Bibi Seshanba – bid’at marosimlardan biri.
Bibliya – (yun. “kitob”, “o‘ram”) yahudiylik va xristianlikdinlari ta’limotiga ko‘ra, Xudo
tomonidan nozil qilingan, asosiy diniy aqida va axloq qonunlarini o‘zida jamlagan
muqaddas kitoblar majmuasidir.
Jabroil – islomda to‘rt murakkab farishtalardan
biri. Alloh amrlarini payg‘ambarlarga yetkazib, vahiy keltiruvchi (xabar beruvchi),
samoviy ofatlarni yer yuzida ijro qiluvchi farishta.
Zulfiqor, Zulfaqor – (arab. -
teshib o‘tuvchi, o‘tkir, xarob qiluvchi) Muhammad (s.a.v) ning Badr jangidan qo‘lga
kiritgan mashhur ikki uchli shamshirlar
1
va h.k.
O‘zbek tilidagi sifat so‘z turkumlar doirasida qo‘llangan so‘zlarni diniy atama
va iboralar orasidan izlab ko‘rganimizda bir nechta o‘xshashliklarga duch keldik.
Sifat yasovchi
–iy, -viy kabi qo‘shimchalar ko‘proq diniy oqim nomlarini yasash
uchun xizmat qilayotganini ko‘rish mumkin.
Zaydiylar – imomlikka (Rasululloh
vafotlaridan keyin xalifalikka), islom dunyosiga rahbarlikka faqat Hazrati Ali
munosib va haqli deguvchilar.
Zayd so‘zining ma’nosi esa
boshqalarning orqasida namoz o‘qish mumkin emas, - deya e’tiqod qiluvchilardir. O‘z-o‘zidan ko‘rinib
turibdiki, qo‘shimcha qo‘shilganda sifat so‘z turkumidagi so‘zning ma’nosida
o‘zgarish bilinadi. Yana bir nechta misollar orqali tahlil qilamiz:
ba’daviy – sahroyi
ko‘chmanchi, omi, ilmsiz arablar toifasiga nisbatan ishlatiladigan atama,
ba’d –
forscha
– yomon, axloqsiz kishilarga nisbatdir.
Dahriy – 1. Qadimiy, abadiy. 2.
Olamning abadiy va azaliy deb biladigan va uning Alloh tarafidan yaratilganligiga
ishonmaydigan kishi, dinsiz, xudosiz. 3. Allohning borligiga ishonmaslik
2
. Dahr
so‘zining asl ma’nosi esa, arabcha zamon, asr; qismat, taqdir. Ko‘chma ma’noda
olam, dunyo, jahon. Do‘zax – Jahannam so‘zi bilan ma’nodoshlik hosil qilib ot so‘z
turkumini tashkil etsa, -
iy sifat yasovch qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida sifat so‘z
turkumiga o‘tishlik holatini kuzatish mumkin bo‘ladi.
