Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

tabqa > tıbqı. tibqi. tap özü. tam özü.

tabqan₁₁ öz.
-tabqan nənə: öz nənə.
-tabqan bala: öz oğlad.

tabqarın₁₁ ağzının tadını bilən.

tabsaşar₁₁ otlaqçı. asalaq. tüfeyli. otlaqçı. asalaq. əngəl.

tabsınmaq₁₁ uyqun görmək. razılaşmaq.

tabsız₁₁ 1. rahatsız. kullanışsız. 2. əlverişsiz. uyqunsuz. 3. bəcəriksiz. 4. fəna. kötü.
-sintik pək tabsızdı: səndəl çox rahatsız.
-tabsız zamanda gəldim: uyqunsuz zamanda gəldim.
-işi tabsız edirsiz: işi bəcəriksizcə yapırsınız.
-tabsız yerə bardım: kötü yerə geddim.

tabu₁₁ sağol. təşəkkür. memununiyyət. qaraçayda evi qoruyan tanrı.
-tabu tabu₁₁: məmnuniyyətlə. zevqlə.
-tabu etmək: təşəkkür etmək. mütəşəggir olmaq. xeyir duası etmək. minnətdar qalmaq.
-tabu etib da: sevə sevə. məmnuniyyətlə.
-tabula bolsun: şükürlər olsun.

tabut qolla.

tac -çiçəğin tac bölümü: kürən₁₁.

tacadan₁₁ kəhanat yiyəsi. iləriyi görən.

tacal₁₁ 1. dayanıqlı. yorulmaq bilməyən. 2. dev. insanüstü varlıq.

tacallıq₁₁ dayanıqlıq. yorulmaq bilməmək.

tadımış qaqsı₁₁. acımsı. -yav qaqsı bolqandı: yağ acımış.

tadına baxtırmaq tatdırmaq₁₁. tattırmaq.

tadlı coqarnı₁₁. yoqarnı. yumşaq. şirin.

tadrdaqan dadrdaqan edmək₁₁: dağıtmaq.

tağ töş₁₁. yamac. təpə.
-dağın günəş görən güney yamacı. gültü₁₁.
-dağ yamacı: beltav₁₁. dağ beli.
-dağ geçisi: yavbıdır₁₁. yağbıdır.
-dağ qeçidi: avuş₁₁.

tağılmaq çirimpis bolmaq₁₁. pozulmaq. altüst olmaq. tozuramaq₁₁. qarışmaq.

tağılmış saçıq. çaçıq₁₁. dağınaq.

tağınaq saçıq. çaçıq₁₁. dağılmış.

tağınıq kollas₁₁. düzənsiz. tərtibsiz. tozuraqan₁₁. əsgi. yığışsız₁₁. düzənsiz. tərtibsiz. qarışıq. qalsız₁₁. düzənsiz.

tağıtmaq çaçmaq₁₁. saçmaq. tozuratmaq₁₁. qarıştırmaq. çaçdırmaq₁₁. saçdırmaq. sapalamaq₁₁. parçalaçaq. devirmək. altüst etmək.

taha daha -daha quvvətli. daha böyük. daha gür: abatarlaq₁₁. -daha iləri. arlaq₁₁. ötə tərəf. o yan. digər tərəf. ötə. daha uzaq. -daha öncə: alqaraq₁₁. -daha artıq: daha çox: bəqirək₁₁.

tal dal₁₁. ağac budağı. quşqamış₁₁. söğüt ağacı. çıbıq₁₁. çubuq. sopa. qol. sanaqat₁₁. barnaş.
-dallanıb budaqlanmaq: çetəqlənmək₁₁. uzamaq. qollara ayrılmaq.
-tal budaq: çetək₁₁. boğun. sürgün. uzantı. filiz.
-quru dal parçası: çımırtla₁₁.
-quru dal: çıbırdaq₁₁. odun.
-suv tal: söğüt.

talamaq₁₁ dalamaq. 1. yırtmaq. parçalamaq. ısırmaq. 2. xərablam. yıxmaq. 3. yeyib bitirmək. zayıf düşürmək. 4. kəsmək. soymaq.

talan tonov₁₁. yağma. qənimət.

talanmaq dalanmaq. 1. ısırılmaq. 2. əziyətə düşmək.

talaq dalaq. çılmı₁₁. çalı çırpı.
-talaqı turmaq: çox qoşmaqtan nəfəs nəfəsə qalmaq.
-talakin turquzmaq: yeriməyə zorlanmaq.
-talaq avruv: sibirya yarası denilən xəsdəlik.
-talaq soluv edmək: soluq soluğa qalmaq.

talaqmaq₁₁ boşama. boşanma.
-talaq salmaq: boşanmaq. niqah pozmaq.

talaş 1. canıvul₁₁. qarqaşa. panik. 2. çalış. çalqaş. biçqiqışqır₁₁. buşqu₁₁. buksu. qovqun₁₁.qayğı.

talas təlaş. quvurt₁₁. qayğı.

talaşlandırmaq avaralatmaq₁₁. qayqınlandırmaq.

talaslandırmaq təlaşlandırmaq: quvurtlamaq₁₁. qayğılandirmək. qayğı içində olmaq.

talaşlanmaq qovqunlamaq₁₁.talaslanmaq. qozabalanmaq₁₁. hızlanmaq. əcələ etmək.

talaslanmaq talaşlanmaq. qozabalanmaq₁₁. hızlanmaq. əcələ etmək.

talaslanmaq təlaşlandırmaq. quvurtlamaq₁₁. qayğılandirmək. qayğı içində olmaq.

talaşlı talaslı. tələsli. tələsik. avaralı₁₁. əndişəli. oyalı. qayqılı. qozabalı₁₁. qayğılı.

talaslı talaşlı. tələsli. tələsik. qozabalı₁₁. qayğılı.

talaşman₁₁ təhqir edici. küfredici.

talaşmaq₁₁ dalaşmaq. 1. qavqa etmək. çəkişmək. 2. özənmək. qeyrət etmək. çabalamaq. cırtışmaq₁₁. yırtışmaq₁₁. dövüşmək.

talaşsız avarasız₁₁. qayğısız. əndişəsiz.

talaşuv₁₁ 1. dalaşma. 2. qavqa. çəkişmə. 3. özənmə. çabalama.

talavçu₁₁ talavruçu₁₁. soyqunçu. yağmaçı.

talavruçu₁₁ talavçu₁₁. yağmaçı. soyqunçu.

talavul₁₁ dalavul. yağma. çapul. soyqun.
-talavulamaq₁₁: yağmaçılıq yapmaq.

talavur₁₁ soyqun. talavul₁₁. dalavul. yağma. çapul. -talavur edmək: yağmalamaq. kəsədmək.

talay dalay. birkaç. bir xeyli. birçox. bir sürü. -bir talay: bir sürü. biçox. -talay zaman anda turdum: bir xeyli zaman orada durdum.

talçıqdırmaq₁₁ yormaq.

talçıxmaq₁₁ dalçıxmaq. 1. yorulmaq. sustanmaq. gəvşəmək.
-işdə talçıqdım: iştə yoruldum.
-issidə talçıqdım: sıcaqtan gəvşədim.

taldırıq₁₁ ağustosun biriynən onikisi arasındaki günlər.

taldırmaq₁₁ talçıqdırmaq₁₁. yormaq.

talehsiz çarpuvlu₁₁. yarpıvlı.

talehsiz incivük. azqıq. əzgik. şanssız.

talı dalı. ağır₁₁. -saqatnı aqırın yürüqəni: saatin geri getməsi.

talıqmaq₁₁ bulaşmaq.

talıvermək qaçınmaq. büqqanmaq₁₁.

talmaq dalmaq. çomalmaq₁₁. arıb talmaq₁₁. yorulmaq. sərlənmək₁₁. dalqınlaşmaq.

talqa qeçmək basıncaqlamaq₁₁. alay edmək. nəqd edmək.

talqa tolqan₁₁.

talqa tolqun. -dolqun yüzlü: toqbet₁₁.

talqalandırmaq dalqalandırmaq. taraltmaq₁₁. daramaq. taraltmaq₁₁.

talqalanma dalqalanma. taravmaq₁₁. daravmaq.

talqalanmaq çıpıldamaq₁₁. çalqalanmaq. tolqunlanmaq₁₁.

talqalatmaq çaypaltmaq₁₁. dalqanandırmaq.

talqalı -dalqalı saç: burqan saç₁₁.

talqanandırmaq çaypaltmaq₁₁. dalqalatmaq.

talqanlı çayqantılı₁₁. çalqantılı.

talqanmaq çayqalmaq. çalqanmaq. çaypalmaq₁₁. çalqalanmaq.

talqavuq calınçaq₁₁. yalınçaq. yaltqlanan.

talqavuq dalqavuq. calamıs₁₁. yalamıs. acgöz. rüşvətçi. suyqulanqan₁₁. yaltaq. aldır-çıldır₁₁. yağcı. betalmış₁₁. yaltaq. ikiyüzlü. betsinivçü₁₁. yaltaq. yüzsüz.

talqavuqca riyakar. subay₁₁. iki yüzlü.

talqavuqluq riyakarlıq. subaylıq.

talqın bax > talqan. dalqın. arsar₁₁. sıxıntılı. şaşqın. quşqulu. sant₁₁. axmaq. abtal. sərsəm. diqqətsiz. dalqın. sər₁₁. sərik. diqqətsiz. bunaq. sarqay₁₁. düşüncəli. sarquna₁₁. alıq. mıymıntı. danqalaq.
-talqın olmaq: səriqmək₁₁. unutqan olmaq.

talqınlaşmaq sərlənmək₁₁. dalmaq.

talqınlaştırmaq səriqdirmək₁₁. unutturmaq.

talqınlıq sərliq₁₁. unutqanlıq.

talqınmaq dalqınmaq. . qayığanmaq. şaşmaq. şaşqına dönmək. tamaşalanmaq₁₁. aşırınmaq. şaşırınmaq. heyran qalmaq. tanqsınmaq₁₁. şaşırmaq. çaşmaq. heyrətə düşmək. mat qalmaq. tamaşalanmaq₁₁. tamaqşalanmaq. aşırınmaq. şaşırınmaq. heyran qalmaq.

talqurun₁₁ quru otlar toplandıqtan sonra yerdə qalan artıqları. biçilmiş quru otların altında qalan qırıntılar. anğız.

tam dam. 1. ayıbsız₁₁. qusursuz. əksiksiz. mükəmməl. çınğ₁₁. ən. 2. dad. ləzzət. 3. dam. baş₁₁. çatı. sağ₁₁. sağlam. bütün. üybaş₁₁. evbaş. çatı.
-çatıyı (damı) qaplayan incə uzun ağaclar: ardış₁₁.
-tam olaraq: tamamiylə. tolusunlay₁₁. tamamən. tolusu bilə. təfərrüatı ilə.
-tam olaraq. bütün olaraq:savdan₁₁ (< sağ: bütün).
-tam olaraq: tolusuca₁₁. ayrıntısıyla.
-tam özü: tıbqı. tabqa. tibqi. tap özü.
-tamını çıxarmaq.

tamadalıq böyüklük. başçılıq. başkanlıq. öndərliq.

tamadasızlıq qarışıqlıq₁₁. anarşi. düzənsizlik.

tamahkar cudu₁₁. cutlama₁₁. yutlama. yuta. cuta. qırs₁₁. acgöz. çimri. malgöz₁₁. acgöz.

tamal₁₁ təməl. əsas.

tamalamaq₁₁ tamamlamaq.

tamallı təməlli. əsaslı. sağlam.
-tamallı oyum: sağlam fikir.
-tamallı iş: əsaslı iş.

tamalsız təməlsiz. əsası olmayan.

tamam₁₁ 1. çox. pek. qayət. 2. tam. tamamən. savlay₁₁. sağday. bütün. 3. ən. 4. mütləq. gerçək.
-tamam allay bir₁₁: tam o qədər.
-tamam issi: çox sıcaq.
-tamam anqa uşaydı: tamamən ona oxşur.
-tamam tərin yeri: ən dərin yeri.
-tamam tüzün aytdı: mütləq doğrusunu söylədi.

tamamən savlay₁₁. sağday. bütün. tamam. tolusunlay₁₁. tam olaraq. tügəl₁₁. bütün.

tamamiylə taza₁₁. bütün. qayət. pek. təppə tənğ₁₁. tıpatıp. eynən. əşit şəkildə. tolusu bilə. tam olaraq. təfərrüatı ilə.

tamamlamaq tamalamaq₁₁:

tamamlanmaq bitmək. bəğimək₁₁. sonuclanmaq. tamamlaşmaq₁₁.. bitirilmək.

tamamlaşmaq₁₁ tamamlanmaq. bitirilmək.

tamamlav₁₁ tamamlama.

tamamlı 1. təməlli. əsaslı. sağlam. 2. qanıtlı. dəlilli. haqlı. 3. əmin. güvənilir.
-işni tamamlı etdik: işi esalı (sağlam. yaptıq.
-tamamlı oyum: haqlı sonuc. qanıtlı qüqüm.
-tamamlı kişi: güvənilir kişi.

tamamsız₁₁ tammasız. güvənilməz.

tamaq₁₁ damaq. 1. boğaz. qırtlaq. 2. səs. 3. bıçağın, baltanın tərs yanı. 4. səs. 5. tınqlavuq₁₁.
-tərs tamaq: nəfəs borusu.
-tamaqına içgən suvu tanılqan: çox gözəl qadın.
-tamaqından tuyutmaq: tıxa basa yedirmək.
-tamaq aruvlamaq: gırtlağı təmizləmək.
-tamaq ağruv: anjin.
-tamaq süyək: qırtlaqtaki qıqırdaq.
-tərs tamaq: nəfəs borusu.

tamaqsa₁₁ bir tür boyunduruq.

tamaqşalanmaq tamaşalanmaq₁₁. mat qalmaq. aşırınmaq. şaşırınmaq. dalqınmaq. heyran qalmaq.

tamar damar. tamırçıq₁₁. kök. tirmi₁₁. çizgi. çatlaq. -ərdamarı çatlaq: iyiliqsiz₁₁. həyasız. utanmaz.

tamaşa₁₁ 1. maraq. ilgi. maraq₁₁. alaqa. 2. ilginc. maraqlı. heyrətli.
-tamaşa bolmaq: heyran qalmaq. büyülənmək. dalqınmaq.
-tamaşa etmək: heyran bıraqmaq. heyrətlər içində bıraqmaq.
-seyir tamaşa bolmaq: şaşırmaq. dalqınmaq.

tamaşaçı qaravçu₁₁. seyirçi. baxan. baxar.

tamaşalandır heyran bıraqmaq. maraq uyandırmaq. heyrət ettirmək.

tamaşalanmaq₁₁ aşırınmaq. şaşırınmaq. dalqınmaq. heyran qalmaq.

tamaşalanmaq₁₁ tamaqşalanmaq. mat qalmaq. aşırınmaq. şaşırınmaq. dalqınmaq. heyran qalmaq.

tamaşalı maraqlı. ilqınc. şaşıran.. maraqlı₁₁.

tamata tamada. böyük. başçı. başkan. öndər.
-yığın tamada: qurub başçısı.
-qoş tamada: cütçü.
-qala tamada: vali.
-tamada ılxıçı: at çobanlarının başçısı.
-tamada qarnaş₁₁: böyük qardaş.
-tamada qoyçu: qoyun çobanlarının başçısı.
-toy tamada: söləni idarə edən.

tamay₁₁ cəhənnəm.

tambla₁₁ tanla. yarın.
-yumalanın tamblası qurumaz: təmbəlin yarını açılmaz.
-tambla buvdan isə, bügün qoyan aşqı: yarın geyik yerinə, bugün tavşan yaxcı.

tamcılamaq damlamaq.

tamcılatmaq damcılatmaq damlatmaq.

tamcılav damcılav. damlama.

tamdan₁₁ dandan. quşluq vaxtı.

tamdırmaq damlatmaq.

tamır₁₁ damır. 1. damar. -can tamır: sınır. -qan tamır: qan damarı. 2. döş. məmə. 3. yüzqarası. rəzalət. ayıb. 4. kök.
-dəmir iymək: köklənmək. kök salmaq.
-dirək tamır: ağac kökü.
-damır bolmaq: rəzil olmaq. -damır etmək: rəzil etmək. -damırqa qalmaq: rəzil olmaq. -damırqa qoymaq: rəzil etmək.

tamırçıq₁₁ damar. kök.

tamırlanmaq₁₁ kök salmaq. kökləşmək.

tamırlı₁₁ 1. köklü. 2. damarlı.

tamırlıq damırlıq. rəzillik. rüsvayçılıq. iskandal. ayıb.

tamış 1. inəği sağmadan öncə sütün qolay gəlməsi üçün dana yada buzağının süt əmməsi. 2. arzu. istək. 3. ağız şapırdısı.

tamışdırmaq₁₁ inəği sağmadan öncə sütün qolay gəlməsi üçün dana ya da buzağıyı əmdirmək.

tamışmaq₁₁ 1. arzu etmək. istəmək. 2. ağız şapırdatmaq.

tamıza₁₁ turpgillərdən qolza bitqsi.

tamızılmaq₁₁ 1. yanmaq. od yaxılması. 2. damlamaq. damlatılmaq.
-tamızılqan od yoqlanırqa yetqəndi: yaxılan od sönməyə yüz tutmuş.
-yerə suv tamızılqandı: yerə su damlatılmış.

tamızıq₁₁ çıra. qov. tutaş. yonqa kimi otu tutuşturmaya yarayan nəsnələr.

tamızlığ₁₁ damızlik. 1. od parçası. qor. 2. atalık₁₁.

tamızmaq yaxmaq. yandırmaq. yandırmaq. damlatmaq.
-ot tamız: od yaxmaq.

tamlama damlama. tamcılav.

tamlamaq dadlandırmaq.

tamlamaq₁₁ damlamaq.
-qıptısından bal tamaqan: tikiş ustası.
-tama-tama qöl bolur: damlaya damlaya göl olur.
-tamqan tamçı daş teşər: damlayan damla daş delər.

tamlı₁₁ dadlı. ləzzətli. sulu.

tammasız tamamsız₁₁. güvənilməz.

tammiy cibi₁₁ qoşum takımının qayışı.

tammızçı₁₁ qaynaq sularının tanrısı.

tamqa damqa. qabqa₁₁. möhür. işarət. arma.
işarət. arma. amblem. ləkə. -heyvanın qulağına damqa qoymaq: enəmək₁₁.
-tamqa salmaq: damqa vurmaq. işarət qoymaq.
-tuxum tamqa: ailə arması. soy arması.
-el tamqa: el soyunun arması.
-tamqa tüşürmək: ləkələnmək.

tamqalamaq damqalanmaq.

tamqalanmaq damqalanmaq.

tamqalatmaq damqalatmaq.

tamqalı₁₁ damqalı. işarətli. armalı.
-şaman tamqalı qamam, tas boldu: şaman soyunun armasını daşıyan qamam qayboldu.
-tamqalı mallar kimnikidi?: damqalı heyvanlar kimin?.

tamsız₁₁ damsız. 1. dadsız. ləzzətsiz. 2. faydasız. lüzumsuz.

tan₁₁ -tanq bəlgisi: dan ertə. tanq sızılma. tanq çaqı. səhər səhər. -tanq bilə: yarın.
-tan soğuğu: qırav qaqqan₁₁. don.

tana dana. 1. cocuqlara qarşı bir deyiş şəklii.
-tanam, qırcın al da qel marca: gözəlim, əkmək al da gəl haydi. 2. dənə. -ərkək dana: tosun. -dişi tana: düve.

tanabaş danabaş. qoca, iri başlı.

tanaçı danaçı. dana çobanı.

tandaqay dandaqay. dişi bizon.

tanertə₁₁ odayqı₁₁. sabah vaxtı.

tanıdıq ayqaq. bilindik.

tanıdıq tanıqıvlu₁₁. məşhur. ünlü.

tanılmaq₁₁ 1. tanınmaq. gözə çarpmaq. görünmək. 2. alaşılmaq. bəlli olmaq.

tanılmaqan₁₁ gözə çarpmayan. bəlli olmayan. görülməyən.

tanılqan₁₁ gözə çarpan. görülən. aşikar.

tanımaq₁₁ anlamaq. bilmək.
-məni aldaqanın tanıdım: məni qandırdığını anladım.
-qara tanımaq: oxuma yazma bilmək.
-səni görgənləy oxuna tanıdım: səni görür görməz tanıdım.
-üynü yolun tanımayma: evin yolunu bilmirəm.

tanımayan -söz haqqı tanımayan: tərsboyun₁₁. tərs.

tanımsınmaq₁₁ tanımaq.

tanınan aytılqan₁₁. məşhur. ünlü.

tanınmaq tanılmaq₁₁. gözə çarpmaq. görünmək.

tanınmış aytqılı. ünlü. övqüyə layiq. aytlılıq. məşhur. ünlü. övülməyə dəğər. aytuvlu₁₁.

tanıq aram₁₁. şahit.

tanıqıvlu₁₁ 1. məşhur. ünlü. tanıdıq. 2. gözə çarpan. diqqəti çəkən.

tanıqıvsuz₁₁ bəlirsiz. silik. göstərişsiz. diqqət çəkməyən.

tanıq-tunuq₁₁ tanıtıq.

tanış₁₁ arxadaş. tanıdıq. biltik. aşina.
-tanış bolmaq: tanışmaq. arxadaş olmaq.
-tanış edmək: tanışdırmaq. bildirmək.

tanışlı soxulqan. girişgən. şaqıraylı₁₁. çaqraylı. tanıtıqları olan.

tanışlıq şaqıraylıq₁₁. çaqraylıq. dostluq. səmimiyət.səmimiyət. tanışlıq. yaxınlıq. dostluq.

tanışman oliy₁₁. enqin bilgili. dərin bilgisi olan.

tanışmaq
-tanışmaqan iki it börünə görsə tanışıt: tanışmayan iki it qurdu görüncə tanışır.

tanışsız bilinmətik. tanışılmadığ.

tanıştırmaq şaqıraylandırmaq₁₁. çaqraylandırmaq. tanıtmaq.

tanıtıq şaqıray₁₁. çaqray. səmimi. dost.

tanıtıq tanıq-tunuq₁₁.

tanıtmaq bildirmək. bəlli etmək. şaqıraylandırmaq₁₁. çaqraylandırmaq. tanıştırmaq.

tanla tambla₁₁. yarın.

tanq₁₁ 1. çox. böyük. xeylək. -iyi tanq: çox. bir sürü. -tanq kəsək: pək çox. -bunun tanq malı bardı: bunun çox heyvanı var. -orda tanq durma: orda çox durma. 2. dan. -tanq ala: dan qızıllığı. -tanq at: dan sökməsi. -tanq yarımaq: dan sökmək. -tanqa dəri: dan sökən qədər. dana dəğri. dana təkin. -dağlada tanq yarıdı: dağlarda dan sökür. 3. ilqınc. ilgi çəkici. heyrət verici. şaşırtcı. 4. ədəbli. incə. tərbiyəli. sayqı uyandıran. hörmətli. -tanq kişi: tərbiyəli. sayqı uyandıran kişi. 5. dış görünüşü iyi. şik.
-tanq ala: sabah vaxtı.
-bu yaş iyi tanq qiyinədi: bu gənc şik giyinir.

tanqaz buruş₁₁. tərs. qanmaz.

tanqıl danqıl. gen. ova. düzlük.
-danqıl tüz: geniş ova.

tanqılamaq seçmək.

tanqla esçmək. tanqılamaq. ayıqlamaq.

tanqqı incə qat, qapıq, pərdə.
-qaqqını tanqqısı: yumurtanın zarı.
-tanqqı buz: incə buz qatı.
-tanqqıbaş: boşqafalı. sərsəm.

tanqsınmaq₁₁ dalqınmaq. şaşırmaq. çaşmaq. heyrətə düşmək.

tanrı quday. allah. yaran. təyri₁₁. göy tanrısı.

tanrılığ təyrilik₁₁.

tansıq₁₁ özləm. həsrət.
-tansıq almaq₁₁: özləm gidərmək.
-tansıq bolmaq₁₁: özləmək.
-tansıqlatmaq₁₁: özlətmək.