Azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti unec X. H. Kazımlı, Q. S. Bayramov, B. C. Sadıqov



Yüklə 5,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə259/302
tarix22.12.2023
ölçüsü5,84 Mb.
#190135
növüDərs
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   302
Qiymet-2019

 
Qrafik 21.10. Son v
ə orta amil xərcləri və monopsoniyanın optimumu 
Əməyin qiyməti manat/vahidQ/M =0,5 
Əməyin kəmiyyəti 
L* L
C
W*
W

D=MRP

ME 
S
L
=AE 

424 


Qeyd ed
ək ki, monopsonist L* vahid əmək alır və bu nöqtədə ME = 
MRP
L

Son qiym
ətlilik (MV) son xərclərə bərabər olduqda monopsonist xalis 
faydanı maksimumlaşdırır. 
MV = ME 
Firma üçün son qiym
ətlilik - eyni zamanda son məhsuldan alınan son 
m
ədaxildir. MRP
L
. Bel
əliklə 
MRP

=
ME. 
Qeyd ed
ək ki, monopsonist, qeyri-monopsonist firmadan az əmək tutur. 
R
əqabətli əmək bazarında Lc fəhlə tutulardı. Çünki əməyin bu kəmiyyətində 
t
ələb təklifə bərabər olur. Qeyd edək ki, monopsonist öz fəhlələrinə W* əmək 
haqqını ödəyəcəkdir. Bu da rəqabətli bazardakı Wc-dən azdır. 
Monopsoniyanın güclü olmasının bir neçə səbəbləri vardır. Mənbələrdən 
biri - 
firmanın xüsusi biznes üzrə ixtisaslaşmasıdır. Əgər frma başqa heç bir 
firmanın almadığı komponenti alırsa, o tezliklə bu komponentin bazarında 
monopsonist ola-
caqdır. Monopsoniyanın digər mənbəyi firmanın yerləşdiyi 
nöqt
ə ola bilər. O, ərazidə yeganə iş verən ola bilər. Monopsoniyanın digər 
s
əbəbi amil alıcılarından alışın həcmi və qiymətə dair razılaşmasıdır (kartel 
formasında). 
Nadir firma mütl
əq monopsonistdir. Əməl bazarında hökumətlə iqtisa-
diyyatın qeyri-dövlət sektoru rəqabət aparır. Əmək bazarında maşınqayırma 
n
əhəngi ilə yaxın yaşayış məntəqələrində yerləşən müəssisələr rəqabət aparırlar. 
Dem
əli, hətta belə şəraitdə monopsoniyanın gücü məhduddur. 
Amil bazarlarında satıcılar da inhisar gücünə malik ola bilərlər. Məsələn, 
əmək bazarında çoxsaylı həmkarlar ittifaqı inhisarçı kimi çıxış edə bilər. 

Yüklə 5,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   302




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin