Ashab-i kiram şeyhulislam ibn teymiyye yayınlayan

 
Sahabeye Dil Uzatan Tekfir Edilir Mi?  
 
Şeyhülislam fbn Teymiye'ye soruldu: 
Müslüman  bir  grup  var.  bunlar,  kelime-i  şehadeti  getiriyor,  oruç 
tutuyor,  zekat  veriyor;  Allah'ın  rızasını  kazanmak  için  gayret 
ediyorlar. Ancak Rasulullah'in (s.a.v.) ashabına dil uzatanları tekfir 
ediyor,  tevbe  etseler  bile  tev-belerinin  kabul  edileceğinin  ümit 
edilmediğini  söylüyor  ve  dil  uzatmada  ısrarlı  olanların 
Cehennem'de ebediyyen kalacaklarını iddia ediyorlar. Tevbelerinin 
kabuî  edileceğini  söyleyenlere  de  "Receviyye"'  ismini  veriyorlar. 
Bir kişinin sağlam bir akideye sahip olduğunu tam tahkik etmeden 
peşinde namaz kılmıyorlar. Bunlardan biri bir şey söylediğinde ya 
da  istediğinde  mutlaka  "inşaallah"  diyor.  Bu  yaptıkları  doğru  mu. 
değil mi? 
İbn Teymiye'nin cevabı: 
HanuL Allah'a mahsustur. Buıiar, müslüman bir topluluktur. Diğer 
müslümanlar  gibi  bunlar  da  yaptıklarının  karşılığını  göreceklerdir. 
Allah'a  ve  Rasulü'ne  imanlarından  ve  onlara  itaatlerinden  dolayı 
Allah  onları  mükafatlandira-çaktır.  Bu  gibi  mesel  elerdeki 
hatalarından  dolayı  iman  ve  takvaları  kaybolmaz.  Bunlar  da-, 
itikad  ettikleri  ve  yaptıkları  şeylerin  büyük  çoğunluğunda  isabet 
eden, azında da hata eden sair müslüman gruplar gibidirler. 
Sahabeye  dil  uzatanın  tevbesinin  kabul  edilmeyeceği  ve  ebedi 
olarak Cehennem'de kalacağı şeklindeki iddiaları yanlıştır. Selef ve 
dört  müctehidle  başka  imamların  görüşü:  Benzerleri  için  söz 
konusu  olduğu  gibi  Rafizilerin  de  tev-belerinin  kabul  edileceği 
şeklindedir. Rivayet edilen: 
"Sahabilerime dil uzatmak, afvedilmeyen bir günahtır." şeklindeki 
hadis,  batıl  olup  ilim  ehlinden  hiç  kimse  onu  rivayet  etmemiştir. 
Sahih  olduğu  farzedüse  bile.  bununla  tevbe  etmeyen  kastedilir, 
Allah mutlaka sahabenin hakkını ondan alacaktır. 
Tevbe edene gelince., Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: 
"(Tarafımdan  onlara)  de  ki:  'Ey  nefislerine  karşı  aşırı  giden 
kullarım,  Allah'ın  rahmetinden  ümit  kesmeyin.  Allah  bütün 
günahları bağışlar. (Zümer: 39/53) 
Allah, tevbe edenlerin bütün günahlarını bağışlayacağını bildiriyor. 
Sahabeye dil uzatan kişi. bunun caiz okluğuna inanıyorsa, bidatçı 
bir  sapıktır.  Bu  hususta  hak,  Allah'ındır.  Böyle  bir  kimsenin 
durumu, Rasulullah'ın  sihirbaz  ya da yalancı  olduğuna inanıp ona 
dil  uzatanın  durumu  gibidir.  Böyle  biri  İslam'ı  kabul  edecek  olsa, 
Allah müslümanlığmı kabul eder. Rafızinin durumu da budur, hak 

---

 
109 
 
kendisine  belli  olur  ve  tevbe  ederse,  Allah  tevbesini  kabul  eder. 
Şayet  bu  yaptığının  haram  olduğunu  ikrar  ediyorsa,  tıpkı  diğer 
müs-lümanlara  iftira  eden  ve  onların  aleyhinde  dedikodu  yapan 
gibi  zalimdir.  Kullara  haksızlık  yapıp  zulmetmekten  tevbe  edenin 
tevbesi geçerlidir. Kendilerine haksızlık yaptığı kimselere dua eder 
ve  onlara  dil  uzattığı  kadar  onları  hayırla  anar.  Çünkü  iyilikler, 
kötülükleri giderir. 
Şayet biri taş için, "bu taştır" dediğinde kişi: "Bunun taş olduğunu 
kesin olarak söyleyemem" derse, hata etmiş olur. Lakin maksadı: 
Bunun  taş  olduğuna  kesin  olarak  hüküm  verirsem.  Allah'ın  onu 
başka bir şey yapmaya gücü yoktur demiş olurum, diyecek olursa, 
ona  denilir  ki:  Aksine,  o.  şimdilik  kesin  olarak  taştır  ve  Allah  da 
onu  başka  bir  maddeye  tahvil  etmesine  kesin  olarak  kadirdir. 
"İnşaallah"  demekle  şayet  maksadı,  Allah'ın  onu  değiştirmeye 
kadir  olduğunu  söylemek  ise.  bu  doğrudur.  Ama  onun  taş 
olduğundan  şüphe  ediyorsa,  bildiği  halde  bilmiyor  görünümüne 
girdiğinden dolayı ta'zir edilir. 
Durumu  belli  olmayan  herkesin  arkasında  namaz  kılmanın  caiz 
olduğu  hususu,  dört  müctehid  tie  diğer  müctehidlerin  ittifak 
ettikleri  husustur.  Ben  ancak  batinmdaki  akidesinin  de  sağlam 
olduğunu  bildiğim  kişinin  arkasında  cuma  ya  da  diğer  vakit 
namazlarım  kılarım,  diyen,  bidat  ehlinden  ofup  sahabi.  tabiin  ve 
müslümanlann  dört  müctehid  imamı  ile  diğer  miictehidlere 
muhalefet etmektedir. Allahu a'lem.
 177[177]
 
 
 
Velhamdulillahi Rabbil Alemin... 
 
 
 
 
 
 
                                                             
177
[177]
 İbn-i Teymiyye, Ashab,ı Kiram, Tevhid yayınları: 148-150.