Azәrbaycanda inflyasiyanın ikirәqmli hәddә çatması makroiqtisadi tarazlıq vә
Yüklə 1,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İstehlak sәbәti
|
Cәdvәl 3.
Cari il üçün mәcmu istehlak qiymәtlәri indeksinin hesablanması. İstehlak qiymәtlәri indeksi, % Ay,(rüb) әvvәlki aya nisbәtәn İlin әvvәlindәn başlayaraq Yanvar 101,1 101,1 Fevral 102,0 103,1 Mart 101,6 104,8 I rübә görә 104,8 104,8
Aprel 101,4 106,2
May 101,4 107,7
İyun 101,1 108,9
II rübә görә 103,9
108,9 İyul vә s. 101,5
110,5
66
Azәrbaycanda İQİ-nin keyfiyyәt göstәricilәrinin azalmasına tәsir edәn amillәr
Azәrbaycanda İQİ-nin keyfiyyәt göstәricilәrinin azalmasına tәsir edәn amillәri bir neçә qrupa bölmәk olar. Bunlardan birincisi, istehlak sәbәtinin strukturunun vә çәkilәrinin müәyyәn edilmәsidir.
İstehlak sәbәtindәki әmtәә vә xidmәtlәrin xüsusi çәkilәrinin müәyyәn edilmәsi metodologiyası: Statistika Komitәsinin verdiy metodoloji mәlumata әsasәn, istehlak sәbәtindә olan әmtәә vә xidmәtlәrin çәkilәri әsasәn әhalinin istehlakı, gәlirlәri vә xәrclәrinin seçmә müşahidә formalarından biri olan büdcә müayinәlәri ilә tәyin edilir. İstehlak dәstinin ayrı-ayrı maddәlәrinin çәki payının müәyyәn olunması üçün әlavә mәlumatlardan da istifadә olunur. Bura pәrakәndә әmtәә dövriyyәsinin strukturu, ayrı- ayrı әmtәә növlәrinin istehlakı haqqında mәlumatlar, ekspert qiymәtlәndirmәlәri vә digәr rәylәr aiddir. Ümumilikdә metedoloji cәhәtdәn tәdqiq etdikdә Statistika Komitәsinin metodologiyasının uyğun olduğunu söylәmәk olar. Amma praktiki cәhәtdәn baxdıqda ev tәsәrrüfatlarının büdcә müayinәsi müşahidәsinin düzgün aparılmadığı ortaya çıxır. Belә ki, ev tәsәrrüfatlarının әsasәn varlanmış hissәsi әnәnәvi olaraq seçimdәn kәnarda qalır. Bu, iki sәbәbdәn baş verir. Birinci sәbәb odur ki, varlı tәbәqәnin әksәriyyәti sorğunu cavablandırmaqdan imtina edir. İkincisi isә müәyyәn sәbәblәrә görә şәxsi rifahının ölkә statistikasında yüksәk sәviyyәdә qeydә alınmasında heç kim maraqlı deyil. Bu da istehlak sәbәtinin “xüsusi çәki” strukturunda avtomaşın, soyuducu, televizor, benzin, hәmçinin istirahәt, әylәncә vә tәhsil xәrclәrinin xeyli azalmasına gәtirib çıxarır. Çünki bu tip әmtәә vә xidmәtlәr daha çox qiymәt artımına mәruz qalır.
|