CIF (ing. Cost Insurance and Freight) – qiymət, sığorta və fraxt. CFR ilə eynidir, lakin əsas daşımanı satıcı sığortalayır.
CPT (ing. Carriage Paid To…) – fraxt/daşınma ... qədər ödənilib. Mal sifarişçinin əsas daşıyıcısına çatdırılır, müqavilədə göstərilmiş çatdırılma terminala qədər əsas daşınmanı satıcı ödəyir, sığorta xərclərini alıcı çəkir, idxal gömrük rüsumlarını və əsas daşıyıcının çatma terminalından daşımanı alıcı edir.
CIP (Carriageand Insurance Paid to) – daşınma və sığortalanma ... qədər ödənilmişdir. CPT ilə eynidir, lakin əsas daşımanı satıcı sığortalayır.
FCA (Free Carrier) – azad daşıyıcı (yer göstərilməklə). Mal müqavilədə göstərilmiş göndərmə terminalında sifarişçinin əsa daşıyıcısına çatdılır. İxrac rüsumlarını satıcı ödəyir. Yük göndərən yükü sığortalamağa borclu deyil, bütün risklər alıcının üzərinə düşür.
FOB (Free On Board) – gəmini bortuna pulsuz. Satıcı malları limana daşıyır və alıcının fraxt etdiyi gəminin bortuna yükləyir. Malın gəminin bortuna çatdırılma xərci satıcının üzərinə düşür. Malın təsadüfü məhvi və ya zədələnməsi üzrə risklər – malın gəminin bortunu keçdiyi ana qədər satıcının, bu andan sonra isə alıcının üzərinə düşür.
FAS (Free Alongside Ship) – gəminin bortu boyunca azad. Satıcı malı göndərmə limanında alıcının gəmisinə çatdırır və bortun yanında alıcıya təhvil verir. Malın gəminin yanına çatdırılma xərclərini satıcı çəkir. Yükləmə xərclərini, gəminin fraxtını, sığorta xərclərini, boşaltma və təyinat məntəqəsinə çatdırılma xərclərini alıcı çəkir.
DAT (ing. Delivered At Terminal) – terminalda çatdırma. Müqavilədə göstərilmiş idxal gömrük terminalına qədər çatdırma ödənilib, yəni sığorta da daxil olmaqla ixrac ödənişlərini və əsas daşımanı satıcı ödəyir, idxal üzrə gömrük ödənişini alıcı edir.
DAP (ing. Delivered At Point) – məntəqədə çatdırma. Müqavilədə göstərilmiş məntəqədə çatdırma, idaxl rüsumları və yerli rüsumlar alıcı tərəfindən ödənilir.
DDP (ing. Delivered Duty Paid) – çatdırılıb, rüsum ödənib. Mal bütün risklərdən və rüsumlardan təmizlənməklə,müqavilədə göstərilmiş təyinat yerində sifarişçiyə çatdırılır.
Qeyd etmək lazımdır ki, FAS, FOB, CFR və CIF müqavilə növləri yalnız dəniz və ərazi su nəqliyyatına aiddir.
Yüklərin sığortamüqaviləsi aşağıdakı şərtlərlə bağlana bilər:
