İfk Hadisəsi Və Böhtan Atanların Tövbəsinin Qəbulu
792
1764. Aişə rəvayət edir ki, Peyğəmbər bir səfərə çıxmaq istədikdə zövcələri
(yoldaşları) arasında püşk atardı. Püşk onlardan hansına düşsəydi Peyğəmbər
onu özü ilə birlikdə səfərə aparardı. Döyüşlərin birinə getmək istədiyi vaxt
həmişəki kimi aramızda püşk atdı və bu dəfə püşkdə mənim adım çıxdı. Mən
Peyğəmbər ilə birlikdə səfərə çıxdım. Bu səfərimiz artıq hicab ayəsinin nazil
olmasından sonra baş vermişdi. Məni Kəcavəndin içərisində aparırdılar.
(Dincəlmək istədikdə) kəcavəndin içərisindən düşərdim. Bütün səfər boyu belə
davam etdi. Nəhayət Peyğəmbər bu döyüşü başa vurub Mədinəyə
yaxınlaşdıqda (dincəlmək üçün) dayandı. (Bir müddət orada qaldıqdan sonra)
Peyğəmbər hərəkət etmək əmrini verdi. Mən (ehtiyacımı ödəmək üçün
təkbaşına) ordudan ayrılmışdım. Ehtiyacımı yerinə yetirib geri qayıtdım.
(Yolda əlimi) sinəmə vurduqda gördüm ki, Yəmən muncuqlarından olan
boyunbağım qırılıb düşmüşdür. Dərhal dönüb onu axtarmağa başladım. Elə
onu axtarmaq da məni yoldan saxladı. Mənim kəcavəndimi aparan kimsələr
mənim orada olduğumu zənn edərək kəcavəndi dəvənin üstünə qoymuşdular.
O, zaman qadınlar xəfif və az yedikləri üçün yüngül çəkili olurdular. Elə bu
səbəbdən də kəcavəndi qaldıran kimsələr onun çəkisindəki fərqə varmayaraq
onu (dəvənin üzərinə) qoymuşdular. O, vaxt mən kiçik yaşda (gənc yaşında)
bir qadın idim. Bu səbəblə də dəvəni qaldırıb və çəkib getmişdilər. Ordu
getdikdən sonra mən boyunbağımı tapdım. Mən ordunun olduğu yerə
gəldikdə artıq orada nə bir çağıran, nə də bir cavab vərən vardı. Kəcavəndin
qoyulduğu yerə gəldim. Onlar məni kəcavəndin içərisində tapmadıqlarını bilib
geri dönəcəklərini güman etdim. Mən bu fikirlə yerimdə oturdum. (Bir
müddətdən sonra) gözlərim mənə üstün gəlib yatdım (yuxuladım). Səfvan İbn
793
Muattil əs-Suləmi sonra Zəkvani
148
arxadan gələn əsgərlərin qalmış olan
əşyalarını və s. şeyləri götürərək (toplayaraq) sahibinə qaytarmaq vəzifəsinə
sahib idi. Bu kimsə səhərə yaxın mən olduğum yerə gəlib çatdıqda yatmış bir
insan qaraltısını görüb mənə yaxınlaşmışdı. O, (hicab ayəsi) nazil olmamışdan
əvvəl məni gördüyü üçün dərhal məni tanımışdı. Mən onun (məni tanıdığı an)
İnnə Lilləhi Və İnnə İleyhi Raciun – Biz Allahın bəndələriyik və ona tərəf
qayıdacağıq». (əl-Bəqərə 156) ayəsini «İstirca» sözlərini söyləməsi ilə ayıldım.
Dərhal çarşabla üzümü örtdüm. Allaha and olsun ki, bir tək kəlmə də belə
demədi və mən ondan «İstirca» sözlərindən başqa bir kəlmə də belə
eşitmədim. Mənim dəvəyə minməyim üçün dəvənin ön ayaqlarını basaraq
(dəvəni) çökdürdü. Mən dəvəyə mindim. (Dəvənin üzəngisindən) tutaraq
çəkib apardı. Nəhayət şiddətli isti olduğundan dincəlmək üçün dayanmış
orduya çatdıq. Bu an haqqımda (iftira olaraq) həlak olan həlak olmuşdur. İftira
atan Abdullah İbn Ubeyy İbn Səlul idi. Nəhayət Mədinəyə çatdıq. Mədinəyə
gəldikdə bir ay xəstə oldum. Bu vaxt cəmaat iftira söhbətlərini (sözlərini)
danışır və müzakirə edirdilər. Mən isə bunların heç birindən xəbərdar
deyildim. Yalnız xəstələndiyim zaman məni şübhələndirən bir şey vardı ki, o
da Peyğəmbər başqa vaxtlarda görməkdə olduğum Lütf və Mərhəməti bu
xəstəliyim vaxtı görmürdüm. Ancaq yanıma gəldikdə salam verər, sonra da
(adımı çəkmədən): «Xəstəniz necədir!» deyə buyurardı. Bütün bunlar məni
şübhələndirsə də mən şərri hiss etmirdim. Nəhayət xəstəliyimdən təzə
qurtarmışdım ki, (sağalmışdım) evdən çölə çıxdım. Mənimlə bərabər Mistahın
anası (Ummu Mistah) da çıxmışdı. Biz ehtiyacımızı ödəmək üçün Mənasi
(Mədinə yaxınlğında yer) tərəfə çıxmışdıq. Buralar ancaq gecədən-gecəyə
zəruri ehtiyacımızı ödəmək üçün çıxdığımız yerlər idi. Bu da evlərimizin
yaxınlıqlarında ayaqyolları tikilənə qədər davam etdi. O, vaxtlar bizim bu
halımız ibtidai ərəblərin halına bənzəyirdi (onlar da zəruri ehtiyaclarını
ödəmək üçün evlərindən çox uzaqlaşardılar). Mən də Mistahın anası ilə çölə
çıxdım. Bu qadın Əbu Ruhm İbn Muttalib İbn Abdi Mənafın qızıdır. Anası da
Səxr İbn Amirin qızıdır ki, bu qadın da Əbu Bəkr əs-Sıddıqın xalasıdır. Əbu
Ruhmın qızının oğlu da Mistah İbn Usasə İbn Abbad İbn Muttalibdir. Birgə
evə qayıtdıqda Mistahın anasının paltarının (ətəyi) ayağına ilişərək sürüşdü.
(Ərəblər arasında fəlakət zamanı söylənilməsi adət olan: «Düşmənin həlak
olsun! duası yerinə): «Mistah həlak olsun! deyə oğluna bəd dua etdi. Mən də
ona: «Nə pis söz söylədin! Bədr döyüşündə döyüşən bir kimsəni söyürsən?»
dedim. Qadın mənə: «Eh! Sən onun söylədikləri sözləri hələ eşitməmisən?»
deyə cavab verdi. Mən: «O, nə deyib ki!» deyə soruşdum. O, da mənə iftira
148
Zəkvanda – yaşadığı üçün bu ad verilmişdir. Səfvan Ömərin xəlifəliyi dövründə hicrətin on yeddinci
ilində Ermənistanı fəth edərkən şəhid olmuşdur.
794
sahiblərinin dedikləri sözləri xəbər verdi. Artıq xəstəliyimin üstünə bir xəstəlik
də əlavə olundu. Evə qayıtdıqda yanıma Peyğəmbər gəldi. İçəri daxil olaraq
salam verdi və: «Xəstəniz necədir?» deyə buyurdu. Mən də valideyinlərimin
yanına getmək üçün ondan izn istədim. Niyyətim (mənim haqqımda gəzən)
bu xəbərin doğru olub-olmadığını valideyinlərimdən dəqiqləşdirmək idi.
Peyğəmbər mənə izn verdi. Mən də valideyinlərimin yanına gələrək anama:
«Anacan! İnsanlar nə danışırlar?» deyə soruşdum. Anam: «Qızım! Özünü
üzmə. Özünü və səhhətini fikirləş. Vallahi bir kişinin yanında sevdiyi gözəl bir
qadını olsun və onun bir çox ortaqları olsun və onun əleyhinə danışmasınlar
bu çox nadir hallarda (olan bir hadisədir)» deyə cavab verdi. Mən:
«Subhənəllah! İnsanlar bunu mu danışırlar?» dedim. Bunun üzərinə bütün
gecəni ağladım. Səhərə qədər gözümün yaşı dayanmırdı. Səhərə kimi bir anlıq
belə yuxuya gedə bilmədim. Ağlamaqla səhəri açdım. Peyğəmbər vəhyin
nazil olması gecikdiyi üçün Əli İbn Əbu Talib və Usamə İbn Zeyd yanına
çağırdı. Onlardan zövcəsindən ayrılıb-ayrılmamaq haqqında məsləhət aldı.
Usamə İbn Zeydi Peyğəmbərin ailəsini yaxından tanıdığı və qəlbində
onlara bəslədiyi sevgiyə görə: «Ya Rəsulullah! Onlar sənin əhlindir. Biz onun
haqqında xeyirdən başqa bir şey bilmirik» dedi. Əli İbn Əbu Talibə gəlincə
isə o: «Allah sənə heç bir hədd qoymamışdır (dünyanı sənə dar etməmişdir).
Ondan başqa nə çox qadınlar. Aişə xidmətçisi Bərirədən soruşsan o, da
sənə düzünü deyəcəkdir. Peyğəmbər Bərirəni yanına çağırıb buyurdu:
«Ey Bərirə! Aişədə səni şübhələndirən bir hal gördünmü?» Bərirə: «Səni haqq
ilə göndərən Allaha and olsun ki, ondan heç bir qəbahətli iş görmədim. Əgər
görsəydim onu qınayardım. Yalnız bir şeyi demək istəyirəm ki, az yaşlı təzə
bir qadındır. Ailəsinin xəmirini yoğurarkən (xəmiri) qorumağı ona tapşırırdım.
O, da yatdığı üçün qoyun gəlib xəmiri yeyərdi. Bundan sonra Peyğəmbər
minbərə çıxıb iftiranı ortaya atan Abdullah İbn Ubeyy İbn Səlul üzr istəsin
deyə cəmaata xitab edərək buyurdu: «Ey müsəlman cəmaatı! Sizlərdən kim
mənim əhlimə əziyyət verən kimsənin ittihamını rədd edərək əhlimə bəraət
qazandıra bilər? Vallahi mən öz əhlim (yoldaşım) haqqında xeyirdən başqa bir
şey bilmirəm. Bu iftiraçılar bir adamın adını da ortaya çıxardıblar ki, (Səfvan
İbn Muattıl) bu kimsə haqqında mən xeyirdən başqa bir şey bilmirəm. Bu adı
çəkilən fəzilətli insan bu ana qədər mənimlə bərabər olmaq müstəsna mənsiz
ailəmin yanına girməmişdir». Bu vaxt ənsarlardan Əus qəbiləsindən olan Sad
İbn Muaz ayağa qalxaraq: «Ya Rəsulullah! O, kimsəyə qarşı mən sənə kömək
edəcəyəm (haqq qazandıracağam). Əgər bu iftiranı çıxaran Əus
qəbiləsindəndirsə biz onun boynunu vurarıq. Yox əgər (qardaşlarımız) olan
Xazrac qəbiləsindəndirsə bizə əmr et biz də əmrini yerinə yetirək. Bu dəfə Sad
İbn Ubadə ayağa qalxdı. O, da Xazrac qəbiləsinin başçısı idi. Əvvəl əməlisaleh
795
olmuş sonra isə yolunu azmışdı. Sad İbn Muaza qarşı: «Sən yalan söylədin!
Allaha and olsun ki, sən nə onu öldürənsən, nə də öldürməyə qadirsən!» dedi.
Bu dəfə Sad İbn Muazın əmisi oğlu olan Useyd İbn Xudeyr ayağa
qalxaraq Sad İbn Ubadəyə qarşı: «Allaha and olsun ki, sən yalan danışırsan!
Vallahi biz onu əlbətdə ki, öldürərik. Həqiqətən sən münafiqsən ki,
münafiqlərin tərəfini saxlayaraq bizimlə münaqişə edirsən. Beləliklə Əus və
Xazrac qəbilələri arasında elə bir münaqişə düşdü ki, az qala bir-birlərini
öldürəcəkdilər. Peyğəmbər minbərdən enərək onları sakitləşdirdi. Aişə:
«Mən daha bir gün də ağladım. Gözümün yaşı dayanmırdı və bir an belə
yuxuya gedə bilmirdim. Valideyinlərim mənim bu cür ağlamağımı görüncə elə
zənn etdilər ki, ciyərimi parça-parça edəcəyəm. Onlar mənim yanımda
olduqları vaxt ənsarlardan bir qadın mənim yanıma daxil olmaq üçün izn
istədi. Mən də ona izn verdim. Gəlib mənimlə birlikdə (dərdimə şərik olaraq)
ağlamağa başladı. Bu vaxt Peyğəmbər içəri daxil olub salam verdi və
əyləşdi. Halbuki Peyğəmbər bundan əvvəl haqqımda iftiralar başlanan
müddətdən bəri yanımda oturmamışdı. Bir ay keçməsinə baxmayaraq
haqqımda heç bir şey vəhy olunmamışdı. Peyğəmbər əyləşib Allaha həmd-
sənalar etdikdən sonra buyurdu: «Ey Aişə! Haqqında mənə filan-filan sözlər
çatıbdır. Əgər sən onların dediklərindən uzaqsansa tezliklə Allah səni təmizə
çıxardacaqdır. Yox, əgər belə bir haram işi etmisənsə Allahdan bağışlanma dilə
və Allaha tövbə et. Çünki qul günahını etiraf edib Allaha tövbə etdikdə Allah
da onun tövbəsini qəbul edib onu bağışlayar. Peyğəmbər bu sözlərini deyib
qurtardıqdan sonra gözümün yaşı kəsildi. Gözümdən bir damla da belə yaş
axmadı. Mən atama: «Peyğəmbər söylədiyi bu sözlərə mənim tərəfimdən
cavab ver!» dedim. Atam: «Vallahi Peyğəmbər nə deyəcəyimi bilmirəm!»
dedi. Sonra anama: «Peyğəmbər söylədiyi bu sözlərə mənim tərəfimdən
cavab ver!» dedim. Anam: «Vallahi Peyğəmbər nə deyəcəyimi bilmirəm!»
dedi. Mən az yaşlı uşaq olduğum üçün Qurandan da çox dəlil-sübut
bilmirdim: «Vallahi mən qəti olaraq bildim ki, siz bu iftiraçıların (dedi-
qodularını) eşitmisiniz. Hətta bu sözlər sizin qəlblərinizdə yer almış və ona
inanmısınız. Əgər mən sizə bu günahdan uzaq olduğumu desəm, Allah da
bilir ki, mən bu günahdan uzağam (günahsızam), lakin siz mənə
inanmayacaqsınız. Yox, əgər günahkar olduğumu etiraf etsəm yenə də Allah
bilir ki, mən bu günahdan uzağam, lakin siz bunu dərhal təsdiq edəcəksiniz.
Vallahi mən bu vəziyyətdə özüm üçün və sizin üçün bu ayədən başqa bir
məsəl bilmirəm. Ancaq Yusufun atası Yəquba dediyi sözlər kimi: «Mənə yalnız
tükənməz, dözümlü səbr gərəkdir. (Yusif barəsində) dediklərinizin yalan
olduğunu (sübut etməyə isə) ancaq Allahdan kömək diləmək lazımdır». (Yusif
18)» belə cavab verdim. Bu sözləri söyləyib yatağıma gedib yatdım. Vallahi o,
796
zaman mən inanırdım ki, Allah mənim günahsız olduğumu üzə çıxaracaqdır.
Lakin vallahi haqqımda (Qiyamətə qədər) oxunacaq bir vəhy endiriləcəyini
heç zənn etmirdim. Lakin Peyğəmbər yuxusunda bir yuxu görməsini və
Allahın da o, yuxu ilə mənə bəraət qazandıracağını ümüd edirdim. Vallahi
Peyğəmbər otur-duğu yerdən qalxmamışdı. Ev əhlindən də heç kimsə çölə
çıxmamışdı. Əziz və Cəlil olan Allah Peyğəmbər vəhy nazil etdi. Ona vəhy
nazil olduğu zaman həmişə düşdüyü bir vəziyyətə düşdü. Endirilən sözün
ağırlığından soyuq qış günündə də belə ondan mirvari dənələri kimi tər axırdı.
Vəhy nazil olduqdan sonra Peyğəmbər sevincindən gülürdü. Dediyi ilk söz
isə bu oldu: «Müjdə ya Aişə! Allah səni təmizə çıxartdı!». Bu an anam mənə:
«Qızım Peyğəmbər doğru çıx və ona təşəkkür et!» dedi. Mən: «Vallahi nə
ona tərəf çıxaram, nə də Allahdan başqasına həmd edərəm!» dedim. Uca Allah
on ayə nazil etdi: «Həqiqətən (Aişə) barəsində yalan xəbər gətirənlər öz
içərinizdə olan bir zümrədir (münafiqlərdir). Onu (o, xəbəri) pis bir şey zənn
etməyin. O, bəlkə də, sizin üçün xeyirlidir. O, zümrədən olan hər bir şəxsin
qazandığı günahın cəzası vardır. Onlardan günahın böyüyünü öz üstünə
götürəni (Abdullah b. Ubeyy) isə (qiyamət günü) çox şiddətli bir əzab gözləyir.
Məgər o, yalan sözü eşitdiyiniz zaman mömin kişilər və qadınlar öz
ürəklərində yaxşı fikirdə olub: «Bu açıq-aydın bir böhtandır!» deməli
deyildilərmi. (Aişəyə) iftira yaxanlar nə üçün özlərinin doğru yolda
olduqlarını təsdiq edəcək dörd şahid gətirmədilər? Madəm ki, şahid
gətirmədilər, deməli onlar Allah yanında əsl yalançıdırlar. Əgər Allahın
dünyada və axirətdə sizə neməti və mərhəməti olmasaydı o, yalan sözünüzə
görə sizə şiddətli bir əzab toxunardı. O, zaman ki, siz (münafiqlərin yaydığı)
yalanı dilinizə gətirir, bilmədiyiniz sözü ağzınıza alır və ona yüngül, asan
(insana günah gətirməyən) bir şey sanırdınız. Halbuki bu Allah yanında çox
böyük günahdır. Məgər siz onu eşitdiyiniz zaman: «Bizə bunu (bu yalanı)
danışmaq yaraşmaz. Aman Allah! Bu çox böyük bir böhtandır!» deməli
deyildinizmi. Allah sizə öyüd-nəsihət verir ki, əgər möminsinizsə bir daha belə
şeyləri etməyəsiniz. Allah sizin üçün ayələrini (belə ətraflı, açıq-aydın) izah
edir. Allah (hər şeyi) biləndir və hikmət sahibidir. Möminlər arasında pis söz
yaymaq istəyənləri dünyada və axirətdə şiddətli bir əzab gözləyir. (Hamının
əməlini, yayılan şayiələrin, atılan böhtanların doğru olub olmadığını) ancaq
Allah bilir, siz bilməzsiniz! Əgər Allahın sizə neməti və mərhəməti olmasaydı,
Allah şəfqətli və mərhəmətli olmasaydı (halınız necə olardı? Dediyiniz
yalanlara, yaxdığınız iftiralara görə sizi dərhal məhv edərdi). Ey iman
gətirənlər! Şeytanın yolunu tutub getməyin! Kim şeytanın getdiyi yolla getsə,
o (insanlara) çirkin, pis işləri görməyi (zina etməyi, yalan danışmağı, özgələrə
böhtan atmağı) əmr edir. Əgər Allahın sizə neməti və mərhəməti olmasaydı,
797
heç kəs heç vaxt (günahdan) pak olmazdı. Lakin Allah dilədiyini (günahdan)
pak edər. Allah (hər şeyi) eşidən və biləndir». (ən-Nur 11-21).
Allah mənim bəraətim haqqında ayələr nazil etdikdən sonra qohumluq
əlaqələrinin hörmətinə və Mistah b. Usasənin kasıb bir (səhabə) olduğundan
öz malından onun üçün xərcləyən Əbu Bəkr əs-Sıddıq dedi: «Qızım Aişə
haqqında söylədiyi iftiralara görə mən ona malımdan heç bir şey
verməyəcəyəm. (Bu sözlərdən sonra) Allah ayə nazil etdi: «Aranızda olan
fəzilət və sərvət sahibləri qohum-əqrabaya, miskinlərə və Allah yolunda hicrət
edənlərə (heç bir şey verməyəcəkləri, heç bir kömək göstərməyəcəkləri barədə)
and içməsinlər. (Onları) əfv edib (cəzalandırmaqdan) vaz keçsinlər! Məgər siz
(bu yaxşılıq müqabilində) Allahın sizi (günahlarnızı) bağışlamağını
istəmirsiniz? Allah (bəndələrini) bağışlayan və rəhm edəndir!» (ən-Nur 22).
Hibban İbn Musa dedi ki, Abdullah İbn Mubarak: «Bu Allahın kitabında ən
ümüdlü ayələrdir!» dedi. Bu ayənin nazil olması ilə Əbu Bəkr: «Vallahi mən
Allahın məni bağışlamasını ümüd edirəm və Mistaha verdiyim malı təkrar ona
verməyə başladım. Və ondan heç vaxt malımı əsirgəməyəcəyəm!» dedi.
Peyğəmbər zövcəsi (yoldaşı) Zeynəb Binti Cəhş də mənim haqqımda:
«Ya Zeynəb! Aişə haqqında nə bilirsən və nə görmüsən!» deyə buyurdu.
Zeynəb: «Ya Rəsulullah! Mən qulağımı, gözümü eşitmədiyim və görmədiyim
şeydən mühafizə edirəm. Vallahi Aişə haqqında xeyirdən başqa bir şey
bilmirəm» deyə şəhadət etmişdi. Bu o, Zeynəb idi ki, Peyğəmbər zövcələri
arasında gözəlliyi və Peyğəmbər yanında olan mövqeyi ilə mənimlə rəqabət
aparırdı. Lakin Allah onu təqvası səbəbilə (fitnəyə düşməkdən) qorumuşdur.
Bacısı Həmnə Binti Cəhş isə mənə qarşı iftiraçılara qoşularaq böhtanları
yaymağa başladı və bu səbəblə də həlak olanlar içərisində həlak oldu”. Aişə
(Saffan İbn Muattil) haqqinda: “Subhənəllah! Nəfsim əlində olan Allaha and
olsun ki, mən həyatımda heç bir qadınla yaxınlıq etməmişəm. Sonra o, Allah
yolunda şəhid olur”. (Buxari 1121, 2661, 4141, Muslim 7196, 2770/56)
1765. Aişə rəvayət edir ki, mənim barəmdə bilmədiyim (etmədiyim bir iş)
barəsində dedi-qodular çıxdığı zaman Peyğəmbər xütbə verdi, şəhadət
798
gətirdi, Allaha həmd edib layiqincə təriflər dedi və: “Ailəm barədə dedi-qodu
danışıb (mənə əziyyət) verənlər öz sözlərini söyləsinlər. Vallahi mən öz əhlim
(yoldaşım) haqqında xeyirdən başqa bir şey bilmirəm. Bu iftiraçılar bir adamın
adını da ortaya çıxardıblar ki, (Səfvan İbn Muattıl ) bu kimsə haqqında mən
xeyirdən başqa bir şey bilmirəm. Bu adı çəkilən fəzilətli insan bu ana qədər
mənimlə bərabər olmaq müstəsna mənsiz ailəmin yanına girməmişdir. Səfərə
çıxdığımızda o, da mənimlə səfərə çıxmışdı. Sonra Peyğəmbər evimə daxil
oldu və xidmətçidən (Bərirədən) mənim barəmdə soruşdu: “Səni haqq ilə
göndərən Allaha and olsun ki, ondan heç bir qəbahətli iş görmədim. (Əgər
görsəydim onu qınayardım). Yalnız bir şeyi demək istəyirəm ki, az yaşlı təzə
bir qadındır. Ailəsinin xəmirini yoğurarkən (xəmiri) qorumağı ona tapşırırdım.
O, da yatdığı üçün qoyun gəlib xəmiri yeyərdi. Peyğəmbərin səhabələrindən
biri xidmətçini sıxışdırd, ona doğrunu söyləməyi və ortalıqda dolaşan dedi-
qodunu ona söylə. O, da: “Subhənəllah! Allaha and olsun ki, onun haqqında
zərgərin qızılın saf və təmiz olduğunu bildiyi kimi ondan başqa bir şey
bilmirəm” dedi. Bu dedi-qodu Səffana çatdığı zaman: “Subhənəllah! Allaha
and olsun ki, həyatımda əsla bir qadının libasını açmış deyiləm” dedi. Aişə
deyir ki, haqqında dedi-qodu olan kimsə Allah yolunda şəhid olaraq vəfat
etdi” dedi. (Buxari 4757, Muslim 7198, 2770/58)
799
Münafiqlərin Vəsfi
Və Hökmü Kitabı
800
Münafiqlərin Vəsfi Və Hökmü Kitabı
1766. Zeyd İbn Ərqam rəvayət edir ki, səfərlərin birində Peyğəmbər ilə
bərabər idik. Bu səfərdə insanlar bir şiddət və çətinlik isabət etdi. Abdullah İbn
Ubeyy öz yoldaşlarına: “Rəsulullahın yanında olanlara nəfəqə (yardım)
etməyin, hətta onun ətrafından dağılsınlar. Mədinəyə döndükləri zaman ən
şərəfli və qüvvətli olanımız zəif olanı oradan mütləq çıxaracaqdır” dedi. Mən
Peyğəmbərin yanına gələrək bu sözləri ona xəbər verdim. Peyğəmbər
Abdullah İbn Ubeyyə xəbər göndərdi və bu sözlərin doğruluğunu öyrənmək
üçün. Lakin o, andlarla belə demədiyini söylədi. (İnsanlar arasında): “Zeyd
Allahın Rəsuluna yalan danışmışdır” dedilər. Bu sözlər qəlbimə şiddət və
sıxıntı salmışdı. Ta ki, Allah “Munafiqun” surəsi içərisində məni doğrulayan
ayətlər nazil etdi. Zeyd: “Peyğəmbər (münafiqləri) yanına çağırdı ki, onlar
üçün (Allahdan) bağışlanma diləsin, lakin onlar bundan boyun qaçırdılar.”
“Xuşubun Musənnədətun” onlar ən gözəl geyimli keçimli idilər. (Buxari 4903,
Muslim 7200, 2772/1)
1767. Cabir demişdir: “Abdullah İbn Ubey dəfn edildikdən sonra Peyğəmbər
gəlib onu qəbirdən çıxardı, onun üstünə yüngülcə tüpürdü və öz köynəyini
ona geyindirdi.” (Buxari 1270, Muslim 7201, 2773/2)
801
1768. İbn Ömər rəvayət edir ki, Abdullah İbn Ubey vəfat etdikdən sonra onun
oğlu Peyğəmbərin yanına gəlib dedi: “Ya Rəsulullah, köynəyini ver, atamı
ona bürüyək, onun namazını qıl və onun üçün (Allahdan) bağışlanma dilə”.
Peyğəmbər köynəyini ona verdi və dedi: “(Onu dəfn etməyə apardıqda) mənə
bildirərsən, cənazə namazını qılaram.” (Bir müddətdən sonra Abdullahın oğlu
gəlib) Peyğəmbərə xəbər verdi. Peyğəmbər ona namaz qılmaq istəyəndə
Ömər onun ətəyindən dartıb dedi: “Məgər Allah münafiqlərin cənazə
namazını qılmağı sənə qadağan etməyibmi?”. Peyğəmbər: “Mən (onların
cənazə namazını qılıb-qılmamaqda) ixtiyar sahibiyəm!” deyib bu ayəni oxudu:
“Onlar üçün bağışlanma diləsən də, diləməsən də, hətta, onlar üçün yetmiş
dəfə bağışlanma diləsən belə, Allah onları əsla bağışlamayacaq”. (ət-Tövbə
80). sonra da onun cənazə namazını qıldı. (Onda) bu ayə nazil oldu: “Heç vaxt
onlardan ölmüş bir kəsin cənazə namazını qılma, qəbrinin başında da durma.
Çünki onlar Allahı və Onun Elçisini inkar etdilər və günahkar olaraq öldülər”.
(ət-Tövbə 84). (Buxari 1269, Muslim 7203, 2774/3)
1769. Abdullah İbn Məsud deyir ki: “Beytin yanında üç kişi bir yerə
toplandılar. Bunlardan ikisi Qureyşli, biri Səqifli və ya ikisi Səqifli biri isə
Qureyşli idi. Bunların qarınlarının yağı çox (yeməkdən harınlamış),
qəbilələrinin isə himməsi yox idi. Onlardan biri: “Söylədiyiniz bu sözləri
Allahın eşitdiyini zənn edirsinizmi?” dedi. Digəri: “Əgər açıq söyləsək eşidir,
gizli söyləsək eşitməz” dedi. Digərləri isə: “Əgər açıq söylədiyimiz zaman
eşidirsə, deməli gizli söylədiyimiz zaman da eşidir” dedilər. Allah: “Siz
qulaqlarınızın, gözlərinizin və dərilərinizin əleyhinizə şahid olmasından
çəkinib gizlənmirdiniz. Əksinə, elə zənn edirsiniz ki, Allah sizin etdiyiniz
əməllərin çoxunu bilmir”. (Fisillət 22). (Buxari 4817, 7520, 7521, Muslim 7205,
2775/5)
1770. Zeyd İbn Sabit rəvayət edir ki, Peyğəmbər Uhud döyüşünə çıxdığı
zaman səhabələri arasında bir dəstə yoldan geri döndükdə digər dəstə: “Bu
geri dönənləri öldürək” dedilər. Digərləri isə: “Xeyr, onları öldürməyin”
dedilər. Bu ixtilaf üzərinə Allah: “Sizə nə oldu ki, münafiqlər barəsində iki
802
dəstəyə ayrıldınız? Halbuki Allah onları etdikləri əməllərə görə geriyə
qaytarmışdır. Siz Allahın azdırdığı kimsəni doğru yola yönəltməkmi
istəyirsiniz? Allahın azdırdığı kimsə üçün heç bir yol tapa bilməzsən”. (ən-
Nisa 88). (Buxari 1884, Muslim 7208, 2775/6)
1771. Əbu Səid əl-Xudri rəvayət edir ki, Peyğəmbərin dövründə
Peyğəmbər döyüşə çıxdıqda münafiqlərdən bəziləri ondan ayrılar və döyüşə
getməyib Peyğəmbərə müxalif olduqlarına sevinərdilər. Peyğəmbər
döyüşdən qayıtdıqda isə özlərinə bəraət qazandırmaq üçün bəhanələr gətirər
və and içərdilər. Üstəlik, görmədikləri işlərə görə tərif olunmağı sevərdilər.
(Elə buna görə də) bu ayə nazil oldu: “Törətdikləri əməllərdən fərəhlənən və
etmədikləri işlərə görə tərif olunmağı xoşlayan kimslərin əzabdan
qurtulacaqlarını
əsla
güman
etmə.
Onlara
acılı-ağrılı
bir
əzab
hazırlanmışdır”. (Buxari 4567, Muslim 7210, 2777/7)
1772. Əlqəmə İbn Vəqqas rəvayət edir ki, bir dəfə Mərvan İbn Həkəm
qapıda duran gözətçilərdən birinə: “Ey Rafi, get, İbn Abbasdan soruş ki,
törətdikləri əməllərdən fərəhlənən və etmədikləri işlərə görə tərif olunmağı
xoşlayan hər bir kəsə əzab veriləcəkmi?”. İbn Abbas: “Bu ayənin sizə nə
aidiyyəti var ki?! İş burasındadır ki, Peyğəmbər bir dəstə yəhudini çağırıb
onlardan bir məsələ barəsində soruşduqda, onlar həqiqəti gizlədib, ona başqa
cavabı verdilər. Onlar belə cavab verməklə tərif olunmaq istədilər, həm də
həqiqəti gizlətdiklərinə görə sevindilər.” Sonra İbn Abbas bu ayələri oxudu:
“O zaman Allah Kitab verilənlərlə əhd bağlayıb: “Siz o Kitabı mütləq
insanlara aydınlaşdıracaqsınız və onu gizlətməyəcəksiniz!” deyə buyurdu.
Onlar isə bu əhdi qulaqardına vurub, onu ucuz qiymətə satdılar. Onların bu
alveri necə də pisdir! Törətdikləri əməllərdən fərəhlənən və etmədikləri işlərə
görə tərif olumağı xoşlayan kimsələrin əzabdan qurtulacaqlarını əsla güman
etmə. Onlara acılı-ağrılı bir əzab hazırlanmışdır.”. (Ali İmran 187-188). (Buxari
4568, Muslim 7211, 2778/8)
803
1773. Ənəs demişdir: “(Vaxtı ilə) bir xristian İslamı qəbul etmişdi. O, “ əl-
Bəqərə” və “ Ali İmran” surələrini oxuyub (öyrəndi), Peyğəmbər üçün bəzi
surələri yazdı, lakin sonra yenə xristianlığına qayıtdı. (Bu adam hər yerdə)
danışırdı ki: “Muhəmməd mənim onun üçün yazdıqlarımdan başqa heç nə
bilmir.” (Çox keçmədən) Allah onun canını aldı və (yaxınları) onu dəfn etdilər.
Ertəsi gün səhər oyanıb gördülər ki, torpaq onu bayıra atmışdır. Dedilər: “Bu,
Muhəmmədin və onun əshabələrinin işi olacaq. Yoldaşımız onların dinindən
döndüyünə görə onu qəbirdən çıxardıb bayıra atıblar.” Sonra onlar dərin bir
qəbir qazıb onu dəfn etdilər. Səhər oyanıb gördülər ki, torpaq (yenə) onu
bayıra atmışdır. Dedilər: “Bunu Muhəmməd və onun əshabələri edib.
Yoldaşımız onların dinindən döndüyünə görə onu qəbirdən çıxardıb bayıra
atıblar.” Sonra olduqca dərin bir qəbir qazıb onu dəfn etdilər. Səhər oyanıb
gördülər ki, torpaq (yenə də) onu bayıra atmışdır. Nəhayət, başa düşdülər ki,
bu işdə insan əli ola bilməz. Odur ki, onu (olduğu yerdə) atıb getdilər.” (Buxari
3617, Muslim 7217, 2781/14)
804
Dostları ilə paylaş: |