S S a a l l i i d d ə ə Ş Ş ə ə r r i i f f o o v v a a 30
gedən qeydlərin edilməsi hipertekstual əsərin maraqlı mə-
qamlarındandır.
Hipertekst (hipermətn) romanda «əlavə» məna yükü
hipertekstin xassələri sayəsində mümkün olur:
- quruluşun parçalanması: mətn montaj prinsipi üzrə
vahid bir tama çevrilmiş halda kiçik fraqmentlər formasın-
da qurulur;
- Qeyri-xətti təhkiyə: təhkiyə hər hansı bir fraqment ilə
başlana bilər və mövcud fraqmentləri çərçivəsində istəni-
lən ardıcıllıqla «davam etdirilir»; - müxtəlifnövlü, müxtəlif dil, üslub və janr xüsusiyyət-
ləri ilə mətn birləşmələrinin vəhdətini tələb edən;
- multimedia: hipertekstdə bədii üsullar seçim və şrift-
lər vəhdətini, illüstrasiya, cizgi əlavələri, səsli müşayiətini
əhatə edə bilər.
Əgər hipertekst romanın müxtəlif növlüyündən danış-
saq, onda aşağıdakılara ayırmaq olar:
- «lüğət» (ensiklopedik) hipertekst roman (məsələn,
M. Paviçin «Xəzər lüğəti» romanı);
- «süjetli» hipertekst roman, əsərdə müxtəlif variasiya-
larda bir və eyni süjet xəttinin canlandırılması (K. Esko-
vun «Bore-Robinqud haqqında ballada» romanı);
- digital hipertekst roman, müəllif düşüncəsinin açıq-
lanması üçün informasiya və multimedia texnologiyaları-
nın texniki imkanlarından istifadə etmə (B. Akuninin
«Kvest (axtarış). Roman-kompüter oyunu»).
Postmodern ədəbiyyatda bir sıra müəlliflər oxucuya
müəllif fikrinin çatdırılması məqsədi ilə texniki vasitələr-
dən istifadə edirlər. Söhbət audioroman və kinoromandan
gedir.
