Qamusi TÜRKİ ŞƏMSƏDDİn sami etimolojiK İŞ aparan həSƏNBƏy hadi 2008 TƏBRİZ

şu 1. şol. "şu" ortalığı göstərir. "o" uzağı göstərir. "bu" yaxını göstərir. 2. çu. çü. şü. əmir nəhyidə sona gələrək bərkitmə bildirən "çu" yerinə kullanılan bir söz. -

şuğluqluq ( ş <> ç ) çuğluqluq şuluq. çuluq. çuğluq. çoğral. covlal. covlan.

şux ömür. şən. maraxlı. şatır. istəkli. qərib. - çox ömür birisidir. - ömür kişi.

şuxluğ edmək əğlənmək. şakalanmaq. kəsinmək. boşuqmaq. boşlanmaq. əğləşmək.

şuxluq boşuq. boşluq. əkik. əğik. əğlənmə.

şuxumlamaq sapanlamaq: sabanlamaq.

şuqlu_ka tülkü üzümü.

şuluq çuluq. 1. çuğluq. çuğluqluq ( ç <> ş ) şuğluqluq. çoğral. covlal. covlan. 2. isiz_ka. ısız. 3. oynaq. qoduğ.

şuluqlaşmaq çoqraşmaq. covlaşmaq. covlanmaq. coşub. qalxıb qaynamaq. dalqalanmaq.

şuluqluq edmək 1. isizlənmək. ısızlanmaq. səvimsizləşmək. yaramazlaşmaq. duzsuzlanmaq. sırtılmaq. 2. qılınmaq.

şuluqluq qalabalıq. sarmaşlıq. tirqəş. tirkəş.

şumal şımar. saf.

şunğar sunğur. ağ doğan. Qızıl Quş. Doğan. Şunqur. Köğön. Şahin. Al Quş.

Şunqur Qızıl Quş. Doğan. Köğön. Şahin. Şunqar. Al Quş.

şur " şar, şır, şur " axar suyun doğal səsi.

şü şü_ka. çu. çü. şu. əmir. nəhyidə sona gələrək bəkitmə bildirən "çü" yerinə kullanılan bir kəllmə

şüq ! sük !. sis!. hiss !. cük !. sus !. susturma. sikut ilgəci. - şük dur: çük dur.

şümş külçə. gülcə. - gümüş külçə: gümüş şümşi.

şüşə balat. bütri.

ta da. dəgin. ila. - danertə dəqin. - ora dəqin.
- yada: yatuq > yaxud. {quşqunu, şəggi çatdıran imgəli söz}. olsun ki. ya bu ki.- sən yatuq mən. - bu gün yakut o.

tab tav. qat. taq. güc. tuq. taqət. ixtiyar. iqtidar. - mənim tuqumdan dışarı. - tuqu çatsa edər.

tabaqçı yanaşma.

tabaq 1. təpilmiş, yassılmış, az dərin, yayvan qab. məcmeyi.- gümüş tabaq. qızıl, mis tabaq. 2. boşqab. - bir tabaq çiçək. - bir tabaq yemək. - yemək tabağı. - bu yeməkxanada bir tabaq yemək kaçdır. 3. qat. qət. yapraq. - iki tabaq kağız. 4. nəlbəki. - ayaq tabaq: fincan nəlbəki.

tabançək dabançək. tabankeş. tabankeş. dabançəkən. yayan. piyada. yaya yeriyən.

tabançəkən dabançəkən. tabankeş. tabankeş. dabançək. yayan. piyada. yaya yeriyən.

tabankeş tabankeş. dabançək. dabançəkən. yayan. piyada. yaya yeriyən.

taban daban. 1. ayağın altı. - çox yorulmaqdan dabanlarım tökülür. - dabanın bərk basan dik qalxar. 2. qondaranın altını quran kavsala (mal dərisi). - potunun dabanı sağlamdı. 3. dayanma. sübat. muqavimət. səlabət. mətanət. - sizdə heç daban yoxmudur. 4. dəmirli yaraqların iyi, dayanıqlı, damğalı dəmiri. - təbriz, izmir, hind dabanı. 5. tarla, dağın yassı, düz kürək biçimində olan yeri. - daban yer. - daban tarla. 6. hər bir nəyin yerə dayanan bölümü. yerik. qaidə. - kiriş dabanı. - daban ağacı. 7. hər bir yerin toprağın, qalxıq yerlərin düzəldib, safatmaq üçün yuvarlaq ağır qəltək. 8. bir çayın dərin olan orta yeri. 9. < təpən. ışıqlı. qünəş kimi. parlaq. duru. 10. alt. alt yük. # ( b <> v) tavan: yuxarı yük. üsdə olan yük.
- daban söz: sözdaban.sözün kökü. söztözü. etimoloji. sözün biti. - daban qaldırmaq: tələsmək.
- düz daban: dabanı oyuq, qalxıq olmayan.
- qara daban: 1. sığır xəstəliyi. 2. xorasan dəmiri. 3. ipək böcəyinin qararub qırılma kəsəli.
- daban atmaq: yaya yerimək.
- daban ənciri: yassı, quru əncir.
- dəvə dabanı: 1. açıq, iri addım. 2. bitgi adı.
- düz daban: uğursuz.
- daban suyi: güclü, bol, sağlam su.
- daban dabana: bösbütün tərs, zidd, mübayin.
- dabana quvvət: yeyin yeriyərək qaçmaq.
- dabanı qaldırmaq: qaçmaq.

tabanlanmaq dabanlanmaq. tavanlanmaq. qıvamlanmaq. dayqunmaq. duruşsunmaq. quysunmaq. çaqqınlanmaq.

tabanlı dabanlı. duraqlı. bərk. dönməz. cəsur. sübatlı. muqavimətli. səlabətli. mətanətli.sabit.

tabansız dabansız. ökcəsiz. qorxaq.

tabansız dabansız. dayanmaz. qorxaq. quşqulu. mütərəddid. sübatsız. muqavimətsiz.

tabansızlıq dabansızlıq. dayanmazlıq. qorxaqlıq. cəsarətsizlik. sübatsızlıq.

tabat qaq. qudrət. güc.

tabqur > tabur. 1. hər yöndən düşmana qarşı gəlmək üçün, dörd yandan qala kimi qurulmuş, araları zəncirlə bağlanmış, bir birinə araxa vermiş arabalar, əsgər qurupları, toplar. - tabur olmaq. 2. bir bəybaşı komandalığı altında olub, dörd bölümdən qurulub, bir alay yaya əsgərin dörddə biri. - bir tabur əsgər. - onuncu alayın ikinci taburu. - tabur zabiti. - tabur ağası: zəbtiyə bəybaşısı. - tabur macar: ucı topuzlu, süslü cocuq oyunçağı.

tabla girdə. qanğ.

tablamaq təbləmək. təlbəmək. talbamaq. (bl <> lb\ b <> p ) təpləmək. təlpəmək. talpamaq. taplamaq. təpmək.

tablı tayanğan. dayanğan. tayanan. dayanan. tayanıqlı. dayanıqlı. dözümlü.

tabu umaq.

tabur < tabqur. 1. hər yöndən düşmana qarşı gəlmək üçün, dörd yandan qala kimi qurulmuş, araları zəncirlə bağlanmış, bir birinə araxa vermiş arabalar, əsgər qurupları, toplar. bağlanmış quruhlar. - tabur olmaq. 2. bir bəybaşı komandalığı altında olub, dörd bölümdən qurulub, bir alay yaya əsgərin dörddə biri. - bir tabur əsgər. - onuncu alayın ikinci taburu. - tabur zabiti. - tabur ağası: zəbtiyə bəybaşısı.
- tabur ağası: jandarma bəybaşı.
- tabur macar: ucı topuzlu, süslü cocuq oyunçağı.

tadqun_ka fərat. ona bənzər aqan dərə.

tadlanmaq dadlanmaq. dadlı olmaq. məzələnmək.

taha daha. dahi. öylə. eyzən. hənuz. hələ. - indi sordum, hənuz gəlməmişdi.

taha daha. genə. yenə. təkrar. yenidən. - yenə gəldin.

tahi dahi. daha. öylə. eyzən. yəmə_ka. yinə. yenə. həp. bütün. tamamiylə.

taq dağ. yüksək yer. 1. qıraq yer. yabanı yer. - dağ ayısı: dağ kişisi: yabanı adam. dağ keçisi: təkə. yabanı keçi. 2. yüksəkli, irilik, iyitlik simgəsi. - dağ kimi iyid. 3. taqa. taqat. taqət. dözüm. durum. 4. "tıq" səsinin qalın səslənməsini yansıtır. - taq taq qapıya çaldı. 5. qat. güc. tab. tav. 6. badaş. badış. bağdaş.- üzüm tağı. 7. tay. lay. toy (< tuq: qapalı). hər nəyi qatlaq yeri. - iki toylu parça. 8. (doğal səs). (< taqqıldatmaq: taxdaya vurulmuş səs çıxartmaq). iki bərk nərsənin birbirinə toxunmasından çıxan doğal səs. - taq taq: barmaqla, toxmaqla qapıya çalındığın çıxan səs. taxdaya bərk dəğədiğində çıxan səs.
- yanar dağ: burkan. bulqan. vulqan > volkan.
- dağ geçisi: yabanı bir çeşit heyvan.
- dağ sırtı: boyuna uzanan dağın yuxarısı.
- yanar dağ: burkan. volkan. ot püsgürən dağ.
- arada dağlar var: çox ayrım var. çox fərq var.
- dağ sərçəsinin çeşitlərindən: taqırcan. dağırcan.
- dağ daş: dərə təpə.
- soxulan dağ siçanı: soqur. kor siçan.
- burnu qaf dağında: qurra: mütəkəbbir.
- dağ beli: arğıd. arğıdal. arğadal. boğaz. keçid.
- dağ ərqəci: dağın yassı təpəsi.
- dağ qoyunu. arqalı. yaban qoyunu.
- dağ belindən keçən yol: bilan. belən. bilən.
- dağın sarp sivri yanı: iti yamac: yalman.
- dağ sıçanının böyük çeşiti: qaqırca.
- dağın qaşı: dağın yörəsi.
- dağ sarsı: dağ silsiləsi.
- dağ soğanı: nə'leyn. sil məritim_latin.
- tarla, dağın yassı, düz kürək biçimində olan yeri: taban. daban. - daban yer. - daban tarla.
- dağ şalvarı: üsti genə bol, altı güdə dar şalvar: qıçı (yançaqı, göt bölümü) çox gen, bol, çoxlu qırmaları olub, bacağa (baldıra) doğru enənərkən sıx olub, daralan tuman, şalvar: potur. bolağ. - potur geyinmək. - dağ şalvarlı: poturlı.
- dağ topu: sarp yerlədə işlənən, qatır dalında çəkilən top.
- dağ toyuğı: yabanı toyuq. bednus.

taqa taq. 1. taqat. taqət. dözüm. durum. 2. top. parça topu. - sopalı taqa. - bir taqa şal: bir top şal. - altın uluq taqa: som sırmalı taqa. qızıl sırma ilə işlənmiş parça topu. 3. təkə. iti. yengil.

taqarcıq dağarcıq. 1. tobra. torba. çoban, yolçuların yançuqı, kisəsi, tobrası. 2. köylü qadınların cocuğlarını içinə qoyub, omuzlarında daşıdığı gön tobra.
- dəvə dağarcığ: quduz dəvənin dili altında sarqan kisə.

taqarcıq dağarcıq. kəsürgəkə. kəsrük. qab. sandıq. cə'bə.

taqar dağar. 1. dağarcıq. tobra. torba. çoban, yolçuların yançuqı, kisəsi, tobrası. 2. aşlıq ( hibubat) olçüsü. bu ölçü "batmana" tay yer bə yer dəğişir.

taqat taq. taqa. taqət. dözüm. durum.

taqatuqa taqqatuq. gurultu. vəlvələ.

taqavçı nalçı. nalbəd.

taqav nal.

taqavlamaq taqavmaq. nallamaq.

taqavmaq taqavlamaq. nallamaq.

taqaz takız. takuz_ka. taqzıl. ləkə. yamaq.

taqda - taxda biti: taxdalar arasında yaşıyan pis qoxulu böcək.
- üzərində xəmir, çörək açma taxdası: yasdığac.

taqdırmaq taxdırmaq. 1. qodurmaq. qoydurmaq. yapışdırmaq. ilqa' edmək tə'liq edmək. - bu çəkinin qornıçı əsgimiş, başqasın taxdırmalı. 2. quşatmaq. quşandırmaq. bağlatmaq. - yaraqlıq taxdırmaq.

taqət < _met > qatat. taq. taqa. taqat. qursaq. durum. tuş. tuqş. dayaq. dözüm. - taqətim taq oldu: qatatıtım qatlandı. qursağım darıldı.

taqıdan dağıdan. müsrif.

taqıq taxıq. əkrin (< əkilmiş. tikilmiş) tikin. yaxışıq. yapışıq. qovuşuq.

taqi daği. yağı. salqaş. sərkiş. azğın. asi. asav.

taqıl dağıl. qorxuluq. uçanları dağıtmaq, qorxutmaq üçün, tarlalarda qoyulan, cında parçadan, adama oxşar qurqu.

taqılan taxılan. girən. qarışan. qarşan. müdaxilə edən. - işmə qarşan olmadı. - işnizə qarşan yoxdu.
- taxılan, örtülən nərsə: tarı. darı. pərdə.

taqıldaq taqqa taqqa edən. dəgirmən dəliyinə dənə verən, təxdədən olub, dəvamlı gurultu salan, oynaq ayqıt.

taqılmaq dağılmaq. 1. yıxılmaq. pərişan olmaq. 2. saçılmaq. yayılmaq. qazınmaq. dağılmaq. yayılmaq. tutmaq. - ad sanı hər yanı tutmuş. saplanmaq. sapaqlanmaq. iplənmək. ipdənmək. ipdən, ipliyindən, sapından olmaq. tel tel olmaq. çözülmək. açılmaq. aralaşmaq. 3. saplamaq. israr edmək. 4. tax deyib girmək.
- yersiz daxılmaq: əriklənmək. əzginmək. əzilmək. olmasından tez yetişmək. şitlənmək.
- birinə taxılmaq: birinə kiriş olmaq: ilişmək.
- taxılıb incidən: qışmır. mızi.- qışmır kişi.
- başım dağıldı: sərsəm tutmaq, olmaq.
- heyvanın araba, daşqaya taxılması: qoşum. - qoşum atı: daşqa atı.
- takı takım: geyinti qoşantı. qoşu qoşantı. bir əl geyimə gərəkli nərsələr. təkmil geyinti.

taqılma söz atma.

taqılmış dağılmış. tarqın.

taqım takım. 1. qurqu. qoşu. geçim. geyim. coşun. qoşum. bütün örtək. budaq. dal. bölük. qısım. qaç. şö'bə.alat ədəvat. məlzəmə. qapama. yamtaq. dəsd. vəsayil. - qapama çıxmaq: xələt vermək. - qapama baha: paltar parası, bahası. paltar dəğəri, çalışı, dəğişi, bədəli.- on qapama paltarım var. - qapama baha: paltar parası, bahası. paltar dəğəri, çalışı, dəğişi, bədəli.- on qapama paltarım var. 2. qoşu. qat. dəsd. set. - bir qat geyim. - bir qat istikan.
- bağban qurqusu. - çay takımı. - yataq takımı. - at takımı. - yolçı takımı. - çubuq takımı: çubuğun başlığı. - kərəkə takımı: təsbeh mallası. əmmamə. 2. tim. quruh. hey'ət. kumpani. - takımıca: takımınca: heyəti ilə. həp birlikdə. kamilən. həpisi. təmamən. olduğu kimi. məcmuən. - onlar takımı ilə gəldilər. - bu takım qonaqlığa yerimiz olmaz. - av takımımı göndərin. - onun takımı: onun adamları. - sokaq takımı: çüçə adamı. aşağ el. - siz öz takımınızla gedin, məndə özümküynən. - evi yıxıq, takımı pozuq. 3. düzüm. tərtib. - takımı pozulmuş işlər. 4. qoşu. dəs. - takım yapmaq: nərsənin dəsdin, setin, bütün biçimin işləmək. - takım açmaq: yanqın tulumbasın iticə qoşdurmaq. - ayaq takımı: ayaq qoşu. - onbaşı takımı: onbaşı ilə yanındaolan on kişi. - bir takım ciyər: ağ ciyərlə qara ciyər birlikdə. bir dəs ciyər. - bir takım: bir para. bir bölük. bir qism. bir zümrə. bir sinif, sınıb. bə'zi. bir miqdar. 5. süs üçün taxılan nərsələr. - bu takım yaraşmır sənə. 6. quruh. tayfa. - sofılar takımı. 7. taxım. qoşı. toplum. 8. ulam. bölüm. əl. qol. dəsd. hey'ət. - onbaşı takımı: onbaşı hey'əti. - takım takım: bölük bölük. ulam ulam: əl əl. qol qol. dəs dəs. - ayaq takımı: qara yaxa. əvam.
- araba, daşqaya taxılan heyvanın taxımı, qoşuqların topu: qoşum. - araba ilə atı ucuz almış isədə, qoşumu çoxa çıxdı. - gözəl bir qoşum almış.

taqın darğın. 1. darılmış. gücənmiş. - mənə darqınmısınız. 2. hirsli. acıqlı. - darğın gördümdən heç bir nə söyləmədim.

taqınıb keçinmək tayuqlanmaq. taquylanmaq. dayılanmaq. kibarlanmaq.

taqınıq dağınıq. 1. dağınıq.sərpilmiş. sərpmə. 2. sınıq. 3. toplı olmayan. yavan. yayvan. pərişan. ğeyri məzbut. 4. toplu olmayan. yaymaçı. pərişanlıq. 5. pərişan. saçaq. 6. sıçaq. saçaq ( saç <> aç # iç ). pərişan. pərakəndə.
- dağınıq olmayan: toplanmış. toplu. düzənli. səlqəli. müntəzəm. mürəttəb. - toplu idarə. - toplu şəhər. - toplu iş. - toplu paltar. - toplu kitabxana. - toplu yığva. - toplu sayı: hesab. dərli toplu qadın.

taqınmaq takınmaq. 1. quşanmaq. - quşaq takınmaq: bir nəyə adalanmaq, namzədlənmək. - geyinib quşanmaq: yığınmaq. hazırlanmaq. - ipdən quşaq quşanmaq: çox yarıq, yoxsul yaşamaq. 2. hirslənmək. qayqırmaq. qızmaq. 3. üstünə taxmaq, asmaq. quşanmaq. - üzük, süs, bəzək taxınmaq. 4. kəndinə yaxışdırmaq. edinmək. becərinmək. - kişi kimiliyin taxınmalıdır. - kişi sözünə taxınmalıdır. 3. dağınmaq. oğulmaq. döğülmək. ufalanmaq. geymək. 4. qomaq. qoymaq.- başlıq qoymuş. - bu paltarı daha qomayın.

taqırcan dağırcan. dağ sərçəsinin çeşitlərindən.

taqır taqır tuqur. (taq taq). {"tıqır" quru səsin incəsin yansıdır, "taqır" quru səsin qalının, yoğunun yansıdır.}. çəkic, at ayağının quru, dəlici səsinin yansıması.
- taqır taqır bir at keçdiyini eşitdim.
- bazardan keçəndə, dəmirçilərin taqu tuqru eşitilirdi.
- taqır taqır danışır: boş boş qonuşur.
- sizin sözləriz tam taqır: həp boş.

taqışdırmaq taxışdırmaq. t axıb yaraşdırmaq. uyqunca qoşuşuturmaq. - qızılları taxışdırmalı.

taqıtıcı dağıtıcı. propaQAndist. yayıci. yayıcı. xəbər yollayan.

taqıtmaq dağıtmaq. 1. talqamaq. talğamaq. nəşr edmək. 2. aralatmaq. arasını açmaq. 3. saçmaq. püsgürmək. 4. qoğmaq. savmaq. dəf' edmək. - yel bulutları dağıtdı. 5. tozi' edmək. - kitabları dağıdın.
- ağız dağıtmaq: çala pərtovsuz sözlər söyləmək. - ağzıvı yaman dağıtdın ha!.

taqıtmaq dağıtmaq. alğatmaq. qatmaq. qarışdırmaq. (> aloftən).

taqız takuz_ka. taqzıl. taqaz. ləkə. yamaq.

taqqatuq taqatuqa. gurultu. vəlvələ.

taqqıldatmaq taxdaya vurulmuş səs çıxartmaq.

taqqınıqlıq dağqınıqlıq. yavanlıq. yayvanlıq. pərişanlıq.

taqla taqlaq. tallaq. mallaq. təpəsin yerə qoyub, tam gövdəsin çevirməkdən oluşan oyun.
- təpə taqlaq: kəllə maallaq. başı üsdə gəlmək. devrişmək. hər nəyi itirmək.
- bu işdə biz təpə tallaq çıxdıq.

taqlaqçı taqlamçı. mallaqçı. taqalaq vuran.

taqlamaq dağlamaq. talamaq. dalamaq. yaxmaq. acıtmaq. qavurmaq. - ısırqan daladı, əbə köməçi yaladı.

taqlamçı taqlaqçı. mallaqçı. taqalaq vuran.

taqma takma. taxma. 1. çakma. saçma. Çaxan. yalan. 2. bası. çap. qalım. - taxma ad: yapış. ləqəb. 3. tamğa. döğmə. döğbə_4. zərb. 4. taxılmış. bir tikə, birdən yapılmış olmayıb, sonradan artırılmış, qoyulmuş. - taxma almas. - taxma ad. 5. alvanaq > alunək. külübə. külbə. koma.
- taxma süs.
- taxma ad: yapış. ləqəb

taqmaq ( t <> q ) qaqmaq. {< tax tax gedmək: qaçmaq}.1. soxmaq. - bu toprağa qazıq qaqılmaz. 2. döğüb qabartmaq. - qablama hara dəğib böylə qaqılmış. 3. nərsə üzərinə tel, pul, topuz çivi vurmaq, işləmək. - altın gümüş qaqılı nərsə. 4. asmaq. ilişdirmək. rəbt edmək. qoymaq. tikmək. - tutunu (pərdə) qornıça taxmaq. - börki çiviyə tax. - köynəyə düymə tax. 5. geyinmək. quşanmaq. üstünə almaq. - taraq taxınmalı. - qılınc taxmaq. - üzük taxmaq. 6. yapışdırmaq. keçirmək. tətbiq edmək. - çizgini qornıça tax. - qornıça şişə tax. - kitaba qab tax. 7. qoymaq. vəz' edmək. - ad taxmaq. 8. sancıtmaq. saplatmaq. soxdurmaq. batırtmaq. - bu qazığı (böyük mıxı) çayırın ortasına saplat. 9. sancmaq. saplamaq. soxmaq. batırmaq. tikmək. - arabanı çamura saplayacaqsız. - pərçəmi sapla. - sancağı sapla. - əlimə iğnə sapladı.
- { dırnaq taxmaq: dırnaq ilişdirmək: dırnaq keçirmək}: yapışıb, ilişib buraxmamaq. pəncəni ilişdirib ötürməmək.
- yumurtaya qulp taxmaq: olmasın bahanaları gətirmək.
- qulp taxmaq: vəsilə tapmaq. üxr axtarmaq.
- adamı adamı taxmaq: bibirinə tutuşdurmaq. nifaq salmaq.

taqnıq dağnıq. 1. sınğın. tökük. qırıq. pərakəndə. 2. təşəttüt. iftiraq. qarışıq.

taqnıqlıq . dənğsiz. dənğsizlik. dəğərsizlik. e'tibarsızlıq. əhmiyətsizlik. dəğərsiz. e'tibarsız. əhmiyətsiz.

taqtaq geyim yumaqda işlənən yassı toxmaq.

taquq daquq. tavuq.

taqur taquz. hər nəyin üstlüyünə qoyulan nərsə. - qondara başmağının yuxarısıni genişlətmək üçün qoyulan taquz: hoval.
- taqur tuqur. gurultunu yansıdan səs.

taquş sataş. sancış. toxuş. çaqquş. çaquş. təsadüf.

taquylanmaq taxınıb keçinmək. tayuqlanmaq. dayılanmaq. kibarlanmaq.

taquz 1. qama. qəmə. nərsəni yarmaq, açmaq üçün, ucu sivri, arxası qalın, çoğun üç bucaqlı odun, dəmir. 2. hər nəyin üstlüyünə qoyulan nərsə. - qondara başmağının yuxarısıni genişlətmək üçün qoyulan taquz: hoval. 3. taxuz. kipəz. cif. ciftə. qama. qəmə. 4. takız. taqzıl. taqaz. ləkə. yamaq.
- doğranan nərsəni sıxışdırmaq üçün işlənir.
- ağır yüklü nərsəni dəhləmək üçün altına qoyulur.
- ağır nərsənin altında olan gədiyi tıxamaq üçün işlənir.
- neçə təxdəni birbirinə bağlayan qıssa tikələr.

taqüzüq üvez ağacı, muşmulaya bənzəyən meyvası.

taqya taxya. başa taxılan, qoyulan kiçik şapqa. təpəcik. baş tərlik.
- taqya qapmaq: başqasının haqqını almaq.
- taqyasın atmaq: taqyasın göyə atmaq göyə: sevincindən börkün göyə atmaq.
- tor taqya: hörük kimi yapılmış taqya: tor başlıq.
- taqya qapan: qasib.

taqzıl takız. takuz_ka. taqaz. ləkə. yamaq.

tal dal. 1. tar. iriş. əriş. boy. uzunluq. budaq. budaq. bölük. takım. qısım. qaç. şö'bə. 2. sögət₉. söğüt.
- daldan dala: qərarsız. - dal basdı: yemişin bolluğundan əğrilmiş budağ. - dal salmaq: budalanmaq. budaqı çoxalmaq.
- tal basdı: - dal basdı: çoxluğu iriliyi göstərən deyim. - dal basdı kiraz, albalı, alça.

tala dala. qıçın. gerisin. gerisin geri. arxaya doğru. - qayıq qıçın qıçın yanaşdı. - ətək öpüb (arxasını çevirməyib) qıçın qıçın çıxıb geddi. - qıçın qıçın gəlmək: sümsük sümsük, yavaş yavaş birinin yanına soxulmaq, yanaşmaq.

talab­_fars < dalab. dalav. toprağa işləmiş, durqun su yığını.