Anatomiya 2014. indd
Yüklə 3,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Burun bo‘shlig‘i
(cavitas nasi) old tomondan burun teshikla- ri vositasida yuzga, orqa tomondan xoanalar orqali halqumning burun qismiga ochiladi. Burun bo‘shlig‘ini burun to‘sig‘i ikki teng bo‘lmagan bo‘lakka ajratib turadi. Burun to‘sig‘ini oldin- gi qismi parda va tog‘ay, orqa qismi esa suyakdan iborat. Burun bo‘shlig‘ini yuqorigi, pastki va lateral devorlari tafovut qilinadi. Burun bo‘shlig‘ini lateral devori uchta: yuqorigi, o‘rta va past- ki burun chig‘anoqlari (124-rasm) vositasida uchta: ustki, o‘rta va pastki burun yo‘llariga bo‘linadi. Ustki burun yo‘li burunning yuqorigi va o‘rta chig‘anoq lari o‘rtasida, o‘rta burun yo‘li o‘rta va pastki burun chig‘anoqlari o‘rtasida, pastki burun yo‘li pastki burun chig‘anog‘i bilan burun bo‘shlig‘ining pastki devori o‘rta- sida joylashgan. Burun to‘sig‘i va chig‘anoqlarining medial yuza- lari o‘rtasida ingichka vertikal yo‘nalgan yoriq shaklidagi umu- miy burun yo‘li joylashgan. Bu yo‘l burun-halqum yo‘liga da- vom etadi. Burun yo‘llarini qoplagan shilliq parda kiprikli epite- liy bilan qoplangan bo‘lib, kiprikchalar havo tarkibidagi chang- ni ushlab qoladi. Shilliq pardadagi shilliq bezlari ishlab chiqar- gan shilliq suyuqlik havo yo‘llariga kirgan changni qamrab ola- di. Burun bo‘shlig‘ining shilliq osti asosida ko‘p qon tomirlar 244 bo‘lib, o‘rta va pastki burun chig‘anoqlari sohasida g‘ovaksimon vena chigallarini hosil qiladi. U shilliq pardaga ma’lum bir ha- rorat berib, o‘tayotgan havoni ili tib beradi. Burun bo‘shlig‘ining shilliq pardasi burun yon bo‘shliqlari, ko‘z yoshi qopi, halqum- ning burun qismi va yumshoq tanglay shilliq pardasiga birikib ke- tadi. U burun bo‘shlig‘i suyak usti va tog‘ay usti pardasi bilan zich birikkan. Burun bo‘shlig‘i atrofidagi suyaklarda havo saq- lovchi bo‘shliqlar yoki burun atrofidagi bo‘shliq lari bo‘lib, ular burun yo‘llariga ochiladi. Ustki burun yo‘liga ponasimon suyak bo‘shlig‘i va orqa g‘alvirsimon katakchalar, o‘rta burun yo‘liga yuqori jag‘ bo‘shlig‘i, peshona bo‘shlig‘i, o‘rta va oldingi g‘al- virsimon katakchalar, pastki burun yo‘liga ko‘z yoshi-burun nayi teshigi ochiladi. Burun bo‘shlig‘i shilliq pardasida ikki: hidlov va nafas soha- si tafovut qilinadi. Hidlov sohasiga yuqori burun, qisman o‘rta burun chig‘anoqlarini va burun to‘sig‘ining yuqori qismini qop- lagan shilliq parda kirib, unda hid bilish hujayralari joylashgan. Burun bo‘shlig‘i shilliq pardasining qolgan qismi nafas qismini hosil qiladi. Yüklə 3,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|