənnəsi 566 Satılma imkanları məhdud olan aktivlər .... 566 Satılmıiş əmtəələrin qiymətləri .................. 566 Satılmış kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçı qiymət indeksi ............................ 566 Satış ............................................................ 567 Satış xərcləri ............................................... 567 Satış qiyməti ............................................... 567 Satış reaksiyası əyrisi ................................. 567 Satış zamanı qiymətin aşağı düşməsi ......... 567 Sayğac ........................................................ 568 Seçim variantları ilə kredit ......................... 568 Seçmə xarakteristika ................................. 568 Seçmə ......................................................... 568 Seçmə dispersiya ........................................ 568 Seçmə hissəsinin (payının) xətası .............. 568 Seçmə məcmu ............................................ 569 Seçmə məkanı ............................................ 569 Seçmə müayinənin bazası .......................... 569 Seçmə müşahidə ........................................ 569 Seçmə müşahidənin nəticələrinin şamil edilməsi ...................................................... 569 Seçmə səhvinin son həddi .......................... 570 Seçmə siyahı .............................................. 570 Seçmə vahidi .............................................. 570 Seçmələrin əvəzlənməsi ............................. 570 Seçmənin əsası ........................................... 570 Seçmənin əsaslarının vəziyyəti .................. 570 Seçmənin həcmi ......................................... 571 Seçmənin orta xətası .................................. 571 Seçmənin payı ............................................ 571 Sentroqrafik metod .................................... 571 Senz ............................................................ 571 Senzuradan keçmiş (kəsilmiş) seçmə ........ 572 Seriyalı (yuvalı) seçmə ............................. 572 Seriyalı istehsal .......................................... 572 Sertifikat .................................................... 572 Sertifikatlaşdırılmış məhsul ....................... 572 Sertifikatlaşdırılmış vasitələrin və informatizasiya sistemlərinin sınaqdan keçirilməsi .................................................. 573 Sertifikatlaşdırma ....................................... 573 Server ......................................................... 573 Səbəblər üzrə ölüm .................................... 573 Səciyyəvi (rayonlaşdırılmış) seçmə .......... 573 Səfərlər ....................................................... 573 Səhiyyə sahəsində xidmətlər ...................... 574 Səhiyyə sistemi .......................................... 574 Səhiyyə statistikası ..................................... 574 Səhiyyə, idman və sosial təminat xidmətlərinin göstərilməsi ......................... 574 Səhm .......................................................... 574 Səhm sertifikatı .......................................... 574 Səhmdar ..................................................... 574 Səhmdar cəmiyyəti .................................... 574 Səhmin nominal sahibi .............................. 574 Səhmin nominalı ........................................ 575 Səhmlərə və mənfəətdə iştiraka hüquqların alınmasına ümumi kapital qoyuluşu .......... 575 Səhmlərin denominasiyası ......................... 575 Səhmlərin emissiyasi ................................. 575 Səhmlərin gəlirliliyi ................................... 575 Səhmlərin kursu ......................................... 575 Səhmlərin məzənnə indeksi ....................... 575 Səhmlərin nəzarət paketi ............................ 575 Səhmlərin satılması və gəlirlərin bölüşdürülməsində iştirak hüququnun verilməsi .................................................... 575 Səhmlərin və kapitalda iştirak payının satılması ..................................................... 575
560
Səhmlərin və kapitalda iştirak paylarının alınması ...................................................... 576 Səlahiyyətli nümayəndə ............................. 576 Səmərəli istehlak büdcəsi ........................... 576 Sənaye ........................................................ 576 Sənaye xarakterli iş .................................... 576 Sənaye istehsalının fiziki həcm indeksi ..... 576 Sənaye istehsalının iqtisadi səmərəliliyi .... 576 Sənaye məhsulları istehsalçılarının qiymət indeksi ........................................................ 577 Sənaye məhsullarının buraxılışı ................. 577 Sənaye məhsullarının çeşidliliyi ................ 577 Sənaye məhsullarının komplektliliyi ......... 577 Sənaye məhsullarının ölçü vahidi .............. 578 Sənaye məhsullarının siyahısı .................... 578 Sənaye məhsullarının statistik təsnifatı ...... 578 Sənaye məhsulu.......................................... 578 Sənaye müəssisələrinin dövriyyə vəsaitləri578 Sənaye müəssisələrının hazır məhsulu ....... 578 Sənaye müəssisələrinin işçi heyəti ............. 578 Sənaye müəssisələrinin qeyri-sənaye təsərrüfat subyektləri .................................. 579 Sənaye müəssisələrinin qruplaşması .......... 579 Sənaye müəssisələrinin registri .................. 579 Sənaye müəssisəsinin energetika təsərrüfatları ............................................... 579 Sənaye müəssisəsinin əsas vasitələri .......... 579 Sənaye müəssisəsinin istehsal gücü ........... 579 Sənaye müəssisəsinin müəssisədaxili dövriyyəsi ................................................... 579 Sənaye müəssisəsinin sexi ......................... 579 Sənaye mülkiyyəti ...................................... 579 Sənaye mülkiyyəti (sahibliyi) obyektlərinin hüquqı qorunması ....................................... 580 Sənaye nümunəsi........................................ 580 Sənaye prosesi ............................................ 580 Sənaye statistikası ...................................... 580 Sənaye tikintisi ........................................... 580 Sənayedə başa çatdırılmamış istehsal ........ 580 Sənayedə əmək məhsuldarlığı .................... 581 Sənayedə əsas fondlardan istifadə .............. 581 Sənayedə əsas fondların təsnifatı ............... 581 Sənayedə ixtisaslaşma ................................ 581 Sənayedə kooperativləşdirmə .................... 581 Sənayedə satılmış məhsul .......................... 581 Sənaye-istehsal əsas fondlarının dəyər indeksi ........................................................ 581 Sənayenin xalis məhsulu ............................ 581 Sənayenin ümumi məhsulu ........................ 582 Sənəd .......................................................... 582 Sənəd dövriyyəsi ........................................ 582 Sənədlər ...................................................... 582 Sənədləşdirilmiş akkreditiv ....................... 582 Sənədləşdirilmiş məlumatlar ..................... 582 Sənətkar ..................................................... 583 Sərbəst bazar qiyməti ................................. 583 Sərbəst dövriyyə (tədavül) üçün mal buraxılışı .................................................... 583 Sərbəst peşə ............................................... 583 Sərbəst tədavül ........................................... 583 Sərbəst ticarət ............................................. 583 Sərəncam .................................................... 583 Sərəncamda qalan gəlir .............................. 583 Sərəncamda qalan təshih edilmiş gəlir ...... 583 Sərəncamda olan milli gəlir ....................... 584 Sərhədə qədər göndəriş .............................. 584 Sərnişin ...................................................... 584 Sərnişin axını ............................................. 584 Sərnişin daşıma statistikası ........................ 584 Sərnişin vaqonlarında sərnişinlərin sıxlığı . 584 Sərnişinlərin daşınması .............................. 584 Sərnişinlərin daşınmasının orta məsafəsi ... 584 Səs .............................................................. 584 Sifariş üzrə çəkilişlər ................................. 585 Sifarişçi ...................................................... 585 Sifarişçinin materialları və xammalı .......... 585 Sifarişçinin öz materiallarından hazırlanan xammal ...................................................... 585 Sifarişçi-server texnologiyası .................... 585 Sifarişlərin daxil olması ............................. 585 Sığorta ........................................................ 585 Sığorta agentləri ......................................... 586 Sığorta auditi .............................................. 586 Sığorta bazarı ............................................. 586 Sığorta brokerləri ....................................... 586 Sığorta edən idarə ...................................... 586 Sığorta hadisəsi .......................................... 586 Sığorta qiyməti ........................................... 586 Sığorta məbləği .......................................... 587 Sığorta müqaviləsi ..................................... 587 Sığorta ödəməsi ......................................... 587 Sığorta statistikası ...................................... 587 Sığorta şirkətləri tərəfindən qəbul edilmiş ümumi sığorta öhdəlikləri .......................... 587 Sığorta şirkətlərinin ümumi investisiyaları 587 Sığorta tarifi ............................................... 587 Sığorta üzvlük haqqı .................................. 587 Sığorta vasitəçiləri ..................................... 588 Sığortaçı ..................................................... 588 Sikkə .......................................................... 588 Simvollar və sətirlər üzərində əməliyyatlar ............................................... 588 Sınağın planlaşdırılması ............................. 588 Sınaq marketinqi ........................................ 588 561
Sınaq müşahidələri ..................................... 588 Sintaksis ..................................................... 588 Sirk ............................................................. 588 Sistem proqramçısı ..................................... 588 Siyahı ......................................................... 588 Siyahıyaalma materiallarının işlənməsi proqramı ..................................................... 588 Siyahıyaalma müddəti ................................ 589 Siyahıyaalma proqramı .............................. 589 Siyahıyaalma vərəqəsi................................ 590 Siyahıyaalmanın rayonlaşdırılması ............ 590 Siyahıyaalmanın sayıcısı ............................ 590 Smeta .......................................................... 590 Smeta qiymətləri ........................................ 590 Smeta normativləri ..................................... 590 Son gəlirlər ................................................. 590 Son hədd (limit) xərcləri ............................ 590 Son istehlak ................................................ 591 Son istehlaka dövlət xərcləri ...................... 591 Son məhsul ................................................. 591 Sorğu .......................................................... 591 Sorğu metodu ............................................. 591 Sosial xarakterli ödəmələr ......................... 591 Sosial ədalət və mənəviyyat ....................... 591 Sosial xidmətlər.......................................... 591 Sosial indikatorlar ...................................... 592 Sosial infrastrukturun iqtisadiyyatı ............ 592 Sosial minimum ......................................... 592 Sosial mobillilik ......................................... 592 Sosial müavinət .......................................... 593 Sosial ödənişlər və imtiyazlar .................... 593 Sosial sığorta .............................................. 593 Sosial sığorta proqramları .......................... 593 Sosial sığortalar üzrə müavinətlər .............. 593 Sosial sığortaya ayırmalar .......................... 593 Sosial sığortaya xərclər .............................. 593 Sosial siğortaya könüllü ödəmələr və işçi qüvvəsinə digər xərclər .............................. 594 Sosial statistika ........................................... 594 Sosial təminat ............................................. 594 Sosial təminat fondları ............................... 595 Sosial transferlər ........................................ 595 Sosial turizm .............................................. 595 Sosial yardim.............................................. 595 Sosial yardim üzrə müavinət ...................... 595 Sosial-iqtisadi proqnoz ............................... 595 Sosioloji metodlar ...................................... 596 Sövdələşmə valyutası ................................. 597 Söz .............................................................. 597 Sözlər üzərində əməliyyatlar ...................... 597 Spesifikasiya .............................................. 597 Spot ............................................................ 597 Spred .......................................................... 597 Ssuda borcları ............................................ 597 Standartlaşmanın vasitəli metodu .............. 597 Stansiyalarda vaqonlarin boşdayanmalarının uçotu .......................................................... 597 Stansiyanın yük dövriyyəsi ........................ 597 Stasionar əhali ............................................ 597 Stasionar sosial xidmət idarələri ................ 598 Stasionar ticarət ......................................... 598 Stasionar tipli yataqxanalar ........................ 598 Statistik asılılıq .......................................... 598 Statistik dəyər ............................................ 598 Statistik ərazi ............................................. 598 Statistik formulyar ..................................... 598 Statistik göstəricilər sistemi ....................... 598 Statistik göstəricilərin məlumatlar bankı .. 599 Statistik hesabatlar ..................................... 599 Statistik həll nəzəriyyəsi ............................ 599 Statistik hüdud ........................................... 599 Statistik informasiya .................................. 599 Statistik işlər proqramı ............................... 599 Statistik kənarlaşmalar ............................... 599 Statistik qərarlar nəzəriyyəsi ...................... 599 Statistik qiymətləndirmə ............................ 599 Statistik qrafik ............................................ 599 Statistik qruplaşdırma ................................ 600 Statistik metod ........................................... 600 Statistik metodlar ....................................... 600 Statistik məcmu ......................................... 601 Statistik məlumat ....................................... 601 Statistik məlumatları göndərənlər .............. 601 Statistik məlumatların elektron işlənməsi .. 601 Statistik məlumatların mərkəzi bazası ....... 601 Statistik məlumatların reqlament işlənməsi kompleksi ................................................... 601 Statistik məlumatların teleişləmə sistemi .. 601 Statistik məlumatların yayılması ............... 602 Statistik müşahidə obyekti ......................... 602 Statistik müşahidə obyektlərinin baş məcmusu .................................................... 602 Statistik müşahidə vahidi ........................... 602 Statistik proqnozlaşdırma metodları .......... 602 Statistik standart ......................................... 602 Statistik vahid ............................................ 602 Statistik vahidlərin dövlət registrinin qarşılıqlı fəaliyyəti ..................................... 603 Statistik vahidlərin dövlət registrinin idarə edilməsi sistemi ......................................... 603 “Statistik vahidlərin dövlət registrinin” məlumat bazasının aparılması .................... 603 Statistik yekun ........................................... 603 Statistika .................................................... 603 562
Statistika cədvəli ........................................ 604 Statistika fəaliyyəti ..................................... 605 Statistika göstəricilərinin siyahısı .............. 605 Statistika göstəricisi ................................... 605 Statistika meyarı ......................................... 605 Statistika məqsədləri üçün registr .............. 605 Statistika məlumat-hesablama sisteminin texniki vasitələri ......................................... 606 Statistika müşahidəsi .................................. 606 Statistika nəşrləri ........................................ 606 Statistika tədqiqatları.................................. 607 Statistika uçotu ........................................... 607 Statistikada müəssisələrin maliyyə vəziyyətinə görə qruplaşdırılması .............. 608 Statistikada seçmə ...................................... 608 Statistikanın məlumat-hesablama sistemi . 608 Statistikanin məlumat-hesablama sistemində sorğu statistikası ......................................... 608 Statistikanin məlumat-hesablama sisteminin standartları .................................................. 608 Strata .......................................................... 608 Strateji marketinq matrisi ........................... 608 Struktur biznes statistikası ......................... 609 Struktur statistikası ..................................... 609 Struktur tənliyi ........................................... 610 Strukturun yenidən qurulması .................... 610 Su ehtiyatlarının vəziyyəti, istifadəsi və mühafizəsi statistikası ................................ 610 Su mühitinin qorunması ............................. 610
Subay ......................................................... 610 Subpodrat fəaliyyətdən olan gəlir .............. 610 Subpodrat fəaliyyəti ................................... 610 Subpodrat işləri aparılan müəssisələrin sayı ............................................................. 610 Subpodratçı ................................................ 611 Subpodratçılara ödənişlər .......................... 611 Subpodratçılara ödənişlərin həyata keçirilməsi .................................................. 611 Subpodratçılardan alınan gəlir ................... 611 Subpodratın verilməsi, subpodratçılarla müqavilələrin bağlanması .......................... 611 Sudan davamlı və ardıcıl istifadə ............... 611 Supermarket ............................................... 611 Superstruktur .............................................. 611 Suya atılan son dərəcə yol verilə bilən tullantı ........................................................ 611 Suyun götürülməsi ..................................... 611 Suyun istehlakı ........................................... 612 Süd istehsalı ............................................... 612 Südəmər uşaq ............................................. 612 Sürət kateqoriyası ...................................... 612 Sürətləndirilmiş amortizasiya .................... 612 Sürünün dövriyyəsi .................................... 612 Svop ........................................................... 613
|