Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə48/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   65

tansıqlamaq11 1. özləmək. 2. sevinmək. məmnun olmaq. 3. soxulmaq.
-doğqan elimi tansıxladım: doğduğum köyü özlədim.
-yşın görkənində tansıxladı: oğlunu gördüğünə sevindi.
-barıy maravçuqa tansıxladı: it avçıya soxuldu.

tansıqlatmaq özlətmək.

tansıqlav özləm.

tantel dantel. dəndə. qıysıx11. qıyıs. qısıq.

tantelli dantelli. qıysıxlı11. dəndənəli. -qıysıxlı yapuv: dantelli örtü.

tantıq11 abdal. sərsəm.

tap -tap özü: tıbqı. tabqa. tibqi. tam özü.

tapada tabada11. təpədə. tərəfdə.

tapalamaq tabalamaq11. təpələmək. alay etmək. öc alır kimi sevinmək.

tapalanmaq tabalanmaq11. təpələnmək. alay edilmək.

tapalatmaq tabalatmaq11. təpələtmək. alay ettirmək.

tapalav tabalav11. təpələv. rişqand.

tapalavçı tabalavçu11. təpələvçi. alayçı.

tapaltayçı tabaltayçı11. şaman. rahip. baxııcı.

tapança tabanca.

tapaq tabaq11. çanaq. qab.

tapçan11 taxt. ərkə. sədr. divan.

tapçu davçı11. davacı.

tapdırmaq11 tabdırmaq11. 1. buldurmaq. 2. qarşılığını ödəmək. 3. təslim etmək. yerinə ulaştırmaq.

tapılmaq 1. bulunmaq. 2. gəlmək.
-tas bolqan atım tabıldı: itən atım bulundu.
-danbla bu üynü allında tabıl11: yarın bu evin önündə ol.

tapım tabım11. başarlıq. başarış. maharət. zehin çevikliği. hazırcəvablıq.

tapış tabış11. 1. başarlıq. başarış. mahirlik. 2. tabınuv11. ibadət.

tapışlı tabışlı11. uslu. bəcərikli.

tapışmaq buluşmaq. birləşmək.

tapışsız tabışsız11. işlək olmayan. əlverməz. pıratiq olmayan. uyarlanmaz olan.

taplamaq tavlalamaq11. davlamaq. istəmək. tələb etmək.

tappa-taza taptaza. yepyeni.

tapqa11 rəf.
-baş tapqa: yuxarı rəf.

tapqıç11 basamaq. pillə.

tapqıl tavqıllı11. cəsur. qararlı. iradəli. güvənli. kəndindən əmin.

tapqıllıq tavqıllıq11. cəsurluq. iradəli. güvənli.

tapqılsız tavqılsız11. iradəsiz. azimsiz. qorxaq.

tapqır11 taraça. tiras. çıxıntı. ayvan. eyvan. basamaq.

tapşaq11 təpcik. bardaq altına qoyulan tabaq. nəlbəki.

tapsuz tavsuz11. münaqişəsız.

taq -dağlardan oluşan buzdan köprülər: ipsil11.

taqal11 çarə. imkan.

taqalanmaq11 fikir dəğiştirmək. xiyal qırıqlığına uğramaq.

taqalanmaq11 zayıflamaq. quvvəttən düşmək.

taqan11 dəstək. dirək.
-taqan salmaq: dəstək qoymaq.
-birbirinə taqan bolmaq: birbirinə dəstək olmaq.

taqanlamaq11 dəstəkləmək. dəstək qoymaq.

taqat borbay11.

taqay11 məhmiz. mamız. dağcıların buzullara tırmanırkən ayaqqabı atına taqtıqları sivri dəmir.

taqi daxi. alqın11. hələ

taqı11 qat. basamaq. qədəmə. çıxıntı. ormanlıq yerdən geçən dərə. ırmaq. suyun çıqtığı yer. qaynaq.
-taqıda11: daxı da. yenə. genə. təkrar.
-sanqa daqı da bir aytırım bardı: sana yenə söyləyəcəğim bir şey var.
-daqı da anı kimi: bənzərli. vesair.

taqılamaq11 1. taqılmaq. taqqalamaq. döğmək. əzmək. 2. dəri yumuşatmaq. tabaqlamaq.

taqıllamaq11 iyiləştirmək. daha iyi duruma gətirmək.

taqılmaq dağılmaq. yayıqmaq. cayıqmaq11. savrulmaq. asılmaq.

taqıluvçu11 asma. asılabilir. taqılabilir.
-taxıluvçu girit: asma kilit.

taqınıq dağınıq. cayıq. yayıq. çaqım11. çaqımlıq11. yaqımlıq.

taqırdamaq çıqırdamaq11. qıcırdamaq.

taqırdatmaq çıqırdatmaq11. qıcırdatmaq.

taqırdavuq çıqırdavuq11.

taqırtı qaqım11. gürültü.

taqıtmaq dağıtmaq. taqıtmaq11. taraltmaq11. xərablam. yığıb götürmək. cayıqdırmaq11. yayıqdırmaq. savurmaq. yığıb götürmək.

taqıtmaq11 dağıtmaq. taraltmaq11. xərablam. yığıb götürmək.

taqıya11 taxya. taqqa. başlıq.

taqmaq11 1. ək. əlavə. 2. usul. yöntəm.
-yırnı taxmağı: mısra.

taqmaq11 bağlamaq. asmaq. taxmaq.
-qayalıq dağların sivri zirvəsi: azav11.
-alçaq dağ: çuvana11. təpə.
-dağ boğazı: ayrı11.
-dağ geçisi: qaşqa eçqi.
-baytanı ilqiçqə taqdım: qısrağı sırığa bağladım.

taqoz yalçı çüy11. taxda çivi.

taqqa taqıya11. taxya. başlıq. -taqqa-dalav etmək11: malı mülkü gərəksiz yerə xərcləyib bitirmək.

taqqalamaq əzmək. taqılamaq11. döğmək.

taqqan11 taxxan. taxılan. asma. asılabilən.
-taqqan girit: asma kilit.

taqqı11 dəğnək. sopa.

taqsa11 sır.
-taqsa bermək: sır vermək. casusluq yapmaq.
-taqsa bilmək: sır öğrənmək. casusluq yampaq.

taqsaçı11 casus. xəbərçi. ajan.

taqsalamaq11 sır öğrənmək. casusluq yapmaq.

taqsalav11 casusluq.

tar11 dar.1. güc durum. müşqül vaziyət. sıxıntı. zorluq. 2. darqafalıq. qanquyluq11. budalalıq. 3. tıqqı11. üzüm. qıt. az. sınırlı. 4. dağ geçidi. bağaz. boğaz.
-könlü tar bolmaq: kədərlənmək. üzülmək.
-tar yaşav: sıxıntılı, zor yaşam.
-dar qafalı: ət qafalı: tumaq11.
-dara çəkmək: asmaqlamaq11. darağacında asmaq.
-tar etmək: daraltmaq.
-tarqa tıqmaq: çarəsiz zor durumda bıraqmaq.
-tar özən: sarp dağlarla çevrili dərə.
-xəzər tarından örgə təbərdik: xəzər boğazından yuxarı hərəkət ettik.
-tarqa tıymaq11: darlığa tıxmaq. zor duruma soxmaq. güc durumda bıraqmaq.
-tarqa tüşmək: zor duruma düşmək. sıxıntı içinə girmək.
-ov-şav, tar-gör11: əlindən gələni yapmaq. bütün qeyrət ini harcamaq.

taraca daraca11. dərəcə. darq. dərək. 1. önəm. əhəmmiyyət. fayda. anlam. 2. düzəy. səviyə. 3. ünvan. paya.
-anı nə taracası bardı11?: onun nə önəmi var?
-bu işni taracası ulludu11: bu işin anlamı böyüktür.
-andan sanqa daraca bolmaz11: ondan sana fayda olmaz.
-miyiq daracalı11: yüksək səviyəli. yüksək dərəcəli.

taraça tapqır11. tiras. çıxıntı. ayvan. eyvan. basamaq.

taracalı daracalı. daraqlı. dərəkli. önəmli. anlamlı. iyi

taracasız daracasız. daraqsız. dərəksiz. önəmsiz. anlamsız. nəticəsiz. başarısız.

tarağacı darağacı. asmaq11.

taralmaq11 1. darıxmaq. sıxıntı çəkmək. sıxılmaq. arzulanmaq. həsrət çəkmək. -bu yaş oxuvğa draladı11: bu gənc oxumayı arzulur. iztirab çəkmək. 2. duyqulanmaq. hislənmək. 3. dalqalanmaq. -yeldə taralmaq: yelda dalqalanmaq. -suvda taralmaq: suda dalqalanmaq. 4. taranmaq. -saçın aruv taralqanlı: saçın gözəl taranmış.

taralqan11 daralqan. acığlı. kədərli. hisli.
-daralqan tavuş: titrək səs.

taraltmaq11 daraltmaq11. 1. dalqalandırmaq. 2. üzüntü vermək. iztirab çəktirmək. 3. duyqulandırmaq. tuyqulandırmaq11. hisləndirmək. 4. dağıtmaq. taqıtmaq11. xərablam. yığıb götürmək.
-yel bayranğı taraltdı: yel bayrağı dalqalandırır.
-bu qayqı yürəqimi taraltadı: bu dərt qəlbimə iztirab verir.
-tartav taraltıb soxadı: tarçı duyqulandıraraq çalır.
-baçqaları su taraltdı: baxcaları su dağıtdı.

taramaq11 daramaq. 1. daramaq. taraqlamaq11. daramaq. daramaq. tarımaq11. darımaq. arıtlamaq. işləmək. 2. dalqalandırmaq. 3. dalamaq. oymaq. yıxmaq. xərablammaq.
-qız saçın taraydı: qız saçını darır.
-yel bayraqı taraydı: yel bayrağı dalqalandırır.
-suv yaxasın taraydı: axarsu qıyılarını oyur.

taraq11 daraq. taraca. daraca11. dərəcə. dərək. 1. pətək. -taraq bal: pətək balı. 2. silsilə. sıra. -baş taraq: saç tarağı. 3. darax. ibik. 4. dilim. parça. qaş. qarç. 5. önəm. əhəmmiyyət. fayda. anlam. 6. düzəy. səviyə. 7. ünvan. paya.
-ququruqnun taraqı: qoxuliqulun, xoruz ibiği.
-qarpız taraq: qarpuz dilimi.
-yamçı daraq: yamçı yaparkən yünləri daramada kullanılan taraq.
-yün daraq: yün darağı.
-saç daraq: saç darağı.
-çəpqən taraq: qumaş toxurkən kullanılan daraq.
-gisiv taraq: toxuma dəzqahında ipliğin yerini dəğiştirməyə yarayan bölüm.
-daraq tübi: darağ dibi. tarantı. tarama sonunda çıxan parçalar.
-daraq-daraq buruv: daranıb burulmuş, bükülmüş. yerə çaqılan (taxılan) qazıqlara (millərə) yapılan çit.
-taraq-taraq dağlar11: sıra dağlar.

taraqbaş daraxbaş. xoruz.

taraqçı qız adı.

taraqlamaq11 1. daramaq. 2. dərəkləmək. örmək. çaprazlamaq. birbirinə geçirmək. 3. yülümək11. yolmaq. qırxmaq. tıraşlamaq.

taraqlı daraqlı. daraxlı. xoruz. taracalı. daracalı. dərəkli. önəmli. anlamlı.

taraqsız daraqsız. dərəksiz. taracasız. daracasız. önəmsiz. anlamsız. nəticəsiz. başarısız.

tarav darav. darama. əzab. iztirab. işkəncə.

taravmaq11 daravmaq. 1. dalqalanma. 2. talamaq. yıxma. xərablamaq.

taravuz11 daravuz. dar boğazlı. ağzı dar olan. (> darvaza. dərvaza).

tarbə qaqım11. vuruş.

tarbuvun daraboğun. tarquvun11. çarəsiz durum. güclük. zorluq. sıxıntı.
-tarbuvunqa tıymaq11: zor duruma düşürmək.
-tarbuvunqa tıyılmaq: zor duruma düşmək. güclük içində qalmaq.
-tarbuvunqa tüşmək: çıxmaza girmək. çarəziz qalmaq.

tarcana11 darcana. çavdar.

tarğılmaq darğılmaq. sıxıntı etmək. yarsımaq11. qayğılanmaq. düşünmək. üzülmək.

targlnlıq kölgəlti11. gücənmə.

tarı 1. darı. tük11. düği. -darı ələk: qəlbir. ələk. -tarı ələk edmək: qəlbira çevirmək. dəlik deşik etmək. 2. əlac. (> daru).
-tarı aytsa: inşallah.

tarılmaq quruşqalamaq11. incinmək. gücənmək.

tarılmaq11 darılmaq. öpgələnmək11. küsmək. girpilənmək11. qızmaq. öfgələnmək. topraq işlənmək. toprağın işlənməsi. kölgəltəmək. gücənmək. quruşqalanmaq. qıyınlanmaq.

tarıltmaq darıltmaq. öpgələtmək11. küstürmək. işləmək. dəğərləndirmək.
-yer tarıltmaq: torağı işləmək.

tarımaq11 darımaq. daramaq. arıtlamaq. işləmək.
-yer tarı: topraq işləmək.

tarımçı tarımla uğraşan. cütçi. yerçi11. əkinçi.

tariqan dariqan. comərt. əli açıq.

tarıqmaq darılmaq. kölgəltəmək. gücənmək.

tarıqmaq11 darıxmaq. daralmaq11. sıxıntı çəkmək. sıxılmaq. arzulanmaq. həsrət çəkmək. tarqaymaq11. darqaymaq. şikayət etmək. dərt yanmaq.

tarıquvçu 1. şikayətçi. sızlanan. 2. davacı.

tarıquvlu11 1. həzin. kədərli. acığlı. 2. ağır. çətin. zəhmətli. zor.
-yaşav tarıquvludu: yaşam zordur, çətindir.
-tarıquvlu yır: qussəli şarkı.

tarıquvsuz11 darbuvsuz. məs'ud. mutlu. səadətli. sıxıntısız. halı vaxtı yerində.

tarış11 bir dağ bitgisinin adı.

tariy11 dariy. ipək. – tariybat11. dariybat. ipək örtü.

tarıy11 darıy11. qumaş. parça. ipək. -çiy darıy: suni ipək. -yipək darıy11: ipəkli qumaş.

tariyqat dariyqat11. evlənməyən, evlənmək istəməyən qız yada dəliqanlı.

tarla saban11. sabanlıq11. əkiləcək yer. topraq. tarlav11. məzrə. zəmi. sahə. sürgü11sürülməyə əlverişli topraq. -tarla quşu: çayır quşu. töppəli çıpçıq11. -tarla siçanı: yer qoyan:

tarlav11 1. tarla. topraq. məzrə. zəmi. sahə.
-çəkət tarlav: şərit halında uzanan orman.
-biçin tarlav: biçilən zəmi.
-buday tarlav: buğday tarlası.
2. netəli çayır.
-tarlav biçən: netəli çayırlardan biçilərək əldə edilən quru ot.

tarlıq11 darlıq. sıxlış. sıxıntı. əziyət.

tarma dağınıq qatış qutuş11. qarma qarışıq.

tarmadağınıq çaçuv-quçuv11. saçuv-suçuv.

tarman darman. əlac.
-darmandarı: əlac.
-darman salmaq11: əlac vermək.

tarpan güclü at cinsi.

tarqan darqan11. 1. nənə sütündən ərkən ayrılan cocuq. 2. comərt. əli açıq. əliaçıq11. comərt.
-darqan bolmaq: zayıflamaq. zayıf düşmək. gücdən düşmək. quvvəttən düşmək.

tarqanın11 darqanın11. qısqanc.

tarqaşayıd darqaşayıd. aylanma. haylaz. boş qəzən.

tarqaymaq11 darqaymaq. darıqmaq. 1. suyun azalması. suların quruyub çəkilməsi. 2. azalmaq. əsgilmək. tükənmək. bitmək. 3. zehnin kortalması. 4. gücdən düşmək. bitginləşmək.
-avruqanı tarqaymaq: ağrısı geçmək.
-çay suvu tarqayqandı: çay suları azalmış.
-qoylanı sütü tarqaydı: qoyunların sütü kəsildi.
-isim tarqaydı: sanım (zehnim) zayıfladı.
-gücüm tarqaydı: gücüm tükəndi.

tarqaymazlıq tükənməz. bitməz.
-anı tarqaymazlıq baylıqı bardı: onun tükənməz zənginliği var.

tarqaytmaq11 azaltmaq. tükətmək. bitirmək. qurutmaq.

tarqın darqın. armanlı11. küsgün. qıyınlı. quruşqalı. qıynıq. küsgün.

tarquv11 darğuv ( darılmış: darıxmış). 1. şikayət. sızlanma. yanma. 2. acığlı. 3. bəla. fəlakət.
-darğuv veri: şikayət etmək.
-yaşam tarquvlığı: yaşamın sıxıntıları.

tarquvun bax > tarbuvun.

tartan bazman11. basman. baskul. tərazı.

tartar11 1. bildirçin. 2. çəlimsiz. zayıf.

tartarıq11 (< dartmaq: çəkmək. içəmək.). 1. içgi. 2. tütün. siqara.

tartçı dartçı. qınçı. kin tutan. kinli. öfgəli.

tartıgərin 11: əğri dodaqlı.

tartılmaq11 dartılmaq. 1. çəkilmək. gərilmək. 2. içilmək. 3. vurulmaq. 4. biçilmək.
-mana tartılmaq11: cəza görmək.
-tartılqan etmə11: qıyma.

tartıncalıq utanqaçalıq. çəkincəlik. sıxılqanlıq.

tartıncaq11 çəkingən. utanqaç.
-tartınçaq ülüşsüz qalır: çəkingən paysız qalır.

tartınmaq11 dartınmaq. çəkinmək. utanmaq. sıxılmaq.

tartıq11 dartıq. çəktiq. əğri. əğiq.
-avuzu tartıq: əğri ağızlı.

tartıqlıq11 çarplıq11. əğrilıq. əğiklik.

tartıqlıq11 əğrilik. əğiqlik.

tartış11 dartış. tartışma. dav. münaqışə. dava. gərginlik. soğuqluq. gərqınlik. soğuqluq. çəkişmə. öcəş11. münaqişə. bəhis.

tartışlı bəhisli. münaqişəli. dartışlı. tartışmalı. çəkişikli. öcəşli.

tartışlıq gərqınlik. soğuqluq.

tartışma dartış. dav. münaqışə. dava.

tartışmalı bəhisli. münaqişəli. dartışlı. tartışlı. çəkişikli. öcəşli.

tartışmaq11 dartışmaq. 1. çəkişmək. 2. yarışmaq. 3. savaşmaq. 4. qengəşmək11. istişarə edmək.

tartlanmaq11 dartlanmq. qızmaq. hiddətlənmək.

tartlı11 datlı. qınçı. kinli. öfgə dolu.

tartma11 dartma. qartma. kiriş. qartma11. kiriş. uçqur. qayış. lastik. fitil. kiriş11. qartma. qatma.
-çıraq tartma: lampa fitili.
-tartma qaqmaq: əl dəzgahında toxumaq.
-işqoqnu tartması: tüfək qayışı.

tartmaq11 dartmaq. 1. çəkmək. 2. içmək. 3. vurmaq. 4. biçmək. 5. könül vermək. 6. bazmanlamaq11. basmanlamaq. basqullamaq.
-alqa tartmaq: önə çəkmək.
-artqa tartmaq: arxaya çəkmək.
-ayılnı tartmaq: kolan qayışını çəkmək.
-biçin tartmaq: quru ot biçmək.

-yuxuya tartmaq: uyumaq istəmək.
-çalqı tartmaq: tırpan sallamaq.
-eşikni tartmaq: qapıyı qapatmaq.
-qalaq tartmaq: kürək çəkmək.
-qıysıqına tartmaq
: e’tiraz etmək. qarşı qoymaq.
-qopuz tartmaq: qopuz çalmaq.
-mınçaq tartmaq: kərəkə, təsbeh çəkmək, çevirmək.
-sadaq tartmaq: yay gərmək. ox atmaq.
-sız tartmaq: çizgi çizmək. xət çizmək.
-un tartmaq: dəğirməndə un yapmaq.
-kiştik buçqaqımdan tartdı: pişik paçamdan çəkti.
-çapıyni qulakindan tartdı: cocuğun qulağını çəkti.
-tanqa dəri tartıb əsirdilər: tana, sabaha qədər içib sərxoş oldular.
-bu tirmən budaynı iqi tartadı: bu dəğirmən buğdayı iyi öğütükor.
-təpsərgə yürəqi tartadı: oyun etməyi arzulur.

tartqı 1. içgi. 2. qayış.
-at yernin dartqısı11: at yəhərinin qayışı.

tartqıç11 1. ocaq küllüğü. 2. qayış.

tartqıc11 dartqıc11. tozalan.

tartsoz etmək11 1. uzatmaq. gərmək. 2. oraya buraya sürükləmək. çəkiştirmək. 3. dövüşmək. 4. qavqa etmək. boğuşmaq.

tart-sozu bolmaqan11 yumuşaq xuyly. həlim səlim. uysal.

tartuçu11 dartuçu. dartuvuq11. içgiçi. içgi düşgünü. alkolik.

tartuv hava. müzik. melodi.
-qaraçay tartuv: qaraçay müziği.
-təpsəv tartuv: oyun havası. müziği.

tartuvuqluq dartuvuq11. tartuçu11. içgiçi. içgi düşgünü. alkolik.

tarvaza darvaza. dərvaza (< taravuz11. daravuz. dar + ağız). dar boğazlı. ağzı dar olan.

tas11 < dış. -tas bol !: tas ət !: it. itil. dış. ged.

taş11 daş.
-biləği daşı: qırpin11. qırşı11. qumtaşı.
-dəğərli daş: yalduz. govhər.
-bilöv daşı: qayraq11.
-daş qotur: yosun.
-göz daşı: gördəvük11.
-qızıl xəsdəliğindan qorunmaq üçün boyunda daşınan bir tür göz daşı: asmadaş11.
-ağ daş: quvars.
-daş dordan: qursaq. daşlıq.
-süngər daşı: mamuq daş11.
-barmaq daş: çaqıl daşı.
-basar daşın tanımamaq: 1. çox sevinmək. 2. üzüntündən nə yapacağını biləməmək.
Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin