Азим сайланма



Yüklə 1,04 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/18
tarix16.10.2019
ölçüsü1,04 Mb.
#29359
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
usmon azim saylanma ziyouz com


www.ziyouz.com kutubxonasi 
32
 
 
БОЙЧЕЧАК 
 
Опам Саидага 
 
Эй, менинг мунисгинам, 
Меҳрибоним, опажон. 
Баланд тоғлар бағрида 
Бормисан соғу омон? 
Кеча хатингни олиб, 
Кўксимга тушди гулу... 
«
Усмон, жуда соғиндим, 
Сен мени унутдинг-ку...» 
Опа, унутганим йўқ, 
Қўй, қилмагин имтиҳон. 
Муҳаббатим, ҳурматим, 
Соғинчим қалбда ниҳон. 
Қандай ёдимдан чиқсин 
Тепаликлар, далалар... 
Баҳор билан маст бўлиб, 
Куйлардик биз болалар: 
«
Бойчечагим бойланди, 
Бойчечагим бойланди...» 
...
Бугун оламда ёшлик, 
Замин қанча айланди. 
Йигирма уч гул фасли 
Баргдай умримдан учди. 
Не турфа ташвиш, юмуш, 
Опа, бағримни қучди. 
Шу шеърни битаётиб 
Боққандим деразага, 
Кўриб бир манзарани 
Қалбим тушди ларзага. 
Қувончимга қаердан 
Ўхшатиш топайин мос! 
Хуллас, опа, дарахтлар 
Гулдан кийибди либос. 
Яна ойдин хаёллар 
Тўлдирдилар хонамни: 
Ана, ҳовлимиз... сен... мен... 
Қиш...Қор кўмган оламни, 
Изғиринда жунжикиб 
Ўлтирибмиз айвонда. 
Оёғимизда этик, 
Эскигина чопонда. 
Қачон келади баҳор... 
Неча кун, неча кундуз?! 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
33
... 
Бир кун узилиб тушар 
Тарновга осилган муз. 
Булут кўкда урар чарх, 
Майсалар ниш отади. 
Қуёш тансиқ нурини 
Сочиб-сочиб ботади. 
Опа-ука излаймиз 
Дала-даштда бойчечак: 
"
Қор эриди, қўрқмагин, 
Очил аста, ойчечак". 
Охир кўрсатар юзин, 
Бизни зор этган чечак, 
Бахтини топган каби 
Тошар, ҳовлиқар юрак. 
Оқ ёмғирда бош яланг, 
Рақс тушамиз, ўйнаймиз. 
Камалакда кўмилиб, 
Жаранглатиб куйлаймиз: 
"
Бойчечагим бойланди, 
Бойчечагим бойланди..." 
...
Бугун олисда ёшлик, 
Замин қанча айланди, 
Тотиб қўрдим дунёнинг 
Лаззатию, аламин. 
Гоҳо ўксик, гоҳида 
Шодмон ёзди қаламим. 
Баъзан жим-жит, тинч оқдим, 
Баъзан кўтардим исён — 
Курашда ҳам, ғамда ҳам, 
Байроғим бўлди виждон. 
Гоҳ шеърда бўлдим мағлуб, 
Гоҳ кулдим тантанавор!.. 
Қисқа қилиб айтайин — 
Опа, уканг бахтиёр! 
Аммо сокин бу ҳаёт, 
Зериктиради баъзан. 
Шунда, меҳрибонгинам, 
Сени кўрмоқ истайман, 
Опа, унутганим йўқ... 
Қорлар эриб битган чоқ 
Уйга кириб бораман, 
Тугар ҳижрону фироқ. 
Бир кунгина ўшанда 
Қўйгин рўзғор ғамини, 
Иккаламиз эртаси 
Тўлдирамиз камини. 
Дала-даштга чиқамиз 
Излайдурмиз бойчечак. 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
34
Одамлар кулса-кулсин, 
Бир кун бўламиз гўдак. 
Оқ ёмғирда бошяланг. 
Рақс тушамиз ўйнаймиз, 
Камалакка кўмилиб 
Кулиб-йиғлаб куйлаймиз! 
"
Бойчечагим бойланди, 
Бойчечагим бойланди..." 
 
 
ДАШТ ҲАҚИДА БАЛЛАДА 
 
Эркин Аъзамовга бағишладим 
 
Тоғлар кичирайди. Пасайди осмон. 
Яшаб бўлмайди-ку, ахир энгашиб... 
Жўнадим баландроқ осмонлар томон — 
Ортимдан Бойсуннинг дашти эргашди... 
 
Мени ишонмади уфқларга у, 
Дош бериб тезликнинг шамолларига 
Ортимдан югурди, югурди ёҳу, 
Қоқилиб темир йўл шпалларига. 
 
Вагонга чиқазиб қай бир бекатда. 
Койидим:— Бу ишдан зарра йўқ маъни!.. 
У руҳсиз чўзилди тепа қаватга, 
Билетсиз ва пулсиз йўловчи каби. 
 
Сўнг шаҳар кўчаси, хиёбонлари 
Аро кездим — жойлаб дилимга уни — 
Одаму машина оломонлари 
Топтаб кетишмасин куп-кундуз куни. 
 
Давру даврон сурдим ҳар ҳафта кўчиб, 
Ижара уйларнинг шавқи ёдимда! 
Қаттиққўл хўжайин кўзидан чўчиб, 
У беун яшади менинг ёнимда. 
 
Муҳаббат ловуллаб кирди юракка, 
Илк бора аламли сўзлар тингладим. 
Юзларимни босиб хору хашакка, 
Даштимни қучоқлаб тунлар йиғладим. 
 
Баҳорда кўкариб, кузда сарғайиб, 
Сукунату қорга ўраниб қишда, 
Ғўра шеърларимга боқди мунғайиб... 
Хуллас, содиқ бўлди ҳар эзгу ишда! 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
35
 
...
Аммо, нима қилиб қўйди бу йиллар! 
Гарчи мен, мунаққид айтгандай, "ўсдим"— 
Ўртамизга кирди қай айёр жинлар, 
Кўп хона уйимга сиғмайди дўстим. 
 
Ялинаман унга: 
— 
Бор, Бойсуйга бор! 
Шаҳарга ярашмас саҳройи сўхтанг. 
Борсанг — шамол тайёр, ёмғир ҳам тайёр, 
Тоғлар орасида яшайсан кўркам. 
 
Панду насиҳатлар бериб толаман, 
Алдайман: 
— 
Юр, кетдик ифор тергани... 
Ҳар баҳор довдираб Бойсун бораман, 
Бойсўнга даштини ташлаб келгани... 
 
Қайтаман. Аммо дашт сезиб улгурар... 
Дош бериб тезликнинг шамолларига, 
Ортимдан ҳаллослаб, шошиб югурар, 
Қоқилиб темир йўл шпалларига. 
 
Уйимга гезариб кириб келаман, 
Мени асра энди, инглизча қулф! 
Шундоқ остонада дашт қолар гаранг, 
Эшикка термулиб " уф" тортади... Уф! 
 
Мана, тонг чоғида ишга кетаяпман. 
Юрак, азобдасан — қандай дард эзар? 
Жунжикиб, эгасиз ит каби ғамгин 
Вокзал майдонида ёлғиз дашт кезар... 
 
 
* * * 
 
Қўшиқни унутдим. Гувиллар шамол. 
Шеър эмас, ҳа, шамол қилмоқда нола. 
Мен қанча ялиндим: "Қол, мен билан қол. 
Мени ташлаб кетди қишлоқи бола. 
 
Кўча совуқ эди. Ҳашамдор уйим 
Мудрарди печакнинг илиқ тафтида. 
Мсн стол устига даста пул қўйиб, 
Салмоқлаб кўрардим уни кафтимда. 
 
Шеър унут бўлганди, суронлар абас, 
Кезарди қалбдамас, бошда бир режа: 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
36
Эрта ҳақиқатни қиламанда маст, 
Юмшоқ бир мансабни оламан ўлжа. 
 
Хушомад баҳосин олдим мен сезиб, 
Ширин каломларни айладим расм — 
Баланд пошнам билан виждонни эзиб, 
Эрта фалончига қилурман таъзим. 
 
Шоир юрагимга ханжар қададим, 
(
Етим шеър йиғласа бўлмас қиёмат) 
Қадрим мурдасидан кеча ҳатладим, 
Эртага дўстларга қилгум хиёнат. 
 
Ҳавойи эртаклар кўксимдан учди, 
Севги ташлаб кетди — қилмайман гина. 
Гаражнинг қулфлоғлик зулматни қучиб, 
Ҳовлида турибди зангор машина. 
 
Аммо қайга кетди қишлоқи ўғлон? 
У мағрур. Ҳеч кимдан сўрмас бошпана. 
Совуқ кўчаларда оттиради тонг, 
Таниш-билишни ҳам хуш кўрмас яна. 
 
Барибир куяман. Ахир, у менман, 
Ахир, вужудимда қолди фақат жон. 
Жондир иссиқ уйга чўчиб чекинган, 
Изғирин қаърига ҳайдалган виждон. 
 
Мен — яшаш иқлимни ҳавосин олган 
Олифта — унутдим қўшиқ ноласин. 
Мени ташлаб кетди — қалбимда ёнган 
Виждоним — ҳақиқат — қишлоқ боласи. 
 
...
Бир кун ташвишлардан толадурман бас. 
Жоним вужудимдан бўлар ҳавола. 
Эшикдан киради (Азроил эмас), 
Кўзлари тип-тиниқ қишлоқи бола. 
 
Агар у дунёси бўлса борурман, 
Жаннат эшигини очмагай бироқ. 
Жаҳаннам ўтида мангу ёнурман, 
Бола — тангрим мангу қилади сўроқ. 
 
 
* * * 
 
Бойсун қирларида бир ўзим кездим, 
Куз эди. Даралар туманни қучган. 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
37
Аввал эшитгандим. У маҳал сездим, 
Менинг бир дўстимнинг чироғи ўчган. 
 
Осмонга тикилдим хаёлим оғиб — 
Бир парчаси булут, бир парчаси кўк. 
Вақт деган шунча тез кетдими оқиб, 
Менинг ёнимда ҳам энди биров йўқ. 
 
Тошларга термилдим юрагим тўлиб, 
Йўқ, улар дардини менга айтмайди. 
Ҳатто ҳув газага бир лаҳза қўниб, 
Ногоҳ учиб кетган қушлар қайтмайди. 
 
Дўстим, қай қўшиқни айтмоқчи эдик? 
Саволим тинглару, сесканмас замин... 
Мен куйлай бошладим ногоҳ туриб тик 
Ўзимнинг дардиму дўстимнинг гамин. 
 
Елкамга оҳиста кафтин қўйди тун. 
Ўйладим — куйламоқ тобора қийин... 
Мен бугун куйладим иккимиз учун... 
Эртага... индинга... Кейин-чи? Кейин... 
 
Бойсун қирларида бир ўзим кездим... 
 
 
ОНАМГА МАКТУБ 
 
Эрта-индин елар изғирин, 
Йиқилади боғларга туман. 
Англагани яшашнинг сирин 
Сузлашаман ёмғирлар билан. 
 
Масту аласт, беғам дўсту ер. 
Толиқтирар қалбимни маним. 
Шунда бирдан бўлади ошкор 
Ёлғизлардан ёлғиз эканим. 
 
Деразага ҳўл батрин босиб, 
Кузак туни сурганда хаёл - 
Мен энг гўзал шеъримнн ёзиб, 
Сизни эслаб йиғлашим аён. 
 
 
БОЙСУН ҲАҚИДА ҒАМГИН БАЛЛАДА ЁКИ 
ҚАЙТМАЙДИГАН ХОТИРАЛАР ҲАҚИДА 
ШЕЪР 
 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
38
Шукур акага 
 
Сен бор эдинг. Мени кузатдинг. 
— 
Болам, сингиб кетма шаҳарга, 
Юрак билан кўксинг безадим, 
Эслаб тургин олис сафарда. 
Тилларимда эртак бўлдинг сен: 
 
"
Бор экан-да, 
Йўқ экан. 
Оч экан-да, 
Тўқ экан. 
Кўрдим, 
Кездим, Бойсундай жой 
Бу оламда йўқ экан". 
 
Ҳайрон боқиб дўсту бегона, 
Хаёлкаш деб кулдилар рўй-рост. 
— 
Бойсун? Бундай жой йўқ, девона, 
У тушингга кирибди, холос. 
 
Бу ҳукмга бўлмасдан рози 
Эртагимни куйладим такрор. 
— 
Қулоғимда ҳамон овози, 
Ишонинглар, дўстлар, Бойсун бор! 
 
Юрагимга сиғмади соғинч. 
Бўлмайин деб ҳижронда вайрон — 
Энди куйлай бошладим нотинч: 
— 
Бойсун! Бойсун! Бойсун! Бойсунжон... 
 
Аста-аста, бир-бир этди ром, 
Юракларни оҳанграбо куй. 
Дедиларки: — Қани, ошнажон, 
Бойсунингни бир кўрсатиб қўй. 
 
— 
Қани кетдик! 
Шаҳри шовқинзор 
Бошингизни қўймиш гангитиб. 
Ҳали кўрасизлар, Бойсун бор!- 
Пешвоз чиқар меҳр анқитиб. 
 
Йуллар юрдик, тоғлардан ошдик. 

Бойсун қани? Бойсун қаерда? 

Бир кун қалбим севишдан тошди, 
Мен етгандим туғилган ерга. 
 
Дўстлар мени айлашар табрик. 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
39
Мен турибман беун, бағрим хун. 
Оғайнилар, қаерга келдик. 
Кетиб қоптн Бойсундан Бойсун... 
 
Мен Бойсунни излайман ҳамон, 
Баъзан пинҳон йиғлайман шеърга. 
Қаерларга кетдинг, Бойсунжон, 
Бизнинг Бойсун қани, қаерда? 
 
 
* * * 
 
Майсалар, товоним, сизни соғинар,. 
Тоғлар, виқорингиз қалбимда мангу. 
Қайдадир қўзичоқ бўзлар, оҳ урар, 
Қирларда адашган соғинчимми у? 
 
Қорлар эриб оқди бу ғамли фурсат. 
Бу фурсат эриди тоғларнинг тоши. 
Юрак, раҳминг келсин, тўғри йўл кўрсат, 
Мен қандай Бойсўнга кетай қоришиб? 
 
Ака, сочингизга оралабди оқ. 
Опа, сарғайибсиз — фарзанднинг доғи. 
Она, қучоқлайсиз бунчалар узоқ... 
Йиғлайман — сабримнинг бор-ку адоғи. 
 
Юрган йўлим тўфон бу ғамли фурсат... 
Қатъият кўз ёшдай оққан маҳали, 
Юрак, раҳминг келсин, тўғри йўл кўрсат, 
Мен қандай Бойсундан кетай ажралиб? 
 
 
* * * 
 
Баланд-баланд дарахтларнинг учи фалакда, 
Бир ҳайратки, мусаффо, пок, кезар юракда. 
Кичкинаман — руҳим, қалбим қаршингда карахт, 
Бир озгина бўйинг калта бўлса-чи, дарахт! 
 
...
У пайтда мен шабнам эдим, мен лола эдим, 
Миттигина, ялангоёқ бир бола эдим. 
 
Баланд-баланд дарахтларим, чўқиб қолибсиз, 
Ҳеч бўлмаса сизни кўрай девдим қолипсиз. 
Юрагимда на ҳавас бор, на-да бир ҳайрат, 
Фалак сари бўйингни чўз, дарахт, бир фурсат! 
 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
40
...
Ҳар бир дардни ўлчаб кесиб шу юришимда, 
Баланд-баланд дарахт ҳар кун кирар тушимга. 
 
 
ОТЕЛЛО 
 
Мен севаман Дездемонани, 
Кипригига қўндирмайман гард. 
Чорлашмоқда саҳнага мени... 
Ҳозир уни ўлдиришйм шарт. 
 
Тинч саодат кезар қонимда, 
Муҳаббатга кўмилган борлиқ. 
Рўмолча ҳам мана ёнимда, 
Қилмаганман ҳеч кимга тортиқ. 
 
Аммо залда гулдирар қарсак, 
Ҳар тўлқини қалбда бир рахна. 
Хазон бўлар гуллаган юрак — 
Хазонлигим кўрмоқчи саҳна. 
 
Қарсак чалар кафти қизариб, 
Ҳаяжондан сакрайди жувон. 
У, билмайман, нени ахтариб, 
Учта эрдан кечган батамом. 
 
Қарсак чалар мункайган кампир, 
Қарсак чалар ориқ-семизлар... 
...
Яго, қани, ғийбатдан гапир, 
Ғазаб билан бужмайсин юзлар. 
 
...
Мен саҳнага чиқиб келаман, 
Дездемона ухлайди маъсум. 
Дездемона, сени севаман! 
Кел, ношуд зал истаги учун — 
 
"
Қордай оппоқ, мармардай тиниқ" 
Вужудингга солайин човут. 
Зал даҳшатдан тушсин силкиниб. 
Зал қалқисин мисоли тобут! 
 
Не азоб бу? Беш аср бўлди, 
Бўзлаб сени бўғаман ҳар тун — 
Қўрқоқларнинг ожиз рашкию, 
Бевафолар қилмиши учун! 
 
 
БРУТ 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
41
 
Падаримни Помпей ўлдирди. 
Кўксимда ўч турса-да музлаб, 
Ватанимни суйгани учун, 
Мен Помпейга қиламан хизмат. 
 
Цезар, Ватан ўйнашинг эмас, 
Цезар, Ватан онадир фақат. 
Волидани эъзозламоқ фарз, 
Аммо хўрлаш оғир қабоқат. 
 
Сени оқлаш мумкин эмас, йўқ! 
Цезар, мудҳиш гуноҳинг шулким, 
Дўст-ёрларинг эл кўзига чўғ 
Босишганда қараб турдинг жим. 
 
Мен — Ҳақиқат эдим — бир четда, 
Титрар эди навқирон таним. 
(— 
Молу дунё керакмас, сенга 
Хизмат қилмоқ керак, Ватаним!) 
 
Буюк эдинг, Цезар, сен буюк! 
Мен қаршингдан чиққанимда даст, 
Кутиб олдинг барибир суйиб, 
Сездинг — ҳақни ўлдириб бўлмас... 
 
Менинг эса сирли енгимда 
Амрим кутар покиза ханжар. 
Сен сенатнинг кўзи ўнгида. 
Залга кириб келарсан, Цезар. 
 
Туйиб эркнинг қучоқларини, 
Сокин ўтда ёнар кўзларим. 
Яланғочлаб яроғларини. 
Атрофингни ўрар дўстларим. 
 
Капитолий узра чақнайди 
Қўлимдаги пўлат бу ханжар! 
Мард кўзларинг мени пайқайди... 
Буюк эдинг, Цезар, нақадар!— 
 
Ўзинг зарбга кўксинг тутдинг жим 
Ҳамда сездинг сўнг бор тўлгониб, 
Ҳақиқатни енголмас ҳеч ким — 
У барибир келади ғолиб! 
 
 
ГЛАДИАТОР 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
42
 
Бу аёлга хуш ёқмайди қон, 
Чўзганича титраган қўлин, 
Шивирлайди беҳушу бежон: 
— 
Ўлим...ўлим...Мағлубга ўлим... 
 
Менинг бекам эди бу аёл, 
Аммо бекалиги ўзига! 
"
Севаман" деб боқдим бемалол 
Кўзига, кўзига, кўзига! 
 
Қамчи билан урди у мени, 
Бироқ ўжар лабим тинмади. 
У қаршимда бошини эгиб 
Йиғлади, йиғлади, йиғлади! 
 
Хўжайиним — семиз сенатор - 
Рашкими, йўқ, келибми ғаши, 
Қаҳ-қаҳ уриб кулди: 
— 
Театр! 
Жангга, хотинимнинг ўйнаши! 
 
Мен мағлубман. Синди ҳаётим. 
Ўлдирмоқлик рақибнинг бурчи... 
Тушларимда мен у аёлни 
Озодликдан қаттиқроқ қучдим! 
 
Сен нимани кўрибсан, эй, Рим?— 
Дабдабаю, жанглар, қурбонлар... 
Мен-чи, анов аёл-ла сурдим, 
Тушларимда не-нё давронлар! 
 
Мен ўламан. Сен-чи, кетасан 
Сенатга, ё қургани базм. 
Сен маст-аласт ухлаб ўтасан, 
Унутгансан туш кўришни, Рим. 
 
— 
Ўлим!— аёл силкитар қўлин — 
У ҳам сенинг бир қўрқоқ наслинг. 
Рим, қурбоннинг кўзига қараб, 
Алдамоқни қилгансан расим. 
 
Мен ўламан. Мени кўммайсан. 
Ем бўлади итларга таним. 
Сен одамни итча кўрмайсан, 
Сенга нима инсоннинг шаъни! 
 
Мен ўламан. Шоиринг ўқир - 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
43
Хос мажлисга ғофил шеърини. 
Эркакларинг ёлғон ваъз тўқир, 
Хотинларинг алдар эрини... 
 
Қандай ўлар гладиатор?— 
Сўнг онамни айтмоқ ҳам бурчим... 
Ўларимда мен у аёлни 
Ҳаётимдан қаттиқроқ қучдим! 
 
 
СУФЛЕР МОНОЛОГИ 
 
Сен буюк актёрсан. Бесарҳад. Улкан. 
Жумла жаҳонни забт этмоғинг мумкин. 
Зал кулди, йиғлади маҳоратингдан, 
Мен ҳам бурчагимда йиғладим, кулдим. 
 
Кўкка ракеталар учирдинг — учди, 
Кимнидир севмадинг — у топди завол. 
Ҳар битта сўзингда сен зафар қучдинг, 
Ҳар бир ҳаракатинг — мужассам камол. 
 
...
Мана, саҳна узра бир мовий фалак. 
Бир дала. Битта сен. Бир навниҳол қиз. 
Унга "севаман", деб айтишинг керак, 
Сўнг томоша тугар. Зал чўкади тиз. 
 
Ёғдулар ёққанча юзу кўзингдан, 
Қизнинг қўлларини қалтираб тутдинг, 
Ҳозир сен кечасан тамом ўзингдан... 
Нима гап? Айтсанг-чи? Наҳот унутдинг?! 
 
Одамлар қарсакка чоғлар кафтларин. 
Мен борман — ўзингни тутавер эркин. 
Жонсарак такрорлар фақат лабларим: 
"
Севаман" десанг-чи, "севаман" дегин! 
 
Кўзларинг иложсиз жавдирар, қотар, 
Пойингда саҳнамас, чўкаётган кема. 
Лабим автоматдай тўхтовсиз отар: 
"
Севаман, севаман, севаман, сева..." 
 
Саҳнадош артистнинг ранги оқарди, 
Ўнинчи бор айтар: "Ғамгинсиз, эркам?" 
Мен-чи сабот билан шивирлаяпман, 
Унут бўлган онанг овози билан... 
 
Сен жимсан. Ахир, мен кетдим-ку тўлиб, 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
44
Ахир, суюклисан, азизсан жондай... 
Энди ҳайқираман мен бўрон бўлиб, 
Ўзбекнинг тилида Ўзбекистондай. 
 
"
Севаман" десанг-чи, "севаман" дегин!... 
Зал ҳам жўр бўлади: "Севаман де, айт!" 
Сендан сўраяпти — мен аниқ сездим — 
Биттагина сўзни зал мана шу пайт. 
 
Қандай кар бандасан! Чидай олмайман, 
Кўксимни ёргудай юракнинг зарби. 
"
Севаман" десанг-чи..." Ҳўнграб йиғлайман — 
Эгасиз мозийнинг арвоҳи каби. 
 
Йўқ, яшаб бўлмайди бир четдан қараб... 
Саҳнага отилиб чиқиб келаман. 
Худди келажакдай қиламан талаб: 
"
Севаман" десанг-чи, ахир, "Севаман!.." 
 
Кўзингга боқаман тўлғаниб, ёниб, 
Мени сескантирар бир нигоҳ — мурда. 
Ишдан ҳайдалишни бўйнимга олиб, 
Залга яқин келиб айтаман шунда. 
 
— 
Севаман! 
Чақмоқми кетар ярқираб, 
Ёнгани чиқурман унинг йўлига. 
Сен ҳамон турибсан титраб, қалтираб, 
Мен туғдай қалқийман халқнинг қўлида. 
 
Халқим! Хижолатдан ловиллар юзим. 
Мен бир хизматкорман сенинг қошингда: 
Бу нима қилганинг — юраман ўзим, 
Ўзим кўтараман сени бошимга. 
 
 
БАЛЛАДА 
 
Кўксим бийдай саҳро, 
Бўм-бўш шаҳар аро 
Юпқагина қоронғилик тўкилиб аста, 
Чироқларнинг нури шоён порлаганида, 
Эндигина музлаётган қорларни босиб, 
Театрга танҳо ўзим ғамгин жўнадим. 
 
Ҳар нарсани истамасдим, фақат севаман, 
Тўлиб-тошган севгисига ололмай жавоб, 
Кўз ёш тўкиб, яраланган ваҳший йўлбарсдек 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
45
Саҳна узра чарх урганда шўрлик Медея, 
Ҳамдард йиғи томоғида туриб кўндаланг? 
Қафасини ногоҳ сезиб қолган қуш каби 
Кўкрагимда юрагимнинг потирлашини. 
 
Ҳар нарсани истмасдим... 
Девона тақдир, 
Куйганингми, суйганингми — нима қилганинг? 
Қизил, яшил нурлар аро тонгдай оқариб, 
Оқ кўйлакда оққуш каби ўтди бир малак... 
 
Бирдан (яна "бирдан" дейман, мени кечиринг, 
Туйғуларнинг энг буюги туғилган ногоҳ, 
Ўлчаб-кесиб ўтирмоққа фурсат топилмас)... 
Хуллас, бирдан оёқлари ердан узилди, 
Ўтли юлдуз тафтларидан қизарди юзим. 
 
Сенмисан бу, кимлардир "севдим" деганда, 
Ўртамизда соя солган дилдаги ғашлик; 
Ўзим билан ўзим ночор қолганда танҳо, 
Изғиринли кечаларда музлаган юрак 
Эриб-юмшаб, борлигини айлаганда фош, 
Кўз олдимда ғира-шира кўринган хаёл! 
 
Кечира қол, 
Бахтиқаро Медея, кечир! 
Бошқа сафар йиғлайдурман сенга қўшилиб, 
Аммо ҳозир мен шунчалар бахтиёрманки, 
Агар сенга қувончимни тушунтиролсам, 
Ўлаётган ишқ азасин бир дам унутиб, 
Лабларингда ханда ўйнаб қолса ажабмас. 
Ана, қара, фарёд чексанг — лабини тишлаб, 
Ўриндиқнинг суянчиғин тутганча маҳкам, 
Кўз ёшини артмоқни ҳам унутиб қўйиб, 
Ўлтирибди эртаккинам, менинг маликам! 
Ҳозир шундай даст турсаму ёнига бориб, 
Кўзларига термулсаму дарёдай оқсам. 
Чўчиб тушиб, сўнг жилмайиб, сўнг ҳайрон қолиб, 
Ишонинг, у "сиз ўшами?" деб қолар тайин. 
 
Бироқ... Парда! 
Чироқ ёнар... Гулдурак қарсак... 
У саҳнага гуллар отиб ўқийди таҳсин. 
У ҳаммадан Медеяни кўпроқ олқишлар, 
У ҳаммадан кейин чиқар кўчага ёлғиз. 
У кетади... 
Кулмангизлар менинг ҳолимдан! 
Еримиз-ку кичик нарса, мўъжазгина шар — 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
46
Галактика аталмиш бу юддузга тўла 
Коинотдан нарида ҳам бўлса диёри — 
Мен барибир, у гўзални топиб бораман, 
"
Мен ўшаман" деган бир жуфт сўзни айтгани. 
 
 
* * * 
 
Бу жой театрмас. Бу жой ишхона, 
Аммо фожиага мос эрур таъби. 
Соат ўн. Эшикдан кирар замона, 
Уни қарши олар Ҳамлет асабий. 
 
Лаблари пичирлар - ичмоқда қасам, 
«
Прима» бурқсийди бармоқларида. 
Клавдий ўтади ёнидан бардам, 
У мағрур - шоҳликнинг сиртмоқларида. 
 
«
Чекиш мумкин эмас» - деворда эълон
Қайдадир телефон жиринглай бошлар. 
Кафтин манглайига босиб, бекалом - 
Гўзал Офелия кузини ёшлар. 
 

Пенсия керакмас! Сузимдан қайтдим, 
Қизларда тартиб йўқ. Урнимда қолдир! 
Кимгадир ғазабнок сузларни айтиб, 
Лифтдан чиқиб келар оқсоч қирол Лир 
 
Қарсаклар янграйди... Генерал қайтар! 
Теграсида содиқ мулозимлари, 
Мусобақадамас, ютгандай жангда, 
Виқор-ла келади байроқ кутариб. 
 
Дездемона уни табриклар босиқ, - 
Ғолиб генералга олий тортиқ шу. 
Яго югуради қучоғин ёзиб. 
Ҳозир рўмолчани топиб олди у. 
 
Бу жой театрмас. Бу жой ишхона, 
Бунда шоҳ асарлар қайта ёзилар. 
Ёзилар бир рақам, ё сўз баҳона. 
Қоғозмас, қалбларга абад босилар. 
 
Ишхона - тўрт қават бетон иморат - 
Элсинор қалъаси билан эгиздир. 
Соат ун бир ярим... Ғамгин аланглаб, 
Кечикиб келмоқда ишга Шекспир... 
 

Усмон Азим. Сайланма 
 
 
Yüklə 1,04 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin