5. Ekskursiya belgilari va funksiyalari Funksiya-so‘zi lotinchadan olingan bo‘lib, “bajarish, amalga oshirish, faoliyat doirasi, ma’suliyat, rol” ma’nolarini anglatadi. Ekskursiya xizmatining asosiy funsiyalari quyidagilardan iborat:
Ilmiy targ‘ibot funksiyasi-Ta’lim va tarbiyaning shaki sifatida ekskursiya xizmatining muhim xususiyati ilmiylikdir, ya’ni ilmiy bilimlarni tarqatish ekskursiyaning vazifasidir. Ekskursiya xizmati mazmuni zamonaviy fanlarni bayon etilishi, dynyo qarashni shakllanishiga yordam berishi kerak.
Targ‘ibot funksiyasining negizida targ‘bot, ilmiylik, g‘oyaviylik, hayot bilan bog‘liqlik, daromadlilik va ishonarlilik tamoillari turadi. Bu tamoyillar targ‘ibot mohiyatini, undagi asosiy maqsadni ajratishga imkon beradi, shuning uchun ularni o‘zaro bog‘liqlikda ko‘rib chiqi muhim ahamiyat kasb etadi. Ilmiylik tamoyili-ta’lim va tarbiyaningshakli sifatida ekskursiyaning muhim xususiyati ilmiylikdir.
G‘oyaviylik tamoyili-qo‘yilgan maqsadga erishish uchun aniq harakatlar rejasidir.
Nazariyaning amaliyot bilan bog‘liqligi tamoyili-Hikoya qilinayotgan ma’lumotni kecha va bugun bilan bog‘lash “Samarqandning kecha va buguni.mavzusi”, Axborot funksiyasi-exkursiya xizmati ma’lum soha bilimlari bo‘yicha axborotga egadir. (Tarix, tibbiyot, biologiya, arxiologiya).
Madaniy hordiqni tashkil etish funksiyasi-Ekskursiya xizmatidagi bilimlarning tizimliligi, sayr qilish, qiziqishga qarab tanlash imkoniyatining mavjudligi, ushbu xizmatni insonlarning ommabop mashg‘ulotiga aylantirdi.
Madaniy-texnik dunyoqarashni kengaytirish funksiyasi-exskursiya xizmati-bir necha madaniy tarbiyaviy ishlar shaklining mavzuli va uslubiy tasdiqlangan qismlari sifatida quyidagilarnikiritish mumkin: badiiy yoki hujjatli filmlar, voqea qatnashchilarining hikoyalari, ilg‘or ishchilar bilan uchrashuvlar, musiqachilar ijodi va hayotiga bagishlangan musiqali asarlarni tinglash, tarixiy mavzudagi ekskursiyalarda jamoat vakillari chiqishini ko‘rish.
