Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı

AİHM, Stammer Avstriyaya qarşı

(No. 37452/02), 7 iyul 2011

ECtHR, Stummer v. Austria (GC)

(No. 37452/02), 7 July 2011

Ərizəçi həbsxanada keçirdiyi iyirmi səkkiz il ərzində uzun müddət işləsə

də, Avstriya qanunvericiliyinə əsasən, yaşlılığa görə təqaüd sistemindən

istifadə edə bilmirdi. O, 1994-cü ildən həbsxanada işlədiyi dövrlərə görə

işsizlik-sığorta sxeminə qoşulmuşdu və azadlığa çıxdıqdan sonra işsizlik

yardımı və təcili yardım ödənişi alırdı. AİHM  bildirdi ki, təqaüd sahəsində

dövlətlər  geniş  qiymətləndirmə  həddinə  malikdirlər  və  bu  məsələni

həbsxana işi ilə bağlı ümumi sistemin və məhkumların sosial paketinin bir

xüsusiyyəti kimi görmək lazımdır. Məhkumlar üçün sosial təhlükəsizliklə

bağlı Avropa konsensusu yox idi. Avropa Şurası üzv dövlətlərinin böyük

əksəriyyəti məhkumları müəyyən növ sosial təhlükəsizliklə təmin etsə də,

yalnız çox az dövlət onlara yaşlılığa görə təqaüd sisteminə qoşulmağa

icazə verir. Avstriya kimi bəzi ölkələr bunu, məhkumlara yalnız könüllü

işləmək imkanı verməklə edir.  Bundan başqa, Avstriya qanunvericiliyi, milli

sosial təhlükəsizlik sistemlərində işləmiş, sağlamlıq və qəza xidməti almış

məhkumları daxil etməyə meylli idi və 1994-cü ildən işləyən məhkumlar

işsizlik sığorta sxeminə daxil edilmişdi. Əhəmiyyətlidir ki, ərizəçi yaşlılıq

təqaüdündən  istifadə  edə  bilməsə  də,  sosial  paketsiz  qalmamışdı.

Həbsxanadan azad edildikdən sonra o, işsizlik yardımı və müvafiq olaraq,

mənzil müavinəti şəklində təmin edilən 720 avro həcmində təcili yardım

ödənişi  də  almışdı  ki,  bu  da  Avstriyada  minimum  təqaüd  səviyyəsinə

demək olar ki uyğun gəlir. Son olaraq, dəyişən standartlar kontekstində

iştirakçı  dövlət,  azad  olunduqda  məhkumların  cəmiyyətə  yenidən  inte-

qrasiya olunması üçün daha çox uyğun gələn sığorta sxeminə üstünlük

verməsinə görə qınana bilməz. Avstriyadan, bu işdə qaldırılan məsələni

nəzərə almaq tələb olunsa da, Məhkəmə bildirdi ki, Avstriya əmək fəaliyyəti

ilə məşğul olmuş məhkumların yaşlılıq təqaüdü sisteminə qoşulmamasına

görə ona verilən mülahizə sərbəstliyini aşmır.