A. Sh. Bekmurodov, Ya. K. Karrieva, I. U. Nematov, D. H. Nabiev, N. T. Kattaev xorijiy investitsiyalar

7.3.Xorijiy investitsiyalarni jalb etishga hududiy jihatdan yondashuv
Xorijiy investitsiyalarni jalb etishga hududiy jihatdan yondashuv Respublikaning
har bir hududining rivojlanishini ta’minlashga imkon beradi.
Agarda
xorijiy
investitsiya
ishtirokidagi
korxona
-
Qoraqalpog’iston
Respublikasi, Jizzax, Qashqadaryo, Sirdaryo, Surxondaryo, Xorazm viloyatlarida,
hamda Navoiy va Farg’ona vodiysi viloyatlarining qishloq hududlarida bo’lsa, u
holda quyidagi soliqlardan to’liq ozod etiladi:
·
yagona soliq to’lovi;
·
daromad (foyda solig’i);
·
mulk solig’i;
·
infratuzilmani rivojlantirish solig’i.
Hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida keskin farqlanishni oldini olish
borasida ko’rilayotgan choralarga qaramasdan, hozirgi vaqtda XIKlarni tashkil etish
va faoliyat yuritishida hududiy nomutanosibliklar kuzatilmoqda. Bu esa o’z navbatida
eksport-import operatsiyalari hajmlarida katta farqlanishni yuzaga keltirmoqda.
Andijon, Navoiy viloyatlari va Toshkent shahri eksport darajasi barqaror yuqori
89

---

bo’lgan hududlarga kiradi. Mazkur 3ta hududda xorijiy investitsiyalar ishtirokida
tashkil etilgan yirik mashinasozlik, metallurgiya va to’qimachilik tarmoqlari
korxonalari joylashganligi sababli ularda respublikaning barcha XIK eksportining
80foizi shakllantiriladi.
Hozirgi kunda ana shunday nomutanosibliklar yuzaga kelmasligi uchun har bir
viloyatning investitsiya kiritilishi lozim bo’lgan iqtisodiyot tarmoqlari aniqlangan.
(7.3.1-jadval)
7.3.1-jadval
Viloyatlarning etakchi tarmoqlari va potentsial investitsiya takliflari
(tarmoqlar, 2008 y.)
Viloyatlar
Mavjud etakchi va ilg’or
tarmoqlar
Xorijiy investitsiya
kiritilishi mo’ljallangan