Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki idarəetmə VƏ texnologiya kolleci

Tənzimləyici  (və  ya  normativ)  funksiya  cəmiyyətin  bütün  insanlara 

tələb  və  normalar  sistemi  ilə  yanaşılmasını  bildirir.  Mədəniyyət  insanın 

gündəlik  fəaliyyətini  də  tənzimləyir.  Mədəniyyətin  tənzimləyici  funksiyası 

əxlaqın  müxtəlif  sahələri  nəticəsində  həyata  keçirilir:  bunlardan  ən  aliləri 

əxlaqi, mənəvi dəyərlərdir. Bunlar da, yəni əxlaqi dəyərlər tarixin gedişində 

dəyişərək  xalqdan  xalqa  ötürülür.  Dünya  inkişaf  etdikcə  əxlaq  normaları 

qarşılıqlı  zənginləşir  və  daha  böyük  ümumbəşəri  əhəmiyyət  kəsb  etməyə 

başlayır. Əxlaq normalarının əsas tənzimləyicisi kimi, hələ ən qədimlərdən 

kilsə,  müsəlmançılığın  tarixindən  başlayaraq  isə,  islam,  Qurani-Kərim, 

---

7 

 

məscidlər  olmuşdur.  Mədəniyyətin  tənzimləyici  funksiyasını  ifadə  edən 

əsas  səviyyələrdən  birini  də  hüquq  normaları  təşkil  edir.  Əgər  əxlaq 

normaları dini mətn və sənədlərdə, ədəbiyyatlarda özünü göstərirsə, hüquq 

normaları  konstitutsiya  və  qanunlarda  əks  etdirir.  Mədəniyyətin  normativ 

tərəfini əks etdirən digər səviyyələrdən birini də adət və ənənələr təşkil edir. 

Mədəniyyətin  sosial  mənasını  əks  etdirən  əsas  funksiyalardan  biri