|
Sümüklərin forması. Bütün sümüklər formaca 4 qrupa bölünür: uzun, qısa, yastı və qarışıq.
1) Uzun sümüklər çox hərəkət olan yerlərdə, yəni ətraflarda olur. Daxilində sümük iliyi kanalı yerləşdiyinə görə bu sümüklər borulu adlanır. Borulu sümüklər diafizdən və uclarında epifizlərdən ibarətdir. Epifizin biri proksi-mal (gövdəyə yaxın), digəri distal (gövdədən uzaq) epifiz adlanır. Hər bir epifizin üzərində qığırdağla örtülmüş oynaq səthi olur. Diafizlərdə kompakt maddə, epifizlərdə isə süngər maddə çox olur.
2) Qısa sümüklər bədəndə möhkəmlik və elastiklik, az hərəkət olan yerlərdə təsadüf edilir. Məs., bilək sümüklə-ri, ayaq daraqarxası sümükləri, fəqərələr. Qısa sümüklər əsasən süngəri maddədən ibarətdir. Qısa sümüklərə həm-də sesamoid sümüklər aiddir: diz qapağı, noxudabənzər sümük, əl və ayaq barmaqlarında sümüklər. Onlar istinad və qoruyucu funksiyanı yerinə yetirirlər.
3) Yastı sümüklərə kəllə qapağı sümükləri və qurşaq (kürək və çanaq) sümükləri aiddir. Onlar xaricdən və da-xildən kompakt maddə ilə örtülmüşlər, qatların arasında isə süngəri maddə var. Qoroyucu mühafizə funksiyanı yerinə yetirirlər.
4) Qarışıq sümüklərə müxtəlif quruluşa, funksiyaya malik olan gicgah sümüyü, əsas sümük və üz kəlləsi sümükləri aiddir. İstinad və qoruyucu funksiya daşıyırlar.
Dostları ilə paylaş: |
