|
|
səhifə | 234/248 | tarix | 02.12.2022 | ölçüsü | 0,6 Mb. | | #71983 |
| Abituriyentler ush n Qaraqalpaq tili p ninen qollanba quwat Jare
Maǵlıwmatnama (cправка) – bolǵan waqıya yamasa bolıp atırǵan jaǵdaylardı bildiriw mazmunında jazılǵan hújjet.
Minezleme – belgili bir adamnıń miyneti hám jámiyetlik xızmeti, sonday-aq onıń ózine tán ózgeshelikleri hám pazıyletlerin sáwlelendiriwshi rásmiy hújjet.
Isenim xat – qanday da bir mákeme, shólkem yáki bir adamnıń isenim bildiriwiniń ekinshi bir adamǵa belgili bir jumıslardı atqarıwǵa yamasa materiallıq baylıqlardı alıwǵa huqıq beretuǵınlıǵı haqqında gúwalıq beriwá
Til xat – aqsha, hújjet, qımbat bahalı buyımlar yaki basqa bir nárseler alınǵanlıǵın tastıyıqlawıshı rásmiy jazba hújjet.
Túsinik xat – xızmet tarawındaǵı oǵan baylanıslı máseleni, onıń ayırım táreplerin jazba túrde bayanlawshı hám mákeme (bólim) baslıǵına (ishki) yamasa joqarı shólkemlerge (sırtqı) jiberiletuǵın hújjet.
Protokol – hárqıylı jıynalıs, keńes hám ánjumanlardıń barısı, májilis qatnasıwshılarınıń shıǵıp sóylewlerdi hám olar qabıl etken qararlardı anıq, qısqa túrde sáwlelendiretuǵın rásmiy hújjet.
2.Kórkem ádebiyat stili
Ádebiy tildiń stillik rawajlanıwınıń eń áhimiyelileriniń biri – kórkem ádebiyat stili. Kórkem shıǵarma ushın til hámme waqıt tiykarǵı qural bolıp tabıladı. Kórkem ádebiyat turmıstıń barlıq tárepin, bizdi qorshap turǵan haqıyqatlıqtı kórkem obrazlar arqalı biziń sanamızǵa jetkizedi. Ol ádebiy tildi jańa sózler hám formalar menen tolıqtırıp bayıtadı. Onda ádebiy til normaları menen birge, ádebiy tilge kimeytuǵın dialektizmler, terminler, kásiplik sózler, qarapayım sózler hám jargonlar da paydalanıla beredi. Olar kóbinese qaharmanlardıń tilinde qollanıladı.
Kórkem ádebiyat stiliniń ózine tán ózgesheligi, onıń janrlıq túrlerine baylanıslı. Hárbir janrdıń ózine tán kórkemlik formaları boladı. Máselen, foeziyalıq shıǵarmlarda olardıń stillik ózgesheligine, dawıs ırǵaǵınıń birgelkiligine ılayıq qatarlarındaǵı sózlerdiń buwın sanları, hárbir qatardaǵı eń sońǵı sózdiń grammatikalıq formalardıń birgelki bolıp keliwi talap etiledi. Bunday shıǵarmalardıń rifmika (dawıs hám dawıssız buwın?), álliteraciya, asssonas, rifma tiykarǵı orındı iyeleydi. Sebebi poeziyalıq shıǵarmalar usı qurallar arqalı jasaladı. Prozalıq shıǵarmalarda onıń tematikasına – tariyxıy sózler, arxaizmler, dialektlik sózler, sintaksislik kontrukciyalar keń paydalanıladı. Prozalıq shıǵarmalar óz ishine kitabıy hám sóylew stilleriniń elementlerin qamtıydı. Dramalıq shıǵarmalarda sóylew stili paydalanıladı, sonlıqtan olarda sóylew stiline tán elementler kóp qollanıladı.
Kórkem ádebiyat stilinde obraz jasaw ushın tildiń kórkem súwretlew quralları hám stillik figuralar – epitet, metafora, metonimiya, teńew, snekdoxa, giperbola, qaytalaw, inversiya, antiteza, ellipsis t.b. keń qollanıladı.
Dostları ilə paylaş: |
|
|