217
QARPIZIN TETRAPLOİD FORMALARININ ÇOXALMASI ÜÇÜN İN VİTRO ŞƏRAİTDƏ İZOLƏ EDİLMİŞ TOXUMA VƏ HÜCEYRƏ KULTURASININ İSTİFADƏSİ T.V.İvçenko, N.A.Baştan, T.K.Qorovaya Ukrayna EA Tərəvəzçilik və Bostançılıq İnstitutu Aparılmış biotexnoloji tədqiqatlarla
in vitro şəraitdə izolə edilmiş toxuma
kulturasında qarpızın tetraploid formalarının artırılma üsullarının parametrləri
müəyyən edilmişdir. Adventur cücərtilərin alınmasında yüksək faiz (74%) qarpızın
yuvenil cücərtilərinin modifikasiya edilməsi3ml sitokinizlə regenerasiya qida
mühitində əkilməsi zamanı əldə edilmişdir. Hormonlarsız qida mühitinin istifadəsi
anomal bitkilərin əmələ gəlməsinin qarşısını almış və klonlaşdırılmış materialın
maksimal genetik stabilliyini təmin etmişdir. 0,5mq/l İST-nin istifadəsi 85% işarəsi
regenerantlarda rizogenezi induksiya etmişdir.
Рис.
1
Проращивание
семян
тетраплоидных
форм
арбуза
на
безгормональной питательной среде MS
Рис. 2. Индукция калусогенеза и
органогенеза на семядолях арбуза
Рис. 3 Растения-регенеранты арбуза на
среде для индукции ризогенеза
Рис. 4 Адаптация пробирочных
растений арбуза
218
UOT 633:11:547.979.7 BƏRK BUĞDA ( T. DURUM DESF.) NÖVMÜXTƏLİFLİIKLƏRİNİIN QURAQLIQ, DUZLULUQ VƏ YÜKSƏK HƏRARƏT STRESLƏRİINƏ DAVAMLILIĞININ FİZİOLOJİ PARAMETRLƏR ƏSASINDA QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ R.T.ƏLİYEV, Ş.İ.HACIYEVA, L.H.CAVADOVA, G.İ.HƏSƏNOVA AMEA Genetik Ehtiyatlar İnstitutu, Azadlıq prosp.155,Az1106, Bakı, Azərbaycan E-mail aramiz@box.az Fizioloji parametrlər əsasında bərk buğda genotiplərinin abiotik streslərə davamlılığı tədqiq olunmuş və müəyyən edilmişdir ki, həmən genotiplərin bəziləri quraqlığa, bəziləri istiyə, digərləri isə duza davamlı formalardır. Tədqiq olunan nümunələr içərisindən 6 genotip hər üç stresə davamlı kimi seçilmişdir: 10K-57 var.leucomelan (Abşeron); 13K-66 var.leucomelan; 13K-74 var.leucurum; 13K- 107 var.affine; 09K-78 var.boeuffi (Abşeron); 13K-191 var.opscurum.