Ümumtəhsil məktəbləri uşaq və gənclərə təhsil verən, onların hərtərəfli inkişafını və estetik tərbiyəsini həyata keçirən müəssisələrdir. Ümumtəhsil məktəbi təhsil prosesini bir və ya bir neçə ümumtəhsil proqramı əsasında həyata keçirir. Orta təhsil ümumi biliklərə yiyələnmək, cəmiyyətdə baş verən hadisələri mənimsəmək, sonrakı peşəsini seçmək üçün zəruri sayılır.
Orta ümumi təhsilin bütün dərəcələrinin vəhdətini və ardıcıllığını saxlamaqla yerli şəraitdən asılı olaraq ibtidai, əsas və orta məktəblər yaradılır. Məktəblər dövlət, bələdiyyə və qeyri-dövlət (xüsusi, ictimai və dini təşkilatlara məxsus) tipli ola bilər. Dövlət və bələdiyyə məktəblərinin fəaliyyəti məktəbin nümunəvi əsasnaməsi və nizamnaməsi ilə tənzimlənir. Qeyri-dövlət məktəb-ləri üçün nümunəvi əsasnamə örnək xarakteri daşıyır. Statistik hesabatlarda məktəblər aşağıdakı növlərə bölünür: ibtidai (1 pilləli), əsas (1-2 pilləli), orta (1-3 pilləli), internat məktəbləri, sağlamlıq imkanları məhdud olan uşaqlar üçün məktəblər, müxtəlif fənləri daha dərindən tədris edən məktəblər, gimna-ziyalar, liseylər, axşam (qiyabi) ümumtəhsil məktəbləri və s.
Cədvəl 8.5 Ümumi təhsil müəssisələrinin əsas göstəriciləri (ilin əvvəlinə)
2000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Əyani ümumi təhsil müəssi-sələrinin sayı - cəmi
4548
4553
4544
4550
4529
4555
4550
Əyani ümumi təhsil müəs-sisələrində şagirdlərin sayı - cəmi, nəfər
1653703
1680424
1631567
1583628
1534580
1487477
1428859
Qiyabi (ax-şam) ümumi təhsil müəs-sisələrinin sayı
13
12
9
9
9
7
7
Qiyabi (ax-şam) ümumi təhsil müəs-sisələrində şagirdlərin sayı, nəfər 2)
35979
9252
2774
2594
2693
2675
2656
Ümumi təhsil müəs-sisələrində müəllimlərin sayı (əsas heyət) - cəmi, nəfər