“avtomobil yo‘llarni qidiruv va loyihalash” kafedrasi “Aerodromlarni loyihalash, qurish va ekspluatasiya qilish” fanidan

4.Aeroportning vazyatlar bo’ycha rejasi . 
Aeroportning turli vaziyatlarga mo‘ljallangan rejasi 1:200000 masshtabda 
ishlab chiqiladi. Unga quyidagilar qayd etiladi: aeroport rayonidagi joyning vaziyati 
(ajratilgan hudud chegaralari, relef, o‘simliklar, qishloq xo‘jalik yermulklari, 
alohida turadigan inshootlar va ularning balandligi, mavjud avtomobil va temir 
yo‘llari, elektr uzatish liniyalari va b.); uchish tasmasi va texnik xizmat ko‘rsatish 
hududi chegaralari; aerodrom yaqinidagi hududning, havodan kelib qo‘nadigan 
yo‘llarning chegaralari, havoda xarakatlanishni boshqarish, radionavigatsiiya va 
qo‘nish ob’ektlari, loyihalangan avtomobil va temir yo‘llar va ularning boshqa 
yo‘llarga tutashadigan joylari, mavjud va loyihalanayotgan suv olish va chiqarish 
inshootlari, oqova suvlar chiqarib yuboriladigan, tozalash inshootlari, suv ta’minoti 
va kanalizatsiya joylari, eelektr ta’minoti inshootlari, issiqlik va gaz ta’minoti 
trassalari, elektr uzatish liniyalari joylashgan joylar, himoya-sanitariya zonalari, 
aeroportni rivojlanishi uchun uning zaxira hududlari.
Turli vaziyatlarga mo‘ljallangan reja aeroportning barcha tashkil etuvchi 
elementlarining mavjud hudud va havodan kelib qo‘nadigan yo‘llarga nisbatan
joylashuvini aniqlaydi. Bunday rejaga asosiy SUQTning joylashishi yo‘nalishini 
aniqlaydigan, shamollar yo‘nalishini ko‘rsatadigan sxema kiritiladi. joylashuvini 

---

aniqlaydi. Bunday rejaga asosiy SUQTning joylashishi yo‘nalishini aniqlaydigan, 
shamollar yo‘nalishini ko‘rsatadigan sxema kiritiladi. 
Kurs ishida ushbu shart UQT shamollar yo‘nalishini ko‘rsatadigan qabul 
qilingan yo‘nalishda (SH, J, SH, G‘, SHSH, SHG‘, JSH, JG‘) oriyentirlangan 
holatda bajarilgan hisoblanadi.
Shamollar yo‘nalishini ko‘rsatuvchi sxemaning boshlang‘ich yo‘nalishi 
SUQT yo‘nalishi bo‘yicha mo‘ljalga olinsin. 
Izoh: Aerodrom shamol chambaragiga asoslanib janubi-sharqiy tomonga 
yo’naltirib loyihalanadi. 
Yakka UQT o‘tkazish qobiliyatining me’yoriy qiymati – 30 UQA/soat ga 
teng deb olinadi. 
𝑃𝑠𝑢𝑞𝑡 ≥ 𝑈𝑐ℎ Aeroportdagi uchish-qo‘nish amallarining 
xavfsizligi va muntazamliligini ta’minlash uchun bitta SUQT yetarliligi haqida
U
ch
= 26 ta xulosa qilinsin. 
30≥27 
Xulosa sun’iy uchish qo’nish tasmalari soni 1taga tengligiga ishonch hosil qildik.