Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi

 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
1.6.8.1 
Ədviyyatlar və ətirli ədviyatlar  
-istifadəyə hazır 
 
5·10
5
 
0,01 
0,01 
25 
1·10
3
 
 
-xammal ədviyyatlar: 
yumru  qara  istiot,  ətirli  istiot, 
qırmızı istiot, darçın, mixək, 
hil, muskat cevizi və s. 
2·10
6
 
0,001 
- 
25 
1·10
4
 
 
1.6.8.2. 
Ətirli  tərəvəz  və    ədviyyatlarla 
kompleks qida əlavələri 
5·10
5
 
0,01 
0,01 
25 
2·10
2
 
 
1.6.8.3.  
Qidaya  dad  verən  ədviyyatlar-
xardal, yeyilən qıtığotu kökü 
5·10
4
 
0,01 
0,01 
25 
2·10
2
 
 
1.6.8.4. 
Tozvari  sarımsaq  (sublimasiya 
ilə qurudulmuş) 
5·10
3
 
1,0 
- 
25 
1·10
2
 
B.cereus1·10
2
 
KƏGV/qr-
dan çox 
olmamalı 
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd mq/kq, 
çox olmamalı 
Qeyd 
1.6.9. 
Qoz 
Toksiki  elementlər: 
qurğuşun 
0,5 
 
arsen 
0,3 
 
kadmium 
0,1 
 
civə 
0,05 
 
Pestisidlər*: 
 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
0,5 
 
DDT 
və 
onun 
metabolitləri 
0,15 
 
Mikotiksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,005 
 
Radionuklidlər: 
 
sezium-137 
200 
Bk/kq 
 
stronsium-90 
100 
həmin qaydada 
 
 
 

48 
 
                                                                  Mikrobioloji  göstəricilər: 
 
 
Ġndeks,  məhsul qrupları 
Məhsulun kütləsində (qr,sm
3
) 
yol  verilmir 
Kiflər, 
KƏGV/qr 
çox olmamalı 
 
 
Qeyd 
BÇQB  
(koliformalar) 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
1.6.9.1. 
Təbii qozlar (badam,yunan qozu,araxis, 
püstə, boz kaliforniya qozu, pekan, kokos 
qozu, fındıq) təmizlənmiş, qovrulmayan 
0,01 
25 
1·10
3
 
 
1.6.9.2. 
Qovrulmuş qozlar 
0,01 
25 
5·10
2
 
 
1.6.9.3. 
Qurudulmuş,xırdalanmış kokos qozları 
0,01 
25 
1·10
2
 
 
1.6.9.4. 
Xırdalanmış kokos qozları 
0,01 
25 
1·10
2
 
 
 
Ġndeks,məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, mq/kq, çox 
olmamalı 
Qeyd 
1.6.10. 
Çay ( qara, yaşıl, plitka) 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
10,0 
 
arsen 
1,0 
 
kadmium 
1,0 
 
civə 
0,1 
 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,005 
 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
400 
Bk/kq 
stronsium-90 
200 
həmin 
qaydada 
Mikrobioloji  göstəricilər: 
kiflər 
1·10
3
 
KƏGV/qr,
çox 
olmamalı 
1.6.11. 
Qəhvə  (dənəvər, döyülmüş, həll olan) 
Toksiki  elementlər: 
qurğuşun 
1,0 
 
arsen 
1,0 
 
kadmium 
0,05 
 
civə 
0,02 
 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,005 
 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
300 
B
k
/kq 
stronsium-90 
100 
həmin 
qaydada 
Mikrobioloji  göstəricilər: 
 
kiflər 
5·10
2
 
Yaşıl kofe 
dənləri, 
KƏGV/qr-
dan çox 
olmamalı 
 
*Ərzaq  xammallarının  istehsalı  zamanı  istifadə  edilən  pestisidlərin  də  qalıq  miqdarına  nəzarət  edilməlidir.(3.12., 
3.13. bəndlərinə baxmalı) 
** Nitratlar və pestisidlər əsas xammal növünün həm kütlə payı, həm də bu kontaminantların yolverilən hədləri üzrə 
hesablanırlar 
 
 
 

49 
 
1.7.Yağ xammalları və piy məhsulları 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd,mq/kq, 
çox  olmamalı 
Qeyd 
1.7.1. 
Yağ bitkilərinin toxumları  (günə- 
baxan,soya,  pambıq,  qarğıdalı, 
kətan, araxis, xardal, raps) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
1,0 
 
arsen 
0,3 
 
kadmium 
0,1 
 
civə 
0,05 
 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,005 
 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan  
(α,β,γ-izomerlər) 
0,2 
soya, pambıq 
0,4 
kətan, xardal,raps 
0,5 
günəbaxan,araxis 
DDT və onun metabolitləri 
0,05 
soya,pambıq,qarğıdalı 
0,1 
kətan, xardal,raps 
0,15 
günəbaxan,araxis 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
70 
Bk/kq 
stronsium-90 
90 
həmin qaydada 
1.7.2. 
Bitki yağlarının bütün növləri 
TurĢumadan xarabolma göstəriciləri: 
Turşuluq ədədi 
4,0 
mq KON/qr 
0,6 
həmin qaydada, təmizlən- 
miş yağlar üçün 
peroksid ədədi 
10,0 
aktiv   oksigen  mmol/kq 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
 
 
0,1 
 
0,2 
araxis 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,05 
 
civə 
0,03 
 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B 
1
 
0,005 
təmizlənməmiş yağlar üçün 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
0,2 
 
0,05 
 
təmizlənmiş,dezodorasiya 
edilmiş 
DDT və onun metabolitləri 
0,2 
 
0,1 
təmizlənmiş,dezodorasiya 
edilmiş 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
60 
B
k
/kq 
strornsium-90 
80 
həmin qaydada 
1.7.3. 
Bitki  yağları və heyvan piylərinin 
emalından  alınan  məhsullar,  o 
cümlədən balıq yağı (marqarinlər, 
kulinariya 
yağları, 
qənnadı 
yağları, 
mayonezlər, 
fosfatid 
konsentratları) 
TurĢumadan xarabolma göstəriciləri : 
peroksid ədədi 
10,0 
aktiv   oksigen  mmol/kq 
Toksiki  elementlər: 
qurğuşun 
0,1 
 
0,3 
mayonez 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,05 
 
civə 
0,05 
 
nikel 
0,07 
marqarin, 
kulinariya 
və 
qənnadı yağları üçün. 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,005 
 
Pestisidlər,radionuklidlər 
1.7.2. bəndinə uyğun 
 
PolixlorlaĢdırılmıĢ 
bifenillər 
3,0 
tərkibində balıq yağı olan 
məhsullar üçün 

50 
 
 
Mikrobioloji   göstəricilər: 
 
 
Ġndeks,məhsul qrupları 
 
MAFAn
MM
, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
 
Məhsulun kütləsində (qr) yol 
verilmir 
 
Mayalar, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
 
Kiflər,KƏGV/q
r, çox olmamalı 
 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor-
malar) 
Patogenlər, 
o cümlədən 
salmonellalar 
1.7.3.1.Mayonez 
-istehlak qablarında 
- 
0,1 
25 
5·10
2
 
50 
 
-sənaye emalı üçün 
- 
0,01 
25 
1·10
3
 
50 
 
1.7.3.2.Kulinariya 
və 
qənnadı yağları 
- 
0,001 
25 
1·10
3
 
1·10
2
 
 
1.7.3.3. Xörək və buterbrod 
üçün marqarinlər 
- 
0,01 
25 
5·10
2
 
50 
 
1.7.3.4.Bitki yağlarında 
kremlər 
 
1·10
4
 
0,01 
25 
50 
50 
 
 
Ġndeks, məhsul  qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, mq/kq,  
çox olmamalı 
Qeyd 
1.7.4. 
Mal,  qoyun,  donuz  və  digər 
ətlik 
heyvanların 
piy-
xammalı 
(soyudulmuş, 
dondurulmuş),  soyudulmuş, 
dondurulmuş, 
duzlanmış, 
hisə verilmiş donuz piyi 
 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,1 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,03 
 
civə 
0,03 
 
Antibiotiklər** 
levomisetin 
yol verilmir 
< 0,01 
tetrasiklin qrupu 
yol verilmir 
< 0,01 v/qr 
qrizin 
yol  verilmir 
< 0,5 v/qr 
basitrasin 
yol verilmir 
< 0,02 v/qr 
Nitrozaminlər: 
NDMA və NDEA cəmi 
0,002 
 
0,004 
hisə  verilmiş  donuz 
piyi 
Benz (a) piren 
0,001 
hisə  verilmiş  donuz 
piyi 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
0,2 
 
DDT və onun metabolitləri 
1,0 
 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
100 
B
k
/kq 
strornsium-90 
50 
həmin  qaydada 
 
Mikrobioloji   göstəricilər :
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
MAFAn
MM
, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr) yol verilmir 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor- 
malar) 
Sulfitreduk-
siyaedici 
klostridilər 
Patogenlər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
1.7.4.1. 
Duzlanmayan, 
soyudulmuş, 
dondurulmuş 
donuz piyi 
5·10
4
 
0,001 
- 
25 
25 
qr-da 
L.monocytogenes 
olmasına yol verilmir 
1.7.4.2. 
Donuz  piyindən  və  donuz 
döş  ətindən  duzlanmış,  hisə 
verilmiş, 
hisə 
verilmiş-
bişirilmiş məhsullar 
5·10
3
 
1,0 
0,1 
25 
duzlanmış  və  hisə 
verilmiş 
məhsullar 
üçün  həmin qaydada 
 
 

51 
 
Ġndeks,məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq,çox olmamalı 
Qeyd 
1.7.5.  
Əridilmiş heyvani piylər 
TurĢumadan xarab olma  göstəriciləri: 
turşuluq ədədi 
4,0 
mq KON/qr 
peroksid ədədi 
10,0 
 aktiv oksigen mmol /kq  
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,1 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,03 
 
civə 
0,03 
 
mis 
0,4 
saxlanma üçün tədarük edilənlər  
dəmir 
1,5 
həmin qaydada 
Antibiotiklər, nitrozaminlər, 
pestisidlər,radionuklidlər 
1.7.4. bəndinə uyğun 
 
1.7.6. 
İnək yağı 
TurĢumadan xarab olma göstəriciləri : 
yağlılıq fazasının turşuluğu 
2,5 
Kettstofer üzrə 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
 
0,1 
 
0,3 
şokoladlı yağ 
arsen 
0,1 
 
 
kadmium 
0,03 
 
0,2 
şokoladlı yağ 
civə 
0,03 
 
mis 
0,4 
saxlanma üçün tədarük edilənlər 
dəmir 
1,5 
həmin qaydada 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
0,0005 
 
Antibiotiklər**: 
levomisetin 
yol verilmir 
< 0,01 
tetrasiklin qrupu 
yol verilmir 
< 0,01 v/qr 
streptomisin 
yol verilmir 
< 0,5   v/qr 
penisillin 
yol verilmir 
< 0,01 v/qr 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
1,25 
 yağa görə hesablanır 
DDT və onun metabolitləri 
1,0 
həmin qaydada 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
200 
B
k
/kq 
stronsium-90 
60 
həmin qaydada 
Mikrobioloji  göstəricilər : 
Ġndeks, 
məhsul 
qrupları 
MAFAnM
M, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr) yol 
verilmir 
Mayalar, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Kiflər, 
KƏGV/qr, 
çox 
olmamalı 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor-
malar) 
S. 
aureus 
Patogenər, o 
cümlədən 
salmonellalar 
1 
2 
3 
4 
5 
6                           
7 
8 
1.7.6.1. 
Voloqodskoye 
və 
əla növlü yağlar 
1·10
4
 
0,1 
1,0 
25 
      Cəmi    50 
25 qr-da 
L.monocyto- 
genes olmasına 
yol verilmir 
1.7.6.2. 
 Şirin  və  turş  kərə 
yağları,  o  cümlədən 
yağın  kütlə  payı 
60%  və  daha  çox 
olan duzlu 
1·10
5*
 
0,01 
0,1 
25 
  Cəmi 100 
həmin qaydada 
*turş kərə  
yağlarında 
normalaşdırıl-
mır 
1.7.6.3. 
Şokoladlı yağ 
1·10
5
 
0,01 
0,1 
25 
100 
100 
25 qr-da 
L.monocyto- 
genes olmasına 
yol verilmir 
 

52 
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
1.7.6.4. 
Yağın  kütlə  payı  30%-
dən  59%-ə  qədər  olan 
kərə yağları (buterbrod) 
2·10
5
 
0,001 
0,01 
25 
100 
100 
25 
qr-da 
L.monocytog
enes  olma- 
sına 
yol 
verilmir 
1.7.6.5. 
Əridilmiş inək yağı 
1·10
3
 
1,0 
- 
25 
200 
- 
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, mq/kq, 
çox olmamalı 
Qeyd 
1.7.7. 
 Süd  yağları da aid edilməklə  
heyvani yağlarla bitki yağlarının 
qarışığından  alınan yağ məhsulları      
TurĢumadan xarab olma göstəriciləri: 
yağlılıq fazası  turşuluğu 
2,5 
Kettstofer üzrə 
peroksid ədədi 
 
10,0 
yağlılıq fazasında aktiv 
oksigen mmol/kq 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,1 
 
0,3 
şokolad komponenti ilə 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,03 
 
0,2 
şokolad komponenti ilə 
civə 
0,03 
 
mis 
0,4 
saxlanma  üçün  tədarük 
edilənlər   
dəmir 
1,5 
həmin qaydada 
nikel 
0,7 
hidrogenez    olunmuş 
piyli 
məhsullar üçün 
Mikotoksinlər: 
aflatoksin B
1
 
 
0,0005 
 
Antibiotiklər**: 
levomisetin 
yol verilmir 
0,01 
tetrasiklin qrupu 
yol verilmir 
0,01 v/qr 
streptomisin 
yol verilmir 
0,5 v/qr 
penisillin 
yol verilmir 
0,01v/qr 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
1,25 
yağa görə hesablanır 
DDT 
və 
onun 
metabolitləri 
1,0 
həmin qaydada 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
100 
B
k
/kq 
stronsium-90 
60 
həmin qaydada 
Mikrobioloji  göstəricilər : 
Ġndeks, 
məhsul 
qrupları 
 
 
MAFAnMM, 
KƏGV/qr, 
çox olmamalı 
Məhsulun kütləsində (qr) yol verilmir 
Mayalar, 
KƏGV/qr, 
çox olma- 
malı 
Kiflər, 
KƏGV/qr, 
çox olma- 
malı 
Qeyd 
BÇQB 
(kolifor-
malar) 
S. 
aureus 
Patogenlər, 
o  cümlədən 
salmonellalar 
1.7.7.1.  Yağın  kütlə 
payı  60%  və  daha  çox 
olan,  süd  yağ-ları  da 
aid 
edilən 
heyvani 
yağlarla 
bitki 
yağlarının  qarışığından 
alınan yağ məhsulları 
1·10
5
 
0,01 
0,1 
25 
100 
100 
25 
qr-da 
L.monocyt
o- 
genes 
olmasına 
yol 
verilmir 
1.7.7.2.Yağın 
kütlə 
payı 30-59%  olan, süd 
yağları      da  aid  
edilməklə 
heyvani  
yağlarla 
bitki 
yağ-
larının qarışığından 
alınan yağ  məhsulları 
- 
0,01 
0,01 
25 
Cəmi 200 
həmin 
qaydada 

53 
 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, 
çox olmamalı 
Qeyd 
1.7.8.  
Müalicə-profilaktika 
məqsədli balıq yağı və dəniz 
məməlilərinin yağları 
TurĢumadan xarabolma göstəriciləri 
turşuluq ədədi 
4,0 
mq KON/qr 
peroksid ədədi 
10,0 
 aktiv oksigen mmol/kq 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
1,0 
 
arsen 
1,0 
 
kadmium 
0,2 
 
civə 
0,3 
 
Pestisidlər*: 
heksaxlorsikloheksan 
(α,β,γ-izomerlər) 
0,1 
 
DDT və onun metabolitləri 
0,2 
 
PolixlorlaĢdırılmıĢ bifenillər 
3,0 
 
Radionuklidlər: 
sezium-137 
60 
B
k
/kq 
stronsium-90 
80 
həmin qaydada 
*Ərzaq 
xammalının  istehsalı  zamanı  istifadə  edilən  pestisidlərin  də  qalıq  miqdarına  nəzarət  etmək  lazımdır 
(3.12.,3.13.bəndlərinə baxmalı) 
**Qrizin,basitrasin, penisillin,streptomisin və bu qrupdan olan antibiotiklərin v/qr-la faktiki miqdarının 
hesablanması  standartın aktivliyi üzrə həyata keçirilir
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

54 
 
 
1.8. Ġçkilər 
 
Ġndeks, məhsul qrupları 
Göstəricilər 
Yol verilən hədd, 
mq/kq, çox olmamalı 
Qeyd 
1.8.1. 
Butulkalara yığılmış içməli 
sular (qazlaşdırılan və  
qazlaşdırılmayan)* 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,03 
 
arsen 
0,05 
 
kadmium 
0,001 
 
civə 
0,0005 
 
Radionuklidlər**: 
ümumi  α –radioak-
tivlik 
0,1 
B
k
/l 
ümumi  β –radioak-
tivlik 
1,0 
həmin qaydada 
Mikrobioloji    göstəricilər: 
MAFAnMM 
100 
KƏGV/sm
3
, çox olmayan  həcmdə 
(sm
3) 
olmasına  yol  verilmir,  100 
sm
3 
 üzrə 3 dəfə müayinə aparılır 
BÇQB (koliformalar) 
100 
BÇQB  (koliformalar) 
fekal 
100 
Pseudomonas 
aeruginosa 
100 
həmin qaydada 
1.8.2. 
Təbii  içməli  mineral  sular 
(süfrə, 
müalicə-süfrə, 
müalicə)** 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,1 
 
kadmium 
0,01 
 
civə 
0,005 
 
Radionuklidlər: 
ümumi  α –radioak-
tivlik 
0,1 
B
k
/l 
ümumi  β –radioak-
tivlik 
1,0 
həmin qaydada 
Mikrobioloji  göstəricilər: 
MAFAnMM 
100 
KƏGV/sm
3
,çox  olmayan  həcmdə 
(sm
3
)  olmasına  yol  verilmir,100 
sm
3
 üzrə 3 dəfə müayinə aparılır 
BÇQB (koliformalar) 
100 
BÇQB  (koliformalar) 
fekal 
100 
Pseudomonas 
aeruginosa 
100 
həmin qaydada 
1.8.3. 
Konservləşdirilmiş şirə, içkilər, 
tərəvəz, meyvə, giləmeyvə 
konsentratları  
«Meyvə –tərəvəz məhsulları» bölməsinin 1.6.5. bəndinə baxmalı 
1.8.4. 
Südlü içkilər 
«Süd və süd məhsulları» bölməsinin 1.2.1. və 1.2.4. bəndlərinə baxmalı 
 
1.8.5. 
Alkoqolsuz  içkilər,  o  cümlədən  
şirə 
tərkibli 
və 
süni 
minerallaşdırılmış 
Toksiki elementlər: 
qurğuşun 
0,3 
 
arsen 
0,1 
 
kadmium 
0,03 
 
civə 
0,005 
 
Radionuklidlər**: 
sezium-137 
70 
B
k
/l 
stronsium-90 
100 
həmin qaydada 
Mikotoksinlər: 
patulin 
 
0,05 
şirə tərkibli:alma,tomat,çaytikanı 
 
Kofein 
150 
tərkibində    kofein  olan  içkilər 
üçün 
400 
tərkibində 
kofein 
olan 
xüsusiləşdirilmiş içkilər üçün 
Xinin 
85 
tərkibində xinin olan içkilər üçün 
Ümumi 
minerallaşma 
2,0 
 qr/l, 
çox 
olmamalı, 
süni 
minerallaşdırılmış içkilər 

55 
 
Mikrobioloji  göstəricilər : 
Ġndeks, məhsul qrupları 
MAFAnMM, 
KƏGV/qr,