Azərbaycan respublikasi daxiLİ İŞLƏr naziRLİYİ polis akademiyasi “DİO-nun inzibati fəaliyyəti” kafedrası

“İXM, maddə 513. Toplantıların təşkili və keçirilməsi qaydasının pozulması 

513.1.  Yığıncaqların,  mitinqlərin,  nümayişlərin,  küçə  yürüşlərinin  və  piketlərin 

təşkilinin və keçirilməsinin “Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında” Azərbaycan Respub-

likasının  Qanunu  ilə  müəyyən  edilmiş  qaydasının  toplantının  təşkilatçısı  tərəfindən 

pozulmasına görə - 

fiziki  şəxslər  min  beş  yüz  manatdan  üç  min  manatadək  məbləğdə  cərimə  edilir, 

yaxud işin hallarına görə, xətanı törədənin şəxsiyyəti nəzərə alınmaqla, iki yüz saatdan 

iki yüz qırx saatadək ictimai işlər və ya iki ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq olunur, 

vəzifəli  şəxslər  üç  min  manatdan  altı  min  manatadək  məbləğdə,  hüquqi  şəxslər  on  beş 

min manatdan otuz min manatadək məbləğdə cərimə edilir. 

513.2. “Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanu-

nu ilə müəyyən edilmiş qaydada təşkil edilməyən yığıncaq, mitinq, nümayiş, küçə yürüşü 

və ya piketdə iştirak etməyə görə - 

üç  yüz manatdan altı  yüz manatadək  məbləğdə  cərimə  edilir, yaxud işin hallarına 

görə,  xətanı  törədənin  şəxsiyyəti  nəzərə  alınmaqla,  yüz  altmış  saatdan  iki  yüz  saatadək 

ictimai işlər və ya iki ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq olunur. 

Qeyd:  Bu  Məcəllənin  513.1  və  513.2-ci  maddələrində  nəzərdə  tutulmuş  əməllərdə 

cinayət  tərkibinin  əlamətləri  olduqda,  həmin  əməllər  Azərbaycan  Respublikası  Cinayət 

Məcəlləsinin müvafiq maddələrinə əsasən cinayət məsuliyyətinə səbəb olur”. 

Təhlil ediləcək inzibati xəta tərkibinin dispozisiyasının məzmunu deməyə əsas verir 

ki,toplantıların  təşkili  və  keçirilməsi  qaydasının  pozulması  dedikdə,  yığıncaqların, 

mitinqlərin,  nümayişlərin,  küçə  yürüşlərinin  və  piketlərin  təşkilinin  və  keçirilməsinin 

“Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən 

edilmiş qaydasının toplantının təşkilatçısı tərəfindən pozulması başa düşülür.  

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 49-cu maddəsinə əsasən insan və vətən-

daşların  konstitusiya  hüquq  və  azadlıqlarından  biri  də  “sərbəst  toplaşmaq  azadlığı”dır. 

Adı  çəkilən  maddənin  2-ci  bəndinə  əsasən  “hər  kəsin  başqaları  ilə  birlikdə  müvafiq 

---

 

9 

dövlət  orqanlarını  qabaqcadan  xəbərdar  etməklə  dinc,  silahsız  yığışmaq,  yığıncaqlar, 

mitinqlər, nümayişlər, küçə yürüşləri keçirmək, piketlər düzəltmək hüququ vardır”. Qeyd 

etməliyik  ki,  dövlət  müstəqilliyimizin  bərpasından  müasir  dövrümüzə  qədər 

cəmiyyətimiz  dünyanın  demokratik  dəyərlərinə  inteqrasiya  olunur.  Bütün  bunların 

gerçəkləşməsi  ölkəmizin  ərazisində  insan  və  vətəndaşların  konstitusiya  azadlıqlarının 

kortəbii qaydada deyil, sivil formada həyata keçirilməsini şərtləndirir. Məhz bu baxımdan 

aidiyyəti  sahəvi  qanunlar  qəbul  edilir.  Bu  hüquq  və  azadlıqların  sivil  qaydada  və 

demokratik  prinsiplər  əsasında  həyata  keçirilməsi  üçün  Azərbaycan  Respublikasının 

Milli Məclisi tərəfindən 13 noyabr 1998-ci il tarixində “Sərbəst toplaşmaq azadlığı haq-

qında”  Azərbaycan  Respublikasının  Qanunu  qəbul  edilmişdir.  Məhz  adı  çəkilən  qanun 

vasitəsilə  ölkəmizdə  toplantıların  təşkili  və  keçirilməsinin  təşkilati-hüquqi  mexanizmi 

müəyyən edilmişdir.  

Qanunvericinin  iradəsinə  görə  hər  kəsin  başqaları  ilə  birlikdə  sərbəst  toplaşmaq 

azadlığı  Azərbaycan  Respublikasının  Konstitusiyası  və  Azərbaycan  Respublikasının  tə-

rəfdar  çıxdığı  beynəlxalq  müqavilələr  ilə  təmin  edilir.  Ölkəmizin  ərazisində  həmin 

azadlığın  həyata  keçirilməsi  və  məhdudlaşdırılması  “Sərbəst  toplaşmaq  azadlığı  haq-

qında”  Qanunla  müəyyən  edilir.  Dövlət  sərbəst  toplaşmaq  azadlığının  həyata  keçiril-

məsini təmin edir və həmin qanuna uyğun təşkil edilən toplantıların dinc və silahsız keç-

məsi üçün müvafiq tədbirlər görür.  

Dövlətçilik  təcrübəsində  adı  çəkilən  azadlığın  təmin  edilməsi  zamanı  baş  verən 

arzuolunmaz  kifayət  qədər  faktlara  rast  gəlinir.  Bunların  arasında  dövlət  müstəqil-

liyimizin  düşməni  olan  qüvvələrin  maliyyələşdirdiyi  qrupların  pozuculuq  əməlləri  daha 

narahatçılıq  yaradır.  Bu  baxımdan  təhlil  edilən  sahə  üzrə  ölkəmizdə  atılacaq  addımlar 

sırasında aidiyyəti normativ hüquqi tənzimləmənin təkmilləşdirilməsi xüsusi əhəmiyyətə 

malikdir.  2016-cı  il  sentyabrın  26-da  keçirilmiş  ümumxalq  səsverməsində  (referen-

dumda) Konstitusiyamıza qəbul edilmiş əlavə və dəyişikliklərdən biri də “Sərbəst toplaş-

maq  azadlığı”  maddəsinin  redaksiyasınadır.  Həmin  maddənin  II  hissəsinin  yeni  redak-

siyasının məzmunu deməyə əsas verir ki, hər kəsin başqaları ilə birlikdə müvafiq dövlət 

orqanlarını qabaqcadan xəbərdar etməklə, dinc, silahsız yığışmaq, yığıncaqlar, mitinqlər, 

nümayişlər,  küçə  yürüşləri  keçirmək,  piketlər  düzəltmək  hüququ  ictimai  qaydanı  və  ya