Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi



Yüklə 4,52 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/22
tarix06.06.2020
ölçüsü4,52 Mb.
#31721
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
Qida mehsullari tehlukesizlik


 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sanitariya-epidemioloji 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
qaydalar və normativlərə 
Əlavə 1 
 
 
1.  QĠDA MƏHSULLARININ TƏHLÜKƏSĠZLĠYĠNƏ VƏ QĠDA DƏYƏRLĠLĠYĠNƏ  
 
GĠGĠYENĠK TƏLƏBLƏR 
 
 
1.1.Ət və ət məhsulları; quĢ, yumurta və onlardan hazırlanan məhsullar 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, çox olmamalı 
Qeyd 
1.1.1. 
Ət, o cümlədən  ət məhsulları-
təzə soyudulmuş,dona 
verilmiş,dondurulmuş  (bütün 
növ ətlik, ov və vəhşi 
heyvanlar) 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,5 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,05 
 
civə 
0,03 
 
Antibiotiklər*: 
vəhşi heyvanlardan başqa 
levomisetin 
yol verilmir 
< 0,01  
tetrasiklin qrupu 
yol verilmir 
<0,01 vah/qr. 
qrizin 
yol verilmir 
<0,5 vah/qr. 
basitrasin 
yol verilmir 
<0,02 vah/qr. 
Pestisidlər**: 
heksaxlorsikloheksan   
 (α,β,γ-izomerlər) 
0,1 
 
DDT və onun metobolitləri 
0,1 
 
Radionuklidlər:  
 
sezium-137 
160 
Bk/kq-sümüksüz ət 
320 
Bk/kq,sümüksüz maral   
əti,sümüksüz  
vəhşi heyvan əti 
160 
Bk/kq,bütün növ sümüklər 
sronsium-90 
50 
Bk/kq, sümüksüz ət 
100 
Bk/kq,sümüksüz maral 
əti,sümüksüz vəhşi heyvan 
əti 
200 
Bk/kq,bütün növ sümüklər 
 
Mikrobioloji göstəricilər: 
 
Ġndeks, 
məhsul 
qrupları 
MAFAn
MM, 
KƏGV/q
r, 
çox 
olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr)yol 
verilmir 
Mayalar, 
KƏGV-
/qr, 
çox 
olmamalı 
Kif 
KƏGV 
/qr, 
çox 
olmamalı 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor-
malar 
Patogenlər,  
o cümlədən 
salmonellalar 







1.1.1.1. 
Ət (bütün növ ətlik heyvanlar) 
nümunə  dərin  qatdan 
götürülür 
-təzə cəmdək, yarım 
cəmdək, şaqqalanmış, 
doğranmış 
10 
1,0 
25 


25 qr. Lmonocytogenes  
yol verilmir   
-soyudulmuş  və  dona 
verilmiş 
cəmdək, 
yarım 
cəmdək, 
şaqqalanmış 
və 
doğranmış ətdə 
 
1·10
3
 
0,1 
25 


25 qr. Lmonocytogenes  
yol verilmir   


 







1.1.1.2
Dondurulmuş ətlik heyvan əti: 
-cəmdəkdə, 
yarımcəmdəkdə, 
şaqqalanmış, doğranmış ətdə 
1·10

0,01 
25 


25 qr.  L.monocytogenes   yol  verilmir 
-sümüklü,  sümüksüz,  damarlı  ət 
blokları 
5·10
5
 
0,001 
25 


həmin qaydada 
-sümükdən ayrılmış ət kütləsi 
5·10
6
 
0,0001 
 
25 
 


həmin  qayda,  nümunə  hazırlanması 
flambirləşmə edilmədən aparılır 
1.1.1.3. 
Sümüksüz ət yarımfabrikatları (soyudulmuş,dona verilmiş,dondurulmuş), o cümlədən marinada qoyulmuş: 
-iri tikəli 
5·10
5
 
0,001 
25 


25 qr. L.monocytogenes   yol verilmir 
-xırda tikəli 
1·10
6
 
0,001 
25 


həmin qaydada 
1.1.1.4
Döyülmüş ət yarımfabrikatları (soyudulmuş,dondurulmuş): 
-formalaşdırılmış, o cümlədən 
unlanmış 
5·10
6
 
0,0001 
25 

500* 
25 qr. L.monocytogenes yol verilmir. 
*
yararlılıq  müddəti  1  aydan  çox  olan 
unlanmış yarımfabrikatlar üçün 
-xəmirə bükülmüş, içi 
doldurulmuş (məs.dolma, 
badımcan) yarımfabrikatlar 
2·10
6
 
0,0001 
25 

500* 
25 qr. Lmonocytogenes yol verilmir. 
*
yararlılıq  müddəti  1  aydan  çox  olan 
unlanmış yarımfabrikatlar üçün 
-ətlik  heyvan  ətlərinin  qiyməsi 
(mal, donuz və s.) 
5·10
6
 
 
0,0001 
 
25 
 

 

 
25 qr. L. monocytogenes yol verilmir 
1.1.1.5. 
 sümüklü  ət    yarımfabrikatları  (iri 
tikəli, xırda tikəli, porsionlar) 
 
5·10
6
 
 
0,0001 
 
25 
 

 

 
25 qr. Lmonocytogenes yol verilmir 
 
 
 
           
 
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
   
Göstəricilər                                                
 
Yol verilən hədd, 
mq/kq,çox olmamalı 
Qeyd 
1.1.2. 
Ətlik heyvanların  soyudulmuş, 
dondu-rulmuş əlavə ət məhsulları 
(subprodukt) (qara ciyər, böyrək, 
dil, beyin, ürək) donuz  dərisi, 
qida qanı və ondan hazırlanan 
məhsullar 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,6 
 
1,0 
böyrəklər 
arsen 
1,0 
 
kadmium 
0,3 
 
1,0 
böyrəklər 
civə 
0,1 
 
0,2 
böyrəklər 
Antibiotiklər, 
pestisidlər, 
radionuklidlər 
1.1.1. bəndinə uyğun 
 
Mikrobioloji  göstəricilər: 
Ġndeks, məhsul qrupları 
MAFAnM
M, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr) yol verilmir 
Kif, 
KƏGV/qr, 
çox olma- 
malı
 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor
-malar) 
Sulfitreduk
-siyaedici 
lostridlər 
Patogenlər, 
o cümlədən 
salmonellalar 
1.1.2.1. 
Ətlik   heyvanların  soyu-
dulmuş, dondurulmuş, 
blokda dondurulmuş   əla-
və  ət məhsulları (subpro-
dukt), donuz  dərisi 



25 

Blokda 
dondurulmuşlardan 
nümunə   hazırlanması 
flambirləşmə ilə aparılır; 
25  qr.  L.monocytogones 
yol verilmir. 
1.1.2.2
Qida qanı 
5·10
5
 
0,1 
1,0 
25 

1  qr.  S.aureus  olmasına 
yol verilmir 
1.1.2.3
Qandan alınan məhsullar 
-qida albumini 
2,5·10
4
 
0,1 
1,0 
25 


qr. 
S.aureus 
və 
Proteus  olmasına  yol 
verilmir 
-qan plazmasının (zərdabı-
nın) quru konsentratı 
5·10
4
 
0,1 
1,0 
25 

 


 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, çox olmamalı 
Qeyd 
1.1.3. 
Mal,  donuz,  qoyun  və  digər  ətlik 
heyvanlardan  piy-xammal  (soyu-
dulmuş, dondurulmuş), donuz  piyi 
və ondan hazırlanan  məhsullar 
«Yağ xammalı və piy məhsulları» bölməsi, 1.7.4. bəndinə baxmalı 
1.1.4. 
Kolbasa məmulatı***, bütün ətlik 
heyvanların ətindən məhsullar, 
ətdən hazırlanmış kulinariya 
məmulatları 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,5 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,05 
 
jivə 
0,03 
 
Benz (a) piren 
0,001 
hisə verilmiş məhsullar üçün 
Antibiotiklər,  pestisid-
lər və radionuklidlər 
1.1.1.bəndinə uyğun 
 
Nitrozaminlər: 
NDMA və NDEA jəmi 
 
0,002 
 
0,004 
hisə verilmiş məhsullar üçün 
 
Mikrobioloji    göstəricilər:
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
MAFAnMM, 
KƏGV/qr, 
çox olmamalı 
 
Məhsulun kütləsində (qr) yol verilmir 
Qeyd 
 
BÇQB 
(kolifor - 
malar) 
Sulfitreduk-
siyaediji 
klostridilər 
S.aureus 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 







1.1.4.1. 
Ətlik heyvanların ətindən 
quru hisə verilmiş və çiy 
qaxac, kolbasalar  və 
məhsullar, o cümlədən 
doğranmış və vakuum 
altında qablaşdırılmış  
 

0,1 
 
0,01 
 
1,0 
 
25 
 
1 qr-da  E.joli,   25 
qr-da 
L monojytogenes 
olmasına yol 
verilmir 
 
1.1.4.2. 
Yarımhisə verilmiş və biş-
miş hisəverilmiş kolbasa 

1,0 
0,01 
1,0 
25 
25 qr-da  L. Mono-
cytogenes olmasına 
yol verilmir 
1.1.4.3. 
Yararlılıq müddəti 5 sut-
kadan artıq olan, bişmiş-
hisə  verilmiş, yarımhisə 
verilmiş kolbasalar, o 
cümlədən doğranmış və 
vakuum altında qablaş-
dırılmış  

 
 
1,0 
 
 
 
0,1 
 
 
1,0 
 
25 
 
25 qr-da   L. 
monojytoge- 
nes olmasına yol 
verilmir 
 
1.1.4.4. 
BiĢmiĢ kolbasa  məmulatları  ( kolbasa, sosiska, sardelka, ət çörəkləri) 
-əla və birinci növ 
1·10

1,0 
0,01 
1,0 
25 
sosiska və sardel-
kada 25 qr. L.mono-
cytogenes olmasına 
yol verilmir 
-ikinci növ 
2,5·10

1,0 
0,01 
1,0 
25 
 
1.1.4.5. 
Konservant  əlavə  edilmiş 
bişmiş, 

cümlədən 
delikates kolbasalar. 
1·10

1,0 
0,1 
1,0 
25 
 
1.1.4.6. 
Yararlılıq müddəti   5 sut-
kadan yuxarı olan, o cüm-
lədən  doğranmış və mo-
difikasiya olunmuş atmo-
sfer şəraitində, vakuum  
altında  qablaşdırılmış 
bişmiş kolbasa 
məmulatları 
1·10
3* 
1,0 
0,1 
1,0 
25 
*süfrə üçün 
doğranmışlar üçün-
2,5·10


10 
 
 
 







1.1.4.7.  
Bişmiş  ət  məhsulları:  budlar,  mal,  donuz  və 
qoyun  ətindən  ruletlər,  preslənmiş  mal,  qoyun 
və  donuz  əti,  vetçina,  bekon,  donuz    başının  
preslənmiş  əti,  formalı
 
qoyun əti 
1·10
3
 
1,0 
0,1 

25 
 
1.1.4.8.  Hisə verilmiş-bişirilmiş ət məhsulları 
-bud, ruletlər, döş, boyun əti 
1·10
3
 
1,0 
0,1 

25 
 
1.1.4.9.    Hisə verilmiş-qızardılmış, qızardılmış 
ət məhsulları 
1·10
3
 
1,0 
0,1 

25 
 
1.1.4.10. 
 Yararlılıq müddəti 5 sutkadan yuxarı olan, 
bişirilmiş   və qızardılmış, hisə verilmiş-
qızardılmış    ət məhsulları, o cümlədən 
doğranıb vakuum altında qablaşdırılan  
1·10
3*
 
1,0 
0,1 
1,0 
25 
*süfrə üçün 
doğrananlarda -
2,5·10
3
 
1.1.4.11. Hazır,tezdondurulan ət xörəkləri: 
-bütün  növ  ətlik  heyvanların  porsion  tikələrin-
dən (sousu olmayan) qızardılmış, qaynadılmış  
1·10
4
 
0,01 

0,1 
25 
Enterococcus  1·10
3
 
KƏGV/qr,çox 
olmamalı 
-çəkilmiş    ətdən  sous  ilə:    ətdən  və  qida  üçün 
əlavə  ət    məhsullarından  (subprodukt) 
blinçiklər və s. 
2·10
4
 
0,01 

0,1 
25 
həmin qaydada 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göəstəricilər 
Yol verilən hədd, mq/kq, çox 
olmamalı 
Qeyd 
1.1.5. 
 Qida  üçün əlavə   ət    məhsulları  (subprodukt), 
qandan istifadə etməklə ət   məhsulları (paştetlər, 
içalat kolbasası, zelslər, studenlər və s.). Qida üçün 
əlavə ət məhsulları (subprodukt), qandan  istifadə 
etməklə   bişmiş məhsullar, kolbasa, şirə gəzdirilmiş  
yeməklər (çörəklər, kolbasalar, studenlər, içalat  
kolbasası, şirə gəzdirilmiş  xörəklər) 
 
Toksiki elementlər 
1.1.1. bəndinə uyğun 
 
Benz (a) piren və 
nitroz-aminlər 
1.1.4.bəndinə uyğun 
 
Antibiotiklər, 
pestisidlər  
və radionuklidlər 
1.1.1.bəndinə uyğun 
 
 
Mikrobioloji    göstəricilər:
 
 
Ġndeks, məhsul 
qrupları 
MAFAnM
M, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr) yol verilmir 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor- 
malar) 
Sulfitreduk- 
siya edici 
klostridilər 
S. 
aure-
us 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
 
1.1.5.1. 
Qan kolbasaları 
2·10
3
 
1,0 
0,01* 
-* 
25 
*yararlılıq  müddəti  2    sutkadan 
yuxarı  olan  məhsullar  üçün: 
S.aureus  1,0  qr.  yol  verilmir; 
sulfitreduksiyaedici  klostridilər 
0,1qr.yol verilmir 
1.1.5.2. 
 Zelslər 
2·10
3
 
1,0 
0,1 
-* 
25 
*S.aureus 1 qr-da yol verilmir. 
1.1.5.3. 
İçalat  kolbasaları 
 
 
2·10
3
 
1,0 
0,01* 
-* 
25 
*yararlılıq  müddəti  2    sut-kadan 
yuxarı  olan  məhsullar  üçün; 
S.aureus  1,0  qr-da  yol  verilmir; 
sulfitreduksiyaedici 
 
klos-
tridlərə 0,1qr. yol verilmir 
1.1.5.4.  
Qara ciyərdən və ya 
ətdən paştetlər, o 
cümlədən bükülmüş  
1·10
3
 
1,0 
0,1 
-* 
25 
*yararlılıq  müddəti  2    sut-kadan 
yuxarı  olan  məhsul-lar  üçün: 
S.aureus  1,0  qr-da  yol  verilmir; 
L.monocy-togenes  25  qr.    yol 
verilmir 
1.1.5.5. 
Həlməşikləşdirilmiş 
ət məhsulları (stu-
denlər, xolodeslər, 
xaş, şirə əzdirilənlər 
və s.) 
2·10
3
 
0,1 
0,1 
0,1* 
25 
*həmin qaydada 

11 
 
Ġndeks, 
məhsul 
qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, çox olmamalı 
Qeyd 
1.1.6.  
Ət və ət-bitki 
konservləri*** 
Toksiki elementlər: 
 
qurğuşun 
0,5 
 
1,0 
yığma tənəkə qabda olan konservlər üçün 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
 
0,05 
 
0,1 
yığma tənəkə qabda konservlər üçün 
civə 
0,03 
 
qalay 
200,0 
yığma tənəkə qabda konservlər üçün 
xrom 
0,5 
yığma tənəkə qabda konservlər üçün 
Pestisidlər*** 
heksaxlorsikloheksan    
(α,β,γ -  izomerlər) 
0,1 
 
DDT və onun metabolitləri 
0,1 
 
Nitrozaminlər: 
NDMA və NDEA cəmi 
0,002* 
natrium  nitrit  əlavə  edilmiş  konservlər 
üçün 
Nitratlar 
200 
tərəvəzli ət-bitki konservləri üçün 
Radionukllidlər 
1.1.1.bəndinə uyğun 
 
 
Mikrobioloji   göstəricilər:
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Tələblər 
1.1.6.1.   
Pasterizə edilmiş konservlər 
-mal və donuz ətindən 
Hazırkı  Sanitariya  qaydalarının  8-ci  əlavəsinə  uyğun  olaraq  «D» 
qrupu konservləri üçün sənaye sterilliyi tələblərinə cavab verməlidir 
-döyülmüş və lyubitelski vetçinalar 
1.1.6.2.  
Mal,donuz,at və s.ətlərdən sterilizə edilmiş konservlər: 
-təbii 
Hazırkı  Sanitariya  qaydalarının  8-ci  əlavəsinə  uyğun  olaraq  «A» 
qrupu konservləri üçün sənaye sterilliyi tələblərinə cavab verməlidir. 
-yarma,tərəvəz qarniri ilə 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, çox olmamalı 
Qeyd 




1.1.7
Qida üçün əlavə ət 
məhsullarından 
(subprodukt),  o cümlədən 
paştetdən konservlər (bütün 
növ ətlik və ov 
heyvanlarından) 
 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
 
0,6 
 
1,0 
yığma tənəkə qabda konservlər üçün 
arsen 
1,0 
 
kadmium 
 
0,3 
 
0,6 
böyrəklər 
civə 
0,1 
 
0,2 
böyrəklər 
qalay 
200,0 
yığma tənəkə qabda konservlər üçün 
xrom 
0,5 
xromlu qabda konservlər üçün 
Nitrozaminlər: 
NDMA və NDEA cəmi 
0,002 
 
Antibiotiklər,pestisidlər  və 
radionuklidlər 
1.1.1. bəndinə uyğun 
 
Mikrobioloji  göstəricilər 
Sterilləşdirilmiş konservlər hazırkı Sanitariya qaydalarının 8-ci 
əlavəsinə  uyğun  olaraq  «A»  qrupu  konservləri  üçün  sənaye 
sterilliyi tələblərinə uyğun olmalıdır 
 
1.1.8
Sublimasiya edilmiş və isti 
ilə qurudulmuş ət 
 
 
 
Toksiki elementlər: 
1.1.1.bəndinə uyğun 
İlkin  və  son  məhsulda    quru  qalıq 
nəzərə  alınmaqla  ilkin  məhsulda 
hesablanır 
Nitrozaminlər:  
NDMA və  NDEA cəmi 
0,002 
 
Antibiotiklər,  pestisidlər  və 
radionuklidlər 
1.1.1. bəndinə uyğun 
 

12 
 
 
Mikrobioloji  göstəricilər:
 
 
 
Ġndeks,məhsul qrupları 
MAFAnMM, 
KƏGV/qr, çox 
olmamalı 
 
Məhsulun kütləsində (qr) yol 
verilmir 
Kif, 
KƏGV/qr, 
çox olmamalı 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor- 
malar) 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
1.1.8.1
Ət    və  qida  üçün  əlavə  ət 
məhsullarından  (subprodukt) 
quru qida konsentratları 
2,5·10
4
 
1,0 
25 
100 
 
 
 
Ġndeks,  məhsul  qrupları 
 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, mq/kq,çox 
olmamalı 
Qeyd 
1.1.9.  
Soyudulmuş,dona  verilmiş, 
dondurulmuş    quş əti, o 
cümlədən yarımfabrikatlar 
(bütün növ ətlik və ov 
quşları) 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,5 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,05 
 
civə 
0,03 
 
Antibiotiklər*: 
vəhşi quşlardan başqa 
levomisetin 
yol verilmir 
<0,01 v/qr 
tetraskilin qrupu 
yol verilmir 
<0,01 v/qr 
qrizin 
yol verilmir 
<0,5   v/qr 
basitrasin 
yol verilmir 
<0,02 v/qr 
Pestisidlər**: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ -izomerlər) 
0,1 
 
DDT və onun metabolitləri 
0,1 
 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
180 
Bk/kq 
stronsium-90 
80 
Bk/kq 
 
Mikrobioloji  göstəricilər:
 
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
 
 
MAFAnMM, 
KƏGV/qr, 
çox olmamalı 
 
Məhsulun kütləsində (qr) yol 
verilmir 
Qeyd 
 
BÇQB (koli- 
formalar) 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
 





1.1.9.1. 
Quş əti və cəmdəyi 
nümunə 
əzələnin 
dərin  
qatlarından götürülür. 
 
-soyudulmuş 
1·10
4
 

25 
25  qr-da    L.monocytogenes 
yol verilmir. 
-dondurulmuş 
1·10
5
 

25 
həmin qaydada 
-çəkilib qablaşdırılan 
soyudulmuş, 
dona verilmiş, 
dondurulmuş 
5·10
5
 

25 
həmin qaydada  
1.1.9.2
 Quş ətindən təbii yarımfabrikatlar: 
-unlanmamış  ətli -sümüklü, 
sümüksüz 
1·10
5
 

25 
25  qr-da    L.monocytogenes  
yol verilmir. 
-unlanmış ətli- sümüklü, 
sümüksüz, ədviyyatlı, sousla, 
marinada qoyulmuş 
5·10
5
 

25 
həmin qaydada 
-bloklarda 
sümüksüz 
ət 
tikələri 
1·10
6
 

25 
həmin qaydada 
 
 
 
 
 

13 
 





1.1.9.3.  
Quş ətindən döyülmüş yarımfabrikatlar  (soyudulmuş, dona verilmiş, dondurulmuş) 
-xəmirə bükülmüş 
1·10
6
 
0,0001 
25 
25 qr-da L.monocytogenes yol  verilmir 
-natural 
örtükdə,  o  cümlədən  
kupatlar 
1·10
6
 

25 
həmin qaydada 
-unlanmış və unlanmamış 
1·10
6
 

25 
həmin qaydada 
Yüklə 4,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin