“avtomobil yo‘llarni qidiruv va loyihalash” kafedrasi “Aerodromlarni loyihalash, qurish va ekspluatasiya qilish” fanidan

Aeroport 
sinfi 
I 
II 
III 
IV 
V 
K
pr
3 
2,5 
2 
1 
1 
(m
2
) (18)
𝑆
𝑎𝑒𝑟
=1555.5*20*2=62220 
𝑚
2
12. Yuk omborining maydonini hisoblash. 
Yuk ombori yuklarni qabul qilish, saqlash va berish uchun mo‘ljallangan 
hudud hisoblanadi. Yuk ombori aerovokzaldan 100 m dan kam bo‘lmagan 
masofada, SUQT ga nisbatan va shahardan kirib keladigan asosiy yo‘l tomondan 
aerodromga tutashadigan markaziy zonada joylashtiriladi.
Yuk omborining kerakli sig‘imi yuk tashishlarning sutkalik hajmiga va 
yuklarni saqlash muddatlariga ko‘ra quyidagi formula bo‘yicha qabul qilinadi:
E=
𝐺
𝑦
∗𝐾
𝑠
𝑇
365
=
60000∗1.7∗2
365
=558.9 
Bu yerda: – yuk omborining kerakli sig‘imi (tonna);
– yuk tashishning yillik hajmi (tonna) (1-jadval);
T – yuklarni saqlashning 2 sutkaga teng bo‘lgan me’yoriy qiymati (I-III sinf 
aeroportlar uchun);1 tonna yuk uchun maydonning o’rtacha qiymati 2,5 m
2
/t ga teng. 
Yuk ombori maydoni quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
(m
2
) (20)
𝑆
𝑔𝑟
= 2.5*558.9=1397.3
𝑚
2
Yuk omborining maydoni avtotransport vositalarining to‘xtab turishi va 
xarakatlanishi uchun quyidagicha bo‘lishi kerak: I-II sinf uchun – 5000 m
2
; III-IV 
sinf uchun – 3500 m
2
.
𝑆
𝑦𝑜
=1397.3+5000=6397. m
2
. 

---

HAMAD
XALQARO AEROPORTI 
Ochilgan: 2014-yil. 30-aprel 
Manzil: Doha, Qatar 
Xizmat doirasi: Qatar 
Operator: Qatar Airways 
Maydoni: 
2200 gektar (5500 akr)
Koordinatalar:
25°16'23" N 51°36'29" E
 
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari uzunligi: 
4850 m × 60 m (15 910 fut × 200 fut)
; 
4250 m × 60 m (13 940 fut × 200 fut)
; 
Qoplama turi :Asfalt 
Hamad xalqaro aeroporti nihoyat 2014-yil 30-aprelda yoʻlovchilar faoliyatini 
boshladi, oʻnta dastlabki aviakompaniyalar ishlay boshladi. Qatar Airways va 
qolgan aviakompaniyalar Hamad aeroportiga 2014-yil 27-may kuni soat 09:00da 
(Qatar vaqti bilan) parvozlarni boshladi. 
2015-yil sentabr oyida eʼlon qilingan kengaytirish rejasida roʻyxatdan oʻtish 
hududini kengaytirish, D va E yoʻlaklarini 1,3 km uzunlikdagi yoʻlakka kengaytirish, 
D/E majmuasida dam olish xonalari, doʻkonlar va restoranlarga ega yangi 
yoʻlovchilar uchun qulay hudud yaratish koʻzda tutilgan Ushbu kengaytirish 
rejasining bir qismi sifatida Doha metrosi 2019 yil dekabr oyida qizil chiziqli aeroport 
filialining ochilishi bilan aeroportgacha kengaytirildi. 
2016-yilda aeroport yoʻlovchi tashish boʻyicha dunyoning eng gavjum 
aeroportlari roʻyxatida 50-oʻrinni egalladi va 37 283 987 yoʻlovchiga xizmat 
koʻrsatdi, bu 2015 yilga nisbatan 20,2 foizga koʻp. 
2019-yilda aeroport yillik yo‘lovchi tashish hajmining 12,4 foizga o‘sishiga 
guvoh bo‘ldi. 2019-yilda aeroportga 38,8 milliondan ortiq yo‘lovchi kelgan, bu 
ko‘rsatkich 2018-yildagi 34,5 milliondan ortiq 
FIFA 2022 Jahon chempionati yo'lovchilari sonini ko'paytirish va Qatar 
Airway yo'lovchilar sonining doimiy o'sishini ta'minlash uchun terminalni 
kengaytirish rejalashtirilgan edi . Aeroport 2018-yilda 34,5 million yo‘lovchiga 
xizmat ko‘rsatgan va 2020-yilga kelib bu ko‘rsatkich 53 millionga ko‘tarilishi 

---

kutilmoqda.Mavjud Concourse’s D & E o‘rtasida joylashgan yangi markaziy binoda 
10 000 kvadrat metr (110 000 sq ft) tropik bog‘ bo‘ladi. 268 metr (879 fut) 
balandlikdagi suv xususiyati, Singapur Changi aeroportidagi Jewel majmuasida 
topilgan suvga o'xshash . Loyiha, shuningdek, 11,720 kvadrat metr (126,200 kvadrat 
fut) chakana savdo va ovqatlanish va ovqatlanish joylarini va kengaytirilgan transfer 
maydonini qo'shadi. Yangi Qatar AirwaysAl Mourjan Business Class Lounge 
mezzanin darajasini egallaydi va 9 000 kvadrat metr (97 000 sq fut) maydonni 
egallagan holda u dunyodagi eng katta aeroport zaliga aylanadi. Bundan tashqari, D 
& E yo'laklari to'qqizta qo'shimcha keng fyuzelyajli samolyot stendlarini 
joylashtirish uchun uzaytiriladi. 
Aeroportda bir-biridan 2 kilometr (1,2 milya) uzoqlikda joylashgan ikkita 
parallel uchish-qo'nish yo'lagi mavjud bo'lib, ular bir vaqtning o'zida uchish va 
qo'nish uchun mo'ljallangan. Birinchisi 4850 m × 60 m (15 910 fut × 200 fut) 
va 
G'arbiy Osiyodagi
 eng uzun uchish-qo'nish yo'lagi , shuningdek , dunyodagi 
eng 
uzun uchish
 -qo'nish yo'laklaridan biri hisoblanadi. Ikkinchi uchish-qo‘nish yo‘lagi 
4250 m × 60 m (13 940 fut × 200 fut). 
6-rasm. HAMAD XALQARO AEROPORTI 

---

7-rasm. HAMAD XALQARO AEROPORTi