Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1

toğanaq doğanaq. giri₁₁. qıtças₁₁. iki ipi birləştirməyə yarayan ağac xalqa.

toğar doğu. tügər₁₁.

toğduq torun. tuvduq₁₁.

tögərək₁₁ çevrə. ətraf. yuvarlaq.
-tögərəkin almaq: çevrəsin çevirmək.
-tögərək aylanmaq: dönmək. dönüb durmaq.
-tögərək bolmaq: girdələnmək.
-tögərək təpsəv: qaraçay-malkar xalq oyunı.
-töqərəqin çaynamaq: töqərəqin aşa: çox qızmaq. öfgələnmək.

tögərəklənmək₁₁ yuvarlaşmaq.

tögərəkləşmək₁₁ dayirə şəklini almaq. xalqa biçimində toplanmaq. yuvarlaşmaq.

toğla tolqa. tolaq. toqal. pərhiz.

toğlamaq₁₁ dəğiştirmək. yenilənmək.

toğlav₁₁ dəğişmə. yenilənmə. dəğişirmə.

toğlu balta₁₁ cəllad baltası.

toğmaq ortaya çıxmaq. cayarlaşmaq₁₁. yayarlaşmaq. təcəlli etmək.

töğmək döğmək vurmaq. töbələmək₁₁.

toğram doğram. tuvram₁₁. tuvraqan₁₁. dilim

toğramaq buşto edmək₁₁. buçuq edmək. biçik edmək. buştamaq. biçtəmək.

toğramaq çançmaq₁₁. qıypamaq₁₁. qıypalamaq₁₁. kəsmək.

toğranmaq qıypalanmaq₁₁. kəsilmək.

toğratmaq maltatmaq₁₁. baltatmaq. çiğnətmək. əzdirmək. kəstirmək.

toğru doğru. turus₁₁. durus₁₁. dürüs. dürüst. düzgün. iyi. çıntı₁₁. düzgün. müntəzəm.

toğu doğar. . doğu. günçıxış. şırıq. cırıq. qünçıqqan₁₁. tügər₁₁. toğuş. doğuş. təbiət

toğudav geçə₁₁ grdək gecəsi.

toğurmaq gözdərmək₁₁. tölülənmək₁₁. yavurulmaq.

toğuş doğuş. doğu. toğu. təbiət.

tohcuvuq₁₁ doqcuvuq. cəllad.

tökmək qantarmaq₁₁. boşaltmaq. devirmək. tevirmək. devirmək. qantarmaq₁₁. boşaltmaq. təntərmək₁₁. boşaltmaq.

tökmək quymaq₁₁. qoymaq.

tökülmək quyulmaq₁₁. qoyulmaq.

töl döl. izqil₁₁. soy. nəsil. quşaq. boy. quma. tuxum. -şaytan quma: şeytan dölü.

tolab dolab. qılıb₁₁. suç. hilə.

tolağ dolağ. dolama şəklində corab. çulqav₁₁. dolan. toqqa. tuqqa. toqay₁₁. halqa. biləzlik. tolqa. toğla. toqal. pərhiz.

tolama -dolama şəklində corab: çulqav₁₁.

tolamaq çaldışdırmaq₁₁. kənətləmək. çırmamaq₁₁. sarmaq. çulqamaq₁₁. salmaq.

tolambaclı dolambaclı. kürənənə₁₁.

tolambaçlı dolambaçlı.aylanç₁₁: virajlı. -aylanç yol: virajli yol.

tolan₁₁ dolan. 1. sıx orman. 2. bir araya toplanmış ot yığını. koma. 3. dolağ. toqqa. tuqqa. toqay₁₁. halqa. biləzlik.

tolanbac dolanbac. toqaytın₁₁. dayral. girdən.

tolandıran idarəçi. onovçu.

tolandırı asraq. idarəli. iqtisadi.

tolandırıcı dolandırıcı. fırqavun₁₁. altayaq₁₁. kurnaz. hər yerə soxulan. düzənbaz. dolandırıcı. kələkçi. assı₁₁. savusqan₁₁. yamançı₁₁.dələduz. yüzüvçü₁₁. üzüvçü. yankəsici. sıbdırqıç₁₁. kurnaz. kəllaş. altatar₁₁. düzənbaz. altıqır₁₁. düzənbaz.

tolandırıcılıq sıbdırqıçlıq₁₁. kurnazlıq. kopoyoğluluq. hiləkarlıq.

tolandırmaq asramaq₁₁. idarə edmək. iqtisadi davranmaq. dolandırmaq. ayavlamaq. idarəli davranmaq. quruşdurmaq₁₁.

tolanmaq çırmalmaq₁₁. sarılmaq. çörgəlmək₁₁. sarılmaq. bürünmək. çulqanmaq₁₁. qıvrılmaq.

tolaşmaq çalışmaq₁₁. dəğişmək. qarışmaq.

tolaşmaq dolaşmaq. aylanmaq. qəzmək. uqqa barmaq₁₁. gəzmək. -boydan boya dolaşmaq: təntərmək₁₁. gəzmək. -dili dolaşmaq: büldürmək₁₁. dili dolaşmaq. qonuşamamaq. kəkələmək.

tolayçı₁₁ dolayçı. yayıqla yağ yapan kimsə. nehrəçi.

tolayı dolayı. sartın₁₁. yönündən. görə.

toldulamaq₁₁ gerçəkləşmək.
-onun aytqan sözləri toldula: onun söylədiği sözlər gerçəkləşti.

toldurmaq kəbləmək₁₁.soxmaq. tıqıştırmaq. aldırmaq₁₁. qaplamaq. kəbləmək₁₁. soxmaq. tıqıştırmaq. tumalamaq₁₁.

töləmək₁₁ ödəmək.

tölətmək₁₁ ödətmək.

töləv₁₁ ödəmə.
-qan töləv: qan davası. qan borcu.
-töləv salmaq: cəza kəsmək.

töləvsüz₁₁ müfdə. badava.

töllənmək₁₁ meyillənmək. həvəslənmək. alışmaq. bağlanmaq.

tolmaq₁₁ dolmaq.
-çələkə suv tolqandı: çəliyə, kovaya su dolmuş.
-arbaz kişiladan tolqandı: avlu insanlarla dolmuş.

tolpama₁₁ ovağ. əzmə. pürə.
-qardoş tolpama: qartof ovağı, pürəsi.

tolqa 1. toğla. tolaq. toqal. pərhiz. dürqəv. miğfər. 2. miğfər. küpə börk₁₁.

tolqan₁₁ dalqa-tolqan ay₁₁: dolunay.
-tolqan bolmaq: dalqalanmaq.
-tolqan edmək: dalqalanmaq.

tolqaq yemədən içmədən kəsilən qadın.

tolqun dalqa. səmə₁₁ səmiz. çapçaq₁₁. şiş. şişqin.

tolqunlanmaq₁₁ dalqalanmaq.

tolturmaq doldurmaq. -tüfəyi ya da tabançayı doldurmaq. yerləmək₁₁.

tolturmaq₁₁ doldurmaq.
-erni burnu bilə tolturmaq: ağzına qədər doldurmaq.

tolu dolu. 1. toq. tox. quvvətli. sağlam. dayanıqlı. iri yapılı. 2. tuppuş₁₁. duppuş. ağzına qədər dolu. 3. mütməin.
-tolusu bilə: tam olaraq. təfərrüatı ilə. tamamiylə.
-sözünə tolu bolmaq: sözündə durmaq.
-incə dolu dənəsi. kiçik dolu parçası: burçaq₁₁. burçaqcıq.
-tolu ay: ayın yarısı.
-dolu, alçaq boylu: toqaşav₁₁. tıqnaz. güclü. yapılı.

tölük₁₁ dölük. 1. ev yiyəsi. 2. nəsil. -yaş tölü: gənc nəsil.

tölülənmək₁₁ yavurulmaq. doğurmaq.

tolusıman ay bir həftəlik ay.

toluşmaq basınmaq₁₁. yığılmaq.

tolusuca₁₁ tam olaraq. ayrıntısıyla.

tolusunlay₁₁ tam olaraq. tamamən.

tolvan₁₁ dolvan. su ilə qapalı. -tolvan-dənqiz₁₁: qaraçay mitolojisində bütün oqyanuslar.

tölyatağı dölyatağı. ötənə₁₁.

tomalaq₁₁ dayirə. yuvarlaq.

tomalaş toqalaş₁₁. düğüm düğüm.

tomalmaq₁₁ devrilmək. yuvarlanmaq. olqunlaşmaq.

toman₁₁ əkin sapları.

tomar gültə. tob₁₁. paket. dəsdə. qutu.-tomar tomar para: gültə gültə açqa:

tombul bidav₁₁. şişman. yağlı. yavbıdır₁₁. yavbıdır₁₁. göbəkli. boqaqlı₁₁. şişman. səmiz. tımbıl. dımbıl₁₁. yuvarlaq. şişman. toburaçan₁₁. doburaçan. şişman. səmiz. -tombul yanaqlı. qop uvurt₁₁.

tommay₁₁ dommay. 1. güclü. qudrətli. sağlam. quvvrtli. zorlu. 2. sakin. həlim səlim. yumuşaqbaşlı. 3. ağustosun onüç lə igirmiüç arasındaki.

tommay₁₁ dommay. qudrətli. sağlam. quvvrtli. zorlu.

tömmək₁₁ gövdə.

tompalmaq₁₁ yıxılmaq. devrimək.

tompaymaq₁₁ düşmək. yıxılmaq. devrilmək. yuvarlanmaq.

tompaytmaq₁₁ devirmək. yıxmaq. alabora etmək.

tompuldamaq₁₁ dövmək. vurmaq.

tompur₁₁ sağlam. gürbüz.

tompuv₁₁ 1. ənsə. ənsəkökü. 2. silüet.

tomruq tomurav₁₁. kötüğ.

tomurav₁₁ tomruq. kötüğ.
-butları tomurav bolmaq: bacaqları uyuşmaq.

tomuravlamaq₁₁ kötüğləmək. yığıb girdələmək.

tomurcuq tumurcuq. qopal₁₁. çaquv₁₁. çikçik. çirçik₁₁. bürçük. sürgün.

tomurcuqlanmaq çaqmaq₁₁. qunçələnmək. filizlənmək. bürçüqlənmək₁₁. sürgün vermək.

tomurmaq₁₁ (kötüğ, kündə nərsəni yonmaq). yonmaq. kəsmək. doğramaq.
-ət tomurmaq: ət doğramaq.

tomurrov₁₁ bax > tomurav.

tomuz -dişi domuz: beqəcən₁₁. -domuz yavrusu: çoçqa₁₁.
-bir aylıqtan böyük domuz yavrusu: qoşt₁₁.

ton₁₁ bürk. bürkə. kürk.

tona dona. savut₁₁. savut-saba₁₁. silah. təchizat. -tona qalmaq qarışqanmaq₁₁. qarıncalanmaq. uyuşmaq. -butları qarışqandı: bacaqları uyuşmuş.

tonalamaq₁₁ yağmalamaq. yağma etmək. soymaq.

tonalmaq₁₁ (don + alınmaq: donundan olmaq). soyulmaq. yağmalanmaq.

tonanmaq donanmaq. savutlanmaq₁₁. yaraqlanmaq. silahlanmaq.

tonaqı donaqı. tunaqı₁₁. mat. donuq rəngli.

tonatlı donatlı. savutlu-sabalı₁₁. savutlu-sadaqlı₁₁. savutlu₁₁. yaraqlı. silahlı.

tonatmaq donatmaq. aybatandırmaq₁₁. süsləmək. aybatlatmaq₁₁: süsləmək. gözəlləştirmrq.

tonay donluq.

tonaynı tirmən qaqqıçıçaq₁₁ . çabuq pozulan.

tönçək₁₁ üç ayaqlı iki saplı böyük qab.

tondurma dondurma. baramta₁₁. əngəlləmə. durdurma.

tondurmaq qorqundur₁₁.

töndürmək döndürmək. aylandırmaq₁₁. çevirmək. dılqəm edmək. çevirmək. devirmək. burmaq₁₁. çevirmək. bükmək. qatdırmaq₁₁.

tönəğ çoqqaylan₁₁. dönmək. səma'.

töng₁₁ döng. təng. başın dönməsi. qərq olmaq. tanq olmaq. şaşa qalmaq. xiyal qırıqlığına uğramaq. umudunu kəsmək. vazqeçmək.

töngdürmək₁₁ döngdürmək. xiyal qırıqlığına uğratmaq. vazqəçirmək.

töngəq₁₁ 1. ağac kötüğü. gövdə. bədən. 2. mə’lul. saqat. götürüm.

töngərçay₁₁ qarınca yuvası.

töngərçək tükür₁₁ təbil. davul.

töngərçək₁₁ təkərlək.

töngərək₁₁ təkərlək.

töngərələnmək₁₁ 1. yuvarlanmaq. 2. hərəkət etmək. 3. devrilmək.
-tonquzunu başın təbsiqə salsanq töngərəb tüşər: domuzun başını təpisiyə qoysan yuvarlanıb düşər.
-üyqə taba töngərətik: evə doğru hərəkət ettiq.
-asırı arıqandan orunduqqa tönqərəb yuqladım: çox yorulduğumda yatağa devrilib uyudum.

töngərətmək₁₁ yuvarlamaq. devirmək.

töngərəvüq₁₁ dəvamlı yuvarlanan.
-töngərəvüq qans: dəvə alma bitgisi.

töngərtgə ₁₁: kötüğ, tomruq, ağactan inşa edilən ev.

töngərtmə₁₁ bax > töngərtgə.

tonma -suyun üzərinin donması: qabırcaqlanma₁₁.

tonmaq donmaq. kirişmaq₁₁. uyuşmaq. qorqunmaq₁₁.

tönmək dönmək 1. qatmaq₁₁. qayıtmaq. dönmək. aylanmaq. -geri dönmək: taymaq₁₁. vazqeçmək. 2. çoqqaylan₁₁. dönəğ. səma'.

tonov₁₁ yağma. talan. qənimət.

tonovlamaq₁₁ yağmalamaq. qənimət toplamaq.

tonovul₁₁ yağma. yağmalama.
-tonovul edmək: yağmalamaq.

tönqə₁₁ başın üst qısımı. təpə.

tönqərmək döndərmək. yıxılmaq. axmaq. ağnamaq.

tonqqaymaq₁₁ devrilmək. yıxılmaq.

tonqqu₁₁ hörgüc.

tonqquldamaq₁₁ donqquldamaq. yayqaray basmaq, qoparmaq.

tonqquldavuq donqquldavuq₁₁. çənəbaz. yayqaracı. gəvəzə.

tonquz₁₁ domuz.
-tonquznu alası qarası bolmaz: domuzun rənglisi qarası olmaz.

tönşümək₁₁ sağa sola dönmək. qımıldamaq. hərəarəqət etmək.
-tönşüb turmaq: tur qımıldamaq. hərəkət etmək.
-tanq dəri yuqlayalmay ornumda tönşüb durdum: sabaha dəğin uyumadan yatağımda dönüb durdum.

tönük dönük. assı₁₁. xain. altaq₁₁. sözünə güvənilməz. dönək. xain. satıq₁₁. xain. satqıç₁₁.

tonuq donuq. tunuq₁₁. boğuq. mat. qubar₁₁. mat. soluq. cansız. butquz₁₁. mat. solqun. -tonuq rəng almaq: sazarmaq₁₁. sozarmaq. soluqlaşmaq. -donuq rəngli: tunaqı₁₁. donaqı. mat.

tonuqluq donuqluq. sazlıq₁₁. sarılıq.

tonuqmaq₁₁ tıkanmaq. qapanmaq.

tönüş dönüş. aylanma₁₁. viraj.

tonuşmaq donuşmaq. tunaqılanmaq₁₁. matlaşmaq. sönüşmək.

tönüşmək dönüşmək. aylanmaq. durumu dəğişmək.

top bürçük. dənə. -top top olmaq: qulmaqlanmaq₁₁.
-bulamuq qulmaqlanıb qaldı: şorba top top olub qaldı.

topaç aylancüq₁₁.

topal₁₁ 1. aqsaq-tuqsaq₁₁. aqsaq. asqaq₁₁. axsaq. yampıq₁₁. çolaq. kəsik. 2. maltın. baltın. iplik yumağı. 3. bodur.

topalamaq₁₁ toparlamaq. dövmək.

topalaq₁₁ tütünə bənzəyən bir tür yapraqlı ot.

topallama sınçıqlav₁₁. axsama.

topallamaq aqsa-tuqsamaq₁₁. axsamaq. asqamaq₁₁. axsamaq. çoqunlamaq₁₁. çökünləmək. topallayaraq yerimək. taşsınmaq₁₁.

topallamaq sınçıqlamaq₁₁. axsamaq. topallayaraq yerimək.

topallatmaq sınçıqlatmaq₁₁. axsatmaq.

topaq çulqam₁₁. paket. boqca. qırt₁₁. parça. qırtdı₁₁. qırtdam₁₁. qusuq₁₁. parça.

topar tobar₁₁. dobar. sağlam. sağqatlı. səhhətli. gürbüz.

toparlamaq₁₁ tobçulamaq₁₁. topalamaq₁₁. dövmək. tobçulamaq₁₁.

top-dop dop-dop etmək₁₁. gərəksiz yerə çox gəvəzəlik etmək.

toplam avlam₁₁.

toplama qurav₁₁. dərləmə. düzənləmə.

toplamaq coppulamaq₁₁. yoppulamaq. qurublamaq. qurbulamaq. cumlamaq₁₁. yumlamaq. çöbləmək. qaqalamaq. töbələmək₁₁. yığmaq.

toplanmaq quranmaq₁₁. yığınmaq. hazırlanmaq. basınışmaq₁₁. yığılmaq. cıyınlaşmaq₁₁. çıqınlaşmaq. yığılaşmaq. qurublaşmaq. isəvləşmək. izəvləşmək. birləşmək. bir araya gəlmək.

toplantı qodu₁₁. -elin toplantı yerı: bataqa₁₁.

toplu yığımtıq₁₁. birləşik. -dərli toplu: tizivün₁₁. müntəzəm. tərtibli. düzənli. məzbut.

toplum üyür₁₁. sürü. qurub. ailə.

topluq coppu₁₁. yoppu. qurub.

toppan₁₁ 1. bir tür qalpaq. 2. tüng. ibriq.

toppas -toppas umut etmək: kəndini daha yüksək bir dərəcədə göstərməyə çalışmaq. -toppas-dotas söləşmək: doppas-dotas söləş. umursamadan qonuşmaq. minnət etmədən qonuşmaq.

töppə₁₁ təpə. zirvə. doruq.
-töppə kəkəl: əsgidən ərkəklərin saçlarını tamamən tarş edərək təpələrində bıraqtıqları saç tutamı. pərçəm.
-töppəsi göyqə yetgəncə bolmaq: sevinctən havalara uçmaq.

töppəli çıpçıq₁₁ çayır quşu. tarla quşu.

topraq tarlav₁₁. tarla. sabanlıq₁₁. tarla. əkiləcək yer məzrə. zəmi. sahə.
-ət toprağ: saz topraq₁₁: gil.
-işlənməyə əlverişsiz çoraq topraq: barlaq.
-topraq süyəkli₁₁: sağlıqsız. xəsdə.

topraqbaş topraq dam.
-topraqbaş üy: topraq damlı ev.

topullamaq₁₁ dövmək.

topul-tupul₁₁ ayaq patrıtısı.

topuq₁₁ diz.
-alçaq topuqlu: alaşataban₁₁.
-tobuq çırça: diz qapağı gəmiği.
-tobbuqdan sərmək: işi zəhmətsizcə yapmaq.

topuraq₁₁
-ağ topuraq: kirəç. tabaşır.
-saz topuraq: gil.

topur-topur tapır tapır. ayaq patırtısı.

topuz çoq. çuq. püsgül. saçaq. iliqtin₁₁. sopa. toqmaq. toxmaq. iri düğmə.

topuzu -çomaq topuzu: quluç₁₁.

toq tox. dolu. quvvətli. sağlam. dayanıqlı. iri yapılı. şoq₁₁. dost. arxadaş
-yana doğru: yantın₁₁. yandan.
-toq sanlı: sağlam yapılı. güclü.

toqa doğa. təbiət.

toqaçlamaq vurmaq. urmaq₁₁.

toqal tolqa. toğla. tolaq. pərhiz.

toqal₁₁ 1. buynuzsuz. 2. bodur. alçaq. 3. qaba. qantal. sakar. 4. dar qafalı.

toqalaş₁₁ tomalaş. düğüm düğüm.

toqalt₁₁ əngəl. qadağ. mane.

toqan doğan. laçın₁₁. şahin. ağdoğan. çaylaq.

toqaşav₁₁ dolu, alçaq boylu. tıqnaz. güclü. yapılı.

toqay₁₁ şoqay₁₁. arxadaş. toqqa. tuqqa. halqa. dolan. dolağ. biləzlik.
-yarım toqay: yarım dayirə.
-toqay aylanmaq: dayirə şəklində dönmək.
-toqay yol: dolambaçlı yol.

toqaybaş₁₁ xalqa buynuzla dağ geçisi.

toqaylanmaq şoqaylanmaq₁₁. dost olmaq.

toqaylıq şoqaylıq₁₁. dostluq.

toqaymaq₁₁ doymaq.

toqaytın₁₁ dayral. girdən. dolanbac.

toqaytmaq₁₁ doyurmaq.

toqbay₁₁ bodur. alçaq.

toqbet₁₁ dolqun yüzlü.

toqda ! dayan !. dur !. -mən toqta deyirəm. sən a çallab barasa: mən dur diyirəm. sən isə sıvışıb gedirsən.

töqəlmək₁₁ tökülmək.

töqərək₁₁ çevrə. dövrə. devrə. ətraf. -töqərək aylanmaq: dövrəsinə dolaşmaq.

toqlu 1. maqı₁₁. baqı. 2. bir yaşında quzu.
-toqlu tobuquca: çox kiçik. mincik. mıncıq.
-toqlu toymaz toquz gün: aralıqın onyedi igirmi beşi arasındaki günlər.
-bidan toxlu: zayıflıqtan yazı geçirəməyəcək qədər gücsüz quzu.

toqluq şoqluq₁₁. dostluq. barış. toyum₁₁.

toqluqay₁₁ quzu.

toqmaq toxmaq. topuz. iri düğmə. -daşçıların ağır toxmağı: salta₁₁. balyoz. iri çəkic.

töqmə -tökmə dəmir: turç₁₁.

töqmək döğmək. tökmək. əzmək. taqılamaq₁₁. taqqalamaq. alaşaqlamaq. yıxmaq. qantarmaq₁₁. boşaltmaq. devirmək.

toqqa toqay₁₁. tuqqa. dolan. dolağ. halqa. biləzlik.

toqqadol balta₁₁ cəllat baltası.

toqru doğru. kirti₁₁. gerçək. həqiqət. taba₁₁. təpə. yana. aldavsuz₁₁. həqiqi. səmimi. içtən. -doğru çıxarmaq: tüzləmək₁₁. haqlı çıxarmaq.

toqruluq doğruluq. tüzlük₁₁. ədalət.

toqrutmaq onğmaq₁₁. başarı qazanmaq. başarılı olmaq.

toqsu₁₁ iri yapılı. şişman.

toqsul # yoxsul.

toqtamaq -tırq toqtamaq₁₁: dırq toqtamaq. birdənbirə durmaq.

toqtamaq₁₁ durmaq. dinmək. kəsilmək. ara vermək. yerləşmək.
-barıb toqtaqan: ən yüksək dərəcədə. aşırı. qoyu. şiddətli.
-alayda toqta: orada dur.
-yanqur toqtadı: yağmur dindi.
-söləşgən toqtadı: qonuşma kəsildi.
-qonaqla eldə toqtadıla: qonaqlar köyə yerləştilər.

toqtamay₁₁ toqtamazdan₁₁. durmadan. dəvamlı.