Alkilbenzol


Fizik xossalari va tuzilishi



Yüklə 426,31 Kb.
səhifə14/16
tarix07.01.2024
ölçüsü426,31 Kb.
#205750
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
ARENLAR

Fizik xossalari va tuzilishi. Fenantren va uning gomologlari rangsiz kristall moddalardir. Ularning suyuqlanish temperaturalari antratsen va uning gomologlariga qaraganda past. Masalan fenantren 100 oC da suyuqlanadi.
Fenantren molekulasi antratsen molekulasiga qaraganda barqaror, energiya farqi taxminan 33 kJ/molni tashkil qiladi. Fenantrenning elektronodonor xossasi antratsenga qaraganda kam (IE=7,9 eV) va aromatik xossalari kuchliroq. Bu fenantren molekulasida π-elektronlarning kuchliroq o‘zaro ta’sirlashuvini ko‘rsatadi.
Kimyoviy xossalari. Fenantren elektrofil reagentlar bilan oson reaksiyaga kirishadi. Uning reaksion qobiliyati antratsenga qaraganda kamroq. Antratsendagi kabi fenantrenda ham 9- va 10- holatlardagi uglerod atomlari asosiy reaksion markazlar hisoblanadi. Ayrim holatlarda oraliq mahsulotlarni ajratib olish mumkin.


Br

+ Br2
to + HBr

Fenantren katalizator ishtirokida gidridlanganda 9,10-digidrofenantren hosil bo‘ladi. Yanada yuqori temperaturada tetragidrofenantren (pergidrofenantren) olish mumkin.



Fenantren oksidlovchilar ta’sirida 9,10-fenantrenxinonga aylanadi.



3[O]/CrO3
Fenantren organik sintezda, jumladan bo‘yoq moddalar ishlab chiqarishda boshlang‘ich modda sifatida ishlatiladi. Fenantrenning qisman yoki to‘la gidridlangan hosilalari tabiiy birikmalar tarkibiga kiradi.


TETRATSEN VA PENTATSEN


Tetratsen va pentatsen oz miqdorda toshko‘mir smolasi tarkibida uchraydi. Tetratsen birinchi marta xromatografiya usuli bilan texnik (tozalanmagan) antratsen tarkibidan ajratib olingan.



10 11 12 1
9 2


8 3
7 6 5 4

11 12 13 14 1
1 0 2


9 3
8 7 6 5 4

tetratsen

pentatsen



Olinishi. Tetratsen va pentatsen xinonlar va gidroksilli birikmalaridan vodorod bilan qaytarib olinadi. Xinonlar va gidroksil guruh tutuvchi birikmalar esa atsillash va kondensatsiya reaksiyalari orqali olinadi.


O O



[H]
[H]


O OH O
gidroksitetrasenxinon tetrasenxinon



Yüklə 426,31 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin