5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 7 8 2 Spermiyalar 3 Vegetativ hujayra 4 5 6 9 10 11 Changchi. Changdon. Chang donalari. Chang donachasi - ning kesimi. Urug‘chi. Urug‘kurtak. Murtak xaltachasi. Markaziy hujayra. Tuxum hujayra. Endosperm. Maysa. Chang nayi. Spermiya. Gulli o ‘
simliklardagi qo ‘
sh urug ‘
lanish. 12 13 S.G. Navashin kashf etgan, endospermning triploid tabiatini esa uning
o‘g‘li M.S. Navashin 1915- yilda ochgan.
partenogenes. Urug‘lanmagan tuxum hujayradan murtakning rivojla-
nishiga
partenogenes deyiladi.
Partenogenes tabiiy va sun’iy bo‘ladi. Ta-
biiy partenogenes ayrim qisqichbaqasimonlar (dafniya), pardaqanotlilardan
(asalari, ari) va o‘simlik shira bitlarida, qisman qushlar (tustovuq)da ku-
zatiladi. Sun’iy partenogenesda urug‘lanmagan tuxum hujayraga har xil
mexanik va kimyoviy omillar ta’sir ettirib rivojlantirish mumkin. Sun’iy
partenogenes tut ipak qurtida, baliqlar, quyonlar, suvo‘tlarida, zambu rug‘ -
larda, g‘alladosh va dukkakdoshlarda hosil qilingan.
94 ORGANIZMLARNING KO‘PAYISHI VA INDIVIDUAL RIVOJLANISHI IV BO‘LIM Tuxum hujayra urug‘langach, organizmning individual rivojlanishi —