Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı

3.4.2.4. Avropa Konvensiyası rifah və təhsil zəminində                                           

(Məlumat kitabçasının 80-ci səhifəsi)

AİHM, Ponomaryovi Bolqarıstana qarşı

(No. 5335/05), 21 iyun 2011)

(ECtHR, Ponomaryovi v. Bulgaria

(No. 5335/05), 21 June 2011)

Daxili  hüquqa  görə,  yalnız  Bolqarıstan  vətəndaşları  və  müəyyən  kate-

qoriyaya aid əcnəbilər pulsuz ibtidai və orta təhsil ala bilərdilər. Ərizəçilər

iki Rusiyalı məktəb şagirdi idilər ki, sözü gedən vaxtda daimi yaşamaq

icazələri yox idi və anaları ilə birlikdə Bolqarıstanda yaşayırdılar. AİHM-ə

təqdim etdikləri ərizələrində, onlar Bolqarıstan vətəndaşlarından və daimi

yaşamaq icazəsi olan əcnəbilərdən fərqli olaraq Bolqarıstanda orta təhsil

almaq üçün ödəniş ödəməli olmaqla ayrı-seçkiliyə məruz qaldıqlarından

şikayət edirdilər. AİHM qəbul etdi ki, dövlətin, bir qayda olaraq, öz maliyyə

vəsaitlərinə malik olmayan qısa-müddətli və qeyri-qanuni immiqrantların

resursların məhdud olduğu dövlət xidmətlərindən istifadəsini azalda bilmək

üçün legitim səbəbləri ola bilər. Təhsilin təşkili mürəkkəb və idarəsi baha

başa gələn fəaliyyət olması və dövlətin digər dövlət xidmətlərindən fərqli

olaraq, yuridiksiyası altında olanların  təhsil ehtiyaclarını ödəmək və onları

həyata keçirmək üçün malik olduğu məhdud imkanları arasında balans

yaratmalı olmasına baxmayaraq, qeyd olundu ki, təhsil birbaşa Konven-

siya ilə müdafiə olunan hüquqdur. Bu, həm də dövlət xidmətinin çox xü-

susi növüdür ki, yalnız ondan birbaşa istifadə edənlər üçün faydalı olmur,

həm də daha böyük sosial funksiyalara xidmət edir və insan hüquqlarının

inkişafı  üçün  əvəzedilməzdir.  Ərizəçilər  ölkəyə  qanunsuz  daxil  olan

fərdlərlə eyni vəziyyətdə deyildilər və pulsuz məktəb də daxil olmaqla,

dövlət xidmətlərindən istifadə etmək imkanına iddia edirdilər. Hətta daimi

yaşamaq  icazəsi  olmasa  belə,  hakimiyyət  orqanlarının  onların

Bolqarıstanda qalmasına qarşı maddi etirazı və ya deportasiya edilmələri

üçün ciddi niyyəti yox idi. Buna görə də, qanunsuz immiqrasiyanın qarşısını

almaq və ya kökünü kəsmək ehtiyacı ilə bağlı mülahizələr aydın şəkildə

ərizəçilərin işinə aid deyildi. Ancaq Bolqarıstan hakimiyyət orqanları bu

amillərdən heç birini nəzərə almırdı, nə də qanunvericilik məktəb üçün

ödənişdən azad edən imkan təmin etmirdi. Buna görə də, işin spesifik

hallarına əsasən, ərizəçilər üçün onların vətəndaşlığını və immiqrant sta-

tusunu nəzərə alaraq orta məktəb üçün ödəniş etmək tələbi əsaslandırılmış

hesab edilmədi.

183

Yeni məhkəmə işləri (iyul 2010-dekabr 2011)

---