Matn va uning turlari. Reja Ilmiy va ilmiy-ommabop matnlar-fayllar.org
Multimodal raqamli matnlar. Multimodal matnlar bu onlayn muharrirlar va / yoki multimodal muharrirlardan foydalanadigan matnlar (ya'ni ular turli funktsiyalarni birlashtirgan). Ular ikki turga bo'linishi mumkin: Multimedia. Ular tasvir, video va audio kabi bir nechta funktsiyalarga ega bo'lgan turli xil matnlarni qamrab oladi. Ushbu turga raqamli taqdimotlar, kiber matnlar, kiber adabiyotlar va boshqalar kiradi. Gipermatn. Gipermatnlar - bu veb va uning imkoniyatlari uchun maxsus ishlab chiqilgan raqamli matnlar. Ta'rifga ko'ra, gipermatnlar matnni boshqalar bilan bog'lanish yoki havolalar orqali bog'lash orqali yozma nutqning lineerligini buzadi (havolalar). Ekrandagi matn boshqa bog'langan matnlar bilan tanani yaratadigan raqamli hujayra kabi ishlaydi. Gipermatnlar quyidagicha ifodalanadi:
Wiki: turli xil ishtirokchilarning tarkibidagi gipermatnlar;
Yangiliklar kataloglari: multimedia manbalariga havolalari bo'lgan tezkor yangiliklar nashrlari;
Qidiruv tizimlar va mavzu ko'rsatkichlari;
Muharrirlar;
HTML.
Mavzu bo‘yicha jamlangan faktlar mohiyat e’tibori bilan har xil bo‘ladi. Ularni zaruriyligiga qarab asosiy yoki yordamchi (qo‘shimcha) fakt, mavzu qamrovi va hajmiga ko‘ra katta yoki kichik, o‘rniga ko‘ra birlamchi yoki ikkilamchi, maqsadiga ko‘ra asosli yoki asossiz, sifatiga qarab ishonchli yoki ishonchsiz, vazifasiga ko‘ra tasdiqlovchi yoki inkor etuvchi, davriyligiga ko‘ra o‘tkinchi yoki davomli, mohiyatiga ko‘ra aniq yoki noaniq, xizmat doirasiga ko‘ra umumiy yoki xususiy, ahamiyatiga ko‘ra ijobiy yoki salbiy, munosabatiga ko‘ra xolis yoki noxolis faktlarga bo‘lish mumkin. Faktlar doimo haqiqatni isbotlashga xizmat qilgan.
Mavzu bo‘yicha jamlangan faktlar mohiyat e’tibori bilan har xil bo‘ladi. Ularni zaruriyligiga qarab asosiy yoki yordamchi (qo‘shimcha) fakt, mavzu qamrovi va hajmiga ko‘ra katta yoki kichik, o‘rniga ko‘ra birlamchi yoki ikkilamchi, maqsadiga ko‘ra asosli yoki asossiz, sifatiga qarab ishonchli yoki ishonchsiz, vazifasiga ko‘ra tasdiqlovchi yoki inkor etuvchi, davriyligiga ko‘ra o‘tkinchi yoki davomli, mohiyatiga ko‘ra aniq yoki noaniq, xizmat doirasiga ko‘ra umumiy yoki xususiy, ahamiyatiga ko‘ra ijobiy yoki salbiy, munosabatiga ko‘ra xolis yoki noxolis faktlarga bo‘lish mumkin. Faktlar doimo haqiqatni isbotlashga xizmat qilgan.
To‘plangan faktlarning ayrimlari bir-birini to‘ldirishga xizmat qilsa, ayrimlari bir-birini inkor ham etadi. Asosiy fakt bu natija demakdir. Har qanday natija sababning oqibati, hosilasi.
To‘plangan barcha faktlar yangilik sifatida qog‘ozga tushmasligi mumkin. To‘plangan faktlarning ahamiyatlisini ajratib olish lozim. Matn tuzuvchi mavzu mohiyatiga mos holda faktlarni yig‘adi, saralaydi, tanlaydi, ajratadi, umumlashtiradi, belgilaydi.