Qənimətin Hökmü
1146. Ömər demişdir: “Allah Bəni Nədir qəbiləsinin var-yoxunu qənimət
olaraq Öz Elçisinə verdi, müsəlmanlar bu qənimətləri əldə etmək üçün
(döyüş meydanına) nə bir at, nə də bir dəvə sürdülər. Bu (qənimətlər) Allahın
Elçisinə məxsus idi. O, (bundan) öz ailəsinin bir illik azuqəsini ayırdıqdan
sonra yerdə qalanını Allah yolunda (cihada) hazırlıq məqsədilə silah və at
almağa xərcləyərdi.” (Buxari 2904, 4885, Muslim 4674, 1757/48)
510
1147. Məlik İbn Əus İbn Hədəsəni ən-Nəsri deyir ki, Ömərin yanında
olduğumuz zaman Ömərin qapıçısı Yərfa gəldi və Ömərə: “Osman İbn
Əffan, AbdurRahman İbn Auf, Zubeyr İbn Avvam, Sad İbn Əbi Vaqqas – Allah
onlardan razı olsun - sənin yanına girmək üçün izn varmı?” dedi. Ömər: “Bəli,
onları içəriyə dəvət et!” dedi. Bir az keçəndən sonra içəri daxil oldular, salam
verib oturdular. Sonra Yərfa oturdu. Bir müddətdən sonra gələrək dedi:
“Abbas ilə Əli – Allah onlardan razı olsun - içəri daxil olmaq üçün izn
istəyirlər?” dedi. Ömər: “Bəli, izn ver gəlsinlər” dedi. Onlar da içəri daxil olub
salam verdilər. Abbas: “Ey möminlərin əmiri! Mənimlə (Əliyə işarə) edərək
bunun arasında hökm et!” dedi. Abbas ilə Əli – Allah onlardan razı olsun -,
Allahın Fey olaraq Rəsuluna verdiyi Nadir oğulları xurmalığından ötrü
mübahisə etmişlər. Əli ilə Abbas – Allah onlardan razı olsun - bir-birilərinə dil
uzatmışlar”. O, məclisdə olanlar: “Ey Möminlərin əmiri! Bunlarınn arasında
hökm et və bunların birini digərindən rahatlığa qovuşdur”. Ömər: “Yavaş
olun! Tələsməyin. Göy və yeri əlində tutan Allahın haqqı ilə sizdən soruşuram
Peyğəmbərin: “Biz Peyğəmbərlər bir miras qoymarıq. Nə tərk etdiksə
sədəqədir – sözü ilə özünün qəsd etdiyini bilirsinizmi?” dedi. Orada olanlar:
“Bəli, Peyğəmbər belə buyurdu” dedilər. Ömər, Əli ilə Abbasa – Allah
onlardan razı olsun - tərəf dönərək: “Allah haqqı ilə sizdən soruşuram
Peyğəmbərin belə buyurduğunu sizdəmi bilirsiniz?” dedi. Onlar: “Bəli”
deyə təsdiq etdilər. Ömər: “Mən sizlərə bu malın haqqını başa salacağam deyib
izah etdi: Münəzzəh olan Allah bu xurmalığı Rəsuluna xas olaraq verdi.
Odan başqa kimsəyə bu haqqı vermədi. Allah: “Allahın Öz Elçisinə onlardan
verdiyi qənimətlərə tərəf siz nə at, nə də dəvə sürdünüz. Lakin Allah Öz
elçilərini istədiyi kəslər üzərində hakim edir. Allah hər şeyə qadirdir”. (əl-Həşr
6). Bu maldan xərcləmək Peyğəmbərin haqqı idi. Sonra bu mala görə sizdən
başqa kimsə iştirak etmədi... Rəsulullah bu maldan ailəsinin bir illik
nəfəqəsini ayırır, onları xərcləyərdi. Bundan artıq qalanı isə Allahın malı
Beytullaha qatardı. – Cihad və s. Xeyir yollarına sərf edilərdi – Peyğəmbər
sağlığında bu malı belə istifadə etdi. Peyğəmbər vəfat etdikdən sonra Əbu
Bəkr dedi: “Mən Peyğəmbərin vəlisiyəm və bu mülkü götürərək onu
Peyğəmbərin istifadə etdiyi kimi istifadə etdi. Ömər, Əli və Abbasa – Allah
onlardan razı olsun - tərəf dönərək: “Əbu Bəkrin bu cür müamələ etdiyini
sizlərdə bilirsiniz. Allah şahiddir ki, Əbu Bəkr bu hərəkətində doğru, ağıllı və
zəka sahibi idi. Haqqa uyaraq hərəkət etmişdir. Sonra Allah Əbu Bəkrin
vəfatını dilədi. Mən Rəsulullahın və Əbu Bəkrin vəlisiyəm. Əmirliyimin
511
ilk iki ilində bu mülkü idarə etdim. Peyğəmbər və Əbu Bəkrin istifdə
etdiyi kimi istifadə etdim. Allah bilir ki, mən bu hərəkətimdə doğru, lütüfkar
və şüurla hərəkət etdim. Haqqa uyaraq hərəkət etdim. Sonra ikiniz də mənim
yanıma gəldiniz. İkinizin də sözü bir və ümumi idi. Ey Abbas! Sən mənim
yanıma gəldin (Fatimənin
atasından ona düşən hissəsini istəyirdin). Mən
sizlərə Peyğəmbərin: “Biz Peyğəmbərlər bir miras qoymarıq. Nə tərk etdiksə
sədəqədir – sözünu dedim. Bu mülkü sizə verməyi və sizin elinizlə idarə
etməyi xatırladım. İstəsəniz bu xurmalıqları sizə verim. Allahın əhdi və andı
boynunuzda olmaq üzərə bu malı Rəsulullahın, Əbu Bəkrin və Vəli
olduğum zamanlarda mənim idarə etdiyim kimi idarə ediniz, əgər qəbul
etməsəniz məndən bir şey istəməyin” dedim. Bu təklifdən sonra: “Bu şərtlə
bizə ver” dediniz. Mən də ikinizə təslim etdim. (Bundan sonra) aranızda çıxan
ixtilafa görə məndən nə hökm istəyirsiniz. Göy və yeri əlində tutan Allaha and
olsun Qiyamət qopana qədər bundan başqa bir hökmlə hökm etmərəm. Əgər
siz onu idarə etməkdən acizsinizsə onu mənə geri verin. Mən də onu idarə
edərəm”. (Buxari 4033, 5358, 6728, 7305, Muslim 4676, 1757/49)
Peyğəmbərin : “(Biz Peyğəmbərlər) Miras Qoymarıq, Tərk
Etdiyimiz Sədəqədir”
1148. Aişə
rəvayət edir ki, Peyğəmbər vəfat etdiyi zaman Peyğəmbərin
zövcələri Osmanı, Əbu Bəkrin yanına göndərməyi və ondan mirası almağı
istədilər. Aişə
onlara Peyğəmbərin (sözünü xatırladaraq) dedi: “(Biz
Peyğəmbərlər) miras qoymarıq, tərk etdiyimiz sədəqədir”. (Buxari 6730,
Muslim 4678, 1758/51)
512
1149. Aişə
rəvayət edir ki, Peyğəmbərin qızı Fatimə
Əbu Bəkrin
yanına adam göndərərək, ondan Peyğəmbərdən qalan, Allahın ona verdiyi
Mədinə yaxınlığında yerləşən (nadir oğulları ərazisində) Fədək xurmalıqlarını
və Xeybərdən (xurmalıqlarından) qalan beşdəbir mirasını istədi. Əbu Bəkr
ona Peyğəmbərin sözünü xatırlayaraq dedi: “Biz miras qoymarıq. Nə tərk
etdiksə sədəqədir! Lakin Muhəmmədin ailəsi isə bu maldan yeyər! Allaha and
olsun ki, mən Peyğəmbərin zamanında olduğu sədəqəsinin halından bir şey
dəyişdirmərəm. Mən bu malla Peyğəmbərin etdiyi müamiləni edəcəyəm! Və
Fatiməyə
ondan bir şey verməkdən imina etdi. Buna görə də Fatimənin
Əbu Bəkrə qarşı nəfsində bir (inciylik) qaldı. Ondan uzaq oldu və
ölənə kimi də onunla danışmadı. O, Peyğəmbərdən sonra altı ay yaşadı. O
öldüyü zaman əri Əli İbn Əbu Talib (onu) gecə ikən Əbu Bəkrə xəbər
vermədən dəfn etdi. Onun cənazə namazını Əli qıldı. Fatimənin həyatda
olduğu ərəfədə Əli xalqın etibarını qazanmışdı. Fatimə
öldükdən
sonra isə Əli insanlara olan etibarını itirdi və Əbu Bəkrin məsləhətini
istədi və ona beyət etməyi düşündü. O bu aylarda ona beyət etməmişdi. Əli,
Əbu Bəkrin yanına adam göndərək ondan gəlməsini istədi. Lakin yanında
heç kəs gəlməsin!” dedi. (Ömərin onunla gəlməsini istəmədi). Ömər:
“Allaha and olsun ki, sən onların yanına tək girməyəcəksən!” dedi. Əbu Bəkr:
“Mənə nə edəcəklər ki, Allaha and olsun ki, mən onların yanına gedəcəyəm!”
dedi. Əbu Bəkr onların yanına daxil oldu. Əli şəhadət gətirərək belə
buyurdu: “Ey Əbu Bəkr, biz sənin fəzilətini və Allahın sənə verdiyini də
bilirik. Bunu Allahın sənə verdiyi bu xeyrə göz qoyduq, deyə etmirik. Lakin
sən bu işdə bizi uzaqlaşdırdın. Biz Peyğəmbərə yaxın qohum olduğumuz
üçün, bunda bizim haqqımız olduğunu görürdük”. O Əbu Bəkrlə o qədər
danışdı ki, Əbu Bəkrin gözləri yaşardı. Əbu Bəkr: “Nəfsim əlində olana and
olsun ki, Peyğəmbərin qohumları ilə əlaqə qurmağım mənə öz
513
qohumlarımla əlaqə qurmağımdan daha sevimlidir. Amma bizimlə sizin
aranızda bu mallara görə olan söz-söhbətlərdə mən haqdan yayınmamışam.
Peyğəmbərin bu malla etdiyini gördüyüm heç bir işi tərk etməmişəm,
Peyğəmbər nə edibsə, onu etmişəm”. Əli: “Beyət (sədaqət andı) üçün
günortadan sonrakı vaxtı sənə vəd verirəm” dedi. Əbu Bəkr Zöhr namazını
qıldıqdan sonra minbərə qalxdı. Şəhadət gətirdikdən sonra Əlinin halını,
beyət etməyə nə üçün gecikdiyini və gətirdiyi üzürünü xatırlatdı, sonra
Allahdan bağışlanma dilədi. Sonra Əli şəhadət gətirərək Əbu Bəkrin
haqqını əzəmətləşdirdi və bu etdiyinin Allahın Əbu Bəkri fəzilətləndirdiyi
şeydə gözünün olmadğının və onu inkar etdiyi üçün olmadığını bildirdi.
(Sonra belə dedi): “Lakin biz bu paydan haqqımız olduğunu gördük və onlar
bundan uzaqlaşdırıldıqda nəfsimizdə buna görə bir (inciylik) hiss etdik”.
İnsanlar bu xəbərə sevindilər və belə dedilər: “Düz dedin!”. O, yaxşılığı əmr
edib pis şeylərdən çəkindirməyə qayıtdıqda, insanlar Əliyə yaxın oldular”.
(Buxari 4240, 4241, Muslim 4769, 1759/52)
1150. Aişə
rəvayət edir ki, Peyğəmbərin qızı Fatimə
Peyğəmbərin
ölümündən sonra Əbu Bəkrdən Peyğəmbərdən qalan, Allahın ona
verdiyi maldan istədi. Əbu Bəkr ona Peyğəmbərin sözünü xatırlayaraq
dedi: “Biz (Peyğəmbərlər) miras qoymarıq. Nə tərk etdiksə sədəqədir!” dedi.
Bu cavabdan sonra Rəsulullahın qızı Fatimə
qəzəbləndi və Əbu
Bəkrdən ayrıldı. Onun Əb Bəkrdən ayrılması (uzaqlaşması) ta ölüncəyə
qədə davam etdi. Fatimə, Rəsulullahdan altı ay sonra vəfat etdi. Aişə:
“Allahın ona verdiyi Mədinə yaxınlığında yerləşən (nadir oğulları ərazisində)
Fədək xurmalıqlarını və Xeybərdən (xurmalıqlarından) qalan beşdəbir
mirasını istədi. Əbu Bəkr, fatimənin istəyini qəbul etmədi və ona doğrunu
söylədi: “Mən, Peyğəmbərin həyatında etmədiyi bir şeyi etmərəm, Onun
etdiyini edərəm. Çünki mən onun əmrindən hər hansı bir şeyi tərk edərəmsə
haqdan azmaqdan qorxuram”. Ömərin xilafəti dövründə isə Rəsulullahın
Mədinədə olan sədəqəsinə gəlincə onu Əli ilə Abbasa (mülkiyyət deyil)
514
istifadəsi üçün verdi. Xeybər və Fədək ərazilərinə gəlincə onları heç kəsə
verməyərək dedi: “Bu iki ərazi Rəsulullahın sədəqəsidir. Müəyyən
məsələlərin işi isə əmr sahibinə aid olandır”. (Buxari 3093, Muslim 4681,
1759/54)
1151. Əbu Hüreyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Mənim
mirasçılarım (aralarında) bir dinar belə olsun bölünməz. Özümdən sonra
buraxdığım yalnız zövcələrimin ehtiyaclarına sərf ediləcək mal və
məmurlarımın maaşlarından başqa nə tərk etdimsə sədəqədir”. (Buxari 2776,
3096, 6729, Muslim 4682, 1760/55)
Əsiri Bağlayıb Həps Etməyin Və Ona Yaxşı Davranmağın
İcazəli Olması
1152. Əbu Hureyra demişdir: “(Bir vaxt) Peyğəmbər Nəcdə bir dəstə atlı
göndərdi. Onlar oradan Bəni Hənifə qəbiləsindən olan Sumamə İbn Usal adlı
bir nəfəri (tutub Mədinəyə gətirdilər və) onu məsciddəki dirəklərdən birinə
bağladılar. Bu əsnada Peyğəmbər onun yanına gəlib dedi: “Nə düşünürsən,
ey Sumamə?” Sumamə dedi: “(Hər şey) yaxşıdır, ey Muhəmməd! Məni
öldürsən, əli qana batmış bir canini öldürmüş olarsan. Məni azad etsən,
minnətdar olan bir adama yaxşılıq etmiş olarsan. Yox əgər pul istəyirsənsə,
dilədiyin qədər istəyə bilərsən.” Səhəri gün Peyğəmbər (yenə) onun yanına
515
gəlib dedi: “Nə fikirləşirsən, ey Sumamə?” Sumamə dedi: “(Dünən) sənə
dediyim kimi, əgər məni azad etsən, minnətdar olan bir adama yaxşılıq etmiş
olarsan.” Peyğəmbər onu qoyub getdi. Ertəsi gün (yenə) onun yanına gəlib
dedi. “Nə düşünürsən, ey Sumamə?” Sumamə dedi: “(Dünən) sənə
dediklərimi.” Peyğəmbər: “Sumaməni azad edin!” dedi, sonra Sumamə
məscidin yanındakı xurmalığa gedib qüsl etdi və gəlib məscidə daxil oldu. (Bu
vaxt Sumamə ona yaxınlaşıb) dedi: “Mən şahidlik edirəm ki, Allahdan başqa
(ibadətə layiq olan) məbud yoxdur və şahidlik edirəm ki, Muhəmməd Allahın
elçisidir. Ey Muhəmməd, vallahi ki, yer üzündə sənin üzündən daha çox nifrət
etdiyim bir üz yox idi. İndi isə sənin üzün mənim üçün ən əziz üzdür. Vallahi,
sənin dinindən daha çox nifrət etdiyim bir din yox idi. İndi isə sənin dinin
mənim üçün ən əziz bir dindir. Vallahi, sənin şəhərindən daha çox nifrət
etdiyim bir şəhər yox idi. İndi isə sənin şəhərin mənim üçün ən əziz şəhərdir.
Mən ümrə etmək istəyərkən sənin atlıların məni yaxaladılar. Bu haqda nə deyə
bilərsən?” Peyğəmbər onu müjdələdi və ona ümrəni yerinə yetirməyi əmr
etdi. Sumamə Məkkəyə gəlib çatdıqda bir nəfər ondan: “Sabiimi (bir dindən
başqa bir dinə meyl edən) olmusan?” deyə soruşdu. Dedi: “Xeyr, mən Allahın
elçisi Muhəmmədlə birgə Allaha təslim olmuşam. Allaha and olsun ki,
Peyğəmbərin izni olmadan Yəmamədən sizə bir buğda dənəsi belə
gəlməyəcəkdir.” (Buxari 4372, Muslim 4688, 1764/59)
Yəhudilərin Hicazdan Sürgün Edilmələri
1153. Əbu Hüreyrə rəvayət edir ki, biz məsciddə ikən Peyğəmbər
yanımıza gələrək buyurdu: “Yəhudilərin yanına gedin!”. Biz də onunla yola
çıxdıq. Nəhayət gəlib onların Beytul Midras deyilən ərazilərinə çatdıq.
Peyğəmbər onlara doğru qalxaraq buyurdu: “Ey yəhudi toplumu, İslamı
qəbul edin, canınızı qurtarın!”. Onlar: “Artıq istədiyini çatdırmısan, ey Əbul
Qasim” deyə cavab verdilər. Peyğəmbər: “Mən bunu (silərə təbliğ etdiyimi
etiraf etməyinizi) istəyirdim” deyə buyurdu. Sonra sözünü ikinci dəfə təkrar
etdi. Yəhudilər: “Artıq istədiyini çatdlırmısan, ey Əbul Qasim” dedilər.
516
Peyğəmbər: “Mən elə bunu istəyirdim” deyə, üçüncü dəfə də dedi, sonra isə
belə buyurdu: “Bilin ki, həqiqətən Yer üzü Allaha və Elçisinə məxsusdur. Mən
sizi bu yerdən sürgün etmək istəyirəm! Sizlərdən kimsə malının qarşılığında
bir şey taparsa, onu tez satsın! Əks halda isə bilin ki, Yer üzü Allaha və Elçisinə
məxsusdur”. (Buxari 6944, 7348, Muslim 4690, 1765/61)
1154. İbn Ömər demişdir: “Bəni Nədir və Bəni Qureyzə (yəhudi) qəbilələri
(Peyğəmbərə ) qarşı vuruşurdular. Odur ki, Peyğəmbər Bəni Nədir
qəbiləsini qovub (diyarından) çıxartmış, Bəni Qureyzə qəbiləsinə isə (müəyyən
şərtlər əsasında Mədinədə) qalmağa izn vermişdi. Bəni Qureyzə (ikinci kərə
müsəlmanlara) qarşı silah qaldırdıqda Peyğəmbər onların kişilərini qırıb-
çatdı, qadınlarını, uşaqlarını və sərvətlərini isə müsəlmanlar arasında
paylaşdırdı. Yalnız o kəslər istisna idi ki, Peyğəmbər onlara zəmanət vermiş,
onlar da İslam dinini qəbul etmişdirlər. Peyğəmbər yəhudilərin hamısını –
Abdullah İbn Səlamın qəbiləsi Bəni Qaynuqanı, Bəni Haris qəbiləsinin
yəhudilərinin və ümumiyyətlə Mədinədə olan bütün yəhudiləri Mədinədən
qovub çıxartdı.” (Buxari 4028, Muslim 4691, 1766/62)
Əhdini Pozanlarla Döyüşməyin Və Qala Sahiblərini Adil,
Hökm Verən Bir Hakimin Hökmünə Həvalə Etməyin
İcazəli Olması
1155. Əbu Səid əl-Xudri rəvayət edir ki, Bəni Qureyzə oğulları Sad İbn
Muazın hökmünə razı olub qalalarından endikdə, Rəsulullah Sada
xəbər göndərdi. Sad Peyğəmbərə yaxın bir yerdə idi. Uzunqulaq üzərində
Peyğəmbərin yanına gəldi. Peyğəmbər: “Seyyidiniz üçün ayağa qalxın” deyə
517
buyurdu. Sad gəldi və Peyğəmbərin yanında oturdu. Rəsulullah: “Bunlar
sənin hökmünə razı oldular” deyə buyurdu. Sad: “Mən bunların döyüşən
tayfasının öldürülməsini, qadınlarının və uşaqlarının isə əsr edilməsini hökm
edirəm” dedi. Peyğəmbər: “Həqiqətən sən onlara Allahın hökmü ilə hökm
kəsdin” deyə buyurdu. (Buxari 3043, Muslim 4695, 1768/64)
1156. Aişə
rəvayət edir: “Sad Xəndək günü yaralandı. Onu Qureyşdən
olan Hibban İbn Ariqa qəbiləsindən bir kişi ox ataraq qolundakı şah
damarından yaraladı. Peyğəmbər onu ziyarət etmək yaxın olsun deyə, onun
üçün məsciddə bir çadır qurdurdu. Peyğəmbər Xəndəkdən qayıtdıqdan
sonra silahını yerə qoydu və yuyundu. Cəbrail başından tozu təmizləyərək
onun yanına gəldi və: “Sən silahını qoymusan? Allaha and olsun ki, biz
qoymamışıq. Onların yanına çıx! (onlarla döyüş)”. Peyğəmbər: “Hara?” deyə
soruşdu. O, Bəni Qureyzəyə işarə etdi. Peyğəmbər onlarla vuruşdu. Onlar
Peyğəmbərin hökmünə ram oldular. Peyğəmbər onlara hökm kəsməyi
Sada həvalə etdi və ona belə buyurdu: “Mən belə hökm edirəm: “Onlardan
döyüşə yararlı olanlar (döyüşənlər) öldürülsün! Uşaq və qadınlar əsir alınsın
və malları bölünsün!” dedi. Hişam: “Atam mənə Peyğəmbərin: “Sən onlara
Allahın hökmü ilə hökm kəsdin!” belə dediyini xəbər verdi. (Başqa rəvayətdə:
“Artıq, hökmdarın (mülk sahibinin) hökmü ilə hökm kəsdin!)”. (Buxari 4122,
Muslim 4697, 1769/65)
1157. Aişə
rəvayət edir ki, Sadın (yarası sağalmağa doğru) getdiyi
zaman belə dedi: “Allahummə! Sən bilirsənki mənim üçün Sənin yolunda,
Rəsulunu yalanlayıb yurdundan çıxaran bi qövmlə cihad etməkdən daha
sevimli bir şey yoxdur. Allahummə! Elə zənn edirəm ki, bizimlə onların
arasında artıq ediləcək bir hərb qalmamışdır. Əgər Qureyş ilə hərb olacaqsa
518
məni sağ burax ki, Sənin yolunda onlarla mübarizə aparım. Allahummə! Əgər
onlarla aramızda daha hərb olmayacaqsa bu yaramı sağaltma ki, ölümüm də
bu yaradan olsun! deyərkən yara açıldı. Orada olanlar yaradan axan qanın
onlara doğru fışqırmasında qorxdular. Məsciddə onunla bərabər Bəni Ğifardan
bir çadır da vardı. Onlar: “Siz tərəfdən bizə gələn bu (qan) həyəcan nədir?”
dedilər və bir də nə görsələr? Sadın yarasından qan fışqırır. Az sonra bu
(qan) axmasından dünyasını dəyişir”. (Buxari 4122, Muslim 4697, 1769/65)
İki İşdən Daha Mühüm Olanını Önə Almaq
1158. Abdullah İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər Əhzab döyüşündən
sonra (Mədinəyə) qayıtdıqda bizə dedi: “Qoy hər kəs əsr namazını ancaq Bəni
Qureyzə qəbiləsində qılsın.” Bəziləri əsr namazına yolda yetişdi. Onlardan
bəziləri dedilər: “Biz oraya çatanadək namaz qılmayacağıq.” Digərləri isə
dedilər: “Yox, namazı (burada) qılaq, çünki Peyğəmbər bizdən bunu tələb
etmirdi.” Sonra bu haqda Peyğəmbərə xəbər verdilər və o, (buna görə)
onların heç birini qınamadı. (Buxari 946, Muslim 4701, 1770/69)
Fəthlər Nəticəsində Ehtiyac Qalmadığı Üçün Mühacirlərin
Ənsarlara Verdikləri Ağac Və Meyvədən İbarət Olan
Şeylərin Geri Qaytarılması
519
1159. Ənəs İbn Malik demişdir: “Mühacirlər Məkkədən Mədinəyə gəldikdə
onların heç nəyi yox idi. Ənsarın isə əkin sahələri və mülkləri var idi. Onda
ənsar öz əkin sahələrini mühacirlərlə bölüşdü və bu sahələri onlara o şərtlə
verdi ki, onlar bu əkin sahələrində işləyib ağaclara qulluq etsin, ənsar da hər il
götürdüyü məhsulun yarısını onlara versin.”Ənəsin anası Ummu Suleym, Əbu
Təlhənin oğlu Abdullahın da anası idi. O vaxt Ummu Suleym Peyğəmbərə
bir neçə xurma ağacı verdi. Peyğəmbər də onu azad etdiyi cariyəsinə –
Usamə İbn Zeydin anası Ummu Əymənə
verdi. Ənəs: “Peyğəmbər
xeybərlilərlə döyüşü başa çatdırıb Mədinəyə qayıtdıqdan sonra mühacirlər
ənsarın verdikləri ağacları özlərinə qaytardılar. Həmçinin Peyğəmbər
Ummu Suleymin ağaclarını özünə qaytardı. Bunların yerinə Peyğəmbər öz
xurma bağının bir hissəsini Ummu Əymənə verdi” (Buxari 2630, 4702, Muslim
4702, 1771/70)
1160. Ənəs İbn Məlik rəvayət edir ki, Ənsardan olan bəzi insanlar bəzi
xurma ağaclarının məhsulunu Peyğəmbərə təsis edirdilər. Bu hal Qureyzə
və ən-Nədr fəth edilənə qədər davam etdi. Mənim ailəmdə mənə Peyğəmbərin
yanına gedib və ondan vaxtıyla verdikləri xurmaları və ya bir qismini geri
verməsini istədilər. Peyğəmbər isə bizim vaxtıyla verdiyimiz xurmaları
Ummu Əymənə
vermişdi. Peyğəmbər xurma ağaclarını mənə verdi.
Bu vaxtı Ummu Əymən
libasını boynuna dolamış halda gəldi:
(Xurmalığın mülkiyyəti ona verilmiş olduğunu zənn edərək) Belə olmaz!
Ondan başqa İlah olmayan Allaha and olsun Peyğəmbər onları mənə verdiyi
halda mən onları sizə geri vermərəm” dedi və ya buna bənzər sözlər dedi.
Peyğəmbər: “Mənim bu malım onun yerinə sənin olsun” deyə buyurdu.
Ummu Əymən
yenə də: “Belə olmaz!“ deyirdi. Nəhayət Peyğəmbər
Ummu Əymənə
on mislini və ya buna bənzər sözlər dedi (o, da razı olub
getdi)”. (Buxari 4120, Muslim 4703, 1771/71)
Dostları ilə paylaş: |