Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu

__________________________________ Nübar Həkimova 
 
 
199 
0,1%  -  PP  vitamini,  qırmızı  turpda  isə  uyğun  olaraq  11-14 
mq%  C,  0,06%  -  A,  0,03-B„  0,02%-B
2
,  0,1%-PP  vitamini 
tapılmışdır.  Ağ  və  qırmızı  turpun  tərkibində  yuxarıda 
göstərilən  qiymətli  maddələrlə  yanaşı,  əvəzedilməz  amin 
turşularından  lizin,  sistidin,  metönin,  mineral  duzlardan 
kalium,  kalsium,  fosfor,  dəmir,  fitonsidli  birləşmələrdən 
metilmerkatan,  qlükozidlərdən  allil-xardal  yağı,  lizosim, 
simiqrin və s. vardır. 
Turplardan qidalanmada müntəzəm istifadə etdikdə in-
sanın iştahası artır, əmələ gələn artıq turşuluq neytrallaşır və 
toplanan  zərərli  maddələr  həll  edilərək  bədəndən  xaric 
olunur. Maddələr mübadiləsini nizamlayır, sinqa xəstəliyinin 
qarşısını alır, fermentləşdirmə prosesini fəallaşdırır. 
Turpların tərkibində olan maddələr, o cümlədən qlüqo-
zidlər  yağlı,  piyli  xörəklərin  həzminə,  yağların  sabunlaş-
masına  şərait  yaradır.  Bununla  da  bir  sıra  qaraciyər  və  öd 
xəstəliklərinin qarşısı alınır. Turpun kökmeyvəsində olan 10-
12  faizə  qədər  pektin  maddəsi  insan  orqanizmində  olan 
radioaktiv maddələri zərərsizləşdirir  və onları bədəndən xa-
ric edir. Ağ turpun kökmeyvəsindən 30%-li sirkə hazırlanır. 
Ondan  öd  yolu  və  öd  kisəsi  xəstəliklərinin  müalicəsində 
istifadə  edilir.  Müalicə  məqsədi  ilə  həmin  şirədən  6-8  həftə 
ərzində hər gecə 100 ml içmək, sonra bu dozanı yavaş-yavaş 
gündə 400 ml-ə çatdırmaq məsləhətdir. 
Turp  şirəsini  balla  1:1  nisbətində  qarışdırıb  tənəffüs 
yollarının selikli qişasının zədələnmələrinin, öskürək və səsi 
batmış  xəstələrin  müalicəsində  istifadə  edilir.  Bunun  üçün 
gündə üç dəfə olmaqla 2 xörək qaşığı (uşaqlara 2 çay qaşığı) 
içməyi  məsləhət  görürlər.  Həmin  qarışıqdan  XX-XXI  əsrin 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---