Ohakni tashish, saqlash va ishlatish. So‘ndirilmagan donador ohak temir yo‘l
vagonlari va avtosamosvallarda to‘kilgan holda tashiladi. Bunda ohakni namlik ta’siridan
saqlash zarur. Ohak pushonka va kukun ohak jips yopiladigan metall konteynerlarda, maxsus
polietilen katta qoplarda va bitumlangan yoki yog‘langan qog‘oz qoplarda tashiladi. Ohak
qorishmasi maxsus kuzovli avtosamosvallarda, ohak suti esa avtotsisternalarda tashiladi.
Ohak pushonkani qurilish maydonlaridagi omborxonalarda qoplarga joylab qisqa
muddat saqlash mumkin. Ohak kipelkani qurilish maydonlarida usti yopiq holda uzoq
muddat saqlash va zarurat bo‘lganda undan ohak qorishmasi tayyorlash mumkin. Kukun
ohakni bir oydan ortiq saqlash mumkin, aks holda havodagi namlik ta’sirida aktivligi asta-
sekin kamayadi.
Havoyi ohak keramik g‘isht va bloklar terishda, suvoqchilikda ishlatiladigan
murakkab va oddiy qorishmalar tayyorlashda, bo‘yoq tarkiblari uchun bog‘lovchi sifatida
ishlatiladi.
Havoyi ohak namlik va suv muhitiga chidamsizligi tufayli u asosidagi qorishmalar
va buyumlarni poydevorlar qurishda, yog‘in-sochin ta’sirida bo‘ladigan joylarda ishlatish
maqsadga muvofiq emas.
Havoyi tuyilgan ohak va ohak pushonka asosida ohak putssolanli va ohak-shlakli
gidravlik bog‘lovchilar ishlab chiqariladi.
Ohak-shlakli bog‘lovchilar donador domna shlaki va havoyi ohakni (2030%)
birgalikda maydalab tuyib olinadi. Bog‘lovchining qotish jarayonini yaxshilash uchun
tarkibiga 3-5% gips qo‘shiladi. Bunday bog‘lovchilar normal sharoitda sekin qotadi, lekin
issiq nam havo bilan ishlanganda qotishi tezlashadi.
Nazorat savollari 1.
Mineral bog‘lovchilar qanday klassifikatsiyalanadi?
2.
Havoyi ohak ishlab chiqarish texnologiyasi va xossalarini aytib bering?
4.
Gips bog‘lovchisi xomashyosi, ishlab chiqarish texnologiyasi, asosiy xossalari
xaqida aytib bering?
5.
Portlandsement xom ashyosi, ishlab chiqarish texnologiyasini aytib bering.
4.
Portlandsement
klinkerining
mineralogik
tarkibi va unga qo‘shiladigan
qo‘shimchalar nimalardan iborat?