Axborot texnologiyalari va jarayonlarni matematik modellashtirish

while operatori orqali takrorlanishni tashkil etish.

while operatori yordamida takrorlanishni tashkil etishda operatsiyalar ketma-ketligi takrorlashning davom etish sharti “to`g`ri” bo`lsagina uning navbatdagi operatsiyalari amalga oshiriladi.

1. 
   – misol. while operatori yordamida takrorlashni tashkil etish.
   

#include using namespace std;
int main() {
int counter=0; //Birlamchi qiymatni o`zlashtirish while(counter<5)//Takrorlash shartini tekshirish
{counter ++;
cout << “counter :’’ << counter << “; \n” ;} cout<<“ Takrorlash tugadi. Counter:”<return 0; }
NATIJA:
counter : 1
counter : 2
counter : 3
counter : 4
counter : 5
Takrorlash tugadi.Counter: 5.
while operatori orqali murakkab konstruktsiyalarni tuzish.
while operatori shartida murakkab mantiqiy ifodalarni ham qo`llash mumkin. Bunday ifodalarni qo`llashda && (mantiqiy ko`paytirish), || (mantiqiy qo`shish), hamda !(mantiqiy INKOR) kabi operatsiyalardan foydalaniladi. 2 - misolda while operatori konstruktsiyasida murakkabroq shartlarni qo`yilishiga misol keltirilgan .

2. 
   – misol. while konstruktsiyasidagi murakkab shartlar.
   

include using namespace std; int main() {
unsigned short kichik; unsigned long katta;
const unsigned short MaxKichik=65535;
cout << “Kichik sonni kiriting:”; cin >> kichik;
cout << “Katta sonni kiriting:”; cin >> katta;
cout << “kichik son:” << kichik << “…”;
//Har bir iteratsiyada uchta shart tekshiriladi;
while (kichik0 && kichik< MaxKichik )
{
if(kichik%5000==0) //Har 5000 satrdan
//keyin nuqta chiqariladi
cout<<“.” ; kichik++; katta-=2 ;
}
cout<<“\n kichik son:”<<

Kichik	sonni	kirit :	2
Katta	sonni	kirit :	100000
Kichik	son :	2 ………

Kichik son :33335 katta son : 33334
TAHLIL
Misolda keltirilgan dastur quyidagi mantiqiy o`yinni ifodalaydi. Oldin ikkita son – kichik va katta kiritiladi. Undan so`ng toki ular bir biriga teng bo`lmaguncha, ya`ni “uchrashmaguncha” kichik son birga oshiriladi, kattasi esa ikkiga kamaytiriladi. O`yinni maqsadi qiymatlar “uchrashadigan” sonni topishdir.
9 – 12 – satrlarda qiymatlar kiritiladi. 15 – satrda esa takrorlashni davom ettirishning quyidagi uchta sharti tekshiriladi:

1. 
   kichik o`zgaruvchisi qiymati katta o`zgaruvchisi qiymatidan oshmasligi.
   
2. 
   katta o`zgaruvchisi qiymati manfiy va nolga teng emasligi.
   
3. 
   kichik o`zgaruvchisi qiymati MaxKichik qiymatidan oshib ketmasligi.
   

Kichik soni 5000 ga bo`lingandagi qoldiq hisoblanadi. Agarda kichik 5000 ga qoldiqsiz bo`linsa bu operatsiyaning bajarilishi natijasi 0 ga teng bo`ladi. Bu holatda hisoblash jarayonini vizual ifodasi sifatida ekranga nuqta chiqariladi. Keyin esa kichik qiymati bittaga oshiriladi, katta qiymati esa 2 taga kamaytiriladi. Takrorlash agarda tekshirish sharti tarkibidagi birorta shart bajarilmasa to`xtatiladi.