Az ərbaycan Respublikası Sə hiyy



Yüklə 1,1 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/9
tarix21.03.2017
ölçüsü1,1 Mb.
#12181
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Fosamprenavir

  FPV  



700 mq  

H

əb 700 mq gündə 



2 d

əfə +ritonavir 

kapsulu 100 mq 

günd


ə 2 dəfə 

Artıq ART qəbul 

etmiş pasiyentlər 

üçün dozalar. 

Ritonavir il

ə təyin 


etm

ək 


S

əpgi, başağrısı, 

diareya, 

dislipoproyeidemiya  

32I,47V, 50V, 

54L/M, 


82A/F/T/S, 84

 



Birl

əşmə inhibitorları 

Enfuvirtid

 



ENF  

90 mq  


90 mq/ml d

ərialtı 


günd

ə 2 dəfə 

Daxil

ə qəbul 


forması yoxdur 

D

əri reaksiyaları 



(qaşınma, şişmə, ağrı)  

gp 41 geninin bir 

nöqt

əvi mütasiyası 



yaxud iki v

ə  ya 


gp 41 geninin 36 

v

ə  45 sahələri 



arasında üç nöqtəvi 

mutasiyası; gp 41 

geninin 36-45 

sah


əsindən kənar 

mutasiyası  



M

ənbə: Sande & Eliopoulos, 2004 uyğunlaşdırılmışdır; Gilbert, Moellering & Eliopoulos, 2005; Antoniu & Tseng, 2002, IAPAC, 2006 (137–139, 141) 

                                      

 

Az



ərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitələri

 

 



 

 

 



 

 

Klinik protokol Az



ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

69 


Əlavə 7

 

Müalic

əyə bağlılığın qiymətləndirilmə üsulları 

Müalic


ə  rejiminə  əməl etmənin pasiyentin özü tərəfindən 

qiym


ətləndirilməsi (özünə hesabat) – yaxşı üsuldur, lakin ideal deyil. 

Dig


ər üsullarla müqayisədə  belə  qiymətləndirmə  zamanı  ART-yə 

bağlılıq  yüksəldilə  bilər. Həkim-pasiyent münasibətləri, xüsusilə 

t

əkbətək ünsiyyət  zamanı,  inam  və  problemi  aşkar  etmək istəyi 



üz

ərində  qurulmalıdır.  Tibb  işçisi  tərəfindən nəzarət  əsasında 

aparılan üsullardan fərqli olaraq bu metod pasiyentin müalicəyə qarşı 

m

əsuliyyətini artırmağa imkan verir.  



Tibb  işçisi  tərəfindən qiymətləndirilmə,  araşdırmalar  göstərdiyi 

kimi, çox t

əqribidir və  bu metoddan istifadə  etmək məsləhət 

görülmür. 

Preparatın  zərdabda  konsentrasiyasının  monitorinqi  bahalı 

metoddur v

ə  hələ  ki, ARV preparatlarının  hamısında  istifadə  oluna 

bilmir. Bu metod müalic

ə  rejiminə  əməl etməyə  müntəzəm nəzarət 

etm


ək  üçün  uyğun  gəlmir və  yalnız  müayinə  məqsədilə  qan 

götürül


ən dövr üçün səciyyəvidir.  Qanda  preparatların  səviyyəsi 

aşağı  olduqda  pasiyentlə  müalicə  rejiminə  əməl etmə  problemi 

bar

ədə  müzakirə  aparmaq  lazımdır.  Zidovudin  və  az dərəcədə 



stavudin q

əbulunun müntəzəmliyi barədə  eritrositlərin orta həcmi 

kimi laborator göst

əricilər əsasında mühakimə etmək olar. 

Müalic

ənin monitorinqi sistemi çox vaxt tədqiqatlar üçün istifadə 



olunur. D

ərman flakonunun üzərində  olan elektrik cihaz flakonun 

qapağının  açılma  sayını  qeydə  alır.  Bu  göstərici ART-yə 

proqnozlaşdırılan  virusoloji  cavab  ilə  korrelyasiya edir. Bu üsul 

blister qablaşdırmalı preparatlar üçün yararlı deyil. 

Tibb  işçisinin  təyinatların  yerinə  yetirilməsinə  nəzarət etmək 

üçün h

əblərin  hesablanması  və  aptek  formulyarının  yoxlanılması 



pasiyent t

ərəfindən arzuolunmaz cəhd kimi qiymətləndirilə bilər. Bu 

üsul  çox  vaxt  aparır  və  pasiyentlərin bütün həbləri özləri ilə 

daşımalarını tələb edir. 

H

əbləri  tanıma  sınağı  –  müalicəyə  bağlılığın  yeni 



qiym

ətləndirilmə metodu olub, dəqiqliyinə görə özünə hesabata – öz 

yararlılığını  təsdiq edən  metoda  uyğun  gəlir. Pasiyentə  həb  yığını 

ərisindən onun müalicə  sxeminə  daxil olan həbləri seçməsi təklif 



 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

70 


edilir. Bu zaman müxt

əlif həblər arasında “əkiz-həblər” – pasiyentə 

t

əyin edilənlərə oxşar, lakin eyni olmayan həblər olmalıdır.  



Müalic

ə rejiminə əməl etmənin surroqat markerləri kifayət qədər 

etibarlıdır,  lakin  çox  gec,  pozuntular  artıq  nəzərə  çarpanda  aşkar 

olunur.  Pİ  tərkibli sxemlərin virusoloji effektsizliyi olan 

pasiyentl

ərdə  qanda  Pİ-nin zəif  konsentrasiyası,  həblərin 

hesablanması  testi  üzrə  müalicəyə  bağlılığın  zəifliyi və  Pİ-yə  qarşı 

genotipik  davamlılığın  olmaması  aşkar  edilir ki, bu da müalicənin 

effektsizliyinin müalic

ə  rejiminə  pis  əməl olunma ilə  əlaqədar 

olduğunu  sübut  edir.  Tibb  işçiləri bu markerlərə  ehtiyatla 

yanaşmalıdırlar, çünki preparatların aşağı səviyyəsi digər səbəblərlə 

d

ə izah oluna bilər. 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

71 


Əlavə 8

 

Böyükl

ər və yeniyetmələrdə İİV infeksiyasının klinik 

m

ərhələlərinin yenidən baxılmış ÜST təsnifatı (2012-ci il) 

Böyükl

ər və  yeniyetmələrdə  İİV  infeksiyasının  klinik 

m

ərhələlərinin ÜST təsnifatı  

(İİV-ə qarşı anticisim müayinəsinin müsbət nəticələri olan 15 yaşından artıq 

şəxslər üçün Avropa regionu üzrə müvəqqəti variant) 

K

əskin İİV infeksiyası 

 



Simptomsuz gediş  

 



K

əskin qızdırmalı faza (kəskin retrovirus sindromu)  



Klinik m

ərhələ 1 

 



Simptomsuz gediş 

 



Persistedici generaliz

ə olunmuş limfadenopatiya  



Klinik m

ərhələ 2 

 



Anqulyar xeylit 

 



K

əmərləyici dəmrov 

 

Onixomikozlar  



 

Papulyoz- 



(düyünlü) qaşınan səpgi 

 



Residivl

əşən aftoz stomatit (son 6 ay ərzində iki dəfə və ya daha çox) 

 

T



ənəffüs yollarının residivləşən infeksiyaları (istənilən 6 ay ərzində iki 

d

əfə və ya daha çox sinusit , orta qulaq otiti, bronxit, faringit və ya 



traxeit halı)  

 



Seboreya dermatiti 

 



Ağız boşluğunun tüklü leykoplakiyası 

 



İzah olunmayan arıqlama (çəkinin 5-10% itirilməsi) 

Klinik m

ərhələ 3 

 



K

əskin xoralı-nekrotik stomatit, gingivit və ya periodontit 

 

Ağız boşluğu və (və ya) udlağın residivləşən kandidozu (6 ay ərzində 



iki d

əfə və ya daha çox) 

 

Bir aydan çox davam ed



ən izah olunmayan xronik diareya  

 



Bir aydan çox davam ed

ən etiologiyası naməlum olanqızdırma (daimi 

v

ə ya residivləşən)  



 

Hematoloji pozuntular: izah olunmayan anemiya, neytropeniya, 



trombositopeniya 

 



Ağır bakterial infeksiyalar (məsələn, pnevmoniya, plevranın 

empiyeması, piomiozit, sümük və oynaqların infeksiyası, meningit

bakteriemiya)  

 



İzah olunmayan arıqlama (çəkinin 10% artıq itirilməsi) 

 



Ağciyərlərin vərəmi  

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

72 


 

Klinik m

ərhələ 4 

 



Ağciyərdənkənar vərəm (limfadenitdən başqa)  

 



Uşaqlıq boynunun invaziv xərçəngi 

 



İİV infeksiyası ilə əlaqədar olan kaxeksiya sindromu  

 



Pnevmosist pnevmoniya  

 



Residivl

əşən ağır və ya rentgenoloji olaraq təsdiqlənmiş bakterial 

pnevmoniya (il 

ərzində iki dəfə və ya daha çox)  

 

Sad



ə Herpes virusu törədən infeksiyalar: daxili üzvlərin zədələnməsi ilə 

v

ə ya dəri və selikli qişaların xronik xorası (1 aydan artıq persistə edən) 



 

Qida borusu v



ə ya aşağı tənəffüs yollarının kandidozu  

 



Sitomeqaloviruslu  retinit, kolit, ezofagit 

 



Dissemin

ə olunmuş göbələk infeksiyaları (məs., kandidoz, 

koksidiomikoz, histoplazmoz) 

 



Leyşmanioz – visseral (disseminə olunmuş) 

 



İİV ensefalopatiyası  

 



Proqressivl

əşən multifokal leykoensefalopatiya  

 

B



ədxassəli limfoma – MSS-nin birincili limfoması, B-hüceyrəli 

qeyrixockin limfoması 

 

Kapoşi sarkoması və İİV infeksiyası ilə əlaqəli digər yenitörəmələr  



 

Toksoplazmoz – MSS-nin z



ədələnməsi, retinit 

 



Kriptokokkoz – 

ağciyərdənkənar (meningit daxil olmaqla)  

 

Xronik 



kriptosporidioz (1 aydan artıq diareya) 

 



Xronik izosporiaz (1 aydan artıq çəkən hərarət) 

 



Atipik mikobakteriyalarla tör

ədilmiş disseminasiya olunmuş infeksiyalar  

 

İİV infeksiyası ilə əlaqədar olan kardiomiopatiya 



 

İİV infeksiyası ilə əlaqədar olan nefropatiya 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

73 


Əlavə 9

 

ARV preparatlarının siyahısı

  

C

ədvəl 16ARV preparatlarının siyahısı

 

Beyn

əlxalq 

patentl

əşdirilməmiş 

ad (İNN) 

Patentl

əşdirilmiş ad 

İstehsalçı şirkət 

ƏTNİ 

Abakavir



 (ABC)  

Epzikom – 

ABŞ, Kiveksa – 

Böyük Britaniya (lamivudin/ 

abakavir)  

Trizivir – Avropa, Böyük 

Britaniya, ABŞ (zidovudin/ 

lamivudin/abakavir)  

Ziagen – 

Böyük Britaniya, ABŞ 

GlaxoSmithKline  

 

Abavir 



Genixpharma  

 

Virol 



Virol LZ 

(abakavir/lamivudin/zidovudin)  



Ranbaxy  

Didanozin



 (ddI)  

Videks, Videks EC   

Bristol-Myers 

Squibb 

  

Dineks EC  

Odivir Kit 

(didanozin/lamivudin/efavirenz)  



CPİla  

  

Aviro-Z  

Virozin  

Viro-Z 


Ranbaxy 

(Hindistan) 

  

Divir 


Thai 

Government  

Zidovudin  

(ZDV  yaxud AZT)  

Kombivir – Böyük Britaniya, 

ABŞ (lamivudin/zidovudin)  

Retrovir – Böyük Britaniya, 

ABŞ 

Trizivir – 



Böyük Britaniya, ABŞ 

(zidovudin/lamivudin/abakavir)  



GlaxoSmithKline  

  

Zidoveks 



Auribindo  

  

Zidovir  

Duovir (lamivudin/zidovudin)  

Cipla  

                                      

 

Az



ərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitələri

 

 



 

 

 



 

 

Klinik protokol Az



ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

74 


  

Zido-N (zidovudin)  



Genixpharma  

  

Antivir  



GPO (Tayland)  

  

Aviro-Z  

Virokomb (lamivudin/zidovudin)  

Virol LZ  

(abakavir/lamivudin/zidovudin)  

Viro-Z 


Ranbaxy  

Lamivudin (3TC)  

Kombivir – Böyük Britaniya, 

ABŞ (lamivudin/zidovudin)  

Epivir – 

Böyük Britaniya, ABŞ  

Zeffiks – Böyük Britaniya  

Epzikom – 

ABŞ  


Kiveksa – Böyük Britaniya 

(lamivudin/abakavir)  

Trizivir – 

Böyük Britaniya, ABŞ 

(zidovudin/lamivudin/abakavir)  

GlaxoSmithKline  

  

Lamivoks  

Staveks-L (lamivudin/stavudin)  

Staveks-LN  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Zidoveks-L  

(lamivudin/zidovudin)  

Zidoveks-LN 

(lamivudin/nevirapin/zidovudin)  

Aurobindo  

  

Duovir (lamivudin/zidovudin)  

Duovir-N  

(lamivudin/nevirapin/zidovudin)  

Lamivir  

Odivir Kit  

(didanozin/lamivudin/efavirenz)  

Triomun  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Cipla  

  

Heptavir  

Lamistar 30, lamistar 40 

(lamivudin/stavudin)  

Nevilast  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Zidolam (lamivudin/zidovudin)  

Genixpharma  

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

75 


  

Virolam  

Virokomb (lamivudin/zidovudin)  

Virolans   

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Virolis (lamivudin/stavudin)  

Virol LZ, Abak -ALZ 

(abakavir/lamivudin/zidovudin)  



Ranbaxy  

Stavudin



 (d4T)  

Zerit, Zerit XR  

Bristol-Myers 

Squibb 

  

Staveks  

Staveks-L (lamivudin/stavudin)  

Staveks-LN 

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Aurobindo  

  

Stavir  


Lamivir-S (lamivudin/stavudin)  

Triomun  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

CPİla  

  

Lamistar (lamivudin/stavudin)  

Nevilast  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Staq 

Genixpharma  

  

Stavir 


GPO (Tayland) 

  

Avostav  

Triviro-LNS  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Virolans  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Virolis, Koviro 

(lamivudin/stavudin)  

Virostav 

Ranbaxy  

Tenofovir (TDF)  

Truvada (tenofovir/emtrisitabin)  

Viread (tenofovir)  

Gilead Sciences   

  

ATRİPLA  

(efavirenz/emtrisitabin/tenofovir)  

Bristol-Myers 

Squibb  

Üç nukleozid 

inhibitoru (TRZ)  

Trizivir – 

Böyük Britaniya, ABŞ 

(zidovudin/lamivudin/abakavir)  



Glaxo Smith 

Kline  

Emtrisitabin (FTC)  

ATRİPLA  

(efavirenz/emtrisitabin/tenofovir)  

Bristol-Myers 

Squibb v

ə Gilead 

                                      

 

Az



ərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitələri

 

 



 

 

 



 

 

Klinik protokol Az



ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

76 


Sciences  

  

Emtriva  

Truvada (tenofovir/emtrisitabin)  

Gilead Sciences   

ƏTQNİ 

Delavirdin



 (DLV)  

Reskriptor 

Pfizer, İnc.  

Nevirapin



 (NVP)  

Viramun 

Boehringer 

İngelheim 

  

Nevireks 

Staveks LN  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  



Aurobindo  

  

Duovir-N 

(lamivudin/nevirapin/zidovudin)  

Nevimun  

Triomun  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  



Cipla  

  

Nevilast (lamivudin /nevirapin/ 

stavudin)  

Genixpharma  

  

GPOVir  


GPO (Tayland) 

  

Nevipan  

Triviro LNS  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Virolans  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  

Zidoveks-LN  

(lamivudin/nevirapin/stavudin)  



Ranbaxy  

Efavirenz (EFV)  

Sustiva – Avropa, Böyük 

Britaniya  

Stokrin – Avstraliya, Avropa, 

Latın Amerikası, Cənubi Afrika  

ATRİPLA 


(efavirenz/emtrisitabin/tenofovir)  

Bristol-Myers 

Squibb 

  

Viranz 


Aurobindo  

  

Efavir 


Cipla  

  

Estiva  


Genixpharma  

  

Efferven  



Ranbaxy  

Birl

əşmə 

inhibitorları 

 

 



Enfuvirtid



, T-20  

Fuzeon – Böy

ük Britaniya, ABŞ   Roche 

                                      

 



Az

ərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitələri

 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

77 


Pharmaceuticals 

& Trimeris, Inc.  

Proteaza inhibitorları    

  

Ageneraza – 



Böyük Britaniya, ABŞ  

 

  



Atazanavir



 (ATV)  

Reyataz – 

Avropa, ABŞ 

 

İndinavir



 (IDV)  

Kriksivan  

Merck & Co.  

  

İndiveks  



Aurobinda  

  

İndivir  



Cipla  

  

İndivir  



Genixpharma  

  

Virodin  



Ranbaxy  

Lopinavir/ritonavir, 

kombin

ə edilmiş 

preparat (LPV/r)  

Kaletra 


Abbott 

Laboratories   

Nelfinavir

 



(NFV)  

Virasept 



Pfizer, Inc., 

Roche 

Pharmaceuticals  

  

Nelveks 


Aurobinda  

  

Nelvir 


Cipla  

  

Nelfin 


Genixpharma  

  

Nefavir 


Ranbaxy  

Ritonavir (RTV)  

Norvir  


Abbott 

Laboratories  

  

Ritovir 


Hetero/Genix  

Sakvinavir



 (SQV)  

Fortovaza – Avropa, Böyük 

Britaniya, ABŞ 

İnviraza - Böyük Britaniya, ABŞ  

Roche 

Pharmaceuticals   

Fosamprenavir



 



(FPV)  

Leksiva – 

ABŞ 

Telzir – Böyük Britaniya 



GlaxoSmithKline 

v

ə Vertex 

  

Kriksivan 



Merck & Co.  

 

 

 

 

 

 

 

 



                                      

 



Az

ərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməmiş dərman vasitələri

 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

78 


Əlavə 10

 

Lüğət 

Baza komponenti  –  ad

ətən,  ƏTQNİ,  yaxud  Pİ  və  ya  Pİ  və 

birl

əşmə inhibitoru ilə kombinə edilən iki ƏTNİ-dən ibarət olan ART 



sxeminin bir hiss

əsidir.  “Korreksiya  edilmiş  baza  komponenti” 

ƏTNİ-nin dərman  davamlılığı  müayinələrinin nəticəsinə  əsasən 

korreksiya edilmiş aktiv güman edilən kombinasiyası deməkdir.  



İkincili  mutasiyalar  –  yalnız  digər birincili və  ikincili 

mutasiyalarla birlikd

ə  dərman  davamlılığına  səbəb olan 

mutasiyalardır; bundan başqa ikincili mutasiyalar digər mutasiyaların 

xoşagəlməz  nəticələrini zəiflədə bilər.  

Genetik baryer – virusun d

ərman vasitələrinə qarşı davamlılığın 

yaranması  üçün  kifayət olan mutasiyaların  sayını  əks etdirən 

t

ermindir. Əgər davamlılığın inkişafı üçün bir mutasiya kifayətdirsə, 



genetik  baryer  aşağıdır  və  əgər bunun üçün 10 mutasiya tələb 

olunursa – çox yüks

əkdir (meyarlara yenidən baxılır). 

D

ərman  davamlılığı  –  virus  RNT-də  amin  turşularının  əvəz 

olunmasının nəticəsidir. Bu İİV-in zəif replikasiya bacarığı üzündən 

baş  verir.  Bu  dəyişikliklərin  əksər hissəsi virusun məhvinə  səbəb 

olur; dig

ər dəyişikliklər  zamanı isə virus həyat fəaliyyətini saxlayır 

v

ə  ARV  preparatlarına  qarşı  davamlılığı  əldə  edir.  Əksər hallarda 



davamlılıq inkişaf etdikcə virusun həyat fəaliyyəti zəifləyir ki, bu da 

replikasiyanın yavaşıması ilə təzahür edir. Bu, əvvəldə pasiyent üçün 

yaxşı  sayılmasına  baxmayaraq,  zaman  keçdikcə  davamlı  ştamm 

dig


ərlərini sıxışdırmaqla sıradan çıxarır və yüksək sürətlə replikasiya 

etm


əyə  başlayır.  Davamlılıq  mutasiyalarının  bəzi  kombinasiyaları 

virusun h

əyat fəaliyyətini və onun replikasiya bacarığını artırır. 

Nukleozid  analoqlarına  davamlılıq  mutasiyaları  –  müvafiq 

sinif  preparatlarının  əksəriyyətinə  çarpaz davamlılıq  yaradan 

mutasiyalardır.  

Timidin  analoqlarına  davamlılıq  mutasiyaları  –  adətən, 

zidovudinl

ə müalicənin nəticəsidir.  

Birincili mutasiyalar – 

virus 


ribonukleyin  turşusunun 

d

əyişilmələri,  hansılar  ki  ayrı-ayrı  ARV  preparatlarına  və  ya ARV 



preparatları sinfinə davamlılığın yaranmasına səbəb olur.  

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

79 


Bağlılıq  –  pasiyentin  ARV  preparatını  təyinatlara  uyğun  və 

müvafiq vaxtda q

əbulu  (müalicə  rejiminin riayət). Yüksək  bağlılıq 

s

əviyyəsi  preparatların  bütün  dozalarının  95%-dən çoxunun qəbulu 



kimi mü

əyyən olunur; aşağı səviyyə - 95%-dən aşağı.  



Nöqt

əvi mutasiya – ribonukleyin turşusunun müəyyən sahəsində 

preparata v

ə ya preparatlar sinfinə davamlılığın inkişafına səbəb olan 

yegan


ə  əvəzolunmadır;  məsələn,  103  mutasiyası  bu  konkret 

nöqt


ədəki dəyişikliklər nəticəsində bütün ƏTQNİ-yə qarşı davamlılıq 

tör


ədir.  

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

80 


Əlavə 11

 

Tibbi mü

əssisələrdə toplanması məsləhət görülən  

m

əlumatların minimal siyahısı 

Toplanması  lazım  olan  məlumatların  təklif  olunmuş  minimumu 

xidm

ətlərin əldə edilməsi və səmərəliliyinin qiymətləndirilməsi üçün 



vacibdir. Bu m

əlumatlar səhiyyə təşkilatçılarına, ona ehtiyacı olanlar 

üçün xidm

ətin təkmilləşdirilməsi və  genişləndirilməsi barədə  qərar 

q

əbul edilməsi üçün kömək edəcəkdir. 



H

ər bir tibbi müəssisə mütəmadi şəkildə (məsələn, ayda, rübdə və 

yaxud yarım ildə bir dəfə) aşağıda verilmiş məlumatları toplamalıdır:  

 



əssisədə  nəzarətdə  olan  İİV-ə  yoluxmuş  pasiyentlərin  sayı 

(öt

ən son 12 ay ərzində ən azı 1 dəfə müraciət edənlər) 



 



əssisədə  nəzarətdə  olan, ART-ya  göstərişi  olan  İİV-ə 

yoluxm


uş pasiyentlərin sayı (CD4 limfositlərinin sayı <350/mkl 

olan pasiyentl

ər) 



 



ART-y

ə başlamış İİV-ə yoluxmuş pasiyentlərin sayı  

 

Birinci  sıra  ART  preparatları  qəbul edən  İİV-ə  yoluxmuş 



pasiyentl

ərin sayı 

 

Birinci  sıra  ART  sxemindən  ikinci  sıra  sxemə  keçmiş 



pasiyentl

ərin sayı 

 

İkinci  sıra  ART  sxemindən ehtiyat sxemə  keçmiş  pasiyentlərin 



sayı 

 



ART-

ni  dayandıran  pasiyentlərin  sayı,  səbəbi göstərilməklə 

(m

əsələn, ölüm, toksiklik/əlavə  təsirlər, nəzarətdən  itirilənlər, 



ARV preparatlarının əldə oluna bilməməsi və s.) 

 



ART q

əbul edənlər arasında ölən pasiyentlərin sayı, ölüm səbəbi 

göst

ərilməklə  (məs.,  İİV/QİÇS-lə  əlaqəli  ölüm;  İİV/QİÇS  ilə 



əlaqəsi olmayan ölüm, məs., bədbəxt hadisə, narkotiklərlə 

z

əhərlənmə, intihar) 



 

Yüks



ək  aktivliyi olan ART-nın  birinci  ili  ərzində  ölən 

pasiyentl

ərin sayı 

 



Bütün  İİV-ə  yoluxmuş pasiyentlər arasında ölənlərin sayı, ölüm 

s

əbəbi göstərilməklə (məs., İİV/QİÇS-lə əlaqəli ölüm; İİV/QİÇS 



il

ə  əlaqəsi olmayan ölüm, məs., bədbəxt hadisə, narkotiklərlə 

z

əhərlənmə, sui-qəsd) 



 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

81 


Ədəbiyyat: 

1.

 



Aceijas C, et al. Access and coverage of needle and syringe 

programmes (NSP) in central and eastern Europe and central Asia // 

Addiction. – 2007. – 102(8). – p 1244-1250. 

2.

 



Antiretroviral drugs for treating pregnant women and preventing 

HIV infection in infants: Recommendations for a public health 

approach. – Geneva.: World Health Organization, 2010. – 105 p. 

3.

 



Antiretroviral therapy: Guideline / State Department of Health New 

York. - New York, 2010 Sep. 112 p. 

4.

 

Attia S, et al. Sexual transmission of HIV according to viral load 



and antiretroviral therapy: systematic review and meta-analysis // 

AIDS. – 2009. - 23(11). – p 1397-1404. 

5.

 

Atta M.G, et al. Antiretroviral therapy in the treatment of HIV-



associated nephropathy // Nephrology, Dialysis, Trasplantation. – 

2006. – 21(10). – p 2809-2813. 

6.

 

Baker J.V, et al. Untreated HIV infection and large and small artery 



elasticity // Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes. – 

2009. – 52(1). – p 25-31. 

7.

 

Bannister W. P, et al. Transmitted drug resistant HIV-1 and 



association with virologic and CD4 cell count response to 

combination antiretroviral therapy in the EuroSIDA Study // Journal 

of Acquired Immune Deficiency Syndromes. –  2008.  –  48(3).  –        

p 324-333. 

8.

 

Bansi L, et al. Impact of transmitted drug-resistance on treatment 



selection and outcome of first-line Highly Active Antiretroviral 

Therapy (HAART) // Journal of Acquired Immune Deficiency 

Syndromes . – 2010. – 53(5). – p 633-639. 

9.

 



Bansi L, et al. Trends over calendar time in antiretroviral treatment 

success and failure in HIV clinic populations // HIV Medicine. – 

2010. – (7). – p 432-438. 

10.


 

Balode D, et al. Low prevalence of transmitted drug resistance 

among newly diagnosed HIV-1 patients in Latvia // Journal of 

Medical Virology. – 2010. – 2(12). – p 2013-2018. 

11.

 

Bennett D. E, et al.  Recommendations for surveillance of 



transmitted HIV drug resistance in countries scaling up 

antiretroviral treatment // Antiviral Therapy. – 2008. – 13 (Suppl 2). 

– p 25-36. 

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

82 


12.

 

Bennett D.E, et al. The World Health Organization's global strategy 



for prevention and assessment of HIV drug resistance // Antiviral 

Therapy. – 2008. – 13(Suppl 2). – p 1-13. 

13.

 

Bhaskaran K, et al. Changes in the risk of death after HIV 



seroconversion compared with mortality in the general population // 

JAMA. – 2008. – 300(1). – p 51-59. 

14.

 

Bhaskaran K, et al. Changes in the incidence and predictors of 



human immunodeficiency virus-  associated dementia in the era of 

highly active antiretroviral therapy // Annals of Neurology. – 2008. 

– 63(2). – p 213-221. 

15.


 

Castilla J, et al. Effectiveness of highly active antiretroviral therapy 

in reducing heterosexual transmission of HIV // Journal of Acquired 

Immune Deficiency Syndromes. – 2005. – 40(1). – p 96-101. 

16.

 

Chun T.W, et al. Early establishment of a pool of latently infected, 



resting CD4(+) T cells during primary HIV-1 infection // 

Proceedings of the National Academy of Sciences. –                   

1998. – 95(15). – p 8869-8873. 

17.


 

Clumeck N, Pozniak A, Raffi F. European AIDS Clinical Society 

(EACS) guidelines for the clinical management and treatment of 

HIV-infected adults // HIV Medicineicine. – 2008. - (2). – p 65-71. 

18.

 

Cohen M.S, Gay C.L. Treatment to prevent transmission of HIV-1 



// Clinical Infectious Diseases. – 2010. – 50(Suppl 3). – p S85-S95. 

19.


 

Coates T.J, Richter L, Caceres C. Behavioural strategies to reduce 

HIV transmission: how to make them work better // Lancet. – 2008. 

– 372(9639). – p 669-684. 

20.

 

Crothers K, et al. Increased COPD among HIV-positive compared 



to HIV-negative veterans // Chest. – 2006. - 130(5). – p 1326-1333. 

21.


 

Degenhardt L, et al. Prevention of HIV infection for people who 

inject drugs: why individual, structural, and combination 

approaches are needed // Lancet. – 2010. – 376(9737). – p 285-301.  

22.

 

Diaz P.T, et al. Respiratory symptoms among HIV-seropositive 



individuals // Chest. – 2003. – 123(6). – p 1977-1982. 

23.


 

Donnell D, et al. Heterosexual HIV-1 transmission after initiation of 

antiretroviral therapy: a prospective cohort analysis // Lancet. – 

2010. – 375(9731). – p 2092-2098. 

24.

 

Egger M, et al. Prognosis of HIV-1-infected patients starting highly 



active antiretroviral therapy: a collaborative analysis of prospective 

studies // Lancet. – 2002. – 360(9327). – p 119-129. 

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

83 


25.

 

Estrella M, et al. HIV type 1 RNA level as a clinical indicator of 



renal pathology in HIV-infected patients // Clinical Infectious 

Diseases. – 2006. – 43(3). – p 377-380. 

26.

 

Friis-Moller N, et al. Class of antiretroviral drugs and the risk of 



myocardial infarction // New England Journal of Medicine. – 2007. 

– 356(17). – p 1723-1735. 

27.

 

Gazzard B.G. British HIV Association guidelines for the treatment 



of HIV-1-infected adults with antiretroviral therapy 2008  //  HIV 

Medicineicine. – 2008. – (8). – p 563-608. 

28.

 

Gilks C.F, et al. The WHO public-health approach to antiretroviral 



treatment against HIV in resource-  limited settings // Lancet.  – 

2006. – 368(9534). – p 505-510. 

29.

 

Granich R.M, et al. Universal voluntary HIV testing with immediate 



antiretroviral therapy as a strategy for elimination of HIV 

transmission: a mathematical model // Lancet. – 2009. - 373(9657). 

– p 48-57. 

30.


 

Grulich A.E, et al. Incidence of cancers in people with HIV/AIDS 

compared with immunosuppressed transplant recipients: a meta-

analysis // Lancet. – 2007. – 370(9581). – p 59-67. 

31.

 

Gupta R. K, et al. Virological monitoring and resistance to first-line 



highly active antiretroviral therapy in adults infected with HIV-1 

treated under WHO guidelines: a systematic review and meta-

analysis // Lancet Infectious Diseases. – 2009 Jul. – 9(7). – p 409-

17. 


32.

 

Guiguet M, et al. Effect of immunodeficiency, HIV viral load, and 



antiretroviral therapy on the risk of individual malignancies 

(FHDH-ANRS CO4): a prospective cohort study // Lancet 

Oncology. – 2009. – 10(12). – p 1152-1159. 

33.


 

Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected 

adults and adolescents / Department of Health and Human Services 

(DHHS). – 2011 Oct 14. – 167 p. 

34.

 

Hogg R. Life expectancy of individuals on combination 



antiretroviral therapy in high-income countries: a collaborative 

analysis of 14 cohort studies // Lancet. –  2008.  –  372(9635).  –          

p 293-299. 

35.


 

Kalayjian R.C, et al. Suppression of HIV-1 replication by 

antiretroviral therapy improves renal function in persons with low 

CD4 cell counts and chronic kidney disease // AIDS. –  2008.  – 

22(4). – p 481-487.  

 

 



 

 

 



 

Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S


əhiyy

ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi


yy

ə v


ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

84 


36.

 

Kitahata M.M, et al. Effect of early versus deferred antiretroviral 



therapy for HIV on survival // New England Journal of Medicine. – 

2009. - 360(18). – p 1815-1826. 

37.

 

Lohse N, et al. Survival of persons with and without HIV infection 



in Denmark, 1995-2005 // Annals of Internal Medicine. –  2007.  – 

146(2). – p 87-95. 

38.

 

Lucas G.M, et al. Illicit drug use and HIV-1 disease progression: a 



longitudinal study in the era of highly active antiretroviral therapy // 

American Journal of Epidemiology. – 2006. – 163(5). – p 412-420.  

39.

 

Marschner I.C, et al. Use of changes  in plasma levels ofhuman 



immunodeficiency virus type 1 RNA to assess the clinical benefit of 

antiretroviral therapy // Journal of Infectious Diseases. –  1998.  – 

177(1). – p 40-47. 

40.


 

Mathers B.M, et al. HIV prevention, treatment, and care services for 

people  who inject drugs: a systematic review of global, regional, 

and national coverage // Lancet. –  2010.  –  375(9719).  –  p 1014-

1028.  

41.


 

Mallal S, et al. HLA-B*5701  screening for hypersensitivity to 

abacavir // New England Journal of Medicine. – 2008. - 358(6). –p 

568-579. 

42.

 

Mazurek G.H, et al. Updated guidelines for using Interferon 



Gamma Release Assays to detect Mycobacterium tuberculosis 

infection  -  United States, 2010: Morbidity and Mortality Weekly 

Report Recommendations and Reports. –  United States, 2010. – 

59(RR-5). – p 1-25. 

43.

 

Markowitz M, et al. Infection with multidrug resistant, dual-tropic 



HIV-1 and rapid progression to AIDS: a case report // Lancet. – 

2005. – 365(9464). – p 1031-1018. 

44.

 

Marin B, et al. Non-AIDS-defining deaths and immunodeficiency in 



the era  of combination antiretroviral therapy // AIDS. –  2009.  – 

23(13). – p 1743-1753. 

45.

 

Marras D, et al. Replication and compartmentalization of HIV-1 in 



kidney epithelium of patients with HIV-associated nephropathy // 

Nature Medicine. – 2002. – 8(5). – p 522-526. 

46.

 

Mellors J. W, et al. Plasma viral load and CD4+ lymphocytes as 



prognostic markers of HIV-1 infection // Annals of Internal 

Medicine. – 1997. – 126(12). – p 946-954. 

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

85 


47.

 

Mocroft A, et al. Changing patterns of mortality across Europe in 



patients infected with HIV-1 / EuroSIDA Study Group // Lancet. – 

1998. – 352(9142). – p 1725-1730. 

48.

 

Mofenson L.M, et al. Risk factors for perinatal transmission of 



human immunodeficiency virus type 1 in women treated with 

zidovudine. Pediatric AIDS Clinical Trials Group Study 185 Team 

// New England Journal of Medicine. – 1999. - 341(6). – p 385-393. 

49.


 

Montaner J.S, et al. Expanded highly active antiretroviral therapy 

coverage among HIV-positive drug users to improve individual and 

public health outcomes // Journal of Acquired Immune Deficiency 

Syndromes. – 2010. – 55( Suppl 1). – p 5-9. 

50.


 

Mocroft A, et al. Serious fatal and nonfatal non-AIDS-defining 

illnesses in Europe // Journal of Acquired Immune Deficiency 

Syndromes. – 2010. - 55(2). – p 262-270. 

51.

 

Monforte A, et al. HIV-induced immunodeficiency and mortality 



from AIDS-defining and non-AIDS- defining malignancies // AIDS. 

– 2008. – 22(16). – p 2143-2153. 

52.

 

Murray J.S, et al. The use of plasma HIV RNA as a study endpoint 



in efficacy trials of antiretroviral drugs // AIDS. – 1999. – 13(7). – p 

797-804. 

53.

 

Obel N, et al. Ischemic heart disease in HIV-infected and HIV-



uninfected individuals: a population- based cohort study // Clinical 

Infectious Diseases. – 2007. – 44(12). – p 1625-1631. 

54.

 

Opravil M, et al. Clinical efficacy of early initiation of HAART in 



patients with asymptomatic HIV infection and CD4 cell count >350 

x 10(6) /l  // AIDS. – 2002. – 16(10). – p 1371-1381. 

55.

 

Palella F. J, et al. Declining morbidity and mortality among patients 



with advanced human immunodeficiency virus infection /  HIV 

Outpatient Study Investigators // New England Journal of Medicine. 

– 1998. – 338(13). – p 853 - 60. 

56.


 

Palella F. J, et al. Survival benefit of initiating antiretroviral therapy 

in HIV-infected persons in different CD4+ cell strata // Annals of 

Internal Medicine. – 2003. – 138(8). – p 620-626. 

57.

 

Phillips A.N, et al. When should antiretroviral therapy for HIV be 



started? // BMJ. – 2007. – 334(7584). – p 76- 78. 

58.


 

Phillips A.N, et al. Ongoing changes in HIV RNA levels during 

untreated HIV infection: implications for CD4 cell count depletion 

// AIDS. – 2010. – 24(10). – p 1561-1567. 

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

86 


59.

 

Phillips A.N, Neaton J, Lundgren J.D. The role of HIV in serious 



diseases other than AIDS // AIDS. – 2008. - 22(18). – p 2409-2418. 

60.


 

Phillips A.N, et al. Interruption of antiretroviral therapy and risk of 

cardiovascular disease in persons with HIV-1 infection: exploratory 

analyses from the SMART trial // Antiviral Therapy. –  2008.  – 

13(2). – p 177-187. 

61.


 

Phillips A.N, et al. Viral load outcome of non-nucleoside reverse 

transcriptase inhibitor regimens for 2203 mainly antiretroviral-

experienced patients // AIDS. – 2001. – 15(18). – p 2385-2395. 

62.

 

Poggensee G, et al. Impact of transmission of drug-resistant HIV on 



the course of infection and the treatment success: Data from the 

German HIV-1 Seroconverter Study // HIV Medicineicine. – 2007. 

– 8(8). – p 511-519. 

63.


 

Post F.A, Holt S.G. Recent developments in HIV and the kidney // 

Current Opinion in Infectious Diseases. – 2009. – 22(1). – p 43-48. 

64.


 

Quinn T.C, et al. Viral load and heterosexual transmission of human 

immunodeficiency virus type 1. Rakai Project Study Group // New 

England Journal of Medicine. – 2000. – 342(13). – p 921-929.  

65.

 

Ray M, et al. The effect of combined antiretroviral therapy on the 



overall mortality of HIV-infected individuals // AIDS.  –  

2010. – 24(1). – p 123-137. 

66.

 

Reekie J, et al. Relationship between current level of 



immunodeficiency and non-acquired immunodeficiency syndrome-

defining malignancies // Cancer. – 2010. – 116(22). – p 5306-5315.  

67.

 

Rodriguez B, et al. Predictive value  of plasma HIV RNA level on 



rate of CD4 T-cell decline in untreated HIV infection // JAMA. – 

2006. – 296(12). – p 1498-1506. 

68.

 

Robertson K.R, et al. No gender differences in the progression of 



nervous system disease in HIV infection // Journal of Acquired 

Immune Deficiency Syndromes. – 2004. – 36(3). – p 817-822. 

69.

 

Robertson K.R, et al. Highly active antiretroviral therapy improves 



neurocognitive functioning // Journal of Acquired Immune 

Deficiency Syndromes. – 2004. – 36(1). – p 562-566. 

70.

 

Sandy C.J, et al. Screening for cytomegalovirus retinitis in HIV-



positive and AIDS patients // QJM. – 1995. – 88(12). – p 899-903. 

71.


 

Salzberger B, et al. German-Austrian recommendations for the 

antiretroviral therapy of HIV-infection // European Journal of 

Medical Research. – 2004. – 9(11). – p 491-504.  

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

87 


72.

 

Schwartz E.J, et al. Highly active antiretroviral therapy and the 



epidemic of HIV+ end-stage renal disease // Journal of the 

American Society of Nephrology. – 2005. – 16(8). – p 2412-2420. 

73.

 

Schmitt F.A, et al. Neuropsychological outcome of zidovudine 



(AZT) treatment of patients with AIDS and AIDS-related complex 

// New England Journal of Medicine. – 1988. – 319(24). – p 1573-

1578.  

74.


 

Severe P, et al. Early versus standard antiretroviral therapy for HIV-

infected adults in Haiti // New England Journal of Medicine. – 

2010. - 363(3). – p 257-265. 

75.

 

Shaw G.M, et al. HTLV-III infection in brains of children and 



adults with AIDS encephalopathy // Science. – 1985. – 227(4683). – 

p  177-182. 

76.

 

Siegfried N, Uthman O.A, Rutherford G.W. Optimal time for 



initiation of antiretroviral therapy in asymptomatic, HIV-infected, 

treatment-naive adults // Cochrane Database of Systematic Reviews. 

– 2010. – (3). 

77.


 

Smith C. Factors associated with specific causes of death amongst 

HIV-positive individuals in the D:A:D  Study // AIDS. –  2010.  – 

24(10). – p 1537-1548. 

78.

 

Soliman E.Z, et al. Prevalence and prognostic significance of ECG 



abnormalities in HIV-infected patients: results from the Strategies 

for Management of Antiretroviral Therapy study. Journal of 

Electrocardiology, 2011 November. – 44(6). – p 779-785. 

79.


 

Sterne J.A, et al. Timing of initiation of antiretroviral therapy in 

AIDS-free HIV-1-infected patients: a collaborative analysis of 18 

HIV cohort studies // Lancet. – 2009. – 373(9672). – p 1352-1363.  

80.

 

Stein J.H. Managing cardiovascular risk in patients with HIV 



infection // Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes. – 

2005. – 38(2). – p 115-123. 

81.

 

Sterling T.R, et al. Improved outcomes with earlier initiation of 



highly active antiretroviral therapy among human 

immunodeficiency virus-infected patients who achieve durable 

virologic suppression: longer follow-up of an observational cohort 

study // Journal ofInfectious Diseases. – 2003. – 188(11). – p 1659- 

1665. 

82.


 

Thio C.L, et al. HIV-1, hepatitis B virus, and risk of liver-related 

mortality in the Multicenter Cohort Study (MACS) // Lancet. – 

2002. – 360(9349). – p 1921-1926. 

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış

r. 



 

88 


83.

 

Urbina A, Jones K. Crystal methamphetamine, its analogues, and 



HIV infection: medical and psychiatric aspects of a new epidemic // 

Clinical Infectious Diseases. – 2004. – 38(6). – p 890-899.  

84.

 

Vercauteren J, et al. Transmission of drug-resistant HIV-1 is 



stabilizing in Europe // Journal of Infectious Diseases. -  

2009. – 200(10). – p 1503-1508. 

85.

 

Vernazza P.L, et al. Potent antiretroviral treatment of HIV-infection 



results in suppression of the seminal shedding of HIV / The Swiss 

HIV Cohort Study // AIDS. – 2000. – 14(2). – p 117-121. 

86.

 

Weinstock H.S, et al. The epidemiology of antiretroviral drug 



resistance among drug-naive HIV-1-  infected persons in 10 US 

cities // Journal of Infectious Diseases. – 2004. – 189(12). – p 2174-

2180. 

87.


 

Weber R, et al. Liver-related deaths in persons infected with the 

human immunodeficiency virus: the D:A:D study // Archives of 

Internal Medicine. – 2006. – 166(15). – p 1632-1641. 

88.

 

Wheeler W.H, et al. Prevalence of transmitted drug resistance 



associated mutations and HIV-1 subtypes in new HIV-1 diagnoses, 

U.S. – 2006 // AIDS. – 2010. – (8). – p 1203-1212. 

89.

 

Wilson I. B, et al. Quality of HIV care provided by nurse 



practitioners, physician assistants, and physicians // Annals of 

Internal Medicine. – 2005. – 143(10). – p 729-736. 

90.

 

Wolfe D, Carrieri M.P, Shepard D. Treatment and care for injecting 



drug users with HIV infection: a review of barriers and ways 

forward // Lancet. – 2010. – 376(9738). – p 355-366. 

 

 

 



 

 

 



Klinik protokol Az

ərbaycan Respublikas

ı S

əhiyy


ə Nazirliyinin 

İctimai S

əhi

yy

ə v



ə 

İslahatlar M

ərk

əzind


ə haz

ırlanm


ış



r. 



Document Outline

  • Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi
  • kollegiyasının 21 iyun 2013-cü il tarixli
  • 22 saylı qərarı ilə təsdiq edilmişdir
  • BÖYÜKLƏR VƏ YENİYETMƏLƏRDƏ
  • İİV/QİÇS-İN MÜAYİNƏ VƏ
  • ANTİRETROVİRUS TERAPİYASI ÜZRƏ
  • KLİNİK PROTOKOL
  • Bakı - 2013
  • 54.148
  • Tövsiyələrin etibarlılıq səviyyəsi şkalası
    • Fizikal müayinə
    • Laborator və digər tədqiqatlar
    • Cədvəl 3. Laborator tədqiqatlar (Əlavə 2) (C)

Yüklə 1,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin