Ali MƏKTƏb pedaqogikasi

Estetik tərbiyə

Gözəllik estetik tərbiyənin məzmunu kimi. Estetik tərbiyənin nəzəri əsasını estetika təşkil edir. Estetika isə elmdir, özü də gözəllik haqqında elmdir.

Müdriklərimizə görə, ağıllı olmaq, xoşrəftar olmaq, şirindil olmaq, görkəmcə ürəkaçan, qəlbioxşayan olmaq gözəllikdir. Milli pedaqogika bu fikirlər əsasında gözəllik məfhumunun mahiyyətini belə açır: ahəngdarlıq: görkəmdə ahəngdarlıq, musiqidə ahəngdarlıq, davranışda ahəngdarlıq, şerdə ahəngdarlıq, nitqdə ahəngdarlıq, incəsənət əsərlərində ahəngdarlıq, binada ahəngdarlıq, bitkidə ahəngdarlıq, kainatda ahəngdarlıq.

Ahəngdarlığın pozulduğu yerdə eybəcərlik əmələ gəlir. Ahəngdarlıq qəlbi riqqətə gətirir, adama zövq bəxş edir, eybə- cərlik isə – nifrət hissi oyadır.

Gözəlliyin təzahur formaları. Gözəlliyi təbiət hadisələrində də, cəmiyyət hadisələrində də müşahidə etmək olur. Səma cisimləri arasında, o cümlədən Günəş sisteminə daxil olan cisimlər arasında nizam, qarşılıqlı ahəngdarlıq adamı valeh edir. Dağ çayının zümzüməsi, şəlalənin ətrafa səpələnən ağ telləri, günəş şüalarından qidalanmaq üçün yarpaqların budaqlarda ahənkdar, eyni qaydada düzülüşü və sair bu kimi təbiət hadisələri insan hisslərini riqqətə gətirir.

Gənc nəslin estetik tərbiyəsi üç başlıca vəzifənin yerinə yetirilməsinə yönəlir: estetik hisslərin yaradılması, estetik şüurun formalaşdırılması və estetik qabiliyyətlərin inkişaf etdirilməsi.

Gənc nəslin estetik tərbiyəsi dörd əsas sahədə aparılır: ailədə estetik tərbiyə, təlimdə estetik tərbiyə, dərsdənkənar (auditoriyadankənar) tədbirlərdə estetik tərbiyə və məktəbdənkənar tərbiyə müəssisələrində estetik tərbiyə.

Özü gözəl, sözü gözəl, şəraiti gözəl, işi gözəl olan, ətrafdakıların da gözəl olmasına çalışan şəxs gözəllik idealıdır.