Dərslikdən Biznes və reklam sahəsində Menecmentin məqsəd və vəzifələri

xəbərdarlığın yaradılmasından ibarətdir. Əgər vəzifə yeni ticarət (satış) 
markasmm (malının, məhsulunun) sınaq alqılannm stimullaşdırılmasmda 
gedirsə, xəbərdarlıq (məlumatlılıq) xüsusilə vacibdir. Reklam yeni ticarət 
(satış) markası (malı, məhsulu) barədə xəbərdarhq (məlumatlılıq) yaradır, 
xəbərdarhq (məlumatlılıq) isə sınaq alqılan stimullaşdırır, bundan sonra 
ticarət  (satış)  markasınm  (mahnın,  məhsulunun)  qəbulu  yalnız  onun 
özündən  asıbdır.  Xəbərdarhq  həm  də  reklamm  doğurduğu  rəyin 
ölçüsüdür ki, bu da markaya (mala, məhsula) sədaqətli formalaşmasmda 
vasitəyə çevrilir. 
Reklamın vəzifəsi ticarət (satış) markasmı (malmı, məhsulunu) daha 
da  məşhurlaşdırmaqdan  ibarətdir  ki,  şüurlu  seçim  məhz  ona  üstünlük 
versin. Belə halda yüksək səviyyədə xəbərdarlıq daha da artmış olacaq, 
çünki o, marka (mal, məhsul) ilə mükəmməl tamşlığa şəhadət edəcək. 
Reklam üçün sərfəli olan kommunikasiyanın digər vəzifəsi ticarət 
(satış)  markası  barədə,  o  cümlədən,  onun  keyfiyyətləri  (xüsusiyyətləri) 
barədə informasiya verməkdən ibarətdir. Həmin 
212 

---

keyfiyyətlərin  (xüsusiyyətlərin)  auditoriya  tərəfindən  qavranılması 
markanın  (malın,  məhsulun)  anlaşılmasına  təsir  göstərir.  Onun  yeni 
tətbiqi barədə informasiyanın verilməsi ticarət (satış) markasının dəyişən 
aralıq hədlərinin anlaşılmasından ibartədir. 
Ticarət  (satış)  markasının  nüfuzu  (imici)  və  fərdiliyi  insanlarla, 
yaxud digər məhsullarla bağlı assosiasiyanın çoxçalarlığma aid olunur ki, 
bu  da  həmin  məhsula  qarşı  maraq  oyadır.  Ticarət  (satış)  markasına 
münasibət  kimi  duyğular  “xoşuma  gəlir  (xoşuma  gəlmir)”  sözləri  ilə 
ifadə oluna bilər. 
Kampaniya  sadə,  dəqiq  formalaşdırılmış  məqsədə  yönəldildikdə, 
kommunikasiyanın  vəzifəsi  asanlıqla  yerinə  yetirilir.  Lakin  reklamın 
qarşısına  bir  sıra  məqsədlər  qoyulduqda,  həmişə  belə  bir  təhlükə 
gözlənilir  ki,  kampaniya  ortabab  bir  şey  olacaq  və  məqsədlərin  heç 
birisinə fayda gətirməyəcək. 
Tədqiqatlar  göstərir  ki,  hər  hansı  bir  məqsədin  effektivliyinin 
maksimallaşdırılmasına yönəldilən 
reklam çox vaxt başqa 
məqsədlərdən  ötrü  təsirli  olmur.  Məsələn,  diqqətin  cəlb  edilməsinə 
yönəldilən  reklam (məsələn, narahatlıq, yaxud qorxu doğuran, çağırışlı 
reklam)  istehlakçıları  cəlb  edə  bilməz,  çünki  onlarda  özünümüdafiə 
düyğusu əmələ gətirər. 
Beləliklə,  məqsədlər  çoxsaylı  olduqda,  bir  neçə  reklam 
məlumatlarmın,  reklam  kampaniyasınm  ardıcıl  hissələrinin  işlənib 
hazırlanması  lazımdır.  Lakin  bunu  reklamın  yaradılması  prosesinin 
başlanılmasuıa  qədər  müəyyənləşdirmək  mümkün  deyildir.  Çoxsaylı 
məqsədlər  heç  bir  təyinatlı  auditoriyaya  yönəldilə  bilməz.  Məsələn, 
kompuyter  kampaniyası  bir  seqmentdə  xəbərdarlığın  əldə  olunmasına, 
digər  seqmentdə  isə  yeni  məhsulun  mövcudluğu  haqqında 
informasiyamn yayılmasma çahşa bilər. 
Eyni  seqmentdən  ötrü  bir  sıra  informasiya  məsələlərinin 
(vəzifələrinin)  mövcudluğuna  yol  verilə  bilər.  Təyinatlı  (məqsədli) 
seqmentlərin müəyyənləşdirilməsindən ötrü bu fəsildə nəzərdən keçirilən 
davranış (hərəkət) tərzi statistikasından
 
da istifadə oluna bilər ki, bu da 
markanın (malın) istehlakı və ona sədaqət məsələləri ilə bağlıdır.