Az eBook Archive

Niyə bəzi dinlər bədəni inkar edir, hətta lənətləyir? Görü- 
nür,  ruh  axtarışında  olanlar  bədənə  hər  zaman  maneə,  hətta 
günahkar bir şey kimi baxırlar. 

---

154 
 
Niyə axtaranların çox azı axtardığını tapa bilib? 
 
İnsanlar  bədən  baxımından  heyvanlara  çox  yaxındır- 
lar.  Bizdə  olan  bütün  əsas  bədən  funksiyaları  onlarda  da 
var:  həzz,  ağrı,  nəfəs  alma,  qidalanma,  ifrazat,  yuxu,  ar- 
tım  məqsədilə  cinsi  istək  və  əlbəttə  ki,  doğum  və  ölüm. 
İnsanlar  yollarını  azmazdan  uzun  zaman  əvvəl,  yəni  əsl 
firavanlıqdan  yıxılıb,  özlərini  illüziya  ilə  eyniləşdirərkən 
qəfil  ayılıb  gördülər  ki,  bədənləri  heyvan  bədəninə  bən- 
zəyir  və  bundan  çox  narahat  oldular.  “Özünüzü  aldatma- 
yın.  Siz  heyvanlardan  üstünsünüz”.  Gördükləri  şey  onla- 
ra  həqiqət  kimi  gəldi.  Amma,  bu  dözüləsi  çox  çətin,  çox 
narahatedici bir həqiqət idi. Adəm və Həvvanın da çılpaq 
olduqlarını  görüb  qorxmuşdular.  Beləliklə,  çox  qısa  za- 
manda  öz  heyvani  təbiətlərini  şüursuz  şəkildə  inkar  etdi- 
lər.  Güclü  instinktiv  meyillərin  onları  geriyə,  tam  şüur- 
suzluğa  ata  biləcəyi  təhlükəsi  əslində  tamamilə  real  idi. 
Bədənin  müəyyən  hissələri,  bədən  üzvlərinin  funksiya- 
ları,  xüsusilə  də,  seksual  funksiyalar  ilə  bağlı  utancaqlıq 
və  tabu  əmələ  gəldi.  Onların  şüurunun  işığı  öz  heyvani 
təbiətləri ilə dostlaşmaları və birlikdə olmaları üçün yetə- 
rincə  güclü  deyildi.  Daxillərindəki  ilahiliyi,  illüziyanın 
içərisində  gizlənən  reallığı  axtarmaq  üçün  bədənlərinin 
dərinliyinə  dalmalarını  hələ  demirəm.  Ona  görə  də,  
etməli olduqlarını etdilər və özlərini  bədənlərindən 

---

155 
 
ayırmağa başladılar. Artıq onlar özlərini sadəcə bədən 
kimi yox, bədənə malik kimi görürdülər. 
Dinin  yaranması  və  yüksəlişi  ilə  bu  ayrılma  “sən  sə- 
nin  bədənin  deyilsən”  inancı  şəklində  daha  da  kəskin 
ifadə  olundu.  Əsrlər  boyu  Şərqdə  və  Qərbdə  saysız- 
hesabsız  insan  Tanrını  tapmaq,  xilas  olmaq  və  ya  aydın- 
lanmaq  üçün  bədənindən  “imtina”  etdi.  Bu  özünü  hissi, 
xüsusilə də, seksual həzzlərdən imtinada, pəhriz formala- 
rında və digər tərki dünyalıq təcrübələrdə göstərdi. Onlar 
hətta bədənlərini gücdən salaraq, ona əzab verir, zədə vu- 
rurdular,  çünki  ona  günahkar  kimi  yanaşırdılar.  Xristian- 
lıqda  buna  nəfsin  öldürülməsi  deyirlər.  Digərləri  bədən- 
lərindən  çıxıb  trans  halına  girməyə,  yaxud  bədən  xarici 
duyğulara  yönəlməyə  cəhd  etdilər.  Deyilənə  görə,  hətta 
Budda  özü  də  altı  il  ərzində  bədənindən  imtina  etməyi 
təcrübədən  keçirərək,  asketizmin  (əxlaqi  və  yaxud  dini 
ideala  çatmaq  məqsədi  ilə  Yer  üzərindəki  nemətlərdən 
imtina)  ekstremal  formalarına  əl  atıb,  ancaq  bu  təcrübə- 
dən əl çəkməyənə qədər aydınlana bilməyib. 
Həqiqət budurki, heç kəs bədənini inkar etmək, ya da 
bədən xarici duyğular yoluyla aydınlana bilməyib. Bu cür 
duyğular  çox  gözəl  ola,  sənə  maddi  formalardan  azad 
olma işartıları bəxş edə bilər, ancaq axırda sən yenə trans- 
formasiya prosesinin mühüm hissəsinin baş verdiyi bədə- 
nə  qayıtmalı  olacaqsan.  Transformasiya  bədən  vasitəsilə 
olur, ondan kənarda mümkün deyil. Ona görə də, əsl  us- 

---

156 
 
tadlar  bədənin  tərk  edilməsini,  yaxud  onunla  mübarizəni 
heç  vaxt  alqışlamırlar,  amma  onların  zehni  davamçıları 
bunu kifayət qədər sıx-sıx edirlər. 
Bədənlə  bağlı  qədim  təlimlərdən  yalnız  bəzi  hissələr 
qalıb. Bunlardan biri Məsihin “sənin bütün bədənin işıqla 
dolacaq”  sözləridir.  Bir  də  miflərdə  müəyyən  nümünələr 
var.  Məsələn,  İsanın  heç  vaxt  vaxt  öz  bədənini  tərk  et- 
mədiyi,  hər  zaman  onunla  birlikdə  olduğu,  “cənnətə”  də 
onunla  yüksəldiyinə  inanılır.  Bu  hissələri,  o  cümlədən 
müəyyən  miflərin  gizli  mənalarını  hələ  heç  kəs  anlama- 
yıb,  ancaq  “sən  öz  bədənin  deyilsən”  deyiminə  inam  üs- 
tünlük təşkil edərək, bədənin inkarına və onu dərk etmək 
səylərinə  gətirib  çıxarmışdır.  Beləlilkə,  saysız-hesabsız 
axtarışda  olanlar  mənəvi  reallaşmalarını  və  axtardıqlarını 
tapmaqda  əngəl  olan  bu  maneə  qarşısında  dayanmalı  ol- 
muşlar.