3.6. Mehnat bozorida kasaba uyushmalarining roli 3.14-rasm. Kasaba uyushmalar tomonidan mehnatga talabni kamaytirish modeli uyushmalari ham o‘z a’zolari - ham yollanma xodimlar, ham ish beruvchilar manfaatlariga xizmat qilayotgan bo‘lib chiqadi, chunki ular mehnat resurslari sifatini oshirishni ko‘zlaydi. Mazkur modelga xos xususiyatlami Ya- poniya firmalarida kuzatish mumkin. Mam- lakat xodimlari o ‘z korxonalari ravnaq topi shi uchun sifat to‘garaklari tashkil etadilar, ularda korxona mahsuloti sifatini oshirish masalalarini muhokama qiladilar. 2. Kasaba uyushmalari tomonidan meh natga talabni kamaytirish modeli (3.14-rasm). Mehnatga talab tor kasaba uyushmalari (sex) doirasida amalga oshirilishi mumkin. Bunday kasaba uyushma tashkilotlarini yo p iq ja m o a t birlashmalari deb ham atashadi. Ular o ‘z a ’zolari sonini qisqartirish hisobiga (buning uchun tegishli kasblarga uzoq muddat o ‘qitiladi, malaka litsenziyalari berish chegaralanadi, kasaba uyushmaga a’zo bo‘lib kirish uchun yuqori badallar belgilanadi va hokazolar) yuqori malakali mehnat talabi ustidan qat’iy nazorat o ‘rnatadilar. Shu bilan birga kasaba uyushmalari davlat tomonidan tegishli qonunlar (masalan, muayyan yoshga yetganda pensiyaga chiqishning shartligi, tashqi mehnat migratsiyasini chegaralash, ish haftasini qisqartirish va boshqalar) qabul qilish orqali mehnat bozorida mehnatning umumiy taklifini kamaytirishga harakat qiladilar. Agar kasaba uyushmalari u yoki bu y o ‘ liar bilan mehnat bozorida mehnat taklifini
