Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu

Nübar Həkimova ___________________________________  
 
 
196 
meydana  çıxmasına  səbəb  olur.  Çuğundurun  tərkibində 
çoxlu  miqdarda  manqan  və  yod  elementlərinin  olması 
nəticəsində  damarların  tonusu  nizamlanır  və  qanda  əmələ 
gələn  trombunin  qarşısı  alınır.  Çuğundurun  tərkibindəki 
kobalt  elementi  B
12
  vitaminin  sintezində  böyük  rol  oynayır 
ki, bu da öz növbəsində foli turşusunun B
9
 vitamininin əmələ 
gəlməsinə  şərait  yaradır.  B
9
  vitaminin  təsiri  nəticəsində 
qanda erotrositlərin, qara ciyərdə isə metonin zülalının əmələ 
gəlməsi  (sintezi)  meydana  çıxır.  Sonra  elmi  əsaslarla  isbat 
edilmişdir ki, başda tükün tökülməsi hormon pozuntularının 
baş verməsi ilə yanası, metanin amin turşusunun çatışmazlığı 
ilə də baş verir. Çuğundurun tərkibindəki dəmir elementinin 
çoxluğu nəticəsində qanda dəmir elementi nizamlanır, bunun 
nəticəsində  hemoqlobinin  tərkibində  olan  dəmir  elementi 
özünə  O2-i  birləşdirib  toxuma  və  hüceyrələri  O2-lə  təmin 
edir.  Çuğundurun  tərkibindəki  kalsium  elementinin  natrium 
elementinə  10:1  nisbəti  qanda  kalsiumu  həll  edib  orqa-
nizmdən təmizlənməsinə şərait yaradır. Çuğundur orqanizmi 
kalium,  kalsium,  fosfor,  natrium  və  xlor  elementləri  ilə 
təmin etdiyi üçün insanı gərgin əsəb sistemlərindən qoruyur. 
Həkimlər profilaktiki olaraq bir sıra xəstəliklərin qabaqcadan 
qarşısını almaqdan ötrü bir neçə ay müddətində hər gün 1-2 
xörək  qaşığı  yeməkdən  qabaq  çuğundur  şirəsi  qəbul  etməyi 
məsləhət görürlər. 
Çuğundurun  tərkibindəki  fenol  xüsusiyyətli  antosian 
maddələri əlavə  yardımçı vasitə kimi xərçəngin orqanizmdə 
yaranmasının  qarşısını  alır.  Çuğundurun  tərkibində  olan  fe-
nol  və  antosian  birləşmələrinin  xərçəng  xəstəliklərinə  olan 
təsir  mexanizmi  dazıotundan,  qara  qarağatdan,  qaragilədən, 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---