Am aliy m ashg'ulotlar va hisoblash grafik ishlari uchun



Yüklə 4,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/50
tarix20.11.2023
ölçüsü4,97 Mb.
#162732
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   50
Materiallar qarshiligi

.
1 6
- m
i s o l
Berilgan rama uchun 
M
va 
Q
epyuralari qurilsin. 
(6.22-rasm )
F=20kN\ 
M
q
=20кМпг a-lm, q
=20
m
echish. Reaktsiya kuchlarini topam iz( 
6 .2 2 -ra sm
, a).
= — 
x A + q - 2 a =
0
yoki 
x ^ = 2 q a = 40kN
'ZM
b
= F a + q - 2 a — + M - у л - 2 а - х л -а = 0
va 
y A=20kN
I
M A = y B 2 a + M - F a = Q
va 
yB
= 0
a)
_
Я
ГМ
-
Г
G
-
*7
h-
Ув
a
20
40
-
N kN
ti
II
20
Мх ,кУт
к
40
40
20

Q k N
1
40
20
/
_______
20
20 
40
6.22 - rasm . Ramadu ichki kuch faktorlarini aniqlash:
a) ramani yuklanish sxemasi;
b) ichki bo vlama kuch, ко ndalang kuchva eguvchi moment epyuralari
Л/ va 
Q
tenglamalarini tuzamiz:
1 - 1 qirqim. 
0£jq £l/w
Q\ = F = 20kN
* , e 0 ;
Mx\
= 0
va 
M^^lOkNm
147


Ч'
2
tenS- Mustahkamlik shart cho’ziladigan material uchun 
quyidagicha yoziladi
max
.c h ~ Y B"y L s^cr]ch
yoki 
^ m ax.ch
2./ 
,'y L~\-a \:h
I M P4 
2 *
buerdan 9 
д2 ^
16-. HO 
’ 
mm
^ -k e s im d a g i siquvchi vacho'zuvchi kuchlanishlar:
^
„ В M
b
6 ,68106 -40 
N
° s = ° k = г Ук
---------
4
*29,1----- -
*X
QIR.in^
a ch=aL
J B K1B
6,68106 110 on
.--a i
= - - ° v r =—------------— %80
!X
>L
918 104 
N
mm
mni
N
mm
Ushbu nuqtalardagi kuchlanishlami
kuch ta'sirida hisoblansa
mm
t r f = 1 2 3 .7 5 -^ 2 v[erv] va 
trff
 
= 45—
hosil
mm 
^
mm
N
bo’ladi 
Ruxsat etilgan yukni < 7 - 6 ,6 8
qabul qilamiz
6.39-rasm.


3.Q o’shtavr profilining polkasini yuqoricla joylashgan liolati 
uchun ruxsat etilgan yukni hisoblaymiz.
Cho'ziladigan tola bo'yicha ruxsat etilgan yukni hisoblaymiz:

2
^max 
c h ^ L = 
I-
CTmax 
c h = ^ f ~ y L 4 ? \ h

X
buerdan 
п
=3,76—
lb a z y L
16-(1000) -110 
т »
T
— kesimdagi siquvchi va cho'zuvchi kuchlanishlar:

ж 
л
— - 3 ,7 6 - 1 0 6 - 4 0
=
• 
У к
= U ------------- v —
- 1 4 ,5 6 —^ r -
9 1 8 - 1 0
mm-
_
w
— - 3 ,7 6 - 1 0 6 -1 1 0
Г
M 7- 
18 
j
V
a ch - o j -
—------= -------------------------- -------- = 4 0 ------—
7ЛГ 
9 1 8 1 0 4
m m 2
Balkan) 
В -
tayanch kesimida 
neytral o'qdan yuqori qatlam 
materiali cho'ziladi. Unda polka cho'ziladigan 
material 
tomonida 
joylashadi. 
Mustahkamlik 
shart 
cho'ziladigan material uchun 
quyidagicha yoziladi
ЛУ n 
_ _ 
(j’Ci
г "i
^max 
.ch ~ ~J 
У к

Ya \ch
yoki 
^m ax 
c h ~ ^ l 
У к
-
kesimdagi siquvchi va cho’zuvchi kuchlanishlar: 
*
.................................. Ift6 . n


b u e rd a
I
q t b

4d(hp+tB \ h2 + h p h ] {h +tB ^
+ 2 
d
• £(152 + 302 + 452 ) =

• 2 • 1,8 (50.1)2 + 2 • 2 • 0,8 • 3150 = 46200sm4 
buerda 
-
 teng tomonli burchakning o ’ lchamlari
Ushbu inertsiya momentini hisoblashda teng tomonli burchakning
vertikal qirrasidagi teshik kesim yuzasi e'tiborga olinmadi, chunki bu
teshik yuzasining markaziy o ’qida normal kuchlanishning qiymati tarkibiy
balka xavfli kesimidagi kuchlanishdan kichik. Zaiflashgan kesimning
qarshilik momenti:
/a£H e = 2 W 4 l 6 = 5 6 9 4 jm 3
П

1uu 
«
- + h p
— + 1 
2
2
Balka xavfli nuqtasidagi eng katta kuchlanish
Л/щ ах 
8 1 9 0 0 0 0
k g
CTmBX
-------
w
------- = 1 5 6 4 -< I 6 0 0 _ _
Sfft
Balka kesimning devoridagi urinma kuchlanishni tekshiramiz.
Buning uchun balka kesimining neytral o ’qidan bir tomonda joylashgan
yuzasining brutto statik momentini xisoblaymiz:
S0B
= 2 5 • 1 • 5 0 ,5 + 2 • 1 5 ,6 • 4 7 ,2 + 5 0 • 0 ,8 • 2 5 = 3 7 3 5 ш 3
Neytral qatlamdagi urinma kuchlanish
g S p g
* 0 0 0 0 3735 
kg
ШХ' 'bnm ,s ~
336616 0,8 '
Parchin 
mixlar 
qadamini 
hisoblaymiz.
-----2 5 0 ------+.| 
Balkani egilishida gorizontal listlar va teng
tomonli 
burchaklar 
devorga 
nisbatan 
harakatlanishiga 
ezilishga 
ishlovchi 
gorizontal 
(devordagi) 
parchin 
mixlar 
qarshilik ko’rsatadi. Balkani 
\ sn t
uzunligiga to’g’ri keluvchi kuch
6.43-rasm. 
.
_
Q
’ *i
f
 
j
formuladan topiladi.
164


Parchin mix qadamini 
Cl
- bilan belgilaymiz. Balkaning chetki 
[oraliqlarida ko’ndalang kuch o'zgarmas bo’ lganligi uchun, kesuvchi kuch 
gorizontal 
kesimda -tokchada teng taqsimlanadi. Bitta parchin mixdagi 
kesuvchi 
kuch 
T = t p
-a = 438,75fcg. 
Bu shart parchin mixni
qirqilishiga va 
ezilishga qarshilik kuchidan ortib ketmasligi kerak. 
Cl
-ni hisoblash 
uchun 
2
ta shartdan foydalanamiz:
1

’ 
4
' ' Lr J - ikki qirqimli parchin mixni qirqilishga
2

T < , d -5- [<
t
]sm
- ezilishga
3,14-22
Birinchi shartdan 
^ ^ 438,75 4
. . .


2
0 ,8 - 2 8 0 0
Ikkinchi shartdan 
о й
- - 
= 10,2 
Ism
4 3 8 ,7 5 -4
Gorizontal va vertikal parchin mixlar uchun 
a
=
1 0 0
m m
qabul 
qilamiz. Bosh kuchlanishlami tekshirish balka devorini teng tomonli 
burchak bilan biriktirilgan kesimida bajariladi, chunki shu kesimda 
tokchadan devorga kesuvchi kuch uzatiladi.
M y
8910000-45 
kg
Normal kuchlanish 
a
=
. . , — = 1 3 8 0 — —
W
o
2 9 0 4 1 6
sm2
Q S
540000-2925 
kg
Urinma kuchlanish * -
7
~ -
, , , , , , _ _ - Э
0 0
— =■
Jb ru tto s
336616-0,8 
sm2


2 7 3 5 + 0 ,8
• 

• 
4 7 ,5

292Ssn?

bosh 
kuchlanishlami 
tekshi-rish nutasidan yuqorida qolgan balka kesim yuzasini neytral 
o’qga nisbatan statik momenti. 
Bosh kuchlanish
CTmax = § + 
+ r 2 = 
(586)2 = 1 5 9 5 - ^
Payvand balkalar. Payvand balkalami tokchasi qalinligi kataroq 
bo Igan gorizontal list tayyorlanib, devor bilan ikkita burchakli chok 
yordamida payvandlanadi. Payvand balkalarda
kesimni 
tanlash 
parchin 
mixli balkalardagi kesimni 
zaiflashmagan. 
6.44-rasmda 
ko’rsatilgan 
balka 
uchun
16$


payvand 
tarkibli 
kesim 
tanlansin.
Balkani 
devori
WOOxSmm
inertsiya
momenti 
1
s t
= 6670Qsm4 
Gorizontal listni qalin- 
ligini 
hp=\6mm
qabul qila- 
miz, uning eni 
- ь
-ni topish 
uchun 
tokchani 
inertsiya 
momen-tini hisoblaymiz:
lL P = \ (In etto ~ 1ST
= ^ ( 2 9 0 4 1 6 - 6 6 7 0 0 ) = 1 1 1 8 5 & m 4
Polka kesim yuzasini neytral o’qga nisbatan inertsiya momenti 
formulasidan ( o’zining markaziy o’qiga 
nisbatan inertsiya momentini 
e'tiborga olmasdan ) polka kesim yuzasining enini topamiz:
ft-Ap (50,8)2 =l 11858 
sm4
va 
b=Tl,0sm
.
Balkani inertsiya momenti
7 « 2 -М
р
-(-+ --Е )2 + —
=2-271>6 ( 5 0 )8)2 + W
° 0 ) 3 =28% 34jffi4
2 2
12
W —
va qarshilik momenti 
/,
- + h p
2 Г
“ * * - S 6 1 3 « 3
51,6
ffm a x = 
= 8 1 9 0 0 0 0 = 15 8 7 - Ц -
m ax 
W
5 6 1 3
sm 2
Chok kalinligini payvand uchun [ r ] = 8 0 0 - ^ - ruxsat etilgan
sm
kuchlanishdan foydalanib topamiz. Tokcha bilan devor orasidagi bir
Q S,
birlik uzunlikka to’g’ri keluvchi kesuvchi kuch 
t
F m— -— .T o k ch a


kesim 
yuzasining statik momenti
S p = b h
p ( h+^
) = 2 7 1 , 6 ( 1^
6 )3 = 2 195 .vm3
*95-=409 
kg
.Bu kuch chokni 
a b ,cd
yuzalarida ta'sir etadi 
289634 
sm
Burchakli 
hisoblashda
choklar 
uchun 
h
 
= 0 ,7 /
o ’ lcham 
ishlatiladi. Shuning 
uchun chokni qalinligi 
h
-ni 
tF
 
= 1,4 • 
h
 
• [r] 
tenglikdan
topamiz:
I. 
4 0 9
л ^ с
hch = . 
~ 0,365
sm
olinmaydi. Payvand balkalarda 
tekshiriladi. Normal kuchlanish cr
Urinma kuchlanish r = ^ = 4 0 9
a
Bosh
1,4-800
Amalda burchakli chokni 
qalinligi 6
mm
 
dan kichik 
bosh kuchlanishlar chok qatlamida 
M
y
_ 8 9 1 0 0 0 0 -5 0
153S 
kg 
I
 
2 8 9 6 3 4
kg
sm
0,8
= 511-
sm
kuchlanish
a
^max - ■j +
+ (5 ,1 )2
kg
sm
O ’ta kuchlanish 
5.75%
ni tashkil etadi, bunga yo’ l qo’yish mumkin 
emas. Buning uchun tokcha (list) qalinligini to’g’ri tanlash Iozim.
Tokcha 
kesimning 
o’lchamlarini 
taxminiy 
belgilash 
uchun 
tokchalarga eguvchi moment elkasi 
h
-ga teng bo’ lgan (80-85% ) juft 
kuchlar
- N
tarzda ta'sir qiladi deb taxmin qilinadi (
6.45-rasm
). Demak, 
— • Kuch tokchalami cho’zilishiga va siqilishiga sabab buladi. 
Shuning uchun tokcha kesimining yuzasi
N
0 ,8 -
M
A to k c h a -
H
0,8-8910000 
. . .

= 44,6.sm
100-1600
Konstruktiv mulohazalarga ko’ra tokchalaming enini ft = (0,3...0,4)Adeb 
olinadi. Bizda fr=(0,3...0,4)-100=100...25sw yoki 
b
 =
21.sm
 
deb olib
167


l
_
^tokcha
_ 4 4 ,6

tokchaning qalinligini 
topamiz 
P ~

=
= 1,65s w
h p
= l,& ?m qabul qilamiz, belgilangan o’ lchamlar asosida kesimning 
markaziy o ’qqa nisbatan inertsiya momentini hisoblaymiz:
I= 2 bh p {
+ ^ 3 = 2271,8(50,9)2 +66667 =318494 
sm4
12
Balka kesimining karshilik momenti 
^ ~~Л
kg
j
+ hn
318494
51,8
= 614&sm^
sm
Kuchlanish tT = ^
^
=
1450 
6 1 4 5
Tokcha kesim yuzasiing statik momenti 

, 0 , \ 0 0 + \ * 3  
,3
S p - 2 7 - l , 8 - (
-
) - 2 4 7 3 s m
urinma kuch

Yüklə 4,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   50




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin