18
Cə
dvə
l 1.2
Kommersiya təş
kilatları ilə
özə
l müalicə
profilaktika müə
ssisə
lə
rinin qarş
lıqlı
müqayisə
li xarakteristikası
.
Müqayisə
sahə
si
Özə
l müalicə
profilaktika müə
ssisə
lə
ri
Kommersiya təş
kilatları
Fəaliyyət istiqaməti
Qeyri-maddi rifahın
təqdim olunması
Maddi rifahın istehsalı
Anbar ehtiyatlarının
yaradılması imkanları
Müalicə- istehsal
prosesinineyni zamanda
istehsak prosesi olması ilə
ə
laqədar,materialların və
sarğı vasitələrinin cüzi
ehtiyatlarının saxlanılması
mümkünlüyü
Qaydaya görə
materialların və hazır
məhsulların anbar
ehtiyatları yaradılır
Buraxılan məhsulların
(xidmətlərin)
keyfiyyətinin
qiymətləndirilməsi
imkanları.
Qəbul edilən keyfiyyət
çox çətinliklə ölçülməyə
məruz qalır
Keyfiyyətin bilavasitə
ölçülməsi imkanları
mövcuddur.
Texnoloji proseslərə
istinad etmək
Xidmətlərin göstərilmısi
istehlakçıların sorğularına
istinad edir
Məhsulların buraxılışı
standart texnologiyalar
ə
sasında həyata keçirilir
stehsal
prosesininsonistehlakçıdan
məsafəsi(uzaqlığı)
stehlakçı müalicə
istehsalat prosesində
iştirak edir.
stehsal prosesi
istehlakçıdan ayrıla bilər
Biznesin
müvəffəqiyyətlərinin
təşkilatın yerləşdiyi yerdən
asılılığı
Tibb təşkilatının yerləşdiyi
yer firmanı
müvəffəqiyyətinin
həlledici amilidir.
stehsalın yerləşdiyi yer
biznesin müvəffəqiyyətinə
ə
həmiyyətli təsir göstərə
bilməz.
19
Kapitalın və əməyin
istifadə olunmasında
prioritetlər
Ə
məkdən intensiv istifadə
edilməsi üstünlük təşkil
edir
Kapitaldan intensiv
istifadə üstünlük təşkil
edir
stehsal mərhələsinin
uzunluğu
Müalicə-istehsal prosesi
zaman etibarilə
kifayətedici hədlərdə
məhduddur
stehsal mərhələsi kifayət
qədər uzun ola bilər
1.2
Tibbi xidmət sferasında Milli Mühasibat uçotu Standartlarının
tə
tbiqi imkanları
“Kommersiya təşkilatları üçün Milli Mühasibat Uçotu Standartlarının konseptual
ə
saslarında “ ( Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyinin 2007-ci il 23 iyul
tarixli I- 73/1sayı əmri ilə təsdiq edilmişdir) gəlir və xərclər aşağıdakı qaydada
açıqlanır:
Gə
lir – mülkiyyətçilərin kapital qoyuluşu ilə əlaqəli olmayan , lakin kapitalda
artım ilə nəticələnən və hesabat dövrü ərzində aktivlərin artması, daxil olması və ya
öhdəliklərin azalması şəklində iqtisadi səmərənin artımıdır.
Xərc – mülkiyyətçilər arasında kapitalın bölüşdürülməsi ilə əlaqəli olmayan,
lakin kapitalın azalması ilə nəticələnən,hesabat dövrü ərzində aktivlərin kənara axını
və ya azalması və öhdəliklərin artması hesabına baş verən iqtisadi səmərənin
azalmasıdır.
“Milli Mühasibat Uçotu Standartlarının Konseptual əsaslarda” gəlirlərin
tanınması 36-cı maddələrdə , xərclərin tanınması isə 37-41-ci maddələrdə şərh
olunmuşdur. Beləliklə, gəlir aktivlərin artması və öhdəliklərin azalması ilə bağlı
iqtisadi səmərənin artımının baş verdiyi və bu artımın etibarlı səviyyədə
20
qiymətləndirilməsinə imkanın mövcud olduğu hallarda tanınır. Xərclər isə - əksinə
xərc maddələrinin azalması və öhdəliklərin artması ilə bağlı iqtisadi səmərənin
azalmasının baş verdiyi və bu azalmanın etibarlı səviyyədə qiymətləndirilməsinə
imkanın mövcud olduğu hallrada tanınır. Yeni Standartlara görə, əksər hallarda
müəssisənin xərclərinin və gəlirlərinin müxtəlif maddələr birbaşa əlaqəli olur. Buna
görə də müvafiqlik konsepsiyasına əsaslanaraq xərclər və gəlirlər eyni vaxtda
tanınmalıdır.
Gəlirlər iki yerə bölünür : əsas gəlir və sair gəlir.
Ə
Dostları ilə paylaş: