A. M. Vəliyev Elmi redaktorlar: R. A. Səlimov, S. A. Sadıqova, T.Ə. Paşayev

 

XÜSUSĐ  FONDLARDAN  SOSĐAL  SI-

ĞORTALAR  ÜZRƏ  MÜAVĐNƏTLƏR

  – 

xüsusi  sosial  sığorta  fondlarını  idarə  edən  sığorta 

şirkətləri və digər institusional vahidlər tərəfindən 

ev  təsərrüfatlarına  ödənilən  sosial  sığorta  üzrə 

müavinətlərdir. 

 

XÜSUSĐ  GÖMRÜK  STATĐSTĐKASI

  - 

gömrük  orqanlarında,  onlara  həvalə  olunmuş 

məsələlərin  həllini  təmin  etmək  məqsədi  ilə, 

gömrük  işini  aparan  icra  hakimiyyəti  orqanının 

müəyyən 

etdiyi 

qaydada 

xüsusi 

gömrük 

statistikası 

aparıla 

bilər. 

Xüsusi 

gömrük 

statistikasına  daxil  olan  məlumatlar  gömrük 

orqanları  tərəfindən  yalnız  gömrük  məqsədləri 

üçün istifadə olunur. 

 

XÜSUSĐ  ĐQTĐSADĐ  ZONA  (XĐZ)

 

– 

sahibkarlıq  fəaliyyətinin  həyata  keçirilməsi  üçün 

xüsusi  hüquqi  rejimin  tətbiq  edildiyi  müəyyən 

ölkənin  ərazisinin  məhdud  hissəsidir.  Sahibkarlıq 

fəaliyyətinin  güzəştli  şərtlərlə  həyata  keçirilməsi 

üçün  xüsusi  iqtisadi  zonanın  ərazisində  onun 

rezidentlərinə  xüsusi  hüquqi  rejim  tətbiq  olunur. 

Xüsusi  iqtisadi  zonanın  rezidentləri  müvafiq 

qanunvericiliyə 

əsasən 

dövlət 

qeydiyyatına 

alınmış, 

xüsusi 

iqtisadi 

zona 

ərazisində 

sahibkarlıq  fəaliyyəti  ilə  məşğul  olmaq  üçün 

mövcud  qaydalara  uyğun  olaraq  xüsusi  iqtisadi 

zonanın  qeydiyyat  şəhadətnaməsini  almış  hüquqi 

və  fiziki  şəxslərdir.  Xüsusi  iqtisadi  zonanın 

fəaliyyət  müddətində  onun  ərazisində  yaradılan 

səlahiyyətli  orqanın  yerli  qurum  xüsusi  iqtisadi 

zonanın  administrasiyası  adlanır.  Xüsusi  iqtisadi 

zonanın  operatoru  idarəetmə  sazişi  çərçivəsində 

XĐZ-in  idarə  olunması  və  inkişaf  etdirilməsinə 

cavabdehlik  daşıyan,  bu  sahədə  böyük  təcrübəyə 

malik olan şirkətdir.   

 

XÜSUSĐ KORRELYASĐYA ƏMSALI

 –  1) 

b  i  r  i  n  c  i    s  ı  r  a  d  a 

−

3

12

ρ

  X

3

  təsadüfi 

kəmiyyətinin 

X

1

-ə 

(X

2

) 

orta 

təsirini 

kənarlaşdırdıqdan  sonra  X

1

  və  X

2

  təsadüfi 

kəmiyyətləri 

arasındakı 

xəttilik 

dərəcəsi 

ölçüsüdür. Yəni 

=

3

/

12

ρ

 

))

(

(

)),

(

(

3

2

2

3

1

1

X

X

M

X

X

X

M

X

−

−

ρ

 

sağ 

tərəfdə 

))

(

(

3

1

1

X

X

M

X −

 

və 

))

(

3

2

2

X

X

M

X −

  kəmiyyətlərinin  korrelyasiya 

əmsalı yazılmışdır. Burada:  

3

1

0

3

1

)

(

X

a

a

X

X

M

+

=

 

X

1

-in 

X

3

-ə 

xətti 

reqressiyası, 

3

1

0

3

2

)

(

X

b

b

X

X

M

+

=

  isə  X

2

-

nin X

3

-ə xətti reqressiyasıdır.  

2) i k i n c i  s ı r a d a 

34

12

ρ

 - X

3

 və X

4

 təsadüfi 

kəmiyyətlərinin 

X

1

-ə 

(X

2

) 

orta 

təsirini 

kənarlaşdırdıqdan  sonra  X

1

  və  X

2

  təsadüfi 

kəmiyyətləri  arasındakı  asılılıqda  iştirak  edən 

xəttilik  dərəcəsi  ölçüsüdür.  Xüsusi  korrelyasiya 

əmsalının 

3

,

...

34

/

12

≥

n

n

ρ

(n-2)-ci 

sırasının 

hesablanmasında  qoşa  korrelyasiya  əmsalının 

n

n

R

ij

×

=

)

(

ρ

 matrisindən istifadə edilir. 

 

XÜSUSĐ  MÜLKĐYYƏT

  –  ayrı-ayrı  şəxslərə 

(vətəndaşlara)  aid  olan  mülkiyyətdir.  Onun  əsas 

təşkilati-hüquqi  formaları  aşağıdakılar  hesab 

edilir:  fərdi  əmək  fəaliyyəti;  əmək  təsərrüfatı; 

kəndli  və  şəxsi  yardımçı  təsərrüfatlar;  kiçik  və 

digər fərdi və ailə müəssisələri; dövlət mülkiyyəti 

iştirak etmədən səhmdar cəmiyyətləri.   

Xüsusi mülkiyyət hüquqi istehsal vasitələri, qeyri-

istehsal təyinatlı əşyalar və sərvətlər, pul vəsaitləri 

və 

qiymətli 

kağızlar, 

onlardan 

istifadənin 

nəticələrinə  sahiblik,  onlardan  istifadə  və  onların 

barəsində  sərəncam  vermək  sahəsində  ayrı-ayrı 

şəxslərin 

qanunla 

qorunan 

hüquqlarının 

məcmusundan ibarətdir. Xüsusi mülkiyyət hüququ 

həyata 

keçirərkən 

qanunvericilikdə 

nəzərdə 

tutulmuş  qaydada  və  hədlərdə  muzdlu  əməyin 

tətbiqi  mümkündür.  Vətəndaş  məhsuldar  və  ya 

yaradıcı  əməkdə  öz  qabiliyyətindən  istifadə 

etməkdə  müstəsna  hüquqa  malikdir.  Mülkiyyətin 

heç  bir  növünə  üstünlük  verilmir.  Xüsusi 

mülkiyyət  hüququ  qanunla  qorunur.  Dövlət 

vərəsəlik hüququna zəmanət verir. 

 

XÜSUSĐ  TƏŞKĐL  EDĐLMĐŞ  MÜŞAHĐDƏ

 

-  hesabatda  olmayan  məlumatların  yığılması 

məqsədilə  aparılan  statistik  müşahidə  növüdür. 

Siyahıyaalma,  birdəfəlik  müşahidə  və  seçmə 

 

276 

müşahidə 

növlərinə 

bölünür 

(“Başdan-başa 

müşahidə”yə, 

“Seçmə 

müşahidə”yə 

və 

“Birdəfəlik müşahidə”yə bax). 

 

XÜSUSĐ  TƏYĐNATLI  AVADANLIQLAR

 

–  spesifik  istehsal  məqsədlərində  istifadə  üçün 

nəzərdə  tutulmuş  və  onun  haqqında  ayrılıqda 

uçotun  aparılması  üçün  kifayət  qədər  iri  olan 

avadanlıqdır. 

 

XÜSUSĐ  TƏYĐNATLI  MƏNZĐL  FONDU-

NUN  YAŞAYIŞ  SAHƏLƏRĐ

  –  aşağıdakı 

növlərdən ibarətdir: 

- xidmət yaşayış sahələri; 

- yataqxanalarda yaşayış sahələri; 

- manevr fondu yaşayış sahələri; 

-  əhaliyə  sosial  xidmət  sisteminə  daxil  olan 

binalarda yaşayış sahələri; 

-  məcburi  köçkünlərin  müvəqqəti  yerləşdirilməsi 

fondunun yaşayış sahələri; 

- qaçqın statusuna malik olan şəxslərin müvəqqəti 

yerləşdirilməsi fondunun yaşayış sahələri; 

-  ayrı-ayrı  kateqoriyalardan  olan  vətəndaşların 

sosial müdafiəsi üçün yaşayış sahələri. 

Xüsusi  təyinatlı  yaşayış  sahələri  qismində  dövlət 

və bələdiyyə mənzil fondunun (“Mənzil fondu”na 

bax)  yaşayış  sahələri  istifadə  edilir.  Yaşayış 

sahəsinin xüsusi təyinatlı yaşayış sahəsi qismində 

istifadəsinə  yalnız  həmin  sahə  müvafiq  icra 

hakimiyyəti  orqanı  tərəfindən  müəyyən  edilmiş 

qayda  və  tələblərə  riayət  etməklə  xüsusi  təyinatlı 

mənzil  fonduna  aid  edildikdən  sonra  yol  verilir. 

Yaşayış  sahəsinin  xüsusi  təyinatlı  yaşayış 

sahələrinin  növlərindən  birinə  aid  edilməklə, 

xüsusi  təyinatlı  mənzil  fonduna  daxil  edilməsi  və 

ondan  çıxarılması  dövlət  və  ya  bələdiyyə  mənzil 

fondunun  idarəetməsini  həyata  keçirən  orqanın 

qərarı əsasında həyata keçirilir. 

Xüsusi 

təyinatlı 

yaşayış 

sahələri 

özgəninkiləşdirilə, icarə və kirayəyə verilə bilməz.  

 

XÜSUSĐ  TƏYĐNATLI  MĐNĐK  AVTOMO-

BĐLLƏRĐ

 

- yük və sərnişin daşınmasına xidmət 

etmir,  onlar  xüsusi  işləri  yerinə  yetirmək  üçün 

təyin  olunmuşdur.  Xüsusi  təyinatlı  avtonəqliyyat 

vasitələrinə  sanitar  və  yanğın  söndürən  maşınlar, 

avtokranlar,  avtotəmir  emalatxanaları  və  s. 

daxildir.

 

 

XÜSUSĐ  TĐCARƏT

 

- 

aşağıdakı 

əmtəə 

axınlarını əhatə edən xüsusi ticarət sistemidir: 

-  sərbəst  tədavülə  və  ya  onların  daxil  olmasından 

sonra anbarlarda saxlanılaraq istehlaka buraxılmış 

malların  idxalıdır  -  aktiv  emal  üçün  idxal  (giriş) 

və passiv emaldan sonra idxal (çıxış); 

- ölkədə istehsal olunmuş və ya bu ölkədə sərbəst 

tədavülə  buraxılmış  malların  ixracıdır  -  aktiv 

emaldan  sonra  ixrac  və  passiv  emaldan  sonra 

ixrac. 

Tranzit  mallar  və  anbarlar  üzrə  mal  dövriyyəsi 

xüsusi ticarət sisteminə daxil edilmir. 

 

 

277 

-

İ-

İaşə dövriyyəsi ......................................... 277 

İbtidai təhsillə əhatə olunmanın                 

xalis 

əmsalı .............................................. 282 

İbtidai, orta və ali təhsil sistemlərində qız və 

oğlanların nisbəti ...................................... 282 

İcarə ......................................................... 282 

İcarə ilə bağlı xidmətlər............................ 282 

İcarədar .................................................... 282 

İcarəyə verən............................................ 282 

İcbari pensiya sığortası ............................. 282 

İcmal hesabat ........................................... 282 

İctimai birlik ............................................ 282 

İctimai birliklərin mülkiyyəti.................... 282 

İctimai iaşə............................................... 283 

İctimai istehlak......................................... 283 

İctimai iş .................................................. 283 

İdarə ........................................................ 283 

İdarə statistikası ....................................... 283 

İdarəçilik uçotu ........................................ 283 

İdarəetmə haqqinda razilaşma .................. 283 

İdarəetmə xidmətlərinin göstərilməsi........ 284 

İddia ........................................................ 284 

İdentifikasiya ........................................... 284 

İdentifikasiya əlaməti ............................... 284 

İdentifikasiya kodu ................................... 284 

İdentifikasiya nömrəsi .............................. 284 

İdentifikator ............................................. 284 

“

İdep” ...................................................... 284 

İdxal gömrük rüsumu ............................... 284 

İdxal və ixracın kvotalaşdırılması və 

lisenziyalaşdırılması ................................. 284 

İdxal, əmtəələrin idxalı ............................. 285 

İdxala maliyyə yardimları ........................ 285 

İdxala vergilər .......................................... 285 

İƏİT/İYK-ə üzv olan ölkələr-donorlar 

t

ərəfindən xalis İRY şəklində bütün inkişaf 

etm

əkdə olan və qismən inkişaf etmiş ölkələrə 

ayr

ılan ümumi milli gəlirin payı ............... 285 

İƏİT-ə üzv olan ölkələrdən kənd təsərrüfatı 

istehsal

ına dəstək üçün ayrilan ÜDM-in 

hiss

əsinin hesablanmış göstəricisi ............ 286 

İxrac gömrük rüsumu ............................... 286 

İxrac, mallarin ixracı ................................ 286 

İxraca maliyyə yardımları ........................ 286 

İxraca vergilər .......................................... 286 

İxracın (idxalın) fiziki həcm indeksi ......... 286 

İxtira ........................................................ 287 

İxtisas ...................................................... 287 

İxtisaslaşdırılmamış ticarət ....................... 287 

İxtisaslaşdırılmış böyük ticarət sahəsi ....... 287 

İxtisaslaşdırılmış iri mağaza ..................... 287 

İxtisaslaşdırılmış tibbi heyətin yardımı ilə baş 

ver

ən doğum hallarının payı ..................... 288 

İxtisaslaşdırılmış ticarət............................ 288 

İİV/QİÇS haqqinda tam və düzgün təsəvvürü 

olan 15-

24 yaşli əhalinin sayı ................... 288 

İkiaddımlı ən kiçik kvadratlar metodu ...... 288 

İkili qeydiyyat (yazma) sistemi ................ 288 

İkili sistem ............................................... 289 

İkinci dərəcəli fəaliyyət ............................ 289 

İkitərəfli əsasda İƏİT/İYK-nin donor ölkələri 

t

ərəfindən ayrılmış şərtləşdirilməmiş İRY 

hiss

əsi ...................................................... 289 

İkitərəfli müqayisə ................................... 289 

İqtisadi aktivlər ........................................ 290 

İqtisadi balanslar ...................................... 290 

İqtisadi böhran ......................................... 290 

İqtisadi cinayət ......................................... 290 

İqtisadi demoqrafiya ................................ 291 

İqtisadi dəyişənlərin növləri ..................... 291 

İqtisadi dövr ............................................. 291 

İqtisadi dövriyyə modeli........................... 291 

İqtisadi ərazi ............................................ 291 

İqtisadi fəal əhali ...................................... 292 

İqtisadi fəaliyyət ...................................... 292 

İqtisadi fəaliyyət növləri ........................... 293 

İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə məhsul növləri 

t

əsnifatı .................................................... 293 

İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə vahidlərin    

say

ı .......................................................... 294 

İqtisadi fəaliyyət növlərinin beynəlxalq 

standart sah

ə təsnifatı ............................... 294 

İqtisadi fəaliyyət növlərinin düzgün     

n

əticəsi ..................................................... 294 

İqtisadi fəaliyyət növü üzrə yerli vahid ..... 294 

İqtisadi fəaliyyət vahidi ............................ 294 

İqtisadi fəaliyyətlə məşğul olanın statusu . 294 

İqtisadi fəaliyyətlə məşğulluq ................... 294 

İqtisadi fəalliq səviyyəsi ........................... 295 

İqtisadi göstəricilər ................................... 295 

İqtisadi inkişaf ......................................... 295 

İqtisadi inkişafın amilləri.......................... 295 

İqtisadi istehsal ........................................ 295 

İqtisadi qeyri-fəal əhali............................. 295 

İqtisadi maliyyə göstəricisinin 

qiym

ətləndirilməsi ................................... 296 

İqtisadi maraq mərkəzi ............................. 296 

İqtisadi maraqlara görə birləşmə............... 296 

İqtisadi nəzəriyyə ..................................... 296 

İqtisadi potensial ...................................... 296 

İqtisadi sanksiyalar ................................... 296 

İqtisadi siyahıyaalma ................................ 297 

 

278 

İqtisadi statistika ...................................... 297 

İqtisadi təhlil ............................................ 297 

İqtisadi-riyazi model ................................ 297 

İqtisadi-statistik model ............................. 297 

İqtisadiyyat .............................................. 297 

İqtisadiyyata kredit qoyuluşu.................... 298 

İqtisadiyyatın (sahələrin) ümumi mənfəəti 298 

İqtisadiyyatın bölmələri (sektorları) ......... 298 

İqtisadiyyatın xalis mənfəəti ..................... 298 

İqtisadiyyatın sahələri .............................. 298 

İqtisadiyyatın sahələrinin ümumi məhsulu 298 

İl ərzində çarpayıların  tutulduğu günlərin  

orta say

ı ................................................... 298 

İl ərzində gəlir və zərər............................. 299 

İl ərzində mənfəət və zərər ....................... 299 

İlkin gəlirlər ............................................. 299 

İlkin gəlirlərin saldosu.............................. 299 

İlkin hesabat ............................................. 299 

İlkin xərclər (məsrəflər) ........................... 299 

İlkin uçot.................................................. 299 

İlkin uçot göstəriciləri .............................. 299 

İllik mühasibat hesabatı ............................ 299 

İmitasiya modeli ...................................... 299 

İmitasiya modelləşdirmə metodu .............. 300 

İmmiqrasiya ............................................. 300 

İmtiyazli səhm ......................................... 300 

İndaktiv tənzimləmə ................................. 300 

İndeks ...................................................... 300 

İndeks–deflyatorlar .................................. 301 

İndekslər arasinda əlaqə ........................... 301 

İndikator .................................................. 301 

İndossament ............................................. 301 

İnflyasiya ................................................. 301 

İnflyasiya proseslərinin təhlili .................. 302 

İnformasiya  prosesləri ............................. 302 

İnformasiya .............................................. 302 

İnformasiya cəmiyyəti .............................. 302 

İnformasiya ehtiyatları ............................. 302 

İnformasiya fəaliyyəti .............................. 303 

İnformasiya infrastrukturu ........................ 303 

İnformasiya mühiti ................................... 303 

İnformasiya texnologiyası ........................ 303 

İnformasiya təhlükəsizliyinə xəta ............. 303 

İnformasiya və kommunikasiya 

texnologiyalari m

əhsulları ........................ 303 

İnformasiya və kommunikasiya 

texnologiyalar

ı sektoru ............................. 303 

İnformasiya və kommunikasiya 

texnologiyalar

ı statistikası ........................ 303 

İnformasiya və kommunikasiya 

texnologiyalar

ının (İKT) inkişaf indeksi ... 304 

İnformasiyalara icazəsiz giriş ................... 304 

İnformasiyaların açıq mənbələri ............... 304 

İnformasiyalaşdırma................................. 304 

İnformasiyanın teleişlənməsinin texniki 

vasit

ələri .................................................. 304 

İnformasiya-texniki qulluq xidmətlərinin 

göst

ərilməsi .............................................. 305 

İnformasiya-təhlil mərkəzi ....................... 305 

İnfrastruktur ............................................. 305 

İnfrastruktur tikililəri ................................ 305 

İnhisar ...................................................... 305 

İnjinirinq .................................................. 305 

İnkasso ..................................................... 305 

İnkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətləri 

t

ərəfindən alınan İRY-nin onların ÜMG-də 

hiss

əsi ...................................................... 305 

İnkişaf etməkdə olan, okeana çıxışı olmayan 

ölk

ələr tərəfindən alınan İRY-nin onların 

ÜMG-d

ə hissəsi ....................................... 306 

İnkişaf etmiş ölkələr tərəfindən inkişaf 

etm

əkdə olan ölkələrdən gətirilən kənd 

t

əsərrüfatı məhsullarına, parçalara və hazır 

paltarlara qoyulmuş gömrük rüsumlarının orta 

tarifi ......................................................... 306 

İnkişaf etmiş ölkələrin inkişaf etməkdə olan 

v

ə ən az inkişaf etmiş ölkələrdən gömrüksüz 

idxal

ının hissəsi ....................................... 307 

İnkişaf məqsədi ilə rəsmi yardımın sektorları 

bölüşdürülə bilən, İƏİT/İYK ölkələri-

donorlar

ı tərəfindən ikitərəfli əsasda əsas 

sosial xidm

ətlərə ayrılan məcmunun payı . 307 

İnnovasiya................................................ 308 

İnnovasiya fəaliyyəti ................................ 308 

İnnovasiya fəaliyyətinin nəticə      

göst

əriciləri .............................................. 309 

İnnovasiya məhsulu.................................. 309 

İnnovasiyaya xərclər ................................ 309 

İnsan inkişafı indeksi ............................... 310 

İnsan inkişafı konsepsiyası ....................... 310 

İnsan inkişafının dayanıqlılığı .................. 311 

İnstitusional bölmə ................................... 312 

İnstitusional əhali ..................................... 312 

İnstitusional vahid .................................... 312 

İnteqral tənlik ........................................... 313 

İntensivlik ................................................ 314 

İnterfeys ................................................... 314 

İntergenetik interval ................................. 314 

İnternet abunəçiləri .................................. 314 

İnternet istifadəçiləri ................................ 314 

İnterpolyasiya etmək ................................ 314 

İntervallı proqnoz ..................................... 314 

İntervü (sorğu) aparmaq ........................... 315 

İntrastat .................................................... 315 

 

279 

İnventar uçotunun və nəqliyyat (hərəkət edən) 

vasit

ələrinin qeydiyyatı sənədləri ............. 315 

İnventarlaşdırma ...................................... 315 

İnventarlaşdırma siyahısı .......................... 315 

İnventarlaşdırma tarixi ............................. 315 

İnventarlaşdırmanın daimi metodu ........... 315 

İnventarlaşdırmanın dövri metodu ............ 316 

İnvestisiya ................................................ 316 

İnvestisiya dəyəri ..................................... 316 

İnvestisiya fəaliyyəti ................................ 316 

İnvestisiya fəaliyyətinin dövlət  

t

ənzimlənməsi .......................................... 316 

İnvestisiya fəaliyyətinin maliyyələşmə 

m

ənbələri ................................................. 316 

İnvestisiya fəaliyyətinin subyektləri ......... 317 

İnvestisiya fəaliyyətli obyektlər ................ 317 

İnvestisiya fondu ...................................... 317 

İnvestisiya gəliri ....................................... 317 

İnvestisiya kompleksi ............................... 317 

İnvestisiya qoyuluşuna meylliliyin              

son h

əddi.................................................. 317 

İnvestisiya layihələrinin səmərəliliyi ........ 317 

İnvestisiya mühiti ..................................... 318 

İnvestisiya müsabiqəsi ............................. 318 

İnvestisiya subsidiyaları ........................... 318 

İnvestisiyadan gəlir .................................. 318 

İnvestisiyalarda digər mənbələrin payı ..... 318 

İnvestisiyalarda dotasiyaların payı ............ 318 

İnvestisiyalarda xüsusi vəsaitlərin payı ..... 318 

İnvestisiyalarda istiqrazların payı ............. 318 

İnvestisiyalarda səhmlər paketlərinin satış 

pay

ı .......................................................... 318 

İnvestor smetası ....................................... 318 

İnvestorlar ................................................ 318 

İnzibati fayl .............................................. 319 

İnzibati məlumat mənbələri ...................... 319 

İnzibati registr .......................................... 319 

İnzibati statistika ...................................... 319 

İpoteka ..................................................... 319 

İpoteka bankı ........................................... 319 

İpoteka krediti .......................................... 319 

İri müəssisə .............................................. 319 

İri seriyalı istehsal .................................... 319 

İri supermarket, böyük sahəli ticarət zalı olan 

p

ərakəndə satış mağazası.......................... 319 

İri universal mağaza ................................. 319 

İstehlak .................................................... 319 

İstehlak (pərakəndə) qiymətləri və tarifləri 320 

İstehlak bazarı .......................................... 320 

İstehlak bazarının xidmətlər tutumu ......... 320 

İstehlak funksiyası ................................... 320 

İstehlak xidməti bazarında tələb ............... 320 

İstehlak xidməti bazarının konyunkturu 

(v

əziyyəti) ................................................ 320 

İstehlak xidmətləri ................................... 320 

İstehlak xidmətləri bazarında təklif .......... 320 

İstehlak kooperasiyası .............................. 320 

İstehlak kooperasiyasına daxil olma ......... 320 

İstehlak qiyməti........................................ 320 

İstehlak qiymətləri indeksi ....................... 321 

İstehlak malları ........................................ 321 

İstehlak malları və xidmətləri ................... 321 

İstehlak mallarının pərakəndə satiş qiymətləri 

indeksl

əri ................................................. 322 

İstehlak səbəti .......................................... 322 

İstehlak tullantıları ................................... 323 

İstehlaka meyl .......................................... 323 

İstehlakçı ................................................. 323 

İstehlakçı xidməti bazarının 

seqmentl

əşdirilməsi .................................. 323 

İstehlakçı kooperativlərlə birləşmələr 

(

əməkdaşlıq) ............................................ 323 

İstehsal ..................................................... 323 

İstehsal (buraxılış) .................................... 323 

İstehsal aktivləri ....................................... 324 

İstehsal amilləri ........................................ 324 

İstehsal avadanlığı .................................... 324 

İstehsal avadanlıqlarının gücü .................. 324 

İstehsal avadanlıqlarının gücünün ölçü   

vahidi ....................................................... 324 

İstehsal edilməmiş aktivlər ....................... 324 

İstehsal edilməmiş qeyri-maliyyə aktivləri 324 

İstehsal edilmiş aktivlər ............................ 324 

İstehsal ehtiyacları üçün istehlak edilmiş 

elektrik enerjisi ........................................ 324 

İstehsal fəaliyyəti üzrə dövriyyə ............... 325 

İstehsal fəaliyyətindən əldə olunan digər 

g

əlirlər ..................................................... 325 

İstehsal funksiyası .................................... 325 

İstehsal gücləri ......................................... 325 

İstehsal gücləri balansı ............................. 325 

İstehsal güclərindən istifadə ..................... 325 

İstehsal hesabı .......................................... 326 

İstehsal xərcləri ........................................ 326 

İstehsal xərcləri (ticarət müəssisələri       

üçün) ........................................................ 326 

İstehsal istehlakı ....................................... 326 

İstehsal kooperativi (arteli) ....................... 326 

İstehsal məsrəfləri .................................... 326 

İstehsal olunan aktivlərə qoyulan 

investisiyalar ............................................ 326 

İstehsal olunmayan aktivlər ...................... 326 

 

 

 

280 

İstehsal olunmayan aktivlərə qoyulan 

investisiyalar ............................................ 326 

İstehsal olunmuş aktivlər .......................... 326 

İstehsal prosesinə xidmət göstərən enerji 

avadanl

ığının gücü ................................... 327 

İstehsal təhlili ........................................... 327 

İstehsal tikintisi ........................................ 327 

İstehsal tullantıları .................................... 327 

İstehsal vahidi .......................................... 327 

İstehsal vahidinin son məhsul və natamam 

istehsal ehtiyatlar

ının dəyişməsi ............... 327 

İstehsal vasitələri ...................................... 327 

İstehsal və idxala görə subsidiyalar .......... 328 

İstehsal zədələnməsinin səviyyəsi və ya 

istehsal z

ədələnməsinin tezliyi əmsalı ...... 328 

İstehsala digər vergilər ............................. 328 

İstehsala xərclərin uçotu ........................... 328 

İstehsala maliyyə yardımları ..................... 328 

İstehsala vergilər ...................................... 328 

İstehsalat zədələnməsinin statistikası ........ 328 

İstehsalçı .................................................. 328 

İstehsalatda zədələnmənin ağırlıq əmsalı .. 328 

İstehsalçı müəssisənin qiyməti ................. 328 

İstehsalçının qiyməti ................................ 328 

İstehsalda bədbəxt hadisələr haqqinda akt 329 

İstehsalda zədə ......................................... 329 

İstehsaldan sonrakı investisiyalar ............. 329 

İstehsalın dəyəri ....................................... 329 

İstehsalın iqtisadi səmərəliliyi .................. 329 

İstehsalın sərhədi ...................................... 329 

İstehsalın ümumi xərcləri ......................... 329 

İstehsalla bağlı vergilər və rüsumlar ......... 329 

İstehsalla əlaqədar rüsum və vergilər ........ 330 

İstehsal-texniki təyinatlı  məhsulların 

al

ınmasının orta qiymət indeksi ................ 330 

“

İsti (qaynar) pullar” ................................ 330 

İstiqamətlər üzrə daşınmaların qeyri-

b

ərabərlik əmsalı ...................................... 330 

İstiqraz ..................................................... 330 

İstiqraz üzrə faiz....................................... 331 

İstiqraz vərəqəsi ....................................... 331 

İstiqrazlar üzrə borclar ............................. 331 

İstiqrazların gəlirliliyi............................... 331 

İstilik elektrik stansiyalarının faydalı iş  

əmsalı ...................................................... 331 

İstirahət müəssisəsi .................................. 331 

İstirahətin, idman tədbirlərinin və  

m

ədəniyyət sahəsinin təşkili üzrə      

xidm

ətlər .................................................. 331 

İstismar .................................................... 332 

İstismar dövrü .......................................... 332 

İstismar netto yük dövriyyəsi ................... 332 

İstisna (kənar etmə) həddi ........................ 332 

İş buraxma ............................................... 332 

İş tapmaqdan ümidini üzən şəxs ............... 332 

İş vaxtı ..................................................... 332 

İş vaxtının yarısından az işləyənlərin sayı və 

i

ş vaxtının yarısından çox işləyənlərin       

say

ı .......................................................... 333 

İş verənlər ................................................ 333 

İş yeri ....................................................... 333 

İşçi (iş) qüvvəsi ........................................ 333 

İşçi heyəti ................................................ 334 

İşçi heyətin əməyinin ödənilməsinə sərf 

olunan x

ərclər .......................................... 334 

İşçi heyətin kateqoriyası ........................... 334 

İşçi qüvvəsi bazarı.................................... 334 

İşçi qüvvəsinə çəkilən xərclərdən başqa,  

dig

ər istismar xərcləri ............................... 334 

İşçi qüvvəsinə çəkilən ümumi xərclər ....... 335 

İşçi qüvvəsinin müayinəsi ........................ 335 

İşçi qüvvəsinin növbəlilik əmsalı ............. 335 

İşçi qüvvəsinin sayının artma (azalma)  

indeksi ..................................................... 335 

İşçi qüvvəsinin ümumi dövriyyəsi ............ 335 

İşçilərin hərəkəti ...................................... 335 

İşçilərin işinin növbəlilik əmsalı ............... 335 

İşçilərin orta gəliri və orta əmək haqqı ..... 335 

İşçilərin orta siyahı sayı............................ 336 

İşçilərin siyahı sayı .................................. 336 

İşçilərin siyahı tərkibinə əmək haqqı    

x

ərcləri ..................................................... 336 

İşçilərin yerinin doldurulması əmsalı ........ 337 

İşçinin tarif dərəcəsi ................................. 337 

İşdən azad edilmiş işçilər ......................... 337 

İşə çixan işçilərin sayı .............................. 337 

İşə götürənlərin sosial sığortaya       

ay

ırmaları ................................................. 337 

İşə götürənlərin sosial sığortaya şərti 

hesablanm

ış ayırmaları ............................. 337 

İşəgötürən ................................................ 337 

İşgüzar fəaliyyət indeksi ........................... 338 

İşgüzar fəallıq .......................................... 338 

İşgüzar turizm .......................................... 338 

İşlənən məlumatların həcmi ..................... 338 

İşlənməmiş vaxta görə ödəmələr .............. 339 

İşlənmiş torpaqlar..................................... 339 

İşlənmiş vaxta görə ödəmələr ................... 339 

İşləyənlərin ümumi sayından qeyri-formal 

sektorda m

əşğulların sayı ......................... 339 

İşsizlər ..................................................... 339 

İşsizlərin qeydiyyat əmsalı ....................... 339 

İşsizlik ..................................................... 340 

İşsizlik səviyyəsi ...................................... 340 

 

281 

İşsizliyə görə müavinət............................. 340 

İşsizliyin davamlılığı ................................ 340 

İşsizliyin səviyyəsi ................................... 340 

İtki ........................................................... 340 

İzləyən nəzarətçi siqnal ............................ 340 

İzokvant ................................................... 341 

İzotermik vaqon ....................................... 341 

 

282