Anatomiye giRİŞ

Venüller: Kanı kapiller pleksustan toplarlar ve birleşerek venleri yaparlar. 
 
Venler 
Canlılarda koyu-mavi renkte görülürler. Venlerde nabız yoktur. Venler arterlerden daha fazla 
sayıdadır. Duvarları arterlerden daha ince ve çapları daha geniştir. 
Venler içindeki basınç kalbe yaklaştıkça tedrici olarak azalır. Sağ atriumda basınç O’a yakındır. 
Venlerde kanın basınç ve akma oranı aşağıdaki faktörlerle ayarlanır 
1. Sol ventrikülün kontraksiyonu. 
2. Arterioller tarafından kapiller yatağına ve sonra venlere bırakılan kan miktarı. 
3. Sağ atrium ve sağ ventrikülün etkileri. 
4. Thorx’daki negatif basınç. 
5. İskelet kaslarının kasılarak periferik venleri sağması. 
6.  Yerçekiminin etkisi. 
Derin venler genellikle arterlerle yandaş seyrederler. Aynı ismi alırlar. Birçok yerde bu yandaş 
venler arterin yanında çift olarak seyrederler. Bunlara venae commitantes denir. Yüzeysel venler 
arterierden ayrı seyrederler. 
Kan kalbe esas olarak vena cava’lar yoluyla döner. Bunun dışında arterlerle yandaş seyretmeyen 
3 değişik ven sistemi vardır: 
1. Azigos sistemi 
2. Vertebral sistem 
3. Portal sistem. 
Bunlar birbirleri ile anastomoz yaparlar ve herhangi biri tıkanırsa kanı diğeri boşaltabilir. Portal 
sistemde kan önce bir kapiller sistemden venlere oradan karaciğerdeki ikinci bir kapiller sisteme 
gelir ve sonra dolaşıma katılır. 
Venlerin çoğunda kapakçıklar –valvae- bulunur. Bunlar konkav yüzleri yukarı doğru bakan 2 
veya 3 cuspis’den oluşurlar. Kapandıkları zaman kanın geri dönmesine engel olurlar. Kapakçılar 
bir venin, diğer bir vene açıldığı yerlerde de bulunurlar. Alt ve üst ekstremite venlerinde de çok 
sayıda kapakçık vardır. Gövde venlerinde, portal ve vertebral sistemlerde kapak yoktur. Bu 
kapaklar, abdomen basıncı fazla arttığı defekasyon ve toraks negatif basıncı fazla azaldığı 
kuvvetli ekspirasyon durumlarında kanın ekstremite ve baş venlerine geri dönmesini 
 
99

---

önleyemezler. Bazı organlarda özellikle endokrin benzerde venlerin intima tabakasının dışında, 
damar boşluğunda kabartılar oluşturan düz kas lifleri bulunur. Bunlar gerektiğinde kasılarak veni 
boğum boğum tıkayabilirler. Beyin retina ve kalb venlerinde kas dokusu çok azdır. Corpus 
cavernosum venlerinde ise kas fazladır.