M. Z. Islomova farmatsevtika ishini tashkil qilish

3.6. Farmatsevtik tovarlarni shtrixli kodlash tizimi
Ko'pchilik rivojlangan davlatlarda dori vositalari va boshqa tibbiy 
buyumlar uchun ko'pincha shtrixli identifikatsiyalarning milliy tizimlari 
joriy qilingan, ammo farmatsevtik tovarlarning shtrixli kodlanishi umuman 
ishlatilmaydigan yoki tavsiyaviy harakterga ega davlatlar salmog‘i ham 
yetarli.
Shtrixli kodlash tovarning narxi, saqlash muddati va boshqa zarur 
ma’lumotlarni olish uchun qoilanadi. Shtrixli kodlashdan savdoning 
avtomatlashtirilgan tizimlarida foydalaniladi. Dori vositasi haqida ma’lumot 
va saqlash uchun elektron holatda kod qo‘yiladi. Berilgan kod bo‘yicha zarur 
parametrlar (narxi, soni, yetkazib beruvchi, qadoqlash turi, saqlash muddati 
va boshqalar) haqida kerakli ma’lumot olinadi. Odatda, bu kodlar maxsus 
qoidalar bo‘yicha dori ishlab chiqaruvchi tomonidan qo‘yiladi va mas’ul 
organ tomonidan ro‘yxatga olinadi. Bu qoidalar mahsulotlarni tovarli 
nomerlashning Xalqaro assotsiatsiyasi tomonidan tasdiqlangan.
44

---

EAN qoidalariga ko‘ra kodlash ma’lumotlari turli shakldagi shtrixlar 
va oq yoMlarni tushirish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Shtrix kod 4-rasmda 
ko‘rsatilgan. Tovar kodi haqidagi ma’lumotlar savdo tarmog‘iga 
avtomatlashtirish yo'li bilan kiritiladi. SSD skaner tomonidan o‘qiladi.
Ishlab chiqaruvchi firmalardan tashqari, ayrim hollarda tovarlarni 
shtrixli kodlar bilan distribyuterlar, dorixonalar ham markalaydilar.
Dorixonalar faoliyatida shtrixli kodlash tizimi joriy etilishi dori 
vositalari va tibbiy buyumlarni qalbakilashtirish hollarining oldini olishda 
muhim ahamiyat kasb etadi.
45

---

Ba’zi davlar mahsulotlarining shtrixli kodlari
№
Kod
Davlat
№
Kod
Davlat
1.
93
Avstraliva
21.
87
Niderlandiva
2.
90-91
Avstriya
22.
70
Norvegiya
3.
54
Belgiva
23.
560
Portugal iya
4.
789
Braziliya
24.
590
Polsha
5.
50
Buyuk Britaniya
25.
888
Singapur
6.
380
Bolgariya
26.
383
Slovaniya
7.
599
Vengriya
27.
858
Slovaskiya
8.
400-440
Germaniya
28.
460-485
MDH davlatlari
9.
489
Gonkong
29.
00-09
AQSh, Kanada
10.
520
Gretsiya
30.
729
Tailand
11.
57
Daniya
31.
869
Turkiya
12.
690
Xitoy
32.
471
Tayvan
13.
385
Xorvatiya
33.
64
Finlandiya
14.
539
Irlandiya
34.
30-37
Fransiya
15.3
729
Isroil
35.
859
Chexiya
16.
569
Islandiya
36.
76
Shveytsariya
17.
84
Ispaniya
37.
73
Shvetsiya
18.
80-83
Italiya
38.
600; 601
YuAR
19.
890
Hindiston
39.
860
Yugoslaviya
20.
880
Koreya
40.
45 ;49
Yaponiya

---

S h t r i x l i k o d E A N - 1 3