bajarilishini tekshirib turish, ish beruvchiga korxonada mehnat to‘g ‘risida normativ hujjatlar tayyorlash yuzasidan takliflar kiritish; - korxonani ijtimoiy-iqtisodiy rivqjlantirishga doir masalalami ko‘rib chiqishda qatnashish; - mehnat nizolarini ko‘ruvchi organlarda xodimlar manfaatini himoya qilish; - ish beruvchi hamda u vakil qilgan shaxslaming qarorlari mehnat to‘g ‘risidagi qonunlar у oki boshqa normativ hujjatlarga zid bo‘lsa yoxud xodimlaming huquqlarini boshqacha tarzda buzayotgan bo‘lsa, bu qarorlar ustidan sudga shikoyat qilish. Iqtisodiy adabiyotda kasaba uyushmalari ishtirokidagi mehnat bozorining uch modeli mavjud: 1. K asaba uyushmalari tomonidan mehnatga talabni rag ‘batlantirish modeli (3.13-rasm). Ushbu model mehnat bozorida mehnatga talabni ku- chaytirish orqali ish haqi va ish bilan bandlikni oshirishga yo ‘ naltirilgan. Kasaba uyushmalari bunga mehnat sifatini oshirish (masalan, mehnat unumdorligini oshirishga ko‘maklashish yoki ishlab chiqarilayotgan mahsulotga talabni oshirish) orqali eri- shishlari mumkin. Rasmda aks ettirilganidek, kasaba uyush malari tomonidan mehnat bozorida mehnatga talab oshirilganida mehnatga talabning egri chizig‘i o ‘ngga D : holatidan D2 holatiga siljiydi. Bu holatda bir yo ‘la ikki vazifa hal etiladi: ish bilan bandlik ortadi (Lj dan L2 tomon) va ish haqi stavkasi ko‘tariladi (Wj 3.13-rasm. Kasaba uyushmalar dan W 2 tomon). tomonidan mehnatga talabni Ammo amaliyotda bunga erishish juda rag‘batlantirish modeli murakkab hisoblanadi. Modelda kasaba w
w,
w„
4 i N .
sL
/
/ 1
^
/
1
\ / 1
D2
^ Т ч
*
i
\
i
i
x
i
i
'
i—
•
-------
^
