Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1


sürgüləmək qılıclamaq11. kilitləmək. sürgün



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə46/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   65

sürgüləmək qılıclamaq11. kilitləmək.

sürgün qoş11. filiz. iləzik11. zıpaqa11.

sürmə11 rəndə.
-qıyqan sürmə: rəndə.
-qobu sürmə: şəkil verən rəndə.
-sürmə qabuq: yonqa.

sürmək11 1. qovalamaq. təqib etmək. qıstamaq11. qovmaq. 2. ürtmək11.caqmaq11. yaqmaq. bulaştırmaq. 3. topraq sürmək.
-iğiqə sürmək: iyiyə (iğə. məkiyə) yormaq.
-yılxını bəri sürmə: at sürüsünü bu tərəfə sür.
-qoyannı izindən sür: tavşanı arxasından təqib et. -saban sürmək: tarla sürmək.
-sürə bilgən orada bilir: sürməyi bilən biçməyi də bilir.

sürmələmək11 rəndələmək.

surq urqança11 çarçabuq. hızla. şimşək kimi.

sürqəlmək11 1. sürünmək. sürüklənmək. 2. hərəkət etmək. ilərləmək. 3. yaşamaq. geçinmək.

sürqəmək11 sürükləmək. çəkip götürmək.

sürqü sürgü. qırqa11. qapı sürgüsü.

sürqün11 sürgün. çırpıla11. çalılıq. bürçük. tumurcuq. tomurcuq. -sürgün vermək: bürçüqlənmək11. tomurcuqlanmaq.

sürtmək11 1. silmək. 2. sıvamaq. 3. sürmək. 4. vurmaq.
-qolların yuvub sürtdü: əllərini yuğub sildi.
-üynü aruv sürtülərdi: evi gözəl sıvadılar.
-qırcınqa yav sürtüb aşa: əkməğə yağ sürüb ye.
-sıbırtını atqa sürt: qamcıyı ata vur.

sürü qurub. tabın11. üyür11. toplum. qurub. qutam11. qurub. yığın. kümə. -bir sürü: tul tuban11. sayısız.

sürücü yürütüvçü11. yürütüvçü. şoför.

sürükləmək sürqəmək11. çəkip götürmək. təbərmək11. təpmək.

sürüklənmək sürqəlmək11. sürünmək. süyrəlmək11. qaçırılmaq.

sürünmək11 sürqəlmək11. sürüklənmək. izləmək. bavurlanmaq11. yüzüqoyun yatmaq.

sürüşmək11 sallanmaq. səndələmək.

sürüv
-qoy sürüv: qoyun sürüsü.
-sürüvdən ayrılqan qoynu börü aşar: sürüdən ayrılan qoyunu qurt yer.

sürüvçü11 çoban.
-sürüvçü yulduz11: venüs. çobanulduzı.
-sürüvçü köp bolsa qoy haram bolur: çoban çox olursa qoyun haram olur.

sürüvçülük11 çobanlıq.

süs yasav11. -kəmərdə, qəmədə olan qabartma süslər. qıdana11. -süs qabağı: qutuq11.

susab11 ayran. içgi. susuzluq.
-ayran susab: ayran.
-susab bolmaq: susmaq.
-susabnı qandırmaq: suya doymaq. susuzluq gidərmək.
-susabnı kəsmək: susuzluğu gidərmək.

susamaq ussap bolmaq11.

süsləğ aybatlıq. alımlılıq. cazibə.

süsləmək aybatandırmaq11. aybatlatmaq11.donatmaq. gözəlləştirmrq. donatmaq. casamaq11. yapmaq. düzənlənmək. omaqlamaq11. umaqlamaq. bəzəmək. sımarlamaq11. sığqarlamaq. bəzəmək.

süslənmək omaqlandırmaq11. umaqlandırmaq. gözəlləştirmək. yasanmaq.

süslənmək sımarlanmaq11. sığmarlanmaq. gözəlləşmək.

süslətmək . yasandırmaq:

süsli casanlı11. şik.

süslü püslü qıydırma11. cafcaflı. yapmacığ. əğrəti.

süslü qıydırqıç11. göstərişli.

süslük yaraqat11. bəzəklik. zinət eşyası. cehiz.

süslülük qoqqalıq11. gözəllik. şiklik. zərifliq.

susmaq kütəymək11. dinmək. zayıflamaq. qapışmaq: qabışmaq11. səsi kəsilmək.

susmaq qımsızlanmaq11. səsini kəsmək. sakinləşmək. qımsızmaq11. sakinləşmək. səsini kəsmək.

susqun avuzsuz11. ağuzsuz. sakın. səssiz.

sust susta. boşam11 boşat. gəvşək.

susta sust.boşam11 boşat. gəvşək.

susturmaq durdurmaq. qapışdırmaq. qapışdırmaq11. yavaşlatmaq. işləməz duruma gətirmək.

susuzluq susab11.

susuzluq suvsab11.

susuzluq usab11.

süt
-başı alınqan süt: qaymağı alınmış süt.
-çiy süt: pişməmiş süt.
-süt süzməyə yarayan qab: gəppə11.
-süt torbası: yelin11. məmə.
-süt qardaş: əmildaş11.
-süt başı: qaymaq.
-süt uyutmaq: yoğurt yapmaq üçün sütə maya qatıb üzərini qapatmaq.
-süt tini qaç: sütlə pişirilən darı çorbası.
-ilk süt: aylandırqan11. ağız.
: -nənə sütündən ərkən ayrılan cocuq: darqan11.
-əkşimiş, kəsilmiş pozulmuş süt: inqirtik11.

sütlənmək11 olqunlaşmaq.

sütlü sütül. güllü11.içli. içi dolqun.

sütül sütlü. güllü11.

sütun baqana11. bağana. çatıyı tutan ana dirək. ciqinci11. dəstək. dayanaq. çiqinci11. dirək. sarqıt. qalın dirək. -ana sütun: baqan11. dəstək. dirək.

sütyen qapara. lifcik. korset.

suv11 su. ırmaq. çay.
-avuz suv: tükürük.
-qara suv: mə'dən suyu.
-qara suv: qaynaq. pinar.
-suv ağac: suv qılıc: su daşımaq üçün sırıq.
-suv babuş: ördək.
-suv betli: rəngsiz. saydam.
-suv börək: bir tür mantı.
-suv yav: sıvı yağ.
-suv çiçək: su çiçəği xəsdəliği.
-suv edmək: ıslatmaq.
-suv qıppıl: su toplaması. su qabaracığı.
-suv kisəy: qaz bezi.
-suv dal: söğüt.
-suv daş: qaldırım daşı.
-suv tiləgənəkə bal bergən: cömərt. əli açıq. gönlü zəngin.
-suv usta: hünər yiyəsi. çox usta.
-suv işqoq: tulumba. çeşmə.
-suvqa balta bilə çapmaq: olmayacaq bir iş üçün uğraşmaq. didinmək.
-suvqa girib qurqaq çıqqan: kurnaz. hiləkar. yağ kimi üstə çıxan.
-basqan suv: baqsan ırmağı.
-qum suv: quma ırmağı.
-qoban suv: quban ırmağı.
-tərk suv: dirək ırmağı.
-suv anası: qaraçay-malqar əsgi inançlarına görə ırmaq, göllərin pərisi. su tanrıcası.
-suv avuz: çay yatağı.
-suv boynu: ırmaq qıyısı.
-suv boynuna eltib suv içirməy qaytar: hilə ilə yenmək.
-suv iz: çay yatağı. çay qıyısı.
-suv qobması: ırmağın daşması.
-suv qobuv: ırmaq daşqını.
-suv orun: çay yatağı.
-suv örgə baradı deb turqan: tərs. intacı.
-suv səkirtmə: çağlayan.
-tağ suv: dağlardan enən ırmaq.

suvalçan11 solucan.

suvalıq11 cılız. sısqa.

suvarmaq su vermək. qatdırmaq. qurçatmaq.

suvbaş11 qafasız. ağılsız.

suvburun11 sümüklü.

suvcılıq11 cılız. zayıf. sısqa.

suvlanmaq11 ıslanmaq.

suvlu11 1. suly. 2. lslaq.

suvqöz11 sulu gözlü.

suvsab11 1. susuzluq. 2. ayran. içəcək.
-suvsab bolmaq: susamaq.

suvsalam bolmaq11 zayıflamaq. incələmək.

suvsar11 ağac sansarı. vizon.

suvsumaq11 soğumaq. arası açılmaq.

suvsun11 suyuq. sıvı.

suvsunmaq11 xiyal qırıqlığına uğramaq. ümidi qırılmaq.

suvsuşmaq11 soğumaq. arası açılmaq.

suvsutmaq11 soğutmaq.

suvuldav11 uğultu. şırıltı.

suvumaq soğumaq.

suvuq soğuq. qayıtsız. aldırmaz. ehmalkar.
-suvuq bolmaq: üşümək.
-suvuq çapdırmaq: üşümək. soğuqtan xəstələnmək.
-suvuq qan almaq: hınc bəsləmək. kinlənmək.
-suvuq edmək: soğutmaq.
-suvuq sürüvçü11: qurdun tabu isimlərindən biri.

suvuqluq soğuqluq.

suvuqsuramaq11 üşümək. üşür kimi olmaq.

suvuqüzmək11 üşütmək.

suvurmaq11 1. iğnə dəliğindən ipliği geçirmək. ipə dizmək. 2. savurmaq.

suvutmaq11 soğutmaq.
-suvutmay yetdirmək: dediqoduyu həmən ulaştırmaq.

suvyürək11 qorxaq.

şux oynavuq11. oynaq. qoqqa11. oynaq. cilvəli.

şuxluğ çam11. şaka. gülünc. şaka. qılıp11. qılp. alay. lətifə. -şuxlux götürməz: şaka qaldırmaz. qına11. öfgəli. hiddətli.

süydümlü11 gözəl. sevimli.

süydümsüz sevimsiz.

süydürmək11 sevdirmək.

süyək 1. soy-sop. -aqsüyək: əsilzadə. aristoqrat. 2. əndam. -subay süyək: əndamlı gövdə. -süyəqi aruv: əndamlı. 3. çəkirdək. 4. gəmik.
-aşıq süyək: aşıqgəmiği.
-baş süyək: qafatası.
-bet süyək: almacığ gəmiği.
-yan süyək: qalça gəmiği.
-imbaş süyək: köprücüq gəmiği.
-quyruq süyək: quyruq soğumu gəmiği.
-süyək-sayaq: gəmik.
-süyəği qatqan: cocuqluqtan çıqmış. ərgənliğə ulaşmış.
-tobuq süyək11: dizqapağı gəmiği.

süyəkləmək11 kəsilmiş heyvanı parçalara ayırmaq.

süyəkli11 1. qılçıqlı. -sapran çabaq süyəkli boladı: sazan balığı qılçıqlı olur. 2. iri yapılı. boulu boslu.
-alaşa süyəkli: alçaq boylu.
-orta süyəkli: orta boylu.
-süyəkli yaş: iri yapılı gənc: boylu boslu dəliqanlı.

süyək-sayaq gəmik.
-süyəği-sayaqı qatqan: yetişqın. yaşını başını almış.

süyəksiz qısa boylu. bodur.

süyəlmək11 tikilmək. ayaqta durmaq.
-örgə süyəlmək: dik, ayaqta tikilmək.

süyəltmək11 ayaqta tikmək. tikili tutmaq.

süyəm11 əsgi ölçü birimlərindən əlin ən bölümü.

süyəmək11 söykəmək. dayamaq. tikmək.

süygən11 sevgili.

süygənlik11 eşq. sevgi.

süykəlmək11 taxılmaq. sataşmaq.
-süyməğəningə süygəlmə: sevmədiğinə taxılma.

suylaman11 suların, ırmaqların, göllərin tanrıcası.

süymasan11 dəniz tanrısı.

süymək11 sevmək. arzu etmək. istəmək.
-qız bu yaşnı süyədi: qız bu gənci sevir.
-sən nə süysəng anı etəsə: sən nə istərsən onu yapırsın.
-qalay süysəng alay: nasıl istərsən öylə.
-sən süygəncə etəyim: arzu ettiğin kimi yapayım.

süyməklik11 eşq.

suyqulanmaq11 yaltaqlanmaq. yılışmaq.

suyqulanqan11 dalqavuq. yaltaq.

süyrəlmək11 sürüklənmək. qaçırılmaq.

süyrəmək11 1. sürükləyərək götürmək. 2. qız qaçırmaq.
-süyrəlgən qız: qaçırılan qız.

süyrü11 sərt. vurunca acıtan. -süyrü çıbıq11: sərt sopa. dəğənək.

süysünmək11 sevinmək. mutlu olmaq.

süyümçü11 müjdə.
-süyümçü almaq: müjdə almaq.
-süyümçü bermək: müjdə vermək.

süyümçülük11 muştuluq (müjdə) gətirənə verilən ərməğan.

süyümlü11 alımlı. sucuq. şirin. sevimli.

süyümsüz11 semivsiz. çirkin.

süyünc11 söyünc. sevinc. neşə. heyranlıq.

süyünclü11 söyünclü. sevincli. neşəli. mutlu.

süyündürmək söyündürmək. sevindirmək. məmnun etmək. xoşnud bıraqmaq.

süyünmək11 söyünmək. sevinmək. mutlanmaq. neşələnmək. duyqulanmaq.

suyuq sıvı. suvsun11.

suzan sozu11. uzun. süzən. uzanan.

süzdürmək süzüldürmək. atmaq. fırlatmaq. süzültmək. xumar edmək.

süzən sozu11. uzun. suzan. uzanan.

süzgəç süzgüc11. filtər.

süzgüc11 süzgəç. filtər.

süzgün süzülmə11. süzmə. bayqın. xumar.

süzgür sozqur11. uzun. up zun. sozqur11. uzun. up zun.

suzma sozma11. uzma. 1. əsnsək. uzanan. 2. bəcəriksiz. ağır qanlılıq.

süzmə süzülmə11. bayqın. xumar. süzgün. -süzmə bışlaq: lor peyniri.

süzmək11 görüşmək. müzakirə etmək. incələmək. tətqiq etmək. sablanmaq11. dəvam tapmaq.
-sütnü süz: süt süzmək.
-süzüb qaramaq: incələmək.
-işni süzmək: işi müzakirə etmək. incələmək.

süzük11 sozuq. 1. uzun. uzamış. 2. yapışqan. ağdalı. 3. sərt yün. keçələşmiş yün.
-süzüq saç: keçələşmiş saç.

süzükləni saçların keçələşməsi.

süzüldürmək süzdürmək. atmaq. fırlatmaq.

süzülmə ırmağın sığ yeri. ırmağın kiçik qoy yaptığı yer. süzmə. bayqın. xumar. süzgün. sılcırav11. qaçma. qaçınma.
-süzülmə gözlər: bayqın gözlər.

süzülmək nazlanmaq. cilvələnmək. qırıtmaq. qalqınmaq11. nazlanmaq. cilvələnmək. qırıtmaq. çözülmək. yırtılmaq. parçalanmaq. qoqqalanmaq11. şişinmək. qasılmaq. sılcıramaq11. sıyılcıramaq. sıyrılmaq. qaymaq. qaçınmaq.
-süzülüb yerimək: qırıtaraq yerimək.
-yamçını qıyırları süzülgən di: yamçının qırağları yırtılmış.
-süzülgən gözlə: bayqın, məxmur baxışlar.
-süzülgən suynu qurdu köp bolur: süzülən suyun qurtu çox olur.

süzültmək süzdürmək. xumar edmək.
-gözlərin süzültmək: gözlərini bayqınlatmaq, xumarlamaq.

süzüv11 incələmə. tətqiq. müzakirə.

ta11 da. 1. da. də. daxi. belə.
-qoylanın ullusun da qıtcasın da qəltirigiz: qoyunların böyüğünü kücüğünü gətirin.
-qoçəli söləsgən uqay, əsəğ da bermədi: qoçəli qonuşmaq söylə dursun, səlam daha vermədi. 2. şimdi ki. indi ki. öyləysə. çox gözəl. -da, berməy esəqiz mən da qetəmə: çox gözəl, vermirsınız mən gedirəm.

tab

tab11 tav. 1. fürsət. imkan. 2. atlaq11. hərəkət. qımıl. 3. kəsgin. -tab maravçu: kəsgin ovçu. nişançı. -tab maravçu: kəsgin nişançı.
-tabın maramaq: qollamaq. uyqun anı bəkləmək.
-tabın sağlamaq: uyqun anı qollamaq, gözləmək.
-tabına görə: imkanına görə. oluruna görə.
-tabına düşmək: uyqun fürsət yaxalamaq.
4. iz. yara izi. bərə. ləkə. zədə. -onun yayağında tabı bardı: onun yanağında yara izi var. – tablı yemiş: bərli yemiş. zədəli.
5. hətta.
-gümüş belibavun, tab börkün də urlaqandılar11: gümüş kəmərini, hatta qalpağın da çalmışlar.
6. iyi. yaxcı. uyqun. əlverişli. müsait.
-tab görmək: uyqun görmək. əlverişli görmək.
-tab gözüv: uyqun zaman. əlverişli an.
-yaşnı bizni üygə eltsəng, tab bolur: uşağı bizim evə götürsen iyi olur.
7. kəsgin. -tab maravçu: kəsgin ovçu, nişançı.

taba təpə. doğru. yana. tava.
-o elqə taba atlanqandı11: o köyə doğru yola çıxdı.
-taba qırçını11: tava əkməği.
-taba qıçın: tavada yapılan bir tür börək.
-taba tutquc11: tava tutacağı.

tabada11 tapada. təpədə. tərəfində.
-arqı el tabada davurlar eştildi: öbür köy tərəfində gürültülər duyuldu.

tabalamaq11 tapalamaq. təpələmək. alay etmək. öc alır kimi sevinmək.
-tabalaqan gülgü11: pis pis gülmə. rişxənd.

tabalanmaq11 tapalanmaq. təpələnmək. alay edilmək.

tabalatmaq11 tapalatmaq. təpələtmək. alay ettirmək.

tabalavçu11 tapalavçı. təpələvçi. alayçı.

tabalcüq11 inanış. inaç. inanc.

tabaldırıq11 qayışın geniş bölümü.

tabaltay11 əbədi dünya. sonsuzluq aləmi.

taban11 daban.ökçə. tüfək xoruzu.
-düz dabanlıq: balaqsızlıq11.
-yuruqun tabanı11: ayaqqabı topuğu. ökçə.
-taban süyək: daban sümüyü. ayaq tabanındaki gəmik.
-daban tirəmək: inad etmək. qafa tutmaq. ayaq dirəmək. yapmayı rəddetmək.
-taban götürçək: kəndi sıyın e’tibarını yüksəltməyə çalışmaq.
-tabanın calavçu: ayının tabu ismi.

tabandırıq dabanlıq. çarığın tabanına qoyulan quru ot.

tabanlamaq11 təpmək. şıllaqlamaq.

tabanlaşmaq11 təpişmək.

tabanlaşuv11 atların təpişməsi. birbirinə cütə atması.

tabanlatmaq11 cütə attırmaq. təptirmək.

tabanlav cütə atma. təpmə.

tabanlavçu11 cütə atan. təpən.

tabanlıq dabanlıq. tabandırıq. çarığın tabanına qoyulan quru ot.

tabansız çıçqaq11. qorxaq. ödlək.

tabaq11 tapaq. qab. savut11. saxut. qapqacaq. çanaq. -geniş böyük. tabaq: çara11.
-ağaç tabaq: taxda çanaq.
-bazman tabaq: tərazı.
-yara tabaq: böyük taxda kasa.
-miyala tabaq: çini kasa.
-saqan tabaq: təpsi.

tabaqlamaq dəri yumuşatmaq. taqılamaq11. səpələmək. iləmək11. dəriyi işləmək.

tabbaş11 başında yara izi olan.

tabcan11 sədr. divan.

tabçıq11 bən. bənək. xal.

tabdırmaq11 bax > tapdırmaq.

tabıldırıq11 qayışın geniş qəsmı.

tabım11 tapım. başarlıq. başarış. maharət. zehin çevikliği. hazırcəvablıq.

tabın11 1. ailə. 2. qurub. sürü. 3. qişr. təbəqə. sinif.

tabınmaq tapmaq.
-qaraçaylıla ozqan ömürlədə tərəqləqə, dağlarqa tabınıb turqandılar: qaraçaylılar geçən uzaq illərcə ağaclara, dağlara tapmışlar.

tabınuv11 tapış. ibadət.

tabış11 tapış. başarlıq. başarış. mahirlik.

tabışdırmaq buluşturmaq. birləştirmək.

tabışlı tapışlı. uslu. bəcərikli.

tabışsız11 işlək olmayan. əlverməz. pıratiq olmayan. uyarlanmaz olan.

tabışsız11 tapışsız. işlək olmayan. əlverməz. pıratiq olmayan. uyarlanmaz olan.

tabıt11 qaraçay da qoruyan tanrı.

tablamaq11 dövmək. ursalamaq.
-çalqı tabla: tırpanı (orağı) çəkişilə dövərək kəsginləştirmək.

tablamaq11 təpib, vurub itilətmək. qızışdırmaq.

tablaşdırmaq11 uyqun duruma gətirmək. rahatlaştırmaq.

tablaşmaq11 uyqun duruma gəlmək. uyqaşmaq. rahatlaşmaq. dözüşmək.

tablav dövmə.

tablı dinc. rahat.

tablıq11 1. rahatlıq. uyqunluq. konfor. 2. imkan. olabilirliq. 3. hazırlıq. 4. ustalıq. başarlıq. başarış. maharət. 5. faydalı olma. karlı olma. əlverişli.

tabmaq11 tapmaq. 1. bulmaq. 2. doğurmaq. olurmaq.
-avruv tapmaq: xəstələnmək.
-qol tapmaq: dayaq bulmaq. kömək qazanmaq.
-madar tapmaq: çarə bulmaq. imkan bulmaq.
-tınçlıq tapmaq: təskin olmaq. yatışmaq. rahatlamaq.
-yolda bir gülə aşqa tabdım: yolda bir dəsdə aqça, para buldum. -onun qatını yaşçıq tabdı: tavbiki΄in qarısı oğlan cocuğu doğurdu.
-qaqqı tabmaq: yumurtlamaq.

Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin