Eti̇ka və gender: Sosi̇al-əxlaqi̇ davranişin təhli̇li̇ 88 faktdır. İndi iqtisadi-sosial-mədəni həyatın elə bir “avto-
nom” hissəsi yoxdur ki, kompüter, oraya tətbiq edilməsin.
Texnikratik tərəqqinin bu cür geniş miqyasda yayılması
vaxtilə təqdir edilsə də, hazırda cəmiyyətin müxtəlif tə-
bəqələri tərəfindən birmənalı qarşılanmır, çünki texnika in-
san həyatına bir növ “öz prinsipləri” ilə daxil olur. Elə bu
səbəbdən də insanların, xüsusən gənclərin həyat tərzində,
mənəviyyatında mənfi meyllər qabarıq şəkildə üzə çıxır.
Görkəmli rus alimi R.V. Xoxlov vaxtilə “Literaturnaya qa-
zeta”nın səhifələrində çıxış edərək ali məktəblərdə təbiət-
şünaslıq (dəqiq) elmlər sahəsində təhsil alan tələbələrə hu-
manitar elmlərin daha dərin öyrənilməsinə diqqət artırmağı
tələb edirdi. Özü “dəqiq elmlər” sahəsində çalışan MDU-
nun mərhum rektorunun dediklərində böyük bir həqiqət
vardır. Yalnız bir elm sahəsinin “çərçivəsində” fəaliyyət
göstərmək heç də bütün hallarda uğur gətirmir.
Digər bir rus aliminin, akademik ədəbiyyatşünas P.A.Ni-
kolayevin dediyi kimi, bu gün kompüter texnologiyası insan
həyat fəaliyyətinin bütün sferalarına daxil olaraq sosial-mənə-
vi hadisəyə çevrilir. Hətta kompüterlərin köməyi ilə cinayətlər
də törədilir. Elə buna görə də kompüter fəaliyyəti ilə bağlı olan
hər şey insan zəkasının, insan şüurunun, insan etikasının nə-
zarəti altında olmalıdır (233: 149-150).
XX əsrin 80-ci illərindən etibarən İ.Vallerstayn əsə-
rində müasir qloballaşmanın sosial aspektdən öyrənməyin
əhəmiyyətindən yazırdı. Qloballaşma 4 aspektdə: iqtisadi,
sosial, siyasi və mədəni sferalarda dərin inkişaf etmişdir.
Bəzən qeyd olunduğu kimi bu gün qloballaşma daha çox
amerikanlaşmada (və yaxud çinliləşmədə, yaponlaşma-
da) üzə çıxır. Bu prosesin simvolları “pepsi”, “kola-kola”,