Periferik kan yaymasi (mikrositoz, hipokromi, anizositoz, poikilositoz)
Retikülosit sayısı %0.5-1.5
Trombosit sayısında artma-azalma
Serum ferritini
Serum ferritini
Tanıda seçkin test
Serum ferritin değeri
Yetişkinlerde
<15 mg/l DE tanısı koydurucu
15-50 mg/l olası demir eksikliği
50-100 mg/l DE olasılığı var
>100 mg/l DE olasılığı yok
Çocuklarda
<12 mg/l DE tanısını koydurur
Serum ferritini
Serum ferritini
KHA ve malign hastalık varsa güvenilmez.
Bu durumda alt sınır 50 mg/l’dir.
Artmış ferritin değeri DE’ni dışlamaz.
Artmış ferritin miktarlarını değerlendirirken hastalarda CRP de bakılmalıdır.
Serum demiri (μg/L)
Serum demiri (μg/L)
0-7 gün 100-250 mg/dl
7 gün-1 yaş 40-100 mg/dl
2-15 yaş 50-120 mg/dl
>15 yaş 50-175 mg/dl (erkek)
>15 yaş 40-170 mg/dl (kadın)
Serum demiri genelde sabahları yüksekken akşamları daha düşük değerlerdedir. Bu nedenle tercihen sabah veya hemen öğleden sonra aç karına alınan kan örneklerinde çalışılmalıdır.
Total demir bağlama kapasitesi
Total demir bağlama kapasitesi
<1 yaş 100-400 mg/dl
>1 yaş 250-450 mg/dl
Transferrin satürasyonu
< %15 transferrin satürasyonu
TS=serum demiri/demir bağlama kapasitesi x100 formulü ile hesaplanır.
Kronik hastalık anemisi
Talasemi taşıyıcılığı
DEA nedeni belirlenmelidir.
DEA nedeni belirlenmelidir.
Aşikar bir neden olsa bile ciddi bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır.
Tedavinin temel amaçları;
Hb düzeyini ve eritrosit indekslerini normalleştirmek ve demir depolarını yerine koymaktır.
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Yetişkinlerde
Günlük doz genellikle 180 mg/gün elemanter demir şeklindedir.
100-200 mg/gün arasında değişebilir;
Eksikliğin şiddeti
Yaş
GİS yan etkileri
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Çocuklarda;
Beslenme
6 ay anne sütü,
6 aydan sonra demirden zengin gıdalar,
İnek sütü 1 yaşından sonra ve <500 ml/gün,
Çay verilmemeli
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Çocuklarda;
İlaç:
Aneminin derinliğine göre,
3-6 mg/kg/gün elementer demir (ferröz sülfat)
Günlük toplam doz iki veya üçe bölünerek
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Gebelerde;
Anemisi olmayan gebelere 15-30 mg/gün elemanter demir verilebilir.
Anemisi olan gebeler normal kadınlar gibi tedavi edilir.
Gebelikte aneminin tanımlanması şu şekilde olmalıdır:
1. trimester- hemoglobin < 11g/dl
2. trimester- hemoglobin < 10,4 g/dl
3. trimester- hemoglobin < 11g/dl
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Aç olarak veya
Yemekten 1,5-2 saat sonra
Başka ilaçlarla arasında en az 2 saat olacak şekilde verilmeli
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Tahammülsüzlük;
Bulantı,
Kusma,
Hazımsızlık,
Kabızlık,
İshal,
Koyu renk dışkı,
Dişleri koyu renge boyama
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Tahammülsüzlük;
Düşük dozla başla,
4-5 gün içinde giderek dozu arttır,
Bölünmüş dozlarda veya
En düşük dozda veya
Gıdalarla ver
Meyve suyu veya su ile seyrelterek
Asitli meyve suları veya C vitamini emilimi artırır.
Bir pipet ile dilin arkasına ver (koyu renk)
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Demir emilimi,
Antiasitler,
Proton pompa inhibitörleri,
Histamin 2 reseptör antagonistleri,
Multivitaminler,
Alüminyum,
Magnezyum,
Kalsiyum veya
Çinko ile alınıca azalır.
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
Demir;
Bifosfonatlar,
Tetrasiklin,
Kinolon,
Levodopa,
Metildopa,
Levotiroksin,
Penisillamin gibi ilaçların emilimini azaltır.
Ferröz (Fe++) demir tercih edilmeli
Ferröz (Fe++) demir tercih edilmeli
Emilimi daha iyi
Daha etkili
Daha ucuz
Ama yan etkileri daha fazla
GİS-Tolerasyonu az
Tolere edilemiyorsa
Enterik formlar
Ferrik (Fe+++) demir
Oral demir preparatları:
Oral demir preparatları:
FERRO SANOL Damla
Ferro glisin sülfat (Demir II)
170mg/ml
30ml’lik
MALTOFER Oral Solüsyon
Demir (III) Hidroksit Polimaltoz
100mg/5ml
20 adet 5 ml’lik oral flakon
Oral demir preparatları:
Oral demir preparatları:
FERRO SANOL Duodenal Kapsül
Ferro glisin sülfat (Demir II)
100 mg /kapsül
20 kapsül
MALTOFER FOL Tablet
Demir III Hidroksit Polimaltoz ve Folik Asit
100 mg + Vitamin B9 (Folik asit) 0.35 mg/tablet
30 tablet
Oral demir tedavisi:
Oral demir tedavisi:
İlk düzelen halsizlik-yorgunluk
İlk laboratuar bulgusu retikulositoz (5-7 gün sonra)
Hb 2-4 hafta içinde 1-2 g/dl artar.
Tedavinin başlanmasından 2-4 hafta sonra hemogram istenmelidir.
Anemi 2-4 ay içinde düzelir.
Hb normalleştikten sonra demir depolarını doldurmak için 3 ay daha demir tedavisine devam edilmelidir.
MCV:Genellikle 3 ay sonra normale döner.
MCV:Genellikle 3 ay sonra normale döner.
En son düzelen Ferritin (6-9 ayda)
Demir metabolizması testleri, tedavi bittikten en az 8 gün sonra yapılmalıdır.
